אולם - א זאַל

די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער

להודות
שר האלפיים
תגובות: 2364
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מארטש 27, 2016 5:02 pm

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך להודות »

ר' אבנר האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 11:27 pm
פאפיגיי האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 10:02 pm
אולם
viewtopic.php?t=3505
לעצט פארראכטן דורך להודות אום פרייטאג יוני 02, 2023 12:18 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אוועטאר
ר' אבנר
שר האלף
תגובות: 1568
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג דעצעמבער 18, 2022 3:27 am
לאקאציע: אין צענטער פון מחאה

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ר' אבנר »

להודות האט געשריבן: פרייטאג יוני 02, 2023 12:12 am
ר' אבנר האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 11:27 pm
פאפיגיי האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 10:02 pm
אולם
viewtopic.php?t=3505
שכויח
אוי באשעפער לייז אונז שוין אויס.......
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

ר' אבנר האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 11:27 pm
פאפיגיי האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 01, 2023 10:02 pm
"אולם" צו נוצען פאר א זאל, איז העברעאיש?
וואס עפעס ס'קומט מלשון אולם הבית פונעם בית המקדש
מען האט אנגעמערקט דא אז דאס אז די ווארט ״אולם״ זאל אנגעבליך זיין מקורו נובע מלשונם הבדוי של הציונים, ווייל די אולם אין ביהמ״ק האט פשוט געהייסן ״אולם״ אבער בעצם איז עס געווען בלויז דער פארצימער פונעם היכל, ממילא טענה׳ט מען אז ס׳איז עמי הארציש פארדרייט געווארן אלס א זאל, און דערפון האבן מאנכע געדרינגען כאילו אז די ציונים האבן דאס משבש געווען און געמאכט דאס ווארט ״אולם״ אלס א זאל.

אבער ס׳איז דא כמה הוכחות אז אולם האט יא אייביג באדייט א זאל נאך פאר ציונית האט עקזיסטירט און די סיבה אז אינדערהיים זעהט מען נישט קיין חתונה בריוולעך מיטן ווארט אולם ווייל מ׳האט פשוט נישט געהאט קיין זאלן ווי היינט מ׳פלעגט סתם שרייבן די שטאט ווי די חתונה איז פארגעקומען, אבער דאהי האט מען אלמאל געשריבן באולם.

די שענסטע אידן אין סאטמאר האבן חתונה געמאכט און געשריבן באולם בחיי רבינו הק׳ פון זיינע תלמידים וואס זענען נתגדל געווארן דא אין אמעריקא די די תש״כ יארן, וואס עס איז זיכער געווען אז דער רבי האט געזעהן די חתונה בריוולעך, (ס׳איז געווען דבוק על כותלי בית המדרש וכו׳), זעה מיר ווי מען האט דעמאלט געשריבן ״באולם גרענד פאראדייס״ וכדו׳.

אפילו די רבי זי״ע אליינס ווען ער איז געווען העומד מצד המחותן האט געשריבן באולם. ס׳איז קיינעם נישט איינגעפאלן דעמאלט אז די ווארט זאל האבן שייכות מיט איווריט ביז אנדערע קנאים האבן שפעטער אנגעהויבן אריינפארן אין די קעפ פון מענטשן נישט צו שרייבן באולם.

ס׳איז לעצטנס געווארן אזא תורה שלימה ביי געוויסע מענטשן אז מ׳טאר נישט שרייבן באולם מ׳האט פרובירט צו שרייבן בהיכל איין געוויסע צייט אדער בבית חתנות ביז ס׳איז געווארן נמנו וגמרו מ׳שרייבט סתם בכינור דוד בבית רחל בויואל משה וכו׳ קיינער וויל דאך נישט נכשל ווערן אין איווריט (״כרטיסי חזרה״ האט מען דאך שוין ממילא לאנג געסטאפט…)
לעצט פארראכטן דורך אמרי חי אום דאנערשטאג יוני 08, 2023 9:54 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

דער אבן עזרא אויפן פסוק אין תהלים ״כי אין חרצבות למותם ובריא אולם״ (ע״ג, ד׳) שטעלט זיך וואס די פסוק מיינט דא מיטן ווארט ״אולם״, און ער שמועסט אויס אז די פסוק קען מיינען דעם לשון פון א זאל, וזל״ק: ״ור׳ משה הכהן אמר כי אין חרצובות עד מותם, ואולם הם בריאים כאילו כתוב ואולם כל אחד מהם בריא, וזה איננו נכון שתהי׳ מלת אולם טעם באחרונה כי היא כמו לכן, אכן, רק, אך, בלתי, זולתי, למען, בעבור, כי כן לא ימצא בכל המקרא. ואחרים אומרים כי אולם חסר כ״ף, והטעם כל אחד בריא כאולם. ויש אומרים כי הוא חסר בי״ת, והטעם באולם כל אחד בריא באולמו. וטעם להזכיר אולם כי הוא דר בבית נכבד שיש לו אולם, כמו האולם של בית השם הנזכר בדברי הימים, או בעבור שהדירה באולם בריאות לגוף בעבור האויר שהוא מגולה ויש סתר למעלה וכו׳,״.

זעה מיר דערפון קלאר, אז דער אבן עזרא ברענגט שוין דאס ווארט ״אולם״ קלאר אלס א זאל. ווי ער שרייבט אז א שיינע גרויסע לופטיגע מכובד׳דיגע צימער הייסט א אולם, א זאל.

אויך דער מצודת ציון טייטש אויף אולם, ארמון וואס האט דעם זעלבן ענליכן באדייט. זעה מיר אז דאס ווארט אולם איז אלץ באנוצט געווארן פאר א פראכטפולע לופטיגע גרויסער צימער, וואס דאס איז דער באדייט פון א זאל.
לעצט פארראכטן דורך אמרי חי אום דאנערשטאג יוני 08, 2023 9:55 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

אגב, די אלע טייטש תהלים׳ס וואס מען גיט שוין יארן לאנג פאר כלה מתנות וואס האט אלעס געטייטש אויף אידיש, האבן אלע געטייטשט דאס ווארט אולם א זאל. ״ובריא אולם, אזוי ווי דער געבוי פון דעם זאל״.
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

עס איז געווען מערערע מאורעות און כינוסים אין זאלן וואס גדולי הרבנים פון די תקופה בשנות תש״י תש״כ וכולהו האבן גע׳חתמ׳ט דערויף און ס׳איז געשטאנען ״באולם״.

מען האט געמאכט כ״א כסלו און ישיבה דינער׳ס אין זאלן אין די תש״כ און אין די תש״ל און אלץ האט מען געשריבן ״באולם״.

(די אידן וואס האלטן אלטע ארכיוון וואלן דאס זיכער טרעפן און צייגן פאר פובליקום).
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35244
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

אמרי חי האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 08, 2023 9:49 am
דער אבן עזרא אויפן פסוק אין תהלים ״כי אין חרצבות למותם ובריא אולם״ (ע״ג, ד׳) שטעלט זיך וואס די פסוק מיינט דא מיטן ווארט ״אולם״, און ער שמועסט אויס אז די פסוק קען מיינען דעם לשון פון א זאל, וזל״ק: ״ור׳ משה הכהן אמר כי אין חרצובות עד מותם, ואולם הם בריאים כאילו כתוב ואולם כל אחד מהם בריא, וזה איננו נכון שתהי׳ מלת אולם טעם באחרונה כי היא כמו לכן, אכן, רק, אך, בלתי, זולתי, למען, בעבור, כי כן לא ימצא בכל המקרא. ואחרים אומרים כי אולם חסר כ״ף, והטעם כל אחד בריא כאולם. ויש אומרים כי הוא חסר בי״ת, והטעם באולם כל אחד בריא באולמו. וטעם להזכיר אולם כי הוא דר בבית נכבד שיש לו אולם, כמו האולם של בית השם הנזכר בדברי הימים, או בעבור שהדירה באולם בריאות לגוף בעבור האויר שהוא מגולה ויש סתר למעלה וכו׳,״.

זעה מיר דערפון קלאר, אז דער אבן עזרא ברענגט שוין דאס ווארט ״אולם״ קלאר אלס א זאל. ווי ער שרייבט אז א שיינע גרויסע לופטיגע מכובד׳דיגע צימער הייסט א אולם, א זאל.

אויך דער מצודת ציון טייטש אויף אולם, ארמון וואס האט דעם זעלבן ענליכן באדייט. זעה מיר אז דאס ווארט אולם איז אלץ באנוצט געווארן פאר א פראכטפולע לופטיגע גרויסער צימער, וואס דאס איז דער באדייט פון א זאל.
גראדע איז דער "אבן עזרא, א ראי' אויף פארקערט.

"וטעם להזכיר אולם כי הוא דר בבית נכבד שיש לו אולם, כמו האולם של בית השם הנזכר בדברי הימים"

ער רעד דאך פון א שיינע פארצימער גענוי ווי אין בית המקדש.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

אפילו די דייקנים וואס האבן מקפיד געווען נישט צו שרייבן אדער דרוקן די חתונה בריוולעך אין לשה״ק אותיות נאר אין אידיש וכולהו צוליב אותיות מרובעות - די חרוזים און גימטריאות און ר״ת אלעס אלעס איז געווען אויסגערעכנט יעדעס ווארט - אבער דאס ווארט אולם האט עפעס קיינער נישט געקלערט דעמאלט אז ס׳זאל זיין איווריט - יעדער קען קוקן זיין טאטנס און זיידעס חתונה בריוול און זיך אליינס איבערצייגן - די נייע חששות איז עפעס נולד געווארן אין אונזער תקופה וואס ווי ערווענט איז דאס בכלל נישט איווריט.
לעצט פארראכטן דורך אמרי חי אום דאנערשטאג יוני 08, 2023 10:06 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: לשון הקודש ולהבדיל עברית

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

farshlufen האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 08, 2023 10:02 am
אמרי חי האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 08, 2023 9:49 am
דער אבן עזרא אויפן פסוק אין תהלים ״כי אין חרצבות למותם ובריא אולם״ (ע״ג, ד׳) שטעלט זיך וואס די פסוק מיינט דא מיטן ווארט ״אולם״, און ער שמועסט אויס אז די פסוק קען מיינען דעם לשון פון א זאל, וזל״ק: ״ור׳ משה הכהן אמר כי אין חרצובות עד מותם, ואולם הם בריאים כאילו כתוב ואולם כל אחד מהם בריא, וזה איננו נכון שתהי׳ מלת אולם טעם באחרונה כי היא כמו לכן, אכן, רק, אך, בלתי, זולתי, למען, בעבור, כי כן לא ימצא בכל המקרא. ואחרים אומרים כי אולם חסר כ״ף, והטעם כל אחד בריא כאולם. ויש אומרים כי הוא חסר בי״ת, והטעם באולם כל אחד בריא באולמו. וטעם להזכיר אולם כי הוא דר בבית נכבד שיש לו אולם, כמו האולם של בית השם הנזכר בדברי הימים, או בעבור שהדירה באולם בריאות לגוף בעבור האויר שהוא מגולה ויש סתר למעלה וכו׳,״.

זעה מיר דערפון קלאר, אז דער אבן עזרא ברענגט שוין דאס ווארט ״אולם״ קלאר אלס א זאל. ווי ער שרייבט אז א שיינע גרויסע לופטיגע מכובד׳דיגע צימער הייסט א אולם, א זאל.

אויך דער מצודת ציון טייטש אויף אולם, ארמון וואס האט דעם זעלבן ענליכן באדייט. זעה מיר אז דאס ווארט אולם איז אלץ באנוצט געווארן פאר א פראכטפולע לופטיגע גרויסער צימער, וואס דאס איז דער באדייט פון א זאל.
גראדע איז דער "אבן עזרא, א ראי' אויף פארקערט.

"וטעם להזכיר אולם כי הוא דר בבית נכבד שיש לו אולם, כמו האולם של בית השם הנזכר בדברי הימים"

ער רעד דאך פון א שיינע פארצימער גענוי ווי אין בית המקדש.
זיי ביטע מסביר וויאזוי איז די רייע פארקערט?

דוד המלך האט גענוצט דאס ווארט אולם נאך פארן בויען דעם בית המקדש…
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35244
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

דו האסט אפגעטייטש יעדן ווארט פון דעם "אבן עזרא"?

זעהט נישט אויס אזוי.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אמרי חי
שר מאה
תגובות: 137
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 12, 2022 9:50 am

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אמרי חי »

farshlufen האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 08, 2023 10:06 am
דו האסט אפגעטייטש יעדן ווארט פון דעם "אבן עזרא"?

זעהט נישט אויס אזוי.
אדרבה קום אריין קלאר מיטן אפטייטש…
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35244
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

בקיצור, ווייל ביים ביהמ"ק רעדט מען דאך פונעם יציע - פארצימער - foyer כנ"ל כמה וכמה פעמים.

ד"ה אזוי ווי אין יעדע שיינע בית -האטעלן / פאלאצן איז פארהאן א שיינע גרויסע פארצימער, אזוי ווי ס'איז געווען אין ביהמ"ק.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5070
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

דער ערשטער וועג אין אבן עזרא איז זיכער אז ער טייטשט אולם א פארצימער. מסתמא לויט'ן צווייטן וועג אויך, אבער ס'איז נישט אזוי רחוק פון א זאל, ווייל ער זאגט דאך אז דער פסוק וויל ארויסברענגען אז זיי וואוינען אין א גרויסן לופטיגן צימער. (דער אב"ע אליין זאגט גראדע ווייטער אז ס'איז מגזרת "יש לאל ידי", זייער כח. אזוי טייטשט אויך דער תרגום און אסאך אנדערע מפרשים.)

דער רד"ק טייטשט אבער יא "הארמון החזק בבנין", אזוי אויך דער מצודות. די אידישע תהלימ'ס זענען געווענליך מפרש ווי דער מצודות.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35244
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

גרשון האט געשריבן: דאנערשטאג יוני 08, 2023 1:30 pm
דער רד"ק טייטשט אבער יא "הארמון החזק בבנין"
אין שרשים זעהט אויס אז ער איז נישט אינגאנצן צופרידן פון רבי יונה המדקדק בשרשיו בעיקר ווייל לדבריו זענען א רי"ש און א למ"ד זיך מתחלף, אבער זיי זענען דאך נישט ממוצא אחד.

ולזה כיון דער ערכי הכינויים מיטן פארענטפערן מיט א גמרא.
זייטיגע נאטיץ
מצודות בין איך נישט געוואוינט צו לערנען, בעיקר ווייל ער איז מיינסטנס א מלקט.
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אוועטאר
גרשון
שר חמשת אלפים
תגובות: 5070
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2019 11:01 pm

Re: אולם - א זאַל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גרשון »

ריכטיג. דער מלבי"ם לערנט אויך אז ס'איז משורש איל.

אבער אזויפיל אז אויב מ'שרייבט אולם, מוז מען נישט מאכן א שטורעם דערוועגן אז ס'איז עברית. אפילו ס'איז אפשר נישט אינגאנצן אויסגעהאלטן ע"פ לשון המקרא, האט עס עכ"פ א מקור אין די מפרשים. אין אונזער לשון קודש זענען דא מערערע ווערטער מיט אפילו שוואכערע מקורות. כן נראה לי.
מיט אזויפיל ביכער, אויסגאבעס, גליונות, בראשורן, קאמפיינס, און ווירטואלע ארטיקלען, וואקסט דער אידישער ליטעראטור ווי אויף הייוון. וואס וועט זיין מיט א אידישן ספעל טשעקער?
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”