מה בכך האט געשריבן:אונזער היסטאריע איז שוין באקאנט מיט אזעלכע וואס האבן פרובירט זיך צי פארשטעלן, אין א געוויסע תקופה מיט עטליכע פערציג יאר צוריק זענען (חסיד'ישע) אידן אטאקירט געווארן . ספעציעל פרייטיג פארנאכטס ווען זיי זענען געגאנגען אין ביהמ"ד מיט שטריימל און בעקישע. האט די פאליציי אריינגעשיקט פאליסלייט פארשטעלט אלס חסיד'ישע אידן אנגעטון מיט שטריימל און בעקישע צו פאטראלירן די גאסן. ספעציעל פרייטיג פארנאכטס.מ'האט זיי אויך געזאגט אז אויב זיי האבן א פראבלעם זאללן זיי אריינקלאפן צו ..."ראביי גלאק"... ען עסקן/שוויצער, וועלכער איז געווען נאנט מיט די פאליס פירערשאפט.
פלוצלינג קלאפן זיי אריין צו דעם אויבנדערמאנטן ..."ראביי"... און זיי פרעגן פון איהם..."פארוואס קוקט אונז אן א יעדער מיט אזעלכע בייזע בליקן...? האט ער זיי געענטפערט, שמייכלנדיג...קוק וואס עטס האלטס אין די האנט. א ציגארעטל...! אנגעטון מיט שטריימל און בעקישע...לאל...!
נאך א מעשה איז געווען נאך די ראיאטן פון די שווארצע מערדערס אין קראון הייטס אין 1991 האבן די פאליס מורא געהאט פאר א נקמה פון די אידן. האבן זיי אריינגעשיקט 2 פאליסלייט פארשטעלט אלס מתפללים אין ליובאוויטשער ביהמ"ד. זיי האבן זיך געשאקלט אזוי ווי א יעדער. נאר איין מתפלל האט באמערקט אז זיי האלטן די סידורים פארקערט. האט ער געזאגט פאר די גבאים. מ'האט אויסגערופן אויף לשה"ק אז דער עולם זאלל זיך היטן...!
איך קרוב מיינער האב געהאט אן ענליכע עקספיריענס. מיט אן עף. בי. איי. עידזשענט וועלכער איז געווען פארשטעלט פאר א חסיד'ישן יונגערמאן (ווי א קארלינער חסיד). ער האטצעך געדרייט אין עטליכע בתי מדרשים. וויזשניץ. שומרי שבת. און סאטמאר. ער האב דאמאלס געוואוינט ביי 53 קארנער 13. איין טאג זעהט ער ווי ער נעמט ארויס פון זיין ווען מיט טונקעלע פענסטערס א פעקל ספרים וועלכע זענען איינגעפאקט אין א ברוינע רעפפינג פעיפער מיט אידישע אותויות. ר'האט אראפגעריסן די פאפיר און אריינגעווארפן אין זיין גארבידזש קען. ווען ער האט איהם געפרעגט פארוואס ער האט דאס געטון האט ער אפילו נישט געכאפט אז ער האט עפעס געטון ראנג. צוערשט האטער גערעדט צו איהם עברית. מיינענדיג אז ר'איז אן איזראעלי. אבער ער האט געזעהן אז ער האט אן אמעריקאנער אקצענט. האטער איהם געפרעגט אין ענגליש זאגט ער אים..."אויב דו ווילסט וועלל איך עס ארויסנעמען"...!
ברענגסט א ראיה פון פערציג יאר צוריק היינט איז שוין נישט דא די מעשיות עני פלעינע עכטער-(כף מיט א פינטל) עכט-(כ •) אלס טשייניז און אלס אראבער און אלס א ווייסער גוי און אז מען ברויך איז אלץ חסידישער איד און זיי טוען עס אזוי גוט אפי' בעסער ווי די עכטע פרעגטס ענק נאך אביסל נישט לאנג צוריק איז געווען בערך אזא מעשה אין וויליאמסבורג ער האט זיך אנגעגעבן אלץ בעל תשובה געדאוונט אין קראלי די מעשה מאכט שוין איינמאל סענס
איך ווייס נישט, אבער כ'האב לעצטענס מיטגעהאלטן ווי די פעדעראלע אגענטן פרובירען זיך צו פארשטעלן.. געווען אזוי מין פאלש.. איינער פון זיי איז געגאנגען א דאון-היט מיט קרייזילדיגע לאקן..
איך האב נישט-לאנג-צוריק געמאכט ריסוירטש אויף עמיצען אן אנגעבליכער בעל תשובה וואס ער איז געווען באקאנט אלס א געהויבענער איד ביי אונז אין ברוקלין, ער איז געגאנגען אנגעטוהן מיט א ברייטע קאפעלוטש און געווען באקאנט אלס אן עובד ה', געפאסט תעניתים אא"וו. מיין טאטע ע"ה פלעגט אלץ רעדן מיט אזא נאסטאלגיע פון זיינס א פשוטער וואכעדיגע שמונה-עשרה, ווי ער איז געווען מופשט פון די וועלט און געדאווענט מיט אזא העכערקייט. ער איז געווען א גרויסער בעל מחשבה און פילע פארוואגעלטע אידן זענען געווען משומעי לוקחו.
ער איז געשטארבן אין אינגען עלטער איבערלאזנדיג א שטוב מיט יתומים פאר די אלמנה זיי מגדל צו זיין. אויף זיין מציבה צווישן קדושי עליון אין איינע פון די שענסטע אידישע בתי עולם שטייט אנגעשריבן ווי ער האט מקרב געווען פילע צו אידישקייט א.נ.
נאך זיין טויט איז אויף א צופעליגער אופן אויפגעשווימען א שפור אז עפעס איז נישט געווען בסדר און דער איז געווען א גוי גמור. ווען ער האט חתונה געהאט מיט זיין פרוי א חשובע בעלת תשובה האט ער זיך אייניג אנגעגעבן אלס אירס גלייכן א בעל תשובה. אין א שמועס מיטן מאגאזין "די סאן" (וואס איך האב אין מיין באזיס) וואס האבן אפגעהאלטען מיט איהם אן אינטערוויו, דערציילט ער אז ער איז א בעל תשובה פון ענגלאנד, און דער שרייבער לייגט צו אז וועגען זיין פארגאנגענהייט האט ער נישט געוואלט רעדן.
די גאנצע געשיכטע איז געבליבן א סוד ווייל למעשה זענען די קינדער כשר'ע אידן, אבער צוליב א קירבת משפחה צו עמיצן וואס האט זיך דארט מתעסק געווען האב איך געהערט א ווארט דערוועגען און געמאכט מיין אייגענע ריסוירטש. עס איז נישטא קיין שום ספק אז דער בר נש איז געווען א פאלנער גוי, שטאמענדיג מדורי דורות פון אמעריקאנער גויים און דוקא גאר מיוחס'דיגע גענעראלען וואס האבן געקעמפט אין די ציווילע קריג. איך האב געפונען קלארע רעקארדס פון זיינע עלטערנ'ס קריסטליכע הייראטן און נאך באווייזן. אבער אויף זיין מציבה שטייט קלאר געשריבן שמו ושם אביו און די אייניקלעך געבן נעמען נאך ביידע.
קיין אנגעבליכער סיבה פארוואס ער האט זיך נישט מגייר געווען איז נישט מעגליך צו פארשטיין. אבער דאס איז א פאקט.
איך האב געקלערט אז דאס איז א זעלטענע פאל, אבער מיט די יעצטיגע ערשיינונג אין ארה"ק, הייב איך אן צו קלערן אז דאס איז אן ערנסטער פראבלעם און עס זענען ווארשיינליך דא נאך ענליכע אזעלכע פעלער וואס זענען נאך דערווייל אומבאקאנט.
רעוו. אהרן הירשקאוויטץ, מסדר קידושין דעיר סיראקיוז והגלילית: [email protected] מורשת חכמי אמעריקא
איך האב נישט-לאנג-צוריק געמאכט ריסוירטש אויף עמיצען אן אנגעבליכער בעל תשובה וואס ער איז געווען באקאנט אלס א געהויבענער איד ביי אונז אין ברוקלין, ער איז געגאנגען אנגעטוהן מיט א ברייטע קאפעלוטש און געווען באקאנט אלס אן עובד ה', געפאסט תעניתים אא"וו. מיין טאטע ע"ה פלעגט אלץ רעדן מיט אזא נאסטאלגיע פון זיינס א פשוטער וואכעדיגע שמונה-עשרה, ווי ער איז געווען מופשט פון די וועלט און געדאווענט מיט אזא העכערקייט. ער איז געווען א גרויסער בעל מחשבה און פילע פארוואגעלטע אידן זענען געווען משומעי לוקחו.
ער איז געשטארבן אין אינגען עלטער איבערלאזנדיג א שטוב מיט יתומים פאר די אלמנה זיי מגדל צו זיין. אויף זיין מציבה צווישן קדושי עליון אין איינע פון די שענסטע אידישע בתי עולם שטייט אנגעשריבן ווי ער האט מקרב געווען פילע צו אידישקייט א.נ.
נאך זיין טויט איז אויף א צופעליגער אופן אויפגעשווימען א שפור אז עפעס איז נישט געווען בסדר און דער איז געווען א גוי גמור. ווען ער האט חתונה געהאט מיט זיין פרוי א חשובע בעלת תשובה האט ער זיך אייניג אנגעגעבן אלס אירס גלייכן א בעל תשובה. אין א שמועס מיטן מאגאזין "די סאן" (וואס איך האב אין מיין באזיס) וואס האבן אפגעהאלטען מיט איהם אן אינטערוויו, דערציילט ער אז ער איז א בעל תשובה פון ענגלאנד, און דער שרייבער לייגט צו אז וועגען זיין פארגאנגענהייט האט ער נישט געוואלט רעדן.
די גאנצע געשיכטע איז געבליבן א סוד ווייל למעשה זענען די קינדער כשר'ע אידן, אבער צוליב א קירבת משפחה צו עמיצן וואס האט זיך דארט מתעסק געווען האב איך געהערט א ווארט דערוועגען און געמאכט מיין אייגענע ריסוירטש. עס איז נישטא קיין שום ספק אז דער בר נש איז געווען א פאלנער גוי, שטאמענדיג מדורי דורות פון אמעריקאנער גויים און דוקא גאר מיוחס'דיגע גענעראלען וואס האבן געקעמפט אין די ציווילע קריג. איך האב געפונען קלארע רעקארדס פון זיינע עלטערנ'ס קריסטליכע הייראטן און נאך באווייזן. אבער אויף זיין מציבה שטייט קלאר געשריבן שמו ושם אביו און די אייניקלעך געבן נעמען נאך ביידע.
קיין אנגעבליכער סיבה פארוואס ער האט זיך נישט מגייר געווען איז נישט מעגליך צו פארשטיין. אבער דאס איז א פאקט.
איך האב געקלערט אז דאס איז א זעלטענע פאל, אבער מיט די יעצטיגע ערשיינונג אין ארה"ק, הייב איך אן צו קלערן אז דאס איז אן ערנסטער פראבלעם און עס זענען ווארשיינליך דא נאך ענליכע אזעלכע פעלער וואס זענען נאך דערווייל אומבאקאנט.
ירושלים - די תושבים פון די ערליכע קהילה אין די גבעה הצרפתית געגענט אין ירושלים זענען אין וויסטן שאק פון די נעכטיגע אויפדעקונג איבער א פאמיליע מיט וועם זיי דאווענען אינאיינעם און שיקן די קינדער לערנען אינאיינעם אז זיי זענען וויסטע קריסטליכע מיסיאנערן. דער טאטע איז א איש מכובד מיטן גאנצן לבוש און א לאנגע בארד, א סופר סת"ם און א כהן, די קינדער לערנען אין די בעסטע חרדי'שע שולעס און מוסדות התורה, אבער א באריכט דעקט אצינד אויף זייער פארבינדונג מיט די קריסטליכע רעליגיע רח"ל און אז די פאמיליע איז גאר בכלל נישט קיין אידן.
די מאדנע געשיכטע איז אצינד דער געשפרעך פון טאג ביי אלעמען נאכדעם וואס עס איז באקאנט געווארן אז געוויסע ארגאניזאציעס וועלכע האבן שוין א שטיק צייט א פארדאכט אויף דעם פארשוין האבן נישט געקענט טרעפן קיינע באווייזן אז די משפחה איז בכלל אידיש, און עס זעהט אויס ווי זייער ציל זיך אריינצודרייען אין א חרדי'שע סביבה איז כדאי צו שטילערהייט באאיינפלוסן מענטשן חלילה וחס זיך צו טויפן צום קריסטנטום ל"ע. די אויפדעקונג איז געקומען ווען איינע פון די קלענערע טעכטער האט זיך בטעות ארויסגעכאפט צו א חבר'טע איבער עפעס א פייערונג אין זייער משפחה - נישט מער און נישט ווייניגער - איבער אותו האיש ימש"ו.
ווי געזאגט איז דער שאק גאר גרויס נאכדעם וואס עס איז די רעדע פון א סופר וועמענס סת"ם איז געווארן פארקויפט אויפן מארק און אלס כהן האט ער שוין געטון פילע פדיון הבן'ס און דוכן'ען א.ד.ג., די קינדער לערנען אין געהעריגע מוסדות א שטייגער ווי די לאקאלע ליטווישע בית יעקב און נאכדעם וואס די מאמע איז לעצטנס נפטר געווארן און געקומען לקבר ישראל מיט א אידישע לויה אויפן הר המנוחות האבן גוטהארציגע אידן אויפגעשטעלט א צדקה קרן אויפצוטרייבן געלט פאר די פאמיליע. אצינד ווארט מען צו פעסטשטעלן מיט די רעגירונג'ס דאקומענטן מיט וועלכע זיי זענען ארויפגעקומען פון אמעריקע קיין ארץ ישראל וואס לויט אינערליכע קוועלער איז עס געפעלדזש. עסקנים וועלכע האבן קאנפראנטירט דער מיסיאנער זאגן אלע אז ער האט מודה געווען איבער זיין אמת'ע אידענטיטעט.
רבנים גרייטן זיך אין די טעג ארויסצוקומען מיט קלארע הוראות איבער די צענדליגע פדיון הבן'ס וואס ער האט געמאכט, און אויך איבער די סת"ם ארטיקלן וואס זענען פסול סיי צוליב וואס א גוי האט דאס געשריבן און סיי צוליב די הלכה פון ס"ת שכתבו מין. jd media