ליינען כתבי גוים

מנהגים וסגולות שונות

די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד

אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

אין דעם אשכול וויל איך שרייבן אלעס אנבאלאנגט פון ליינען כתבי גוים. לאו דוקא פילאזאפישע ביכער, נאר סתם כתבי גוים. און איך שרייב וויאזוי עס ליגט מיר יעצט אין קאפ בעזרת השי"ת, אבער קודם א זייער וויכטיגע הקדמה.

ס'איז נישט קיין סוד אז ליידער בעוונינו הרבים איז דא היינט נפשיות'דיגע שוועריגקייטן, און דאס האט געשאפן א געברויך צו ליינען געוויסע פון זייערע ביכער, כדי צו באקומען א אהנונג אין די נושאים. און אויך איז דא אנדערע געברויכן פארוואס מ'וויל ליינען.

יעצט, איך וויל נאר אראפברענגען וואס די תורה, און פריערדיגע צדיקים האבן געשריבן דערוועגן. און אויך וואס איך קלער דערוועגן. אויב איינער זעט אז איך בין מיך טועה, זאל מיך ביטע אויפמערקזאם מאכן.

פארווואס איך וויל שרייבן דערוועגן איז, ווייל ס'איז דא א אסאך מאל וואס מ'מיינט אז ממש מ'טאר נישט ליינען גארנישט וואס א גוי האט געשריבן, און דאס איז נישט אייביג אזוי. עס ווענד זיך וואס, און ווען, און וואו. און ס'איז דא אסאך מאל וואס מ'כאפט נישט אין וואס מ'לאזט זיך אריין, עד היכן הדברים מגיעין.

דער ענין פון ליינען כתבי גוים, צי יא, צי נישט, קוקט מיר אויס צו אייביג האבן געווען א נושא אין יודישע הערצער. ס'איז אלץ געווען א נושא וואס מ'האט אריינגענומען אין די שכל השוקל. איך וועל שרייבן אלעס וואס ליגט מיר אין קאפ בנוגע דעם נושא פון ליינען זייערע ביכער, און איך רעד נישט דוקא פון פילאזאפישע ביכער, איך רעד פון סתם ליינען וואס זיי שרייבן.

אויב איינער פון אייך ווייסט נאך מקורות אויף דעם נושא, זאל מיר ביטע זאגן.

איך וויל דא שרייבן עפעס, אבער איך וואלט זייער געוואלט בעטן אז מ'זאל זייער אכטונג געבן זיך נישט אנהייבן צו דמיו'נען זאכן. מ'דארף וויסן וואס, און ווען, און וואו.

דער עיקר שפיץ פונעם גאנצן נושא קוקט מיר אויס צו זיין זייער א אינטערעסאנטע ענין, און דאס איז די ענין פון די מהלך הנפש. ווייל מ'זעט אז סיי דער חתם סופר וואס ער ברענגט פון דער הפלאה דאכט זיך, און סיי דער הייליגער ישמח משה, און נאך איינער, אז ס'איז דא אזא געשעעניש, אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען עפעס דבוק אין די נפש הכותב.

יעצט, דאס איז זייער א אינטערעסאנטע טעם פארוואס מ'זאל נישט טארן עפעס. אדער פארוואס מ'זאל זיך דערווייטערן פון עפעס. אבער ס'קוקט מיר נישט אויס צו זיין א מיסטערישע זאך. ווייל די טבע פון א מענטש וואס ליינט איז, אז ער גייט אריין אין די עולם המחבר. עס שטעלט זיך אים צאם אזא בילד אין וועלכע דער מחבר לעבט. ס'מוז נישט זיין אז יעדער שטעלט צאם די זעלבע בילד. עס ווענד זיך לכאורה אינעם תכונת הנפש. און עס ווענד זיך וואס מ'שטעלט זיך פאר איז די מציאות המחבר.

דהיינו: ווען חלילה חלילה מ'זעט א ווארט וואס צייגט קלאר אז דער מחבר איז געווען אזא איינער וואס האט נישט אזוי אכטונג געגעבן אויף לעבן איידל, נישט אזוי "יודישליך", איז אפילו אויב דו גייסט מער קיינמאל נישט ליינען דעם ווארט, ווייסטו שוין אבער זייער גוט דעם עולם המחבר. און אין דעם קען מען אנהייבן אריינגיין מער און מער.

אזוי ווי להבדיל ביים לערנען די הייליגע תורה הקדושה. ווי מער מ'איז משיג די הייליגקייט, און די מציאות, פון אונזער הייליגע תורה, ווי איידל ס'איז, וכו', אלץ מער קדושה האט מען.

יעצט, די ספרי אין ואתחנן: ודברת בם, עשם עיקר ואל תעשם טפילה. שלא יהיה משאך ומתנך אלא עליהם. שלא תערב בהם דברים. שלא תאמר למדתי חכמת ישראל, אלך ואלמוד חכמת אומות העולם, ת"ל ושמרתם את מצותי ללכת בהם ולא ליפטר מתוכם.

פון דעם ספרי קען מען זאגן איז נאכנישט קיין ראי' אז מ'טאר נישט ליינען וואס א גוי האט געשריבן. ווייל דער ספרי רעדט פון "אלך ואלמוד חכמת אומות העולם". דאס הייסט: אז איינער וויל זיך גיין לערנען זייערע חכמות, און נישט ווייל ער וויל עפעס וויסן פון דארט א וויכטיגע זאך.

און אויך דאס וואס די משנה זאגט אין סנהדרין: ר"ע אומר אף הקורא בספרים החיצונים אין לו חלק לעולם הבא. מיינט נאכנישט אז מ'ליינט - בלי השתקעות - א בוך פון סיי וועלכע גוי. אוודאי, אויב מ'ליינט א בוך פון א גלח אדער א כומר לעבודה זרה, און ער שרייבט דארט זאכן וואס זענען מפתה לעבודה זרה, אדער עניני דיעות ואמונה, דאס גייט אריין אין דעם כלל.

ר' חיים ויטאל אין שער הקדושה, ווען ער שרייבט וויאזוי א מענטש זאל זיך מקדש ומטהר זיין כדי צו זוכה זיין צו רוח הקודש, להעלות נפשם אל שרשה העליון, ולדבקה בו ית', כי הוא השלימות הנצחי, כענין הנביאים, שכל ימיהם נדבקו בקונם, ומאמצעות הדביקות ההיא שרתה עליהם רוח הקודש להורותם איז דרך ישכון אור להאיר עיניהם ברזי תורה וכו' ברענגט ער דארט דעם "אף הקורא בספרים החיצונים" און ער שרייבט אז דאס מיינט מען ספרי מינים. ספרים וואס רעדן פון עניני אמונה. אבער אלע איבעריגע ספרים זייערע, הקורא בהן כקורא באיגרת. און דאס איז א ירושלמי.

ר' עקיבה אומר אף הקורא בספרים החיצונים, כגון סיפרי בן סירא, וסיפרי בן לענה. אבל סיפרי המירס, וכל ספרים שנכתבו מיכן והילך, הקורא בהן כקורא באיגרת. מאי טעמא ויותר מהמה בני היזהר וגו', להגיון ניתנו ליגיעה לא ניתנו

דאס מיינט אז די איסור אויף הקורא בספרים החיצונים, גייט נישט ארויף אויף: כל ספרים שנכתבו מיכן והילך. אויב ס'איז אויף אזא אופן פון אז מ'ליינט עס אזוי אויבערפלעכליך. און די קרבן העדה זאגט דארט אלץ פירוש: ויותר מהמה בני, ויותר מהמה בני הזהר עשות ספרים הרבה אין קץ להג הרבה ויגיעת בשר, וה"ק בשאר ספרים שאינן ספרי תנ"ך ומחכמי תורה להגיון ולדבר בהם באקראי ניתנו, אבל לא ליגע בהם. דאס מיינט אז ווען מ'ליינט עס אויבערפלעכליך, איז דאס נישט דער איסור פון הקורא בספרי החיצונים

די פני משה שרייבט דארט: אף הקורא, המבלה זמנו בקריאת ספרים חיצונים שאין בהם אלא דברי רוח, כגון ספר בן סירא, ובן לענא, אין לו חלק לעוה"ב. אבל ספרי המרים, ספרים שנכתב בהן חכמת חיצונות, הקורא בהן כקורא באיגרת. שאדם קורא לצורך עניניו שאינו מעיין בהם, אף אלו מותר לקרותן דרך עראי אבל לא יוציא זמנו בהן.

זעהט מען פון דעם אז סתם אזוי צו זאגן אז מ'טאר נישט ליינען וואס א גוי האט געשריבן איז אינו.

דער הייליגער ישמח משה האט א אינטערעסאנטע שטיקל אין זיין פירוש אויף מסכת אבות אויף די משנה פון דע מה למעלה ממך ווי ער שרייבט דארט זייער שארף. די שאלה איז אבער וואסערע מין געשרייבאכץ ער מיינט, אבער ער שרייבט דארט: אלא ודאי שמזהיר שלא לעסוק בחיבורי חכמי העכו"ם, אף שנראה שהם דברי מוסר גדול, שהוא שלימות הנפש, ולעסוק בדברי תורה, אף במה שעולה על הדעת שאין בזה שלימות הנפשי כגון דיני נזיקין שזה מביא לידי זכות, שיש בו קדושה, ומקדשו. ועל ידו נעשה צדיק וישר, וזה מביא לידי חובה כי הם טמא ומחבריהם טמאים, וכל הנוגע בהם יטמא.

דאס איז וואס איך האב פריער געשריבן, אז די עולם אין וועלכע מ'טרעפט זיך ליינענדיג וואס זיי שרייבן, איז ווי ער דרוקט זיך אויס: מקום ציה ואופל חושך, מדור הקליפות, סטרא דחושך, ולא אור. און ער דרוקט זיך אויס: עומק הטומאה והקליפות לנוקבא דתהומא רבא. ווען איך זעה אט די דיבורים פונעם הייליגן ישמח משה, קומט מיר ארויף א שמייכל. ווי ער ברענגט ארויס די תמצית הדם וואס דארט טוט זיך.

יעצט, קענסט נישט זאגן אז ער רעדט פון ליינען ספרים וואס רעדן עניני פילאזאפיע, און קענסט אויך נישט זאגן אז ער רעדט פון ספרים וואס די מחברים זענען כופרים. ווייל פאר אזעלכע ספרים דארף מען נישט קיין תורה צו ערקלערן פארוואס מ'זאל עס נישט ליינען. נאר ער רעדט ווארשיינליך פון סתם ספרים וואס ערקלערן וויאזוי א מענטש קען זיך משלים זיין אין זיין נפש. שלימות הנפש.

און מ'זעט דעם זעלבן לשון אינעם חת"ס וואס ער ברענגט פון זיין רבי דער הפלאה. ואם יעסוק בספרים חיצוניים, בדברי הבל, הגם שאין בהם מינות וליצנות, אזי נאצל רוח הטומאה מהמחברים הללו עליו, ולא ידע כי נפשו יטמא, ויטמטמו את ליבו וירחקו אותו מדבקות אלוקי וזה שאמר וילכו אחר ההבל ויהבלו' שהם עצמם נעשים הבל"'

איך שרייב וועגן דעם נושא, ווייל ס'איז דא אמאל ווען מ'כאפט זיך נישט, און מ'נעמט עס פאר לייכט, און מ'כאפט זיך נישט אין וואס מ'לאזט זיך אריין.

צי מ'זאל יא ליינען עפעס א געוויסע זאך, צי נישט, איז א באזונדערע שאלה, אבער מיין נישט אז ס'פאדערט נישט שיקול הדעת, און בעסער פרעגן

די תניא שרייבט וכן העוסק בחכמות אומות בכלל דברים בטלים יחשב לענין עון ביטול תורה, כמ"ש בהלכות תלמוד תורה. ועוד זאת יתרה טומאתה של חכמת האומות על טומאת דברים בטלים שאינו מלביש ומטמא רק המדות מיסוד הרוח הקדוש שבנפשו האלהית בטומאת קליפת נוגה שבדברים בטלים הבאים מיסוד הרוח הרע שבקליפה זו בנפשו הבהמית כדלעיל ולא בחי' חב"ד שבנפשו מאחר שהם דברי שטות ובורות שגם השוטים וע"ה יכולים לדבר כן.

משא"כ בחכמת האומות הוא מלביש ומטמא בחי' חב"ד שבנפשו האלהית בטומאת קליפת נוגה שבחכמות אלו שנפלו שמה בשבירת הכלי' מבחי' אחוריים של חכמה דקדושה כידוע ליודעי חן אלא א"כ עושה אותן קרדום לחתוך בהן דהיינו כדי להתפרנס מהן בריוח לעבוד ה' או שיודע להשתמש בהן לעבודת ה' או לתורתו וזהו טעמו של הרמב"ם ורמב"ן ז"ל וסיעתן שעסקו בהן:

פון דעם תניא קוקט מיר אויס אז ער רעדט מער פון "חכמות אומות". ס'קוקט מיר נישט אויס אז ער רעדט אז מ'ליינט וויאזוי א בוים וואקסט, ווייל וואס איז די חכמה דערפון? פארוואס זאל אזא זאך האבן אריינגעפאלן אין קליפת נוגה? אזוי קלער איך. אבער מ'דארף געדענקען און האלטן קאפ אז איך בין נישט קיין פוסק בכלל. איך שרייב סתם וואס עס ליגט מיר אין קאפ

המשך יבוא אם ירצה השי"ת
פארשידענע פארשידענס
שר האלף
תגובות: 1582
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג מאי 30, 2022 4:50 pm

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פארשידענע פארשידענס »

פשי אאה .. איר האט א הערליכע פעדער
יש מקור פשוט לזה
איכה רבה ב יג

"מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה" אם יאמר לך אדם יש חכמה בגוים תאמן הדא הוא דכתיב (עובדיה א, ח): "וְהַאֲבַדְתִּי חֲכָמִים מֵאֱדוֹם וּתְבוּנָה מֵהַר עֵשָׂו" יש תורה בגוים אל תאמן דכתיב "מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה".
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

פארשידענע פארשידענס האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 5:48 pm
פשי אאה .. איר האט א הערליכע פעדער
יש מקור פשוט לזה
איכה רבה ב יג

"מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה" אם יאמר לך אדם יש חכמה בגוים תאמן הדא הוא דכתיב (עובדיה א, ח): "וְהַאֲבַדְתִּי חֲכָמִים מֵאֱדוֹם וּתְבוּנָה מֵהַר עֵשָׂו" יש תורה בגוים אל תאמן דכתיב "מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה".
ב"ה

דער רבי זצ"ל סאטמאר דרוקט זיך אויס ערגעץ "דאס מעג מען אפשר". ער האט צוגעלייגט די ווארט אפשר, ווייל ס'האט אסאך ענפים.

אבער, אוודאי, חכמה בגוים תאמין! אבער, איך רעד פון ליינען כתבי גוים. דאס איז שוין עפעס אנדערש. ווייל דאס ווענד זיך שוין אין נאך זאכן. ס'קען זיך מאכן אז מ'ליינט א ביכל און עס פארמירט דעם געדאנקען גאנג פונעם מענטש. אדער די געפילן פונעם מענטש. איך רעד נישט ווען מ'האט א חשש אז דארט געפינט זיך מינות, אדער אנדערע זאכן. איך רעד סתם ווען מ'ליינט זייערע זאכן.

ס'דא וואס זאגן אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען מחובר מיט די נפש הכותב. אפשר איז דא א עצה וויאזוי נישט צו ווערן מחובר אזוי שטארק מיט די נפש הכותב, צום ביישפיהל אז מ'האט א חברותא אויף לימוד גמ' רש"י תוס', וואס דאן ווערט מען אויך מחובר צו אנדערע.

בקיצור, איך וויל נאך שרייבן וועגן דעם נושא, און ברענגען די אלע גדולי ישראל וואס האבן יא געליינט. וכו'

והשם הטוב עוזר ויעזור
פרא-חסיד
שר חמש מאות
תגובות: 922
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 30, 2016 12:42 am
לאקאציע: צווישן רעכטס און לינקס

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פרא-חסיד »

נשמה האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 6:21 pm
פארשידענע פארשידענס האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 5:48 pm
פשי אאה .. איר האט א הערליכע פעדער
יש מקור פשוט לזה
איכה רבה ב יג

"מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה" אם יאמר לך אדם יש חכמה בגוים תאמן הדא הוא דכתיב (עובדיה א, ח): "וְהַאֲבַדְתִּי חֲכָמִים מֵאֱדוֹם וּתְבוּנָה מֵהַר עֵשָׂו" יש תורה בגוים אל תאמן דכתיב "מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה".
ב"ה

דער רבי זצ"ל סאטמאר דרוקט זיך אויס ערגעץ "דאס מעג מען אפשר". ער האט צוגעלייגט די ווארט אפשר, ווייל ס'האט אסאך ענפים.

אבער, אוודאי, חכמה בגוים תאמין! אבער, איך רעד פון ליינען כתבי גוים. דאס איז שוין עפעס אנדערש. ווייל דאס ווענד זיך שוין אין נאך זאכן. ס'קען זיך מאכן אז מ'ליינט א ביכל און עס פארמירט דעם געדאנקען גאנג פונעם מענטש. אדער די געפילן פונעם מענטש. איך רעד נישט ווען מ'האט א חשש אז דארט געפינט זיך מינות, אדער אנדערע זאכן. איך רעד סתם ווען מ'ליינט זייערע זאכן.

ס'דא וואס זאגן אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען מחובר מיט די נפש הכותב. אפשר איז דא א עצה וויאזוי נישט צו ווערן מחובר אזוי שטארק מיט די נפש הכותב, צום ביישפיהל אז מ'האט א חברותא אויף לימוד גמ' רש"י תוס', וואס דאן ווערט מען אויך מחובר צו אנדערע.

בקיצור, איך וויל נאך שרייבן וועגן דעם נושא, און ברענגען די אלע גדולי ישראל וואס האבן יא געליינט. וכו'

והשם הטוב עוזר ויעזור
קענסט אנהייבן מיטן רמב"ם.
עם טראלל תטראלל
ענה כסיל כאולתו
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

פרא-חסיד האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 7:57 pm
נשמה האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 6:21 pm
פארשידענע פארשידענס האט געשריבן: מיטוואך מארטש 15, 2023 5:48 pm
פשי אאה .. איר האט א הערליכע פעדער
יש מקור פשוט לזה
איכה רבה ב יג

"מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה" אם יאמר לך אדם יש חכמה בגוים תאמן הדא הוא דכתיב (עובדיה א, ח): "וְהַאֲבַדְתִּי חֲכָמִים מֵאֱדוֹם וּתְבוּנָה מֵהַר עֵשָׂו" יש תורה בגוים אל תאמן דכתיב "מַלְכָּהּ וְשָׂרֶיהָ בַגּוֹיִם אֵין תּוֹרָה".
ב"ה

דער רבי זצ"ל סאטמאר דרוקט זיך אויס ערגעץ "דאס מעג מען אפשר". ער האט צוגעלייגט די ווארט אפשר, ווייל ס'האט אסאך ענפים.

אבער, אוודאי, חכמה בגוים תאמין! אבער, איך רעד פון ליינען כתבי גוים. דאס איז שוין עפעס אנדערש. ווייל דאס ווענד זיך שוין אין נאך זאכן. ס'קען זיך מאכן אז מ'ליינט א ביכל און עס פארמירט דעם געדאנקען גאנג פונעם מענטש. אדער די געפילן פונעם מענטש. איך רעד נישט ווען מ'האט א חשש אז דארט געפינט זיך מינות, אדער אנדערע זאכן. איך רעד סתם ווען מ'ליינט זייערע זאכן.

ס'דא וואס זאגן אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען מחובר מיט די נפש הכותב. אפשר איז דא א עצה וויאזוי נישט צו ווערן מחובר אזוי שטארק מיט די נפש הכותב, צום ביישפיהל אז מ'האט א חברותא אויף לימוד גמ' רש"י תוס', וואס דאן ווערט מען אויך מחובר צו אנדערע.

בקיצור, איך וויל נאך שרייבן וועגן דעם נושא, און ברענגען די אלע גדולי ישראל וואס האבן יא געליינט. וכו'ווע

והשם הטוב עוזר ויעזור
קענסט אנהייבן מיטן רמב"ם.
:smile:

ב"ה

מיר ליגט נישט אין קאפ מער ווי אז דער הייליגער רמב"ם, ווען ס'קומט צו די ענין פון ליינען וואס זיי שרייבן, האט ער נאר געשריבן: ספרים רבים חברו עובדי עבודה זרה בעבודתה, היאך עיקר עבודתה, ומה משפטיה ומעשיה. צוונו הקדוש ברוך הוא שלא לקרות באותן הספרים כלל, ולא נהרהר בה, ולא בדבר מדבריה, ואפילו להסתכל בדמות הצורה אסור שנאמר אל תפנו אל האלילים.

ובענין זה נאמר ופן תדרוש לאלהיהם לאמר איכה יעבדו. שלא תשאל על דרך עבודתה, האיך היא ואף על פי שאין אתה עובד, שדבר זה גורם לך להפנות אחריה, ולעשות כמו שהן עושין, שנאמר ואעשה כן גם אני.

דאס מיינט אז ער האט נאר געשריבן אז מ'טאר נישט ליינען די עצם עבודה זרה ממש. דאס הייסט אז יעדע "ספר" וואס רעדט נישט ממש וויאזוי מ'דינט עבודה זרה, גייט נישט אריין אין דעם כלל. און ס'קען זיין אז אין דעם גייט אריין ספרי מינים. ווייל וואס א חילוק צווישן וויאזוי מ'דינט עבודה זרה, אדער וויאזוי מ'גלייבט נישט אין די דרייצן אני מאמינ'ס בשלימות

ער אליין האט יא דאכט זיך אריינגעקוקט אין ספרי עבודה זרה, אזוי ליגט מיר אין קאפ. דאכט זיך אז פון דארט האט ער ארויסגענומען אסאך יסודות פאר זיינע שיטות אין מורה נבוכים

א אנדערע שאלה: צי מעג מען ליינען א ספר וואס א עובד עבודה זרה האט געשריבן? דאס וואס ס'שטייט אז מ'טאר נישט ליינען ספרי מינים, מיינט - לויט וויאזוי איך וויל אפלערנען פשט - אז מ'טאר נישט ליינען ספרים וואס מינים האבן געשריבן אויפצואווייזן זייערע שיטות. אזוי קוקט אויס פשט איבעראל. אדרבה, טאמער איינער האלט אנדערש, ביטע אויפמערקזאם מאכן

איך זאג נישט אז מ'מעג ליינען כתבים וואס דער מחבר איז א מין און ער איז נישט א מסית ומדיח. אבער, איך לערן אפ, אז נישט דאס איז פשט פון שולחן ערוך הרב, הלכות תלמוד תורה, פ"ג, הלכה ז', ובלבד שלא יהיו ספרי מינים שהם ספרי הפלסופים מאומות העולם שהיו מינים וכופרים בהשגחה ובנבואה שאסור לקרות ולעיין בהם כלל אפילו באקראי ואפילו ללמוד מתוכם איזה מוסר ויראת שמים. ווייל פון די לשון דארט קוקט אויס אז מ'רעדט אז די עצם ספר רעדט פון דעם.

ווייל ער זאגט שפעטער: ולא עסקו בהם מקצת דורות שלפנינו אלא כדי להשיב עליהם, ולחזק דתינו. והשעה היתה צריכה לכך. לתשובת המינים מאומות העולם שהיו בדורותיהם מתוכחים עם ישראל. מה שאין כן בדורות אלו. זעט מען אז ער רעדט ווען די ספר ערקלערט זייערע שיטות.

ווייל אלע גוים אין אלע דורות זענען דען נישט געווען עובדי עבודה זרה?

ס'דא א ספר'ל 'פרשת הכסף' פון ר' מנשה פילאפף שליט"א, און אז מ'איז דארט מעיין מיט א גוט דורכדרינגליכן בליק, קען מען זען אז דער עיקר אויף וואס זיך צו פארלייגן ווען ס'קומט צו כתבי גוים איז אז די בוך אליין זאל נישט זיין געשטעלט אויף עוקר זיין עניני אמונה, אז ס'זאל נישט זיין געשטעלט אויף אוועקצושטעלן א בליק פארקערט ווי אמונה. עיין שם. (ולא כתבתי למעשה כלל)

אבער פון א אמגושי טאר מען זיך נישט לערנען גארנישט. די גמ' זאגט אין מסכת שבת דף עה. אמר רב הלומד דבר אחד מן המגוש חייב מיתה. מגושתא: רב ושמואל, חד אמר חרשי, וחד אמר גדופי. איינער זאגט אז ס'מיינט א מכשף, און איינער זאגט אז ס'מיינט גדופי, רש"י: מין האדוק בע"ז, ומגדף תמיד את השם, ומסית אנשים לע"ז. האסטו פון וועלכע מענטש מ'רעדט דא. נישט סתם א קריסט, וואס קען נאך זיין אז ער מעג וועגן אמונה בשיתוף, נאר דו רעדסט דא פון איינעם וואס איז אדוק אין די עבודה זרה, און ער רעדט איין מענטשן צו עבודה זרה

אמגושי מיינט א מסית ומדיח. נישט א פלעינע עכו"ם וואס איז פאר זיך וואס ער איז. נאר אזא מסית ומדיח. פון אזא איינעם טאר מען נישט לערנען גארנישט. קומט דאך אויס אז פון סתם א עכו"ם מעג מען יא. עכ"פ פון די גמ'. און פון שולחן ערוך יורה קעט סעיף כג.

פונעם רמב"ם און פון נאך ראשונים זעט מען נאר אז מ'טאר נישט ליינען עניני עבודה זרה ממש.

המשך יבוא אי"ה והשם הטוב עוזר ויעזור
לעצט פארראכטן דורך נשמה אום מאנטאג מארטש 27, 2023 6:41 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

פון א שטיקל אין רמח"ל, ספר דרך ה', פרק ב', קען מען אפשר פארשטיין פארוואס ווען מ'געט א חשיבות פאר א כתבי גוים און מ'זאגט "wow, דאס איז דאך עפעס מורא'דיג", פארוואס עס קען גורם זיין אז מ'זאל באקומען דערפון א השפעה. און ס'איז דא ווען דער ערשטער תנועה וואס שטופט דעם מענטש צו דאס גאנצע קריאה בכתבי הגוי, קומט ווייל ער געט דאס א חשיבות. ער ווערט איבערגענומען פון די נפש המחבר, און ער קוקט עס ארויף. און חשיבות דארף מען נאר געבן פאר אונזער הייליגע תורה. און 'כקורא באיגרת' מיינט אז מ'זאל עס נישט געבן א חשיבות.

ווייל דער רמח"ל שרייבט דארט אז די וועג וויאזוי דער מענטש איז ממשיך א השפעה גדולה ויקרה אין זיך, דורך עוסק זיין אין תורה איז, דורך דאס געבן א יראה און א חשיבות. און ער שרייבט דארט: אך זולת זה, לא היה הדיבור בה, אלא כדיבור בשאר עסקים, או ספרי החכמות וההשכלה בכל שאר מושכלות המציאות הטבעי למיניהם, שאין בם אלא ידיעת הענין ההוא, ואין מגיע ממנו התעצמות יקר ומעלה כלל בנפש הקורא המדבר והמשכיל ולא תיקון לכלל הבריאה.

און ער שרייבט ווייטער: אבל אם תנאי זה יחסר ממנו, לא תמשך ההארה על ידו, ולא יהיו דבריו אלא כשאר כל הדבורים האנושיים, הגיונו כקורא איגרת ומחשבותיו כחושב בדברי העולם. פון דעם קען מען זאגן נאך א פשט וואס עס מיינט 'כקורא באיגרת'. אז ס'מיינט אז מ'פירט זיך נישט דערמיט מיט א יראת הכבוד, מיט א חשיבות.

פון דעם קען מען זיך ארויסלערנען אז ווען מ'מאכט פון כתבי גוים א חשיבות, איז עס שוין נישט כקורא באיגרת. אז עס נעמט שוין איבער דעם מענטש, איז עס דען כקורא באיגרת? און דאס קען אויך זיין די סיבה פארוואס מ'האט נאר געליינט אין ביה"כ, ווייל דאס אליין ווייזט אז איך בין עס נישט מחשיב, איך האב נישט דערצו א חשיבות, אבער מיט'ן ליינען אין ביה"כ, דארף מען אויך אכטונג געבן נישט צו געבן א חשיבות פאר דעם.

איינע פון די ספרים וואס דער רמח"ל האט געשריבן הייסט 'ספר דרך חכמה'. און דארט רעדט זיך - כאילו - אויס א תלמיד זיין גאנצע הארץ פאר זיין רבי'ן, אז עס ברענט אים צו וויסן, צו פארשטיין, און צו זיין קלוג. לדעת, להבין ולהשכיל.

און דער "רבי" פרעגט אים צוריק "פארוואס ווילסטו אזוי שטארק וויסן חכמות?" ווייל וואו דו גייסט אנקומען דורכ'ן וויסן די חכמות, ווענד זיך אין וואס עס האט דיך אנגעהויבן טרייבן דערצו?

און דער "רבי" זאגט פאר'ן "תלמיד", זאלסט וויסן אז דער עיקר תכלית פארוואס דו זאלסט זוכן חכמה, איז נאר כדי צו ווערן די מערסטע נאנט צו השי"ת וואס עס איז פאר דיר שייך. און אויב ס'שטערט גאר פון ווערן נאנטער צו השי"ת, זאלסטו עס זיכער נישט טון.

און ער רעדט דארט פון א געוויסע ביקוש החכמה וואס ברענגט נישט נאנט צום אייבערשטן. און מ'דארף עס פאר גארנישט, נאר סתם מפני העריבות והנועם שמצא בה, ככל הטיולים האחרים ותענוגות בני האדם. און ער שרייבט דערויף: והמשתדל בו אינו אלא מטה ומפריע עצמו מן השלימות, והולך אחרי ההבל לגמרי, ומאומה לא ישא בעמלו שיולך בידו לעולם שכולו ארוך.

און ער שרייבט דארט נאך אז מ'דארף זיך גוט נאכקוקן, ווייל ס'איז דא אסאך מאל ווען א מענטש מיינט אז ער דארף דורכטון עפעס א חכמה, אז ער וועט האבן דערפון א תועלת פאר זיינע מידות, אדער דיעות, אבער עכט איז עס נאר ווייל ער זוכט די זיסקייט פון ליינען, ווייל ער וואלט עס געקענט באקומען דורך די תורה אליין. א מענטש דארף זיך אכטונג געבן זיך נישט אפצונארן.

אבער, פון דעם אויבנדערמאנען שטיקל אין רמח"ל קען מען לערנען אז כתבי גוים וואס שטערן גאר א מענטש פון בלייבן נאנט צו השי"ת, און דערווייטערן א מענטש פון זיין נאנט צו השי"ת, איז זיכער אז מ'דארף זיך דערפון דערווייטערן.

אפילו לויט'ן רמב"ם, איז זיכער אז א זאך וואס איז מזיק דעם נפש, דארף מען זיך דערווייטערן דערפון, אזוי ווי אלע זאכן וואס מ'דארף זיך דערווייטערן. וכן שמעתי פון ר' אליעזר חיים בלום זצ"ל.

המשך יבוא אי"ה והשם הטוב עוזר ויעזור
נר דלוק
שר העשר
תגובות: 25
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יאנואר 17, 2016 12:33 pm

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נר דלוק »

נשמה האט געשריבן:
און דאס איז די ענין פון די מהלך הנפש. ווייל מ'זעט אז סיי דער חתם סופר וואס ער ברענגט פון דער הפלאה דאכט זיך, און סיי דער הייליגער ישמח משה, און נאך איינער, אז ס'איז דא אזא געשעעניש, אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען עפעס דבוק אין די נפש הכותב.

דאס שטייט אין תורת משה מהדורא תליתאי הפטרת פרשת מסעי בשם רבו בעל הפלאה
ד"ה בהפטרה וילכו אחר ההבל ויהבלו
שמעתי מאמו"ר הגאון בעל ההפלאה זצ"ל כן וכו'
ואם יעסוק בספרים חיצונים בדברי הבל, הגם שאין בהם מינות וליצנות, אזי נאצל רוח הטומאה מהמחברים הללו עליו ולא ידע כי נפשו יטמאו ויטמטמו את לבו וירחיקו אותו מדביקות א-לוקי, וזה שאמר הנביא וילכו אחר ההבל ויהבלו שהמה עצמם נעשין הבל ר"ל להזהירם לדבק בצדיקים היינו הת"ח ובתורתם הקדושה כדי שידככו ויוטהרו ויעבדו השי"ת בטוב לבב מרב כל טוב לבית ישרא' אמן

https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... &pgnum=143
https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... &pgnum=144
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

נר דלוק האט געשריבן: דאנערשטאג מארטש 16, 2023 5:58 pm
נשמה האט געשריבן:
און דאס איז די ענין פון די מהלך הנפש. ווייל מ'זעט אז סיי דער חתם סופר וואס ער ברענגט פון דער הפלאה דאכט זיך, און סיי דער הייליגער ישמח משה, און נאך איינער, אז ס'איז דא אזא געשעעניש, אז ווען מ'ליינט זייערע ביכער, ווערט מען עפעס דבוק אין די נפש הכותב.

דאס שטייט אין תורת משה מהדורא תליתאי הפטרת פרשת מסעי בשם רבו בעל הפלאה
ד"ה בהפטרה וילכו אחר ההבל ויהבלו
שמעתי מאמו"ר הגאון בעל ההפלאה זצ"ל כן וכו'
ואם יעסוק בספרים חיצונים בדברי הבל, הגם שאין בהם מינות וליצנות, אזי נאצל רוח הטומאה מהמחברים הללו עליו ולא ידע כי נפשו יטמאו ויטמטמו את לבו וירחיקו אותו מדביקות א-לוקי, וזה שאמר הנביא וילכו אחר ההבל ויהבלו שהמה עצמם נעשין הבל ר"ל להזהירם לדבק בצדיקים היינו הת"ח ובתורתם הקדושה כדי שידככו ויוטהרו ויעבדו השי"ת בטוב לבב מרב כל טוב לבית ישרא' אמן

https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... &pgnum=143
https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?r ... &pgnum=144
ב"ה

דאס האסטו די הייליג לשון.

אבער מ'דארף געדענקען צו נישט אנהייבן זיך דמיונ'ען געפילן. ווייל די כוח המדמה האט אויך א כוח אויפן מענטש. און ווי מער די כח המדמה איז אנטוויקלט, אלץ מער דארף מען לכאורה אכטונג געבן. א מענטש וואס האט חברותות גמ' רש"י תוספות בעיון רב, איז אנדערש ווי א מענטש וואס זיצט אליין, און האט א אנטוויקלטע כח המדמה. און א מענטש וואס זעט א כתב מיט א גאר שטארקער אביעקטיווער ראציאנאלער בליק, וואס ווערט נישט באנומען פון עולם הנפש, איז אנדערש ווי א מענטש וואס זעט א כתב מיט שטארקע געפילן, און איז זיך מחבר מיט די עולם הנפש פון די זאך, און האט א שטארקע כח המדמה. מ'דארף זיך קענען. און אויב עס שאדט, דארף מען נישט טרעפן א מקור צי מ'טאר טאקע נישט, ווייל אז ס'שאדט, מיינט עס אז מ'דארף זיך היטן דערפון.

אזוי ווי א מענטש עסט עפעס, און ער זעט אז ס'שאדט אים, נו, האט ער דאך די מצווה פון ונשמרתם מאוד לנפשותיכם. מ'דארף זיך דערווייטערן פון א מזיק.

שמעתי מאדוני מורי ורבי הגאון בעל הפלאה זצ"ל כן, ידוע שדברי תורה מזככים את הנפש ומקרבים את לבו לאביו שבשמים, ואם עסקנו במשנה ובתלמוד בתורת רבינא ורב אשי, ובדברי רבותינו הראשונים והאחרונים זצ"ל, אזי ישפיעו עלינו טהרה וקדושה מרבותינו הקדושים מחברי אותן הספרים אשר בארץ החיים המה, ויגרום דביקות בה' ובתורתו.

וכן איתא בספר החיים של מהר"ל פראג, גמר"א ראשי תיבות, ג'בריאל, מ'יכאל, ר'פאל, א'וריאל, שהמה ראשי ארבע כתות מלאכים מחנה שכינה הסובבת מרכבה עליונה, ומי שעוסק בגמרא נתקדש, ושומרין אותו אותן המלאכים.

ואם יעסוק בספרים חיצונים בדברי הבל, הגם שאין בהם מינות וליצנות, אזי נאצל רוח הטומאה מהמחברים הללו עליו ולא ידע כי נפשו יטמאו ויטמטמו את לבו וירחיקו אותו מדביקות א-לוקי, וזה שאמר הנביא וילכו אחר ההבל ויהבלו, שהמה עצמם נעשין הבל ר"ל, להזהירם לדבק בצדיקים, היינו התלמודי חכמים, ובתורתם הקדושה, כדי שידככו ויוטהרו ויעבדו השי"ת בטוב לבב מרב כל טוב לבית ישראל אמן

יודיש: איך האב געהערט פון מיין רבי'ן הגאון בעל הפלאה זצ"ל, ווי פאלגנד: עס איז דאך באוואוסט אז דברי תורה לייטערט אויס דעם נפש, און איז עס מקרב דאס הארץ צו אבינו שבשמים. און אויב מיר זענען עוסק אין משנה, און אין גמ', אין די תורה פון רבינא און רב אשי, און אין דברי רבותינו, ראשונים, און אחרונים זצ"ל, זענען זיי משפיע אויף אונז א ריינקייט און א הייליגקייט, פון אונזערע רבי'ס, די וואס האבן מחבר געווען אט די ספרים, וואס זיי זענען שוין אין גן עדן, און דאס איז גורם דביקות אין באשעפער און אין זיין תורה.

און אזוי ווערט געברענגט אין ספר החיים פון מהר"ל פראג אז גמר"א איז די ראשי תיבות ג'בריאל, מ'יכאל, ר'פאל, א'וריאל, וואס זיי זענען די הויפט פון די פיר כתות מלאכים מחנה שכינה וואס איז ארום די מרכבה עליונה, און ווער עס איז עוסק אין גמ' ווערט הייליג, און די מלאכים היטן אים אפ

און אויב מ'איז עוסק אין ספרים חיצונים, אין דברי הבל, אפילו ווען ס'איז נישט דא אין זיי קיין מינות, אדער ליצנות, דאן קומט ארויף א רוח טומאה פון אט די מחברים אויף אים, און ער כאפט נישט. ווייל זיי וועלן (חלילה) מטמא זיין זיין נפש, און פארשטאפן זיין הארץ, און אים דערווייטערן פון דביקות אין גא-ט ב"ה, און דאס זאגט די נביא: וילכו אחר ההבל ויהבלו, און זיי זענען געגאנגען נאך 'הבל' און זיי זענען געווארן א שטיק הבל, ווייל זיי אליין ווערן הבל ר"ל.

אנצואווארענען זיך צו מדבק זיין אין צדיקים, דהיינו: תלמידי חכמים, און אין זייער הייליגע תורה, כדי זיי זאלן ווערן ריין און לויטער, און דינען השי"ת מיט א גוט געלוינט הארץ, פון אלעם גוטן פאר כלל ישראל אמן

יא, יא, יא. דאס איז זייער א אינטערעסאנטע ענין. די ווערטער פון "נאצל רוח הטומאה מהמחברים הללו עליו. אבער מ'דארף האלטן קאפ אז ער שרייבט די ווארט 'בדברי הבל'. זעט עפעס אויס אז ער רעדט אז די מהלך הנפש הייבט אן גיין לויט די 'דברי הבל'.

טומאה מיינט פארקערט ווי זיכוך, פארקערט ווי קירוב הלב לאבינו שבשמים, פארקערט ווי טהרה וקדושה, פארקערט ווי דביקות בה' ובתורתו.

מ'זעט פון דעם אז ס'דא ספרים חיצונים וואס האבן נישט אזוי ווייט אין זיך 'הבל', און ס'דא וואס האבן עס אין זיך מער. יעצט, וואס מיינט דאס 'דברי הבל'? קענסט נישט זאגן אז ס'מיינט אז איינער ליינט שטותים, ווייל דאס גייט דאך אריין אין די כלל פון ליצנות. און פארברענגען די צייט, וואס איז סתם אזוי אסור. און ער זאגט אז ער רעדט נישט פון א כתבי גוים וואס איז אסור. ער רעדט פון וואס עס איז מער מותר.

איך וויל אפלערנען אז 'הבל' מיינט אזא נארישע נפש וואס ליגט אינעם כתב. עס לויפט די זעלבע ווי די ווערטער פונעם ישמח משה. טומאה, חשכות, קיין אור. עס ווענד זיך וויפיל נפש א כתב קען מעורר זייין. איינס פלאס איינס איז נאך נישט מעורר אזויפיל נפש. זאל דער אייבערשטער אונז אלע אפהיטן פון יעדעס מין טומאה.

ס'איז א אינטערעסאנטע מציאות דאס.

אבער נישט יעדע כתבי גוים איז דברי הבל, ווייל דער חתם סופר אליין ברענגט אין חתם סופר דרשות חלק ב' אויף פסח, רק בבית המים, ומקום שאסור להרהר, שם ילמד חכמות אחרות, אבל במקום שמותר להרהר, אסור לעסוק לישראל רק בתורת ה' יומם ולילה. זעט מען דאך פון דעם אז ס'איז דא כתבי גוים וואס גייט נישט אריין אין דעם כלל פון דברי הבל הנ"ל

דארף מען קענען מבחין זיין

והשם הטוב עוזר ויעזור
לעצט פארראכטן דורך נשמה אום מיטוואך מארטש 22, 2023 5:34 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

אלעס וואס איך שרייב איז נאר לויט ווי איך שטעל מיך פאר, און מ'דארף דאס גוט געדענקען

דער מהר"ל מפראג זצ"ל שרייבט אין חידושי אגדות אויף דאס וואס חז"ל זאגן אין מסכת מנחות דף ס"ד: ארור מי שמלמד בנו חכמת יונית, שרייבט ער אזוי: פי' חכמת יונית היינו חכמת הטבע. וכל חכמות הטבע הם בכלל חכמת יונית כל אשר הוא חוץ מן התורה. יעצט, וואס מיינט ער מיט די ווערטער 'כל אשר הוא חוץ מן התורה'? און שפעטער שרייבט ער אויך: אבל שאר חכמות אסור ללמוד אם לא על ידי התורה, ועל זה אמרו הפוך בה והפוך בה דכולה בה, שהכל יוצא מן התורה, ובענין זה יש ללמוד אותם, אבל בעצמם מבלי שיצא מן התורה, אסור ללמוד חכמת יונית. כך יראה והוא נכון.

וואס מיינט ער מיט די ווערטער 'אם לא על ידי התורה'? און וואס מיינט ער מיט די ווערטער 'בעצמם מבלי שיצא מן התרה'? און וואס מיינט ער מיט די ווערטער 'ובענין הזה יש ללמוד אותם'?

וויל איך זאגן אז 'כל אשר הוא חוץ מן התורה' און 'בעצמם מבלי שיצא מן התורה', מיינט: יעדע חכמה וואס האט גארנישט קיין שייכות מיט תורה, יעדע חכמה וואס די טרייב קראפט דערצו קומט נישט ווייל ער וויל קענען די תורה, איז חכמת יוונית. יעדע חכמה וואס די הויפט דערפון ליגט נישט אין די תורה איז חכמת יוונית.

אבער איך וויל זאגן אז ער מיינט נישט צו זאגן אז נאר פון די תורה אליין דארף מען אלעס לערנען, און אז מ'טאר נישט ליינען כתבי גוים צו בעסער פארשטיין עפעס. הגם ער שרייבט שפעטער: כמו ספר הטבע, וספר חוש ומוחש, וספר אותות עליונות, וכיוצא בהם, אלו דברים נקראו חכמת יונית. איז מיינט ער צו זאגן אז די חכמה פון די געוויסע ספרים ליגן נישט אין די חכמת התורה. אבער מ'מעג יא משלים זיין געוויסע חכמות וואס ליגן אין די תורה, ווען מ'דארף ליינען כתבי גוים דאס משלים צו זיין.

ווייל אויב דו וועסט נישט אזוי לערנען פשט, וואס מיינט ער צו זאגן: אבל שאר החכמות אסור ללמוד אם לא ע"י התורה. זאל ער זאגן: אבל שאר החכמות אסור ללמוד. פארוואס לייגט ער צו 'אם לא על ידי התורה'? און וואס מיינט 'ובענין הזה יש ללמוד אותם'. צי קענסטו דען זאגן אז ס'מיינט אז מ'טאר נישט ליינען קיין שום כתבי גוים? און אז נאר אין די תורה מעג מען לערנען דרך אגב די חכמה? נאר עס איז זייער מסתבר אז ער זאגט דא, די זעלבע ווי ער זאגט אין 'נתיבת עולם'.

ווייל ער האט א גאנצע שמועס אין זיין ספר 'נתיבות עולם', נתיב התורה פרק יד, וועגן דעם ענין, און ער זאגט די לשון: אבל נראה דחכמת יונית דהתם איירי בחכמה שאין לה שייכות אל התורה כלל. כמו חכמה שהיא במליצה, או מה שהוא. וחכמה זאת אין לה שייכות כלל אל התורה, וכתיב והגית בו יומם ולילה. אבל החכמות לעמוד על המציאות וסדר העולם בודאי מותר ללמוד. והכי מוכח דפירוש חכמת יונית היינו מליצה ולשון.

יעצט, דארט אין 'נתיבות עולם' איז זיכער אז ער רעדט פון ליינען כתבי גוים, ווייל ער פארענטפערט פארוואס ס'איז נישטא די חשש פון 'הלומד מרב שאינו הגון'. אז ליינען זייערע ביכער האט נישט דעם חשש, ווייל מ'ווערט נישט מחובר. איז נישטא דער חשש פון התקרבות.

זעה איך ווי איינער איז מעורר אז ס'דא א מחלוקת צווישן די צוויי מאמרים. אז דא אין 'נתיבות עולם' זאל ער מער מתיר זיין, און זאגן אז מ'מעג ליינען חכמת הטבע, 'לעמוד על מציאות וסדר העולם', און דארט זאל ער מחמיר זיין און אסר'ן חכמת הטבע.

אבער פארוואס זאל מען זאגן אז ס'איז דא א סתירה צווישן די צוויי מאמרים. מ'זעהט אז ביי ביידע מאמרים ווייזט ער דעם זעלבן היתר. ביי ביידע זאגט ער אז חשבון תקופות ומזלות, דאס איז א מצווה. און ביי ביידע זאגט ער אז חכמה וואס האט נישט שייכות צו חכמת התורה, צום ביישפיהל די חכמה וואס שמואל האט געלערנט אין בית המים, דאס איז אסור.

(און אסור מיינט ער אז ס'איז אסור אם לא אין בית המים. ווייל ער דרוקט זיך אויס די ווארט 'אסור' אפילו ביי אזא חכמה וואס שמואל האט געקוקט אין בית המים)

נאר איך קען אפשר זאגן אז דאס וואס ער שרייבט אין 'חידושי אגדות' 'כל אשר הוא חוץ מן התורה', מיינט ער נישט צו זאגן אז נאר אין די תורה דארף מען אלעס וויסן, און אז מ'טאר נישט אריינקוקן אין כתבי גוים, נאר ער מיינט צו זאגן אז נאר זאכן וואס העלפן צו צו תורה מעג מען.

מ'קען זאגן אז ס'איז בכלל נישט דא א סתירה צווישן די צוויי מאמרים. ביי ביידע רעדט ער די זעלבע זאך. אז ווען ס'האט מיט תורה, מעג מען. און אז ס'האט נישט, טאר מען נישט. און דארט זאגט ער אויך אז אויב ס'האט נישט מיט תורה, טאר מען נישט. ס'איז אמת אז דא אין 'נתיבות עולם' זאגט ער אז 'חכמת יוונית' מיינט 'חכמת מליצה ולשון', און דארט זאגט ער אז ס'מיינט 'חכמת הטבע'. אבער זיין כוונה ביי ביידע פירושים איז צו זאגן אז 'חכמת יוונית' מיינט אזאך וואס האט נישט מיט תורה. דהיינו: אז די תורה רעדט נישט דערפון.

לערנען תורה פון א כתבי גוים, דאס איז דאך אסור וועגן מ'טאר נישט לערנען נאר פון א ערליכער, אבער ליינען חכמה פון כתבי גוים, דאס איז דאך נישט שייך די חשש פון התחברות, ווי ער שרייבט.

אונטערשטע שורה. פון דעם מהר"ל אין חידושי אגדות איז נישט קיין ראי' אז מ'טאר נישט בכלל נישט ליינען כתבי גוים. ווייל ער זאגט: כל חכמות הטבע הם בכלל חכמת יוונית, און ער לייגט צו כל אשר הוא חוץ מן התורה. אויב וואלט כל חכמת הטבע געווען בכלל חכמת יוונית, פארוואס לייגט ער צו: כל אשר הוא חוץ מן התורה? זאג סתם: כל חכמת הטבע הם בכלל חכמת יוונית.

און ער זאגט: לכך אינו נכנס בכלל חכמת יונית, רק שרואה מהלך המזלות שמש וירח. אויב טאר מען בכלל נישט ליינען כתבי גוים, פארוואס זאגט ער: אז ס'גייט נישט אריין אין דעם כלל פון חכמת יוונית. פארוואס זאל איך האבן א הווא אמינא אז ס'גייט יא אריין בכלל חכמת יוונית. סתם אז א מענטש וויל מאכן טבלא וויאזוי די זוהן און די לבנה לויפן, זאל איך מורא האבן אז ס'גייט אריין אין חכמת יוונית? אלא מאי, ער רעדט דארט פון ליינען כתבי גוים, און ער זאגט: אז אזא סארט ספר, (אז ס'האט נישט אנדערע פראבלעמען) גייט עס נישט אריין בכלל חכמת יוונית.

והשם הטוב עוזר ויעזור
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

די שאלה איז צי תורת הנפש הייסט נישט תורה?
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

המברך יתברך האט געשריבן: דינסטאג מארטש 21, 2023 2:44 am
די שאלה איז צי תורת הנפש הייסט נישט תורה?
ב"ה

איך לערן אפ תורה, אז ס'מיינט יעדע זאך וואס א מענטש זאגט "אזוי און אזוי וויל השי"ת אז דו זאלסט דיך אויפפירן". אויב מ'ליינט ערגעץ אין א כתבי גוי, אז "השי"ת וויל פון דיר אז אזוי און אזוי זאלסטו דיך אויפפירן", דאן זאג דו, איז עס נישט תורה? אבער אויב ער זאגט דיך "אזוי און אזוי ארבעט די נפש, איז עס דען תורה?

הגם מ'מעג זיך לערנען פון א גוי וויאזוי זיך אויפפצופירן. ווען א גוי פירט זיך אויף מיט כבוד צום באשעפער, און מ'לערנט זיך אפ פון אים, מיינט דאס נישט אז מ'לערנט זיך פון אים תורה.

דער רבי ז"ל סאטמאר, האט א תורה אין פרשת אחרי, דברי יואל דף צג. וואס רעדט פון דעם. אז מ'מעג זיך לערנען מהמתוקנים שבהם. ער פרעגט דארט: ולכאורה לפי דבריהם נמצא שאסור ללמוד ממעשי הגוים אפילו דבר טוב ונכבד, וקשה דמצינו שקדמונינו ז"ל למדו מן הגוים דברי חכמה, כגון הרמב"ם ז"ל מביא ראיות מדברי אריסטו, וכן החובת הלבבות ז"ל מזכיר את דבריו, וכיוצא בהם.

זעהט אויס אז ס'קען אויסקוקן אויבנאויף פון די רמב"ן, ספורנו, און אבן עזרא, (אויפן פסוק דברים יב פסוק ל' פרשת ראה: השמר לך פן תנקש אחריהם) אז מ'טאר זיך גארנישט לערנען פון א גוי. נישט נאר אז מ'טאר זיך נישט אויסלערנען פון די וועג וויאזוי דער גוי דינט עבודה זרה, אז מ'זאל אויף דעם וועג דינען השי"ת. נאר ס'קען אויסקוקן פון די מפרשים אז מ'טאר זיך גארנישט לערנען פון א גוי. פארענטפערט ער דארט, פון וועם מ'מעג יא, און פון וועם מ'טאר נישט.

וכמו כן בזמן שהמתוקנים שבאומות נוהגים איזה הנהגה טובה, או דבר חכמה נמצא בהם, שפיר דמי ללמוד מהם. אמנם לא כן הדבר בזמן שרואים איזה דבר טוב אצל האומות המקולקלים, כי אף שהשכל מחייב לנהוג כמותם וצדקו דבריהם, מ"מ כיון שהם מושחתים ומתועבים יש לחוש פן ימשכו אחריהם, ומכש"כ שאסור לקבל שום דבר טוב והנהגה טובה מן המינין והאפיקורסים שבישראל, ה' ישמרנו. וחייבים להרחיק מהם כמטחוי קשת, כי לפי שכל פעולותיהם מכוונות להעביר את ישראל על דתם, יש לחוש כי אם ילמדו מהם דבר טוב, ימשכו אחריהם ויכשלו בדברי הסתתם.

יעצט, איך ווייס נישט צי די רבי רעדט דא פון ליינען כתבי גוים, איך וואלט נישט געזאגט אז ער רעדט דא פון צי מ'מעג יא ליינען, צי נישט. ער רעדט דא פון אז מ'ווייסט אויף עפעס אז ס'קומט פון המתוקנים שבאומות, אז מ'מעג זיך לערנען דערפון.

אבער אפילו אויב תורת הנפש איז נאר 'חכמה', דארף מען אויך וויסן צי עס איז נישט א אומווערדיגע חכמה. זיגמענד פרויד האט מסביר געווען וויאזוי די יצר פון זנות ארבעט, און ער האט געזאגט אז דארט ליגן אלע פראבלעמען. אזא חכמה איז אומווערדיג.

איך וויל אפלערנען די מעשה פון 'כשנתפס רבי אליעזר למינות' אז דער 'יעקב איש כפר סכניא' האט אים געזאגט א דבר מינות. די עצם דיבור איז געווען מינות. ווייל פשט אין תורה פון א מין איז מינות. דאס מיינט דאך עכט די אפטייטש פון מינות. דער 'יעקב איש כפר סכניא' איז געווען א תלמיד פון ישו הנוצרי, און ער האט אים נאכגעזאגט פון זיין "רבין" וויאזוי מ'קען דרש'נען א פסוק. אין תוספתא קדשים חולין פרק ב' זאגט ער דאס לשון 'דבר של מינות'. דאס מיינט אז די עצם זאך איז געווען מינות. ווייל דאס אליין איז מינות. ווייל ס'איז דברי "תורה" וואס קומט פון א מין. אבער צי איז אנדערש סתם א דבר חכמה וואס האט גארנישט מיט מינות?

ווייל אין אבות דר' נתן זאגט ער: איזה סייג עשו כתובים לדבריהם, הרחק מעליה דרכך ואל תקרב אל פתח ביתה. הרחק מעליה דרכך, זו מינות. ומזהיר ואל תקרב אל פתח ביתה אומרי' לו לאדם אל תלך לבית המינים, ואל תשמע לדבריהם, שמא תכשל בם, והוא אומר ומה איכפת לי בוטח אני בעצמי שאע"פ שאני הולך לשם, איני נכשל בדבריהם, אומרי' לו ריקה אע"פ שאתה בוטח בעצמך אל תלך לשם שמא תכשל בם, שמא תאמר שומע אני וחוזר בי, ת"ל כל בואיה לא ישובון ולא ישיגו ארחות חיים.

זעט מען אז די דרש אויף הרחק מעליה דרכך איז אז מ'זאל נישט הערן קיין מינות. ווייל נאר ווען מ'הערט די מינות וואס זיי זאגן קען מען דערין חלילה נכשל ווערן.

איך וויל זאגן אז מעגליך אז מ'קען נישט פון דעם ברענגען א ראי', נאר אז מ'טאר נישט הערן אדער ליינען, און הנאה האבן פון מינות. ווייל דא איז נישט געווען אז ער האט אים געזאגט וויאזוי א בוים וואקסט, נאר ער האט אים נאכגעזאגט א זאך וואס איז עצם מינות.

דער 'יעקב איש כפר סכניא' איז נישט געווען סתם א מין, וואס האט דיעות כוזבות, נאר ער איז געווען אדוק אין מינות. דער יפה ענף שרייבט אין מדרש רבה קהלת פרשה ז'. שר' אליעזר נסתכן שנתפס למינות בעוון שנהנה מדבר מינות דיעקב זה. דהיינו: אז ס'איז נישט געווען נאר א דבר חכמה, נאר א דבר מינות. ווייל דאס אליין איז מינות.

וואס איך וויל זאגן איז אזוי. אויב מ'ליינט א בוך (איך רעד א בוך וואס עס האט נישט א חשש מינות, אדער זנות) און מ'ווייסט נישט צי דער מחבר איז געווען א מין, צי יא, צי נישט, ווי ווייט ער האט געגלייבט. קענסטו נישט ארויסלערנען פון דא אז ס'דא א חשש פון 'הרחק מעליה דרכך'. און די חשש פון 'שמא אחד מן המינין אמר לפניך דבר וערב לפניך'. די חשש פון 'שמא מינות בא לידך והנאך'.

ווייל דא ביי די מעשה פון 'יעקב איש כפר סכניא' האט ער אים געזאגט מינות. און לויט'ן מהר"ל איז ביי א בוך בכלל נישט דא אזוי ווייט דער חשש פון 'אמשיכו'. און אז מ'ווייסט נישט וואס ער האט געהאלטן, צו וואס זאל מען ווערן נמשך?

און אפילו פון א מין, שרייבט דער רמב"ן (תורת האדם ענין הסכנה) און אויך תוספות אין מסכת עבודה זרה דף כח: אז מען מעג זיך אויך אויסהיילן אויב זיין רפואה האט גארנישט מיט מינות. איך גיי נישט זאגן אז מ'מעג ליינען א בוך וואס מ'ווייסט אז דער מחבר איז געווען א מין, אבער גענוג ראי' אז מ'מוז נישט נאכגיין וואס פונקטליך דער מחבר איז געווען בדיעות.

און ס'איז בעסער נישט נאכצוגיין, און נישט צו מפרסם זיין. ווייל די רגע מ'גייט עס נאך, און מ'ווערט געוואויר אז יענער איז געווען אזוי און אזוי, קומט אויס אז די אלע וואס ליינען, אדער האבן געליינט, ליינען פון א מין. אדער פון איינעם וועם ס'איז נישט. ווילאנג מ'ווייסט נישט יענעמ'ס דיעות, ליינסטו נישט פון קיינעם. און אויב ס'האט נישט קיין חשש מינות, ווערט מען נאך גארנישט נמשך.

איך בעט נאכאמאל אז מ'זאל האלטן קאפ אז איך שרייב נישט להלכה למעשה. ווייל מ'דארף געדענקען אז נאר פון א מורה הוראה קען מען זיך לערנען הלכה למעשה

והשם הטוב עוזר ויעזור.
לעצט פארראכטן דורך נשמה אום מיטוואך מארטש 22, 2023 10:35 pm, פארראכטן געווארן 3 מאל.
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

זייער שיין צעטיילט דעם ענינים פון חכמה און תורה, אז תורה זאגט פאר'ן מענטש וויאזוי זיך צו פירן משא"כ חכמה געט נאר איבער וויאזוי זאכן ארבעטן פאקטיש. איז לכאורה קומט אויס, אז מ'קען יא לערנען פון א גוי וויאזוי די געפילן ארבעטן, כדי צו פארשטיין וויאזוי צו פאררעכטן אויב עפעס קלאפט נישט ווי עס דארף צו זיין.

אבער לגופו של ענין, וועל איך מסביר יעצט בעסער מסביר זיין מיין ספק:

א) איז דען שייך צו מחלק זיין ביי אן ענין פון נפש צווישן די צוויי חלקים?

תורת הנפש נעמט דאך ארום אלע געפילן פון א מענטש, קען זיין אז אפילו ווען מ'גייט למשל צוגיין נאר כאילו מיט חכמה און זאגן אז אויב דו וועסט נישט פילן ביי זיך גענוג שטארק, וועסטו נישט קיין משכנע זיין יענעם וכו' (און לאמיר יעצט נישט צוריקגיין אין א פלפול אויב זיי זענען גערעכט אדער ר' שרגא, ווייל אכמ"ל). אויב אזוי, קומט דאך אויס אויטאמאטיש, אז דו האסט געלערנט פון זיי א "הנהגה", און יעדע הנהגה איז אויטאמאטיש תורה, נישט קיין חילוק וויאזוי מ'לייגט עס אראפ.

און דאס קען מען נישט זאגן (דיינע ווערטער האבן אזא משמעות אביסל) אז די גמרא מיינט נאר צו אסר'ן ווען זיי רעדן כאילו אין נאמען פון אייבערשטן, ווייל אויף דעם איז דאך נישט קיין הוה אמינא, און לענ"ד איז דאס קלאר, אז די גמרא אסר'ט צו נעמען פון זיי יעדע סארט "הנהגה". און ממילא קומט אויס, אז אפילו אויב אין אלגעמיין ביסטו גערעכט, אז מ'מעג נעמען פון זיין נאר הסברים פון טרוקענע פאקטן, איז א שטארקע סברא אז לגבי תורת הנפש, ווי די צוויי זאכן ווערן צוזאמגעמישט, טאר מען דאס אויך נישט.

ב) אלמלא זיי זאלן נאר זאגן זאכן על דא ועל הא, וואלט מעגליך געווען צו טראכטן אז דו ביסט גערעכט. אבער זייער כלומר'שטע תורת הנפש נעמט ארום אלע חלקי התנהגות פון א מענטש, פון קאפ ביז פוס, און פונעם געבוירן ביזן שטארבן. ממילא קומט ווייטער אויס, אז פראקטיש איז נישט שייך צו מחלק זיין דערביי צווישן דעם חלק התורה און דעם חלק החכמה. און ווען נישט די אפטע פעלער פון פיקוח נפש וואס מ'האט בייגעוואוינט, וואלט נישט געווען קיין הוה אמינא דאס צו מתיר זיין.

ג) איז א נקודה וואס דו ברענגסט זייער שיין ארויס, אז זייער אסאך זאכן וואס זיי זאגן זענען לכתחילה מנגד דער תורה הקדושה. און ממילא, קומט אויס, אז אפילו אנצונעמען זייערע ווערטער אלס א חלק החכמה, איז שוין א גרויסע שאלה.

איז למסקנא ווייס איך נישט, אבער די זאך דארף ווערן גוט אדורכגעטון. בפרט אז ר' שרגא ברענגט לכאורה עפעס צו טיש לכל הפחות, דארף מען זען צי דאס וואס ער פארקויפט, האט די מעגליכקייט צו גיין "קלאסיש" און ארויסשטופן אלע אנדערע דעות פון כלל ישראל. דאס איז די סיבה פארוואס איך האב מיך שטארק געמוטשעט צו מאכן דעם אשכול וואו אונז האבן זיך געטראפן, כדי צו זען אויב דאס קען פאסירן. און נישט ווי אפאר איבערגעהיצטע פאטריאטן האבן פארקאכט א צוגעברענטע קאשע און אראפגעפירט דעם ענין פון די רעלסן. הלוואי אויב מ'קען נאך עפעס טון עס צו מתקן זיין. אוי רבוש"ע העלף!

נ"ב וואס האסטו געמיינט צו זאגן אז פון א דיין קען מען זיך לערנען. דו ביסט א דיין? אויב יא, דאן ביטע זיי מיר מוחל אויב איך האב נישט נוהג געווען בכבוד הראוי. [


יישר כח און איך וויל הערן פון דיר נאך. קולך נעים ודיבורך מתוק. נשמה וואו ביסטו וכו'.
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

המברך יתברך האט געשריבן: דינסטאג מארטש 21, 2023 6:02 pm
זייער שיין צעטיילט דעם ענינים פון חכמה און תורה, אז תורה זאגט פאר'ן מענטש וויאזוי זיך צו פירן משא"כ חכמה געט נאר איבער וויאזוי זאכן ארבעטן פאקטיש. איז לכאורה קומט אויס, אז מ'קען יא לערנען פון א גוי וויאזוי די געפילן ארבעטן, כדי צו פארשטיין וויאזוי צו פאררעכטן אויב עפעס קלאפט נישט ווי עס דארף צו זיין.

אבער לגופו של ענין, וועל איך מסביר יעצט בעסער מסביר זיין מיין ספק:

א) איז דען שייך צו מחלק זיין ביי אן ענין פון נפש צווישן די צוויי חלקים?

תורת הנפש נעמט דאך ארום אלע געפילן פון א מענטש, קען זיין אז אפילו ווען מ'גייט למשל צוגיין נאר כאילו מיט חכמה און זאגן אז אויב דו וועסט נישט פילן ביי זיך גענוג שטארק, וועסטו נישט קיין משכנע זיין יענעם וכו' (און לאמיר יעצט נישט צוריקגיין אין א פלפול אויב זיי זענען גערעכט אדער ר' שרגא, ווייל אכמ"ל). אויב אזוי, קומט דאך אויס אויטאמאטיש, אז דו האסט געלערנט פון זיי א "הנהגה", און יעדע הנהגה איז אויטאמאטיש תורה, נישט קיין חילוק וויאזוי מ'לייגט עס אראפ.
ב"ה

יעדע הנהגה איז אטאמאטיש תורה? אויב מ'לערנט זיך פון א גוי אז מ'דארף יעדן טאג גיין א האלבע שעה פאר די געזונט, אדער יעדע נאכט שלאפן אזויפיל און אזויפיל שעה, איז עס א הנהגה. און איז עס תורה? אויב ס'איז א סתירה צו תורה איז עס טאקע א פראבלעם. די ווארט איז נישט אז ס'איז תורה. די ווארט איז אז ס'איז אפשר מנגד צו תורה.

תורה איז נאר אזא זא וואס ער זאגט אז "אזוי וויל השי"ת אז מ'זאל זיך פירן". ווילאנג ער זאגט נישט אז השי"ת האט אזוי געהייסן, איז עס א הנהגה וואס איז אדער יא גוט, אדער נישט גוט. האט נאך נישט מיט תורה.
און דאס קען מען נישט זאגן (דיינע ווערטער האבן אזא משמעות אביסל) אז די גמרא מיינט נאר צו אסר'ן ווען זיי רעדן כאילו אין נאמען פון אייבערשטן, ווייל אויף דעם איז דאך נישט קיין הוה אמינא, און לענ"ד איז דאס קלאר, אז די גמרא אסר'ט צו נעמען פון זיי יעדע סארט "הנהגה".
וואו זעסטו אז די גמ' אסר'ט צו נעמען פון זיי יעדע סארט "הנהגה"?
און ממילא קומט אויס, אז אפילו אויב אין אלגעמיין ביסטו גערעכט, אז מ'מעג נעמען פון זיין נאר הסברים פון טרוקענע פאקטן, איז א שטארקע סברא אז לגבי תורת הנפש, ווי די צוויי זאכן ווערן צוזאמגעמישט, טאר מען דאס אויך נישט.
די חכמה פון תורת הנפש איז חכמה. און וויאזוי מ'זאל זיך פירן איז 'הנהגה'. און עס האט נישט מיט תורה. עס מעג ווערן צאמגעמישט 'הנהגה מיט חכמה', פון דעם צאמגעמישאכץ איז נישט תורה. חוץ אויב ער זאגט דיך אז "אזוי און אזוי איז השי"ת מחייב אז מ'זאל זיך פירן". דאן קענסטו טראכטן אז דאס איז תורה.
ב) אלמלא זיי זאלן נאר זאגן זאכן על דא ועל הא, וואלט מעגליך געווען צו טראכטן אז דו ביסט גערעכט. אבער זייער כלומר'שטע תורת הנפש נעמט ארום אלע חלקי התנהגות פון א מענטש, פון קאפ ביז פוס, און פונעם געבוירן ביזן שטארבן. ממילא קומט ווייטער אויס, אז פראקטיש איז נישט שייך צו מחלק זיין דערביי צווישן דעם חלק התורה און דעם חלק החכמה. און ווען נישט די אפטע פעלער פון פיקוח נפש וואס מ'האט בייגעוואוינט, וואלט נישט געווען קיין הוה אמינא דאס צו מתיר זיין.
פארוואס איז נישט פראקטיש שייך צו מחלק זיין? און וואסערע חלק פון זיי איז 'תורה' אז מ'זאל דארפן מחלק זיין? קענסט אזויפיל זאגן אז ווען מ'ליינט זייערע זאכן, האט עס אין זיך זאכן וואס איז כנגד התורה. געוויסע הנהגות וואס איז כנגד התורה. און דאס איז נאר אויב ס'האט, און דאס דארף מען קענען אויפכאפן. וואס דאס איז א באזונדערע שמועס פאר זיך.
ג) איז א נקודה וואס דו ברענגסט זייער שיין ארויס, אז זייער אסאך זאכן וואס זיי זאגן זענען לכתחילה מנגד דער תורה הקדושה. און ממילא, קומט אויס, אז אפילו אנצונעמען זייערע ווערטער אלס א חלק החכמה, איז שוין א גרויסע שאלה.

איז למסקנא ווייס איך נישט, אבער די זאך דארף ווערן גוט אדורכגעטון. בפרט אז ר' שרגא ברענגט לכאורה עפעס צו טיש לכל הפחות, דארף מען זען צי דאס וואס ער פארקויפט, האט די מעגליכקייט צו גיין "קלאסיש" און ארויסשטופן אלע אנדערע דעות פון כלל ישראל.
ארויסשטופן אנדערע דיעות פון כלל ישראל איז נאר ווייל אט די דיעות קענען זיין כנגד התורה אין א געוויסע וועג. אלע דיעות דארפן ווערן אויסגעקלארט אז ס'זאל שטומען מיט די רוח התורה, און מיט די רוח פון אונזערע פארגייער. מ'מוז דאך אלעס טון אזוי ווי די תורה. מ'קען דאך נישט טון וויאזוי ס'שמעקט. קויפן א טיש און א בענקל, קען מען וויאזוי ס'שמעקט. אבער תורה איז דאך נישט א זאך וואס מ'קען זיך קלויבן וויאזוי עס פאלט ביי.
נ"ב וואס האסטו געמיינט צו זאגן אז פון א דיין קען מען זיך לערנען. דו ביסט א דיין? אויב יא, דאן ביטע זיי מיר מוחל אויב איך האב נישט נוהג געווען בכבוד הראוי.
נישט נאר אז איך בין נישט קיין דיין, נאר איך האב זייער זייער ווייניג געלערנט אין מיין לעבן! און איך זאג עס קלאר ארויס הויעך, אז מ'זאל זייער אכטונג געבן ווען מ'ליינט מיינע זאכן. אז דאס איז נאר ארויסצוגעבן וואס איך טראכט. אבער נישט אויף הלכה למעשה.

והשם הטוב עוזר ויעזור
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

איך ווייס נישט וויאזוי דו האסט עס געמאכט אזוי פראפעסיאנאל, צעטיילט מיינע ווערטער אין quotes, ווייל איך וואלט עס אויך געדארפט טון, אבער איך קען נישט.

איך וויל נאר רעאגירן צו דעם חלק אין וואס ס'שיינט אז מיר האבן א מחלוקת, און דאס איז אז איך האלט אז א "הנהגה" גייט אריין בגדר תורה און מ'טאר עס נישט לערנען פון זיי. און דו האלטסט אז דער גדר פון תורה איז נאר אויב מ'טוט עס ווייל השי"ת האט אזוי געהייסן.

קודם לאמיר אויסקלארן לגבי דיין טענה פון עקסערסייז, און איך וואונדער מיך צי דו האסט טאקע געהאלטן אז איך האלט אז מ'טאר נישט נעמען פון זיי אזא סארט הנהגה ווי מאכן עקסערסייז, אויב ס'קומט אלץ חלק פון געזונט, אדער דו האסט נאר ארויסגעשטעלט דער טענה בתורת "שטרויענע מענטש" (איך שטעל מיך פאר אז דו ווייסט וואס איך מיין).

יעצט לענ"ד איז קלאר, אז אויב דער מענטש טוט עקסערסייז בתורת רפואה, מעג ער עס טון, און מסתמא איז ער אפילו מחוייב אלס חלק פון שמירת הגוף והנפש, און דאס איז ח"ו נישט קיין תירוץ אז ס'קומט פון דער גוי, ווייל פארוואס פאלט דיר נישט ביי צו טראכטן אז די פעולה פון נעמען מעדיצין איז אויך בגדר תורה בגויים אל תאמין? אלא מאי פארשטייען מיר אז דער חלק הרפואה איז נישט שייך צו זאגן אז די פעולה דערפון ווערט נאסר, וכמו שאמרו חכמים כל דבר שיש בו משום רפואה אין בו משום דרכי אמורי.

אלא מאי וואס איז יא מיין שאלה?

ווען מ'רעדט פון א זאך בתורה הנהגה "השקפית".

דו פארשטייסט זייער גוט, אז השקפה דארף מען נישט לערנען פון קיין גויים. ממילא קומט אויס אז אויב דו טוסט סיי וואס, נישט ווייל דאס איז אזא סארט "רפואה", נאר ווייל "אזוי איז מען מצליח" וכדומה פון אזעלכע סארט מעסעדזשעס, איז עס שוין א חלק ההשקפה, און אפילו אויב מ'טרעפט נישט דעם מנגד פונקטליך וואו ס'שטייט אין דער תורה פארקערט, איז עס בעצם אסור (אדער עכ"פ מגונה) אלס "תורה בגויים אל תאמין".

און איך האב געברענגט א ראיה דערצו כנ"ל, ווייל ס'איז נישט עולה על הדעת אז ווען די חכמי התלמוד האבן געזאגט תורה בגויים, האבן זיי געמיינט צו זאגן דאס וואס עובדי ע"ז רעדן בשם זייערע אפגעטער אדער אויב ס'איז געווען עפעס אזעלכע וואס זאלן האבן גערעדט בשם ה'. פשטות איז פשט טאקע, אז אונז האמיר די תורה טאקע בשם ה', און די תורה האט אין זיך אלע סארט "הוראות" פון אלעם וואס איז נכלל בכלל השקפה'דיגע התנהגות, און פאר דעם אליין טאר מען דאס נישט מקבל זיין פון קיין גויים, אפילו אויב זיי שטעלן זיך אהער בשם "חכמה" כנלע"ד.

מיין שאלה בלייבט נאר לגבי תורת הנפש, וויאזוי מ'קען עס צוטיילן. און די שאלה איז נוגע אפילו לשיטתך, ווייל ביסט דאך מודה אז ס'איז דא זאכן פון זיי וואס מ'דארף ארויסווארפן. אם כן וואס טוט מען?

יעצט וויל איך הערן וואס דו האלטסט, אפילו אויב דו ביסט נישט קיין דיין. דו ביסט א וואויל אינגערמאן! חילך לאורייתא!
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

המברך יתברך האט געשריבן: דינסטאג מארטש 21, 2023 6:34 pm
איך ווייס נישט וויאזוי דו האסט עס געמאכט אזוי פראפעסיאנאל, צעטיילט מיינע ווערטער אין quotes, ווייל איך וואלט עס אויך געדארפט טון, אבער איך קען נישט.
סעלעקט די ווארט [/quote], עס געפינט זיך גאנץ אונטן. און רוק עס ארויף ביז נאך די ווערטער אויף וואס דו ווילסט שרייבן דיין הערה. און פאר די קומענדיגע ווערטער, סעלעקט די ווערטער, און דרוק די קוואוט באטן. כזה: "
איך וויל נאר רעאגירן צו דעם חלק אין וואס ס'שיינט אז מיר האבן א מחלוקת, און דאס איז אז איך האלט אז א "הנהגה" גייט אריין בגדר תורה און מ'טאר עס נישט לערנען פון זיי. און דו האלטסט אז דער גדר פון תורה איז נאר אויב מ'טוט עס ווייל השי"ת האט אזוי געהייסן.

קודם לאמיר אויסקלארן לגבי דיין טענה פון עקסערסייז, און איך וואונדער מיך צי דו האסט טאקע געהאלטן אז איך האלט אז מ'טאר נישט נעמען פון זיי אזא סארט הנהגה ווי מאכן עקסערסייז, אויב ס'קומט אלץ חלק פון געזונט, אדער דו האסט נאר ארויסגעשטעלט דער טענה בתורת "שטרויענע מענטש" (איך שטעל מיך פאר אז דו ווייסט וואס איך מיין).

יעצט לענ"ד איז קלאר, אז אויב דער מענטש טוט עקסערסייז בתורת רפואה, מעג ער עס טון, און מסתמא איז ער אפילו מחוייב אלס חלק פון שמירת הגוף והנפש, און דאס איז ח"ו נישט קיין תירוץ אז ס'קומט פון דער גוי, ווייל פארוואס פאלט דיר נישט ביי צו טראכטן אז די פעולה פון נעמען מעדיצין איז אויך בגדר תורה בגויים אל תאמין? אלא מאי פארשטייען מיר אז דער חלק הרפואה איז נישט שייך צו זאגן אז די פעולה דערפון ווערט נאסר, וכמו שאמרו חכמים כל דבר שיש בו משום רפואה אין בו משום דרכי אמורי.

אלא מאי וואס איז יא מיין שאלה?

ווען מ'רעדט פון א זאך בתורה הנהגה "השקפית".

דו פארשטייסט זייער גוט, אז השקפה דארף מען נישט לערנען פון קיין גויים.
איך ווייס נישט פונקטליך וואס דו מיינסט מיט 'שטרויענע מענטש'. אבער מן הסתם מיינסטו צו פרעגן צי איך כאפ טאקע נישט אז ס'איז דא א חילוק צווישן "זיך לערנען עקסערסייז" אדער זיך לערנען א הנהגה וואס איז געזונט פאר'ן נפש.

מיין אנטווארט איז, אז איך האב עס געמיינט ערנסט. איך פרוביר, נישט צו טון אזעלכע זאכן אין א טענה'ריי. אבער דו רעדסט פון 'השקפה'. השקפה זאג איך דיר איז א צווייטע ענין אינעם נושא פון ליינען כתבי גוים. איך רעד נישט פון השקפה.

השקפה איז דאך א צווייטע זאך. השקפה איז דיעות. און דיעות איז דאך צומאל מנגד צו די תורה. בכלל דארף מען זיך דערווייטערן פון השקפה פון א גוי. איך רעד נישט פון השקפה.
ממילא קומט אויס אז אויב דו טוסט סיי וואס, נישט ווייל דאס איז אזא סארט "רפואה", נאר ווייל "אזוי איז מען מצליח" וכדומה פון אזעלכע סארט מעסעדזשעס, איז עס שוין א חלק ההשקפה, און אפילו אויב מ'טרעפט נישט דעם מנגד פונקטליך וואו ס'שטייט אין דער תורה פארקערט, איז עס בעצם אסור (אדער עכ"פ מגונה) אלס "תורה בגויים אל תאמין".
יא. גערעכט. אלעס דארף א מקור אין די תורה. אוודאי.
און איך האב געברענגט א ראיה דערצו כנ"ל, ווייל ס'איז נישט עולה על הדעת אז ווען די חכמי התלמוד האבן געזאגט תורה בגויים, האבן זיי געמיינט צו זאגן דאס וואס עובדי ע"ז רעדן בשם זייערע אפגעטער אדער אויב ס'איז געווען עפעס אזעלכע וואס זאלן האבן גערעדט בשם ה'. פשטות איז פשט טאקע, אז אונז האמיר די תורה טאקע בשם ה', און די תורה האט אין זיך אלע סארט "הוראות" פון אלעם וואס איז נכלל בכלל השקפה'דיגע התנהגות, און פאר דעם אליין טאר מען דאס נישט מקבל זיין פון קיין גויים, אפילו אויב זיי שטעלן זיך אהער בשם "חכמה" כנלע"ד.
אוודאי. דו טראכסט פון די נושא פון השקפה אין כתבי גוים. דאס איז א עקסטערע נושא. און השקפה קען זיין זייער מנוגד צו די תורה. אוודאי אזוי. א שאלה אפילו? יעצט, אויב די השקפה שטומט מיט די תורה, עס איז נישט מנוגד מיט די תורה, איז מען דאך גארנישט מקבל. וואס איז מען מקבל? הגם, איך האב דיר שוין געזאגט אז דאס איז א עקסטערע שמועס פאר זיך.

אבער די רגע עס איז פארקערט ווי די תורה, דאן ליינט מען דאך זאכן וואס איז פארקערט ווי די תורה.

די ווארט איז נישט אז השקפה גייט אריין אין די ענין פון תורה. נאר ס'איז פשוט מנוגד צו תורה.
מיין שאלה בלייבט נאר לגבי תורת הנפש, וויאזוי מ'קען עס צוטיילן. און די שאלה איז נוגע אפילו לשיטתך, ווייל ביסט דאך מודה אז ס'איז דא זאכן פון זיי וואס מ'דארף ארויסווארפן. אם כן וואס טוט מען?

יעצט וויל איך הערן וואס דו האלטסט, אפילו אויב דו ביסט נישט קיין דיין. דו ביסט א וואויל אינגערמאן! חילך לאורייתא!
ב"ה

יעדע זאך וואס מ'ליינט פון א גוי, קען האבן אין זיך די השקפה פון א גוי. אז א יוד ליינט וועגן OCD, און אז ס'דא אזא זאך אז א מענטש קען זיך איינרעדן אז ער פילט טומאה, און איינרעדן אז ער פילט קדושה, זייערע ביכער אויף צום ביישפיהל OCD, קען אויך האבן אין זיך די השקפה זייערע וואס געפילן מיינען, פון וואו געפילן קומען. עס האט נישט אין זיך די השקפה אז ס'איז דא אזא זאך ווי 'קליפות' און 'טומאה' און 'קדושה'. עס האט פארקערטע השקפה. א השקפה אז געפילן האבן צו טון מיט דשאסט געפילן, אן עס האט נישט מיט העכערס. אין א בוך פון OCD וועסטו נישט טרעפן אז מחשבות קענען האבן מיט העכערס.

אפילו א אומשולדיגע בוך אויף OCD, קען אויך האבן אין זיך 'השקפה'.

די עצה איז אז אויב מ'מעג עס ליינען, (צום בישפיהל אז מ'האט געפרעגט א ערליכע מורה הוראה), זאל מען נישט ליינען אסאך אויף אמאל. וכו'. און מ'זאל אסאך לערנען גמ' תוספות און חסידישע און מוסר ספרים.

כדי צו קענען כאפן די אומריכטיגע השקפה וואס א בוך פארקויפט, דארף מען זיין זייער געלערנט אין די ריכטיגע השקפת התורה, און אויך די וועג וואס מיר האבן מקבל געווען, און אויך קענען אויפכאפן וואס ער זאגט אנדערש. ס'איז נישט גרינג.

איך רעד דא פון ליינען כתבי גוים, ווען ס'האט נישט קיין חשש השקפה. גארנישט! אז ס'איז דא א חשש השקפה, גייט דאך דאס אריין אין טיפער ווי סתם ליינען וואס א גוי זאגט.

והשם הטוב עזור שאתה עוזר ויעזור.
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

איך מיין אז למעשה בלייבט נישט קיין נקודה וואס מיר זענען מחולק, למעשה, אפשר נאר אין טעאריע. און איך זע נישט קיין סיבה זיך צו טענה'ן ווייטער.
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

אבער ס'בלייבט איבער אויסצושמועסן די יסודות פון תורת הנפש וואס מ'קען-מ'מוז אננעמען, און וואס ס'איז ענדערש ארויסצואווארפן בשן ועין. און דאס איז שוין א לענגערע דיסקוסיע.
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

המברך יתברך האט געשריבן: דינסטאג מארטש 21, 2023 10:02 pm
אבער ס'בלייבט איבער אויסצושמועסן די יסודות פון תורת הנפש וואס מ'קען-מ'מוז אננעמען, און וואס ס'איז ענדערש ארויסצואווארפן בשן ועין. און דאס איז שוין א לענגערע דיסקוסיע.
בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

אונז דארפן עפענען א באזונדערע אשכול דאס אויסצושמועסן. אבער יעצט לאמיר גיין ווייטער מיט מיין כתבי גוים.

ס'דא א סאך מאל ווען מ'זוכט עפעס אין אוצר החכמה, און מ'טרעפט נישט געהעריג. היינט האב איך אריינגעליינט די ווערטער וואס איך האב געטראפן אראפברענען פונעם רמ"א אין יורה דיעה סימן רמ"ו הלכות תלמוד תורה. ואין לאדם ללמוד כי אם מקרא משנה וגמרא והפוסקים הנמשכים אחריהם, ובזה יקנה העולם הזה והעולם הבא, אבל לא בלמוד שאר חכמות. ומ"מ מותר ללמוד באקראי בשאר חכמות, ובלבד שלא יהיו ספרי מינים. (דאס וואס ער זאגט בלימוד שאר חכמות, ווייס איך נישט צי ער מיינט אז מ'זאל ליינען אין כתבי גוים, צי אין אונזערע כתבים, אבער עס מיינט ווארשיינליך יא אין כתבי גוים, ווייל ער זאגט: ובלבד שלא יהיו ספרי מינים. זעט מען אז ס'מיינט יא כתבי גוים.

ס'איז א ריב"ש סימן מה. ער הייבט אן: ומה ששאלת מה היא חכמת יונית אשר יתרחק האדם, ואם הם אותם ספרים המפורסמים בעולם כשמע טבעי, ומה שאחר הטבע. זאגט ער דארט: ומזה נראה שאין הספרים ההם בכלל גזירה זו. אז דאס וואס מ'האט גע'אסר'ט צו לערנען חכמת יוונית, דאס איז נישט די חכמת יוונית וואס איז באקאנט, דהיינו: די חכמת הטבע.

אמנם ספרי הטבע המפורסמים לא מן השם הוא זה.

אבל ראוי לימנע מהם אם הם מתאמצים לעקור עקרי תורתינו הקדושה. ובפרט שני עמודי התוך אשר היא נכונה עליהם, שזהו חדוש העולם והשגחת השם יתברך בפרטי המין האנושי, והם מביאים ראיות ומופתים לפי דעתם לקיים קדמות העולם, ושהוא מחוייב מן השם יתברך, כמו שהאור מחוייב מן השמש, והצל מן האילן, ואין יכולת לשם יתברך לשנות דבר מטבעו, ולא להאריך כנף הזבוב, ולא לקצר רגל הנמלה, כמו שאין יכולת בשמש לשנות האור הנמשך ממנו, ולא האילן הצל, וכן שהשגחת השם יתברך לא תהיה במה שהוא למטה מגלגל הירח, וכתבו בספריהם שאין ידיעה שלמה רק אותה שהיא מצד החקיר', לא מצד הקבלה, ואנחנו מקבלי האמת דעתנו שהתורה שלנו שלמה, שבאה אלינו במעמד הר סיני מפי הגבורה, ובאמצעות אדון הנביאים ע"ה היא למעלה מהכל וכל חקירתם אפס ותהו לערכה

ובפרק חלק (סנהדרין צ.) שנינו, ואלו הן שאין להם חלק לעולם הבא, האומר אין תחיית המתים מן התורה, ואין התורה מן השמים, ואפיקורוס. רע"א אף הקורא בספרים החצונים. ואמרו בגמרא תניא ספרי מינין, היש ספרי מינין יותר מאלו שמביאין מופתים וראיות להכחיש עקרי התורה, ולא אמר ר' עקיבא המאמינים בספרים החיצונים, אלא אפילו הקורא אותם, פן יטו את לבבו להאמין בדבריהם, כמו שקרה לאלישע אחר דאמרינן בפרק אין דורשין (חגיגה טו:) אמרו עליו על אלישע אחר בשעה שהיה עומד מבית המדרש הרבה ספרי מינין נושרין מחיקו.

וכבר שאל הנגיד רב שמואל הלוי ז"ל מרבינו האי גאון ז"ל אם מותר להתעסק באותן החכמות, והשיב לו וז"ל תקון הגוף, ומשור הנהגת האדם, הוא עסק המשנה והתלמוד ואשר טוב לישראל, כי למוד התורה יועיל לעצמו ולאחרים שכמותו, ויועיל לעמי הארץ, כי ימשכם לדרכי התורה והמצוה. ואשר יסיר לבו מזה ויתעסק בדברים ההם יסיר מעליו תורה ויראת שמים, ויפסיד באותן הענינים, כי יסלק מעליו כל דברי תורה לגמרי, ומזאת ההסרה יארע לאדם שישבש דעתו עד שלא יחוש לעזיבת התפלה.

אבל אשר ימסרו עצמם לתורה ויראת שמים יצא להם מזה כי ינהגו כל ההמון לאחרית טובה בלא פקפוק ולא ישימו שום ספק בהקב"ה

ואם תראה שאותן בני אדם המתעסקים באותן חכמות יאמרו לך כי הוא דרך סלולה ובזה ישיגו ידיעת הבורא לא תאבה להם ודע כי יכזבו לך באמת ולא תמצא יראת שמים ויראת חטא וזריזות וענוה וטהר' וקדוש אלא במתעסקים במשנה ובתלמוד עכ"ל התשובה ההיא. און ער שרייבט נאך.

פון דעם תשובה זעט מען אז נאר אויב ס'רעדט פון עניני אמונה, אויסצורייסן עניני אמונה, נאר דאן איז ראוי לימנע מהם. אבער סתם חכמה גייט נאך נישט אריין אין דעם כלל.

אין אוצר החכמה זעה איך א ספר וואס הייסט: תשועת עולמים. דארט שמועסט ער אויך אויס דעם ענין פון כתבי גוים.

מיין ספק איז אלעמאל ארום די היינטיגע ביכער. היינט איז דא א געוואלד מיט ביכער אויף כמה ענינים, סך מער ווי עס איז דעמאלטס געווען. ס'דא ביכער וואס רעדן פון געזונט, פון אלע סארטן אופנים פון געזונט, און וויפיל גייט דאס אריין אין חכמת חיצוניות? וויפיל ביכער איז געווען אין די צייטן פונעם הייליגן בני יששכר זצ"ל? וויפיל נושאים? היינט איז שוין געווארן סך מער נושאים.

עכ"פ, דער הייליגער בני יששכר שרייבט אסאך קעגן לערנען חכמת חיצוניות. דאס לערנען חכמת חיצוניות אין די צייטן פון בני יששכר האט מער געהאט אין זיך אריינגעבויט א וועג מיט וועלכע מ'האט זיך דערווייטערט פון יודישקייט. היינט דארף מען אויך אכטונג געבן אז מ'זאל נישט ליינען אזעלכע ביכער וואס דערווייטערן פון יודישקייט, אבער מיר קוקט אויס אז אין יענע צייטן האט א ביכל מער באדייט דאס ענין. עס האט געפירט ערגעץ

אזוי ווי א אומגעפילטערטע סמארטפאון, (און לויט מאנכע אפילו א געפילטערטע) איז דאן געווען א בוך. די ווארט 'ספריהם' האט באדייט עפעס אזא "קאליע מאכן די עכטע יודישקייט". היינט איז די ווארט 'ספריהם' נישט אזוי ווייט ווי יעמאלט. דעמאלטס איז עס געווען אזא ענין פון 'חכמת הפילאזאפיע'. אדער זיך מדמה זיין צו די גוים. צו לעבן מער מיט די טבע. אוועקצוגיין פון לעבן מיט העכערקייט. אזעלכע חכמות וואס קענען אוועקשלעפן פון יודישקייט. נישט סתם כתבי גוים. ער שרייבט: וכל הנוגע בה, וכל הלומד לבניו לשון נכרים וחכמת החיצוניות כאלו, מלמדו כל עבירות שבעולם, מיינט ער אזעלכע וואס זענען אדער מינות, אדער קרוב למינות. ווייל ער שרייבט שפעטער זייער שארף, אין לו חלק באלוקי ישראל. ער שרייבט: בין והתבונן כל הנוגע בה לא ינקה. ומי שמבקש לו חיות ופרנסה במקום המיתה, כופר בעיקר, ואין לו חלק באלקי ישראל. ובודאי נשמתו מעמלקים אשר הם היו בערב רב. ומתאכזר על ישראל. השומע ישמע ותבא עליו ברכת טוב ויזכה לראות בנחמות ישראל וכו'. און מ'קען נישט זאגן אז ער מיינט אז מ'ליינט סתם כתבי גוים וואס האבן נישט אין זיך די אלע זאכן.

צום ביישפיהל: ר' יוסף יעב"ץ אין זיין ספר 'אור החיים' שרייבט: שאין מותר ללמוד חכמות האומות אלא במקום שאסור להרהר בדתינו, כגון בבית המרחץ או בבית הכסא.

שרייבט אויף דעם דער הייליגער בני יששכר אין זיין ספר 'מעין גנים', אומר אני אז דאס איז נאר וואס מ'דארף זייער וויכטיג האבן 'לענין ויכוח וכיוצא' זאכן וואס מ'דארף האבן לענייני התורה. (זעט מען דאך פון דעם אז זאכן וואס עס פעלט אויס לצורך התורה, מעג מען) ווי דער רמב"ם שרייבט אז ער האט גענומען פון די חכמות לצורך. אבער חוץ מזה טאר מען נישט, פן יפתה לבבו בפיתויי הזונה. און ער צייכנט צו "קוק נאך וואס דער מהרש"ל האט געשריבן פאר'ן רמ"א (שו"ת הרמ"א תשובה ו)". און דו וועסט דיך אליין איבערצייגן. עכ"ל

און די גאנצע זאך וואס דער מהרש"ל שרייבט איז בנוגע חכמת הפילאזאפיע. נישט סתם א ביכל פון עפעס א חכמה וואס איך ווייס נישט וויפיל ס'קען ווערן אנגערופן חכמה. אבער כתבי גוים קען עס ווערן אנגערופן.

דער מהרש"ל שרייבט אז פון אזא ספר דארף מען זיך דערווייטערן, וועגן הרחק מפתח ביתה (אולי הרחק מעליה דרכך). ואין לך מינות והריסות כחכמתם. און ער באציט זיך צום די תשובת הריב"ש וואס איך האב אויבן נאכגעברענגט. פארוואס מ'דארף זיך דערווייטערן דערפון.

אבער ס'איז נאכנישט קיין ראי' פון דעם תשובה וואס דער רמ"א ענטפערט צום מהרש"ל, צו זאגן אז מ'מעג ליינען די גוטע זאכן פון אריסטו והדומה לו אין ספרי גוים. ס'איז אזויפיל ראי' אז מ'מעג ליינען פון זייערע חכמות אויב ס'ווערט נאכגעברענגט אין אונזערע ספרים. ווייל דער רמ"א אליין שרייבט אז ער ליינט נישט דארט זייערע חכמות. ער שרייבט: ואף שהבאתי מקצת דברי אריסטו, מעידני עלי שמים וארץ, שכל ימי לא עסקתי בשום ספר מספריו, רק מה שעסקתי בספר המורה, ושאר ספרי שחברו חכמינו ז"ל, וכל ימי לא עסקתי בזו, רק בשבת ויו"ט וחול המועד, בשעה שבני הולכים לטייל, וכל ימות החול אני עוסק במשנה ותלמוד ופוסקים ובפירושיהם.

אבער מ'קען זיך יא ארויסלערנען אז כתבי גוים וואס האבן נישט אין זיך דברים אסורים, מעג מען יא ליינען.

און אין אגרא דכלה אין פרשת שלח זעט מען אויך אז ער רעדט פון אזעלכע ספרים וואס זענען מער נאנטער צו מינות ווי סתם כתבי גוים.

ער שרייבט: אבל בדורותינו אלה, אשר קמו מחדש אלה הרשעים החטאים בנפשותם, אשר בהפקירא ניחא להם, וערב לנפשם לחם שקר, ללמוד חכמת חיצוניות, ומטים אורח, ויהיו מלעיבים במלאכי אלקים אמרות טהורות דברי חז"ל במדרשותיהם הקדושים ובתוכם לשון תרמית לפרוק מעליהם עול מצות ומדמה להם הקליפה כל חוקות התורה כחוק נימוסיי להיישיר ההמון, והם הרשעים החטאים האלה פרקו עול ונותנים כתף סוררת ומכניסים נפשם וגופם וחייתם תחת עול הקליפות בגופים גשמיים, ללמוד מהם חכמות חיצוניות, והמירו את כבוד התורה בתבנית שו"ד הקליפות השמאליים, מי האמין לשמועתינו, ההיתה כזאת מיום גלות ישראל מעל אדמתם ויתהלכו מגוי

פון דעם שטיקל באקומט מען אביסל א אהנונג וואס דאס האט געהייסן 'חכמת חיצוניות' און כתבי גוים. אמת טאקע אז ער זאגט אז ס'מיינט חכמת הטבע, אבער ס'איז נישט געווען נאר די חכמת הטבע וואס זיי האבן געוואלט לערנען, ס'איז געווען דאס אוועקגיין פון יודישקייט. דאס זיך מדמה זיין צום גוי. ווי ער שרייבט: וממילא לפי זה תשכיל ותדע בזמנינו אלה בלימוד לשונות שמוציא את האדם מן דרך התורה הש"י ירחם על יתר הפליטה. די טרייב קראפט דערצו איז געווען דאס. אוועקצוגיין פון יודישקייט. און דרך פיקודיך מל"ת י"א שרייבט ער: ותדע בכלל הדעת הזה הוא לימוד לשון נכריות הנהוג בעוונינו הרבים אצל כתה רשעים האלו זה פורה ראש ולענה.

א אינטערעסאנטע זאך שרייבט ער אין דרך פיקודיך אלץ א רמז אויף חמץ שעבר עליו הפסח אז ס'איז אסור בהנאה מדברי סופרים, שרייבט ער אז ס'איז מרמז אז ווער ס'האט געלערנט איזה ענין פון זייערע ספרים, כאטש שבעזרת השי"ת איז ער נישט נתפעל געווארן דערפון, אדער ווער עס האט געלערנט לשונם, און ער האט זיך דערפון צוריקגעצויגן, און ער האט מקבל געווען עול תורה ועבודה, דאס ווערט אנגערופן חמץ שעבר עליו הפסח שאסור בהנאה

דהיינו: אז עס איז אויף אים אדורך א רוח טהרה באמונת אומן התורה וואס די תורה ווייזט אויף פסח, אז נאר אין די תורה איז מותר צו רעדן. ודברת בם ולא בדברים בטלים. אז ער זאל זיך אסר'ן הנאה צו האבן פון די גאנצע חכמה פון די חכמות החיצוניות, און ער זאל עס אפילו נישט נוצן צו האבן פרנסה דערפון.

אבער דאס מיינט אז ער האט געלערנט זאכן וואס מ'קען דערפון נתפעל ווערן. נישט סתם זאכן. און נאכדעם שרייבט ער אז אויב מ'ליינט עפעס ווייל מ'האט עס געדארפט האבן פאר תורה, צו פארשטיין דברי תורה, וואס אלע חכמות העלפן ארויס אז מ'זאל פארשטיין תורה, דאן איז עס חמץ שעבר עליו הפסח על ידי תערובות בהיתר גמור.

דאס מיינט אז ס'איז דא כתבי גוים וואס אויב מ'ליינט דאס לצורך תורה איז דאס מותר. ס'ווערט מותר. און פון דעם זעט מען אז ס'ווענד זיך שטארק לויט וואס די טרייב קראפט דערצו איז. און דאס לויפט אין די זעלבע ריכטונג כמעט ווי די מהר"ל אין חידושי אגדות מנחות, און ווי די רמח"ל, און נאך.

און אפילו אויב ער זאגט ערגעץ אז אלע חכמות געפינען זיך אין די תורה און מ'דארף עס נישט לערנען ערגעץ אנדערש. מ'זעט קלאר אז ס'ווענד זיך וואס, און ס'ווענד זיך פארוואס. ווען ער זאגט אז חכמת חיצוניות זענען טמא, און אז מ'טאר עס נישט לערנען, צום ביישפיהל: כל החכמות חיצונים נקראים נבל שיסודם לנבל אחרים כנ"ל. איז עס נאכנישט כולל אין זיך אלע סארטן כתבי גוים. און ווען ער זאגט אז חכמת הטבע מאכט פארגעסן חלילה פון השי"ת, מיינט דאס נאכנישט אלע סארטן. עס ווענד זיך וואס, און פארוואס

אין אגרא דפרקא רמז שלא, זאגט ער: דבתורה הקדושה נכלל הכל, והלומד בה לשמה בקדושה וטהרה יכול להתבונן ממנה כל הצורך ואין צריך ללמוד חכמת חיצוניות כלל.

וזה ג"כ כונת הספרי, מי גרם להם לישראל שיהיו מנוולים וטפשים, על של"א מתבונני"ם דייקא בתורה, כי אף שלמדו תורה מ"מ לא באו לידי הבנה להבין ממנה חכמת הטבע, וצריכין ללמוד אותה מהאומות ע"כ נעשו מנוולים וטפשים וזה ברור ונחמד ואמת בס"ד

מיט דעם אלעם שרייבט ער אז ס'איז דא אזא זאך ווי חמץ בתערובות שעבר עליו הפסח ומותר.

וואס מיינט חכמת חצוניות. טעאריעס וועגן די וועלט. Theory. די אלע זאכן האט מען געלערענט מיט קינדער.

אבער אז מ'זעט אז אפילו אויב ס'דאכט זיך אז ס'האט גארנישט חוץ טרוקענע חכמה, און מ'זעט דאך אז ס'שאדט, איז זיכער אז מ'דארף זיך דערפון דערווייטערן. ונשמרתם מאוד לנפשותיכם. א מצוות עשה דאורייתא.

והשם הטוב עוזר ויעזור אז מ'זאל ענדערש אפווארפן וואס איך זאג, ווי איידער אפקויפן א פאלשע פשט אדער כעין פאלשע פשט אין א פריערדיגער.
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

אין איינע פון די הנהגות וואס ר' אליעזר חיים בלום זצוקללה"ה האט פאר זיך געשריבן, שרייבט ער אזוי: שלא להשהות בבית שום ספרי גוים אפי' אותם הנראים ככשרים משום שהם נכתבים בהכרח על דרך השקפותיו של הגוים ותכלית חיי הבליהם ומזיקים לנפש ויש להם השפעה רבה על מחשבת הקורא בהם בלא יודעים, רק ספרי חשבון וכדומה, אם ברור שנקיים מכל אלה לגמרי, ואף אלו לקרות רק בבית הכסא.

דער רבי אליעזר חיים זצ"ל האט גאנצעטע שמועסן אויף כתבי גוים, און א סעריע דרשות וואס הייסט 'התבדלות מדרכי הגוים', און דארט שמועסט ער זייער אויס דעם ענין. דאס וואס איך האב געשריבן דא, איז דאך נישט הלכה למעשה. אבער פון אים קען מען זיכער מקבל זיין. עכ"פ, דעם שטיקל הנהגה איז ביי מיר זייער חשוב, ווייל עס האט אין זיך א סך יסודות אין דעם ענין. ס'קוקט מיר אויס אז ער איז געווען אויסגעקאכט אין דעם ענין.

איך האב מיך אבער געפלאגט צו פארשטיין וואס ער מיינט מיט דעם לשון: שהם נכתבים בהכרח על דרך השקפותיו של הגוים, ותכלית חיי הבליהם. צי מיינט עס אזוי ווי א סך ספרים ברענגען אז ווען מ'ליינט א ספר פון א גוי, גייט מען אריין אין דעם עולם פונעם נפש המחבר, און מ'ווערט מחובר דערצו. אז ער זאל מיינען צו זאגן: אז דער מענטש ווערט מחובר צו די השקפות וואס דער מחבר האט געהאט בשעת'ן שרייבן דעם ספר. אדער מיינט ער צו זאגן אז די עצם שרייבן איז אויף דעם אופן.

ער שרייבט דאס לשון: ומזיקים לנפש. אזא לשון איז א שטארקע שפיץ אין דעם גאנצן ענין פון כתבי גוים.

ער שרייבט: ויש להם השפעה רבה על מחשבת הקורא בהם, בלא יודעים. דאס איז אויך זייער א שטארקע שפיץ.

אבער ס'איז דאך שווער אריינצולערנען פשט, אז ער האט געמיינט אז עס קומט אראפ א רוח טומאה אויפן 'מענטש בשעת'ן ליינען. כדרך וויאזוי די חתם סופר, און ישמח משה, און נאך אנדערע זאגן. ער מיינט לכאורה צו זאגן אז די ווערטער זענען אזעלכע ווערטער וואס דעליווערן דעם סארט השפעה.

והשם הטוב עוזר ויעזור
אוועטאר
המברך יתברך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7981
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש מארטש 04, 2023 9:44 pm
לאקאציע: מאנסי נוא יארק

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך המברך יתברך »

זע מיין קושיא איבער די הייליגע ווערטער פון מאור עינים זי"ע, אפשר האט עס שייכות אהער.
viewtopic.php?t=61609
אוועטאר
נשמה
שר שבעת אלפים
תגובות: 7114
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 8:12 pm
לאקאציע: אינעם קערפער ביז די הונדערט און צוואנציג געזונטערהייט

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך נשמה »

בעזרת השי"ת עושה שמים וארץ

ס'איז דא א ספר 'בים דרכיך' וואס א תלמיד פון הרב מארגנשטערן שליט"א האט געשריבן "בנוי ומיוסד על ספרי 'ים החכמה' ". 'ים החכמה' איז די ספרים פון הרב מארגנשטערן שליט"א.

דארט (פרק ב' שמירת העיניים דף קכג. שטיקל ד'. ) ברענגט ער: גם צריך להזהר מלהביט בכתבי גויים ורשעים, ולא מבעי כשכתבו דברים אסורים, אלא אפילו עניני רשות. כי בעצם הכתיבה, הכותב משפיע את נפשו, ועל ידי הקריאה האדם מתחבר אל נפש הכותב.

און אין די הערה (קצח) ברענגט ער צו: ולהבדיל, זהו חלק מגודל מעלת הלימוד בספרי הצדיקים, שמתחבר לנפשם הקדושה.

שרייבט ער ווייטער אינעווייניג: והנה, יש שבאים עם שכל, ואומרים, מה הבעיה? נכון שהוא רשע, אבל כאן לא כתב דברים אסורים.

אבל צריך להבין, שעניני הקדושה אינם שכליים בלבד, אלא הם סגוליים, ('סגוליים' מיינט אז ס'האט אין זיך א געוויסע טבע) ויש בהם דברים מרוממים מעבר לשכל רגיל, ורק צדיק מזוכך, יכול להבין ולהורות בזה.

און אין די הערה (קצט) ברענגט ער צו: מהר"י צמח כתב - שמי שאינו נזהר מלהסתכל בספרי גויים, נלקח ממנו הצלם דקדושה רח"ל.

ווער איז דאס 'מהר"י צמח' ?

הצדיק ר' יעקב בן חיים צמח זצ"ל. ער איז געווען א מקובל, א תלמיד פון ר' שמואל ויטאל בן ר' חיים ויטאל זצ"ל. אין זיין ספר 'זר זהב' [מהדורת זכרון אהרן] שרייבט ער זיין היסטאריע, און אז ער איז נפטר געווארן ה' אלפים תכ"ז.

אין זיין ספר 'צמח צדיק' (מיוסד יסוד מוסד מכמה דרושים נחמדים, ומפה קדוש איש אלקי בוצינא קדישא הארי זללה"ה המה מיוסדים. וגם נלוה אליהם הגה"ת הגאון חסידא ופרישא מו' יעקב צמח אשר כל דבריו ברומו של עולם עומדים, ה"ה דרוש אליהו ואלישע... ) (אינמיטן דרוש אליהו ואלישע) שרייבט ער אזוי, וזה לשון קדשו.

והנה הגוים, אחרי שעשו המילה ועוסקים בתורה לשמה, יש להם הכנה להשיג ולקבל ולמשוך הצורות והצלם דקדושה, כפי מה שהוא עוסק כראוי בתורה, דוגמת הכתוב לעיל באנטונינוס, וזו היפך ישראל המתעסק בספרים חיצונים, שבאותם הצורות שלומד בהם, מטמא הצורה וצלם הקדושה שבו, ולפעמים מאבד מה שהיה לו מן הקדושה, ונשאר כמו חומר בלי צורה.

ער שרייבט די ווארט 'ספרים חיצונים'. די שאלה וואס מיר קומט ארויף איז וואס רופט ער 'חיצונים' ?

ווייל ער שרייבט ווייטער אזוי. ועל זה כתב בזוהר משפטים דף קכ"ד וז"ל: ותניא שם אלהים אחרים לא תזכירו וגו', ... ר' חייא אמר ושם אלהים אחרים דא מאן דמתעסק בספרים חיצונים דלא מסטרא דאורייתא.

יעצט, אויף דעם שטיקל זוהר הקדוש שרייבט דער הייליגער רמ"ק, דער וואס האט געשריבן דעם ספר 'תומר דבורה', שרייבט ער אזוי: ספרי אחריני וכו', כי החכמות החיצוניות אינם ספרי תורה, הם חוץ מהתורה, הם חוץ מן הקדושה, ולזה דקדק שאמר דלא מסטרא דאורייתא, שהן אמת אם נוגעין קצת אל התורה כגון ספרי רפואה שהם נוגעין לקיום העולם, וכיוצא מהספרים שהם צורכי העולם, צד תורה יש בהם. אמנם ספרי הבל, וספורי מעשיות, וכמה עניינים, דברי בדאות וכיוצא, הכל שם אלהים אחרים נק' ולמילף מינייהו טעמא לעניני העולם, כ"ש להיות התורה למדה מהם, שנמצא ח"ו משליט עבד על רבו.

זעט מען קלאר אז דער רמ"ק האט אפגעלערנט אז די ווארט 'חיצונים' אין 'ספרים חיצונים', מיינט נאכנישט יעדע זאך וואס א גוי שרייבט. אז ספרי רפואה וואס איז נוגע לקיום העולם, וכיוצא, צורכי העולם, צד תורה יש בהם. אוודאי איז עניני השקפה גאר אנדערש. ווי ס'קוקט אויס פונעם ישמח משה, חת"ס, און נאך. און אויך פון 'צמח'.

און דער רמ"ק אליין אין דעם זעלבן ספר 'אור יקר' שרייבט אויף זוהר הקדוש פרשת צו: מאן דמסאב גרמיה: שמטמא עצמו במיני עבירות, וכן בהיותו עוסק בספרי חיצונים וכיוצא, ודברי נבלות הפה, והיותו נכנס לבתי ע"ז, או המופקרות, וכיוצא, שמיד רוח זנות או רוח מינות מתלוה אליו, ואף אם יהיה טהור, קשה לפרוש ממנו, וצריך טורח גדול.

וכן מי שמכין עצמו לקבל רוח הטומאה, שהולך לבית המתים של גוים כדי שיהיה רוח טמא אשר שם, וכן אם מכין עצמו לכשף בכוחות טמאים וכיוצא, מיד רוח הטומאה שורה עליו, ואם אם לא יפיק רצונו (לכשף) לפחות יטמא עצמו, ובכלל זה ההולכים לבית המכשפים, והפועלים בשדים, והשואלים בהם, והמשתתפים אליהם, והמתקרבים לראות בגילוי פניהם, והמשחקים בליצנות, וכיוצא, כל אלו מושכים אליהם טומאה מן הטעם אשר נבאר. ע"כ

איז זעט מען פון דעם אז די ווארט 'ספרים חיצונים' וואס דער רמ"ק ברענגט, מיינט נישט אלעס וואס א גוי שרייבט. נאר ס'מיינט ענליך צו די אלע אנדערע זאכן וואס ער ברענגט דא. ענליך צו 'נבלות הפה', און צו 'בתי עבודה זרה', אדער 'בית המתים לקבל רוח הטומאה אשר שם', אדער 'משחק בליצנות'.

יעצט, לאמיר ווייטער לערנען דעם 'צמח צדיק'.

איז נאכדעם ברענגט דער 'צמח' די באקאנטע מאמר חז"ל ואלו שאין להם חלק לעוה"ב וגו' ר' עקיבא אומר אף הקורא בספרים החיצונים. וואס אויף טאקע דער 'ספרים חיצונים' האב איך שוין געברענגט פון די וואס זענען דאס מפרש אז דאס מיינט נישט אז יעדע זאך וואס א גוי האט געשריבן גייט אריין אין דעם כלל פון 'הקורא בספרים החיצונים'. נאר עס ווענד זיך וואס, און פארוואס

און ער ברענגט ווייטער דער 'צמח', וזו דוגמת מה שקרא לר' אלעזר בדברו עם יעקב מתלמידי י'מח ש'מו ו'זכרו, וא"ל כתיב בתורתכם לא תביא אתנן זונה וכו'.

זעען מיר ווייטער אז ער מיינט מער וואס איז דומה צו אזא זאך וואס דער 'יעקב' האט געזאגט.

שוין, ער ענדיגט אזוי: והטעם נ"ל, עם מה שאמרנו לעיל שמערב צורה בצורה, דהיינו שהצורות דשמעתתא ומה שמרויח מהם, מערב עמהם הצורות הטמאות שיש, למי שמתעסק בהם.

וזה דוגמת איש מישראל השוכב עם בת נכר שמערב הצלם והצורה שבו הקדושים, עם הצורה וצלם שבה הטמאים, כי גוברים לפעמים הצורות של אותם ספרים חיצונים, שמבלבל לפעמים שכלו של האדם.

וכן גובר לפעמים בת ובן היוצא מן הנכרית...

וזהו וחטאתי נגדי תמיד, ר"ל נגדיי תמיד. כתוב בזוהר אמור דף ק"ד, ב', ... ולית לך בעלמא, דלא אשתכח צלם בגווייהו, ועל דא לא לבעי לאינש לאתערבא צולמא דיליה בצולמא דעמין, בגין דהאי קדישא והא מסאבא.

אז יעדע זאך האט א 'צלם', און א יוד זאל נישט אריינמישן א 'צלם' פון "פרעמדע" אין זיין הייליגער צלם. אז ווען מ'ליינט "ספרים חיצונים" מישט זיך אריין צלם דילהון.
...

און ער ענדיגט: והנה כתבתי לעיל שהקורא בספרים החיצונים מערב בצורות דשמעתתא דקדושה - עם הצורות טמאות - שהיה לו, ומפסיד שכלו

און נאכדעם גייט ער אריין אז בלבול אינעם שכל קען אויך געשען אפילו ווען מ'איז זיך מתעסק בספרים מסודות התורה עמוקים יותר ממה ששכלו סובל, קען אויך געשען א בלבול בשכלו, לא מצד הדברים, אלא מצד שאינו כלי מקבל... ונשאר כגולם בלי צורה.

איך קלער אז אין דעם ענין קען אפשר דער דמיון אסאך מיטשפילן. אז ס'זאל זיך אנהייבן דאכטן אז מ'האט א בלבול השכל, אז ס'זאל זיך אנהייבן דאכטן אז ס'ווערט מעורב צורה בצורה, צלם בצלם. שכל בשכל. אבער אויף למעשה האב איך שוין פריער נאכגעברענגט פון הצדיק בעל שיח חיים מקאשוי זצ"ל, וואס ער זאגט אז אויב א מענטש זעט אז אזאך שאדט אים פאר זיין נפש, איז ער מחוייב זיך צו דערווייטערן דערפון, נישט מטעם ווייל מ'טאר נישט ליינען כתבי גוים, נאר מטעם ווייל 'ועשית מעקה לגגיך' אז א מענטש דארף זיך היטן פון א דבר המפסיד (ספר החינוך: והרבה דברים אסרו זכרונם לברכה כדי להשמר מן הנזקים ומן המקרים הרעים, שאין ראוי לו לאדם שיש בו דעה לסכן בנפשו, ועל כן ראוי שיתן לבו לכל הדברים שאפשר להגיע לו נזק בהם...). און אויף אזא זאך איז געזאגט געווארן 'ויראת מאלוקיך'. ווייל ס'איז דבר המסור ללבו של אדם העושהו. אין הארץ ווייסט מען דעם אמת.

אמאליגע יודן האבן זיך דערווייטערט מצ"ט שערי היתר נישט אריינצופאלן אין א איסור. נישט אריינצופאלן אין הרהורים וכו'. איז דען א נפקא מינה פארוואס דער מפסיד געשעט צום נפש? אז ס'קען געשען, דארף מען זיך היטן דעם נפש.

ס'דא ווען מ'ליינט עפעס א פון אויבנאויף פלעינע זאץ אין א בוך, און מ'כאפט נישט אז ס'פארכאפט די געדאנקען גאנג אז ס'זאל פרעמען די וועלט מיט א גוי'אישע בליק. נישט ווייל ער שרייבט ארויס זיינע השקפות, און נישט ווייל מ'ווייסט באמת וואס פאר א השקפות דער שרייבער האט. נאר ווייל דער מענטש פארשטייט זייער גוט, אדער שטעלט זיך זייער גוט פאר, מיט וועלכע השקפות דער שרייבער לעבט. און די געלויף פון די געדאנקען גאנג באקומט אנדערע טרעקס וואו עס זאל לויפן. דאס ליינען עפנט אויף פרעמדע טרעקס פאר די געלויף פון מחשבה.

מיינט דאס אז מ'זעט א פרעמדע צורה אינעם כתב? מיינט דאס אז מ'באקומט א פרעמדע שכל? און צי מיינט דאס אז ס'ווערט מעורב 'צורה בצורה'? 'שכל בשכל'?

דאס איז זיכער אז אויב מ'פילט אז ס'איז מפסיד דאס נפש, דארף מען זיך דערווייטערן דערפון. נישט ווייל מ'טאר נישט ליינען, נאר ווייל מ'דארף זיך דערווייטערן פון הפסד.

והשם הטוב עוזר ויעזור אז מיר זאלן יא זיין גוטע יודן. און נישט אפלערנען קרום די פריערדיגע.
אוועטאר
קאליר גרין
שר מאה
תגובות: 109
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יאנואר 12, 2022 3:33 pm

Re: ליינען כתבי גוים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קאליר גרין »

WOW! @נשמה שטארקע זאכן דאס, דאס מיינט איך דארף טאקע קוקן יעדע זאך וואס מען ליינט צו ס'האט א הכשר.
הארי פלארי האט געשריבן: זונטאג פעברואר 25, 2024 3:13 pm
די גאנצע תורה איז געבויט אויף דעם, און אונזערע חכמים זאגן אונז, יעדע מצב וואו א מענטש איז, האט ער די כוחות זיך ארויסצוזעהן דערפון.
שרייב תגובה

צוריק צו “מנהג ישראל”