קעדילעק האט געשריבן:סטיטשינער האט געשריבן:קוקט שוין אויס ווי פיין אויסגעשפרייט. ?
פונקט אויך געטראכט, עס קוקט אויס גאר שטארק צושפרייט, וואו ווייט איז פון איין עק שטאט צום אנדערן?
הערנדיג פונם גאנצען פאמפע, האט מיר אנגעכאפט א נייגער, האבן מיר זיך ארויס געלאזט מוצש״ק צום נייעם דערפל אין בלומינגבורג, ווארשיינליך האט די GPS זיך טועה געווען און אנשטאט האט דאס אונז אפגעטראגען צום בליענדן שטאט קיט״ל...!
צום ערשט האב איך געטראפן איינע פון מיינע ישיבה חבירים, ווען איך האב אים געגעבן א קאמפלימענט פארן האבן די זכי׳ נאך צו זיין אין כולל מיט א שטוב מיט קינדער, האט ער מיר געגעבן אזא מין בליק וואו אויף איינער וואס לאנדעט אט פון מארס..., זעהענדיג אז וואו עס קוקט אויס האב איך אים באליידיגט, האב איך מיר פרובירט צו פארענטפערן אז איך האב מיר פארגעשטעלט אז ער איז אין כולל פונקט ווי רוב איינוואוינער, גיבט ער מיר אזא זאג מיט ביטול, די ביסט היבש הינטערשטעליג אבער מיט א קנאפע פאר יאר, כהיום זענען 90-95% איינוואוינער נהנה מיגיע כפם ב״ה!
נאכן שנעל אנערקענען אז איך בין א סיריעס גרינער דארט, האב איך געבעטן ער זאל מיר געבן אפאר מינוט ארומצוווייזן.
היות עס איז מיר געווען היבש חידושים האב געקלערט צו מיטטיילן דא ״מיינע״ געפינסן.
בתי מדרשים:
צום ערשט בין איך געווען אנטציקט, אז אנשטאט די איינע היקארי שולעכל -וואו איך האב געכאפט א מנין 2 יאר צוריק זומער אינעם בעיסמענט-, איז כהיום דא 4 הערליכע ״סיטי סטייל״ ביהמ״ד און 3 מקוואות! (2 סאטמארע און 2 פריוואטע).
1) די אפיציעלע סאטמארע אין טשעסטנאט, ״בית יושע״ (+3 חדרי תפילה, ומקוה).
2) געספאנסערט דורך (/ געהערט פאר?) ר׳ משה יואל מזרחי מ׳וומ״ס, ״אור החיים״ דסאטמאר (+2 חדרי תפילה, ומקוה).
3) קערעסטירע שול און טשעסטנאט (שמעתי אז זיי האבן געקויפט די זכות צו זיין די אכסניה של כולל אבריכים).
4)נאדבארנע שול נענטער צום וואלנאט רידזש געגנט (+מקוה).
הייזער:
די שטאט האט זיך נאטורליך צוטיילט און 4 מיני געגנטער, עס איז דא: א) די הויפט טשעסטנאט (לאם) דעוועלאפמענט וואס ציעט שטארק די שטאטישע אידן זייענדיג געבויעט פולע גאסן, סעמי עטעטשד אסאך הייזער, ממילא קענען די בני בית קופקען ביים ווארטען אויפן באס כמנהג (ניי) וומ״ס, ווי אויך איז דא עלטערע ״היקארי״ אויך אויף א ענליכע בחינה נאר אויף סך א קלענערע פארנעם.
ב) סינגעל פריוואטע הייזער אפגערוקט קנאפע 25-50 פיס אויף מעין סטריט, און מער שטילערע געסלעך ווי היי סטריט, אלד ראזע געפ, ועוד.
ג) קלענערע דעוועלאפמענטס אויף פריוואטע געסלעך, אפגערוקט א קנאפע 100 פיס, מיט אפאר עיקר פער הויז, מער אלט מאנראו סטייל.
ד) דערנאך זענען דא אזוינע וואס האבן אפגעקויפט און וואוינען אויף א פריוואטע ראוד איין אדער צוויי משפחות אין די טיפעניש פונם נאטור.
כזעה דאס פאר א שטארקע מעלה, צושטעלנדיג פאר יעדן לויט זיין געשמאק.
שמעתי אז כעת בויען זיך 2 נייע דעוועלאפמענטס דורך פריוואטע דעוועלאפער, ווייס איך נישט אויף וועלכע סטייל דאס וועט זיין, אבער איין חסרון האט דאס אז עס איז שוין גענצליך אויספארקויפט געווארן בעפארן אנהייבן בויען כמנהג וומ״ס....
מוסדות:
איך בין נישט אריין אינעווייניג וויבאלד מיין חבר האט שוין געטריבן צום מעמד מלוה מלכה, אבער פון די בחורים וואס זענען איינקוואטירט געווען דארט אויף שבת הער איך אז זיי זענען אפ טו דעיט, זיי האבן זיך געשפירט ווי אין עטרת יואל...
מערקווירדיג, זאגט מיר מיין חבר אז היות זיי האבן שוין פולע פאראלעל קלאסן בליע״ה, זענען אלע בנינים אריינגערעכנט די לעצטנס באנייעטע בנין אברהם יעקב שוין גענצליך פיל, און פארדעם האט די הנהלה די לעצטערע וואכן אריינגעלייגט כוחות און האבן ב״ה מצליח געווען דעים שבת ביי די עליות אינם נייעם ס״ת, צו צאמשטעלן כמעט א ״מיליאן״ פאר א פרישן בנין מיט 35 קלאסן!!! (בנוסף צום 100k דעפאזעט וואס ר׳ ישראל האט געש׳נדר׳ט פארן נייעם דירה לכ״ק סאטמאר וומ״ס).
געשעפטן: דאכצעך זיי זענען געקאווערט:
גרויסע גראסערי, הארדוועיר, העלט קעיר צענטער (דר. זעגלבוים פון וומ״ס), דרייגוד, שיך סטאר, יפה זשודעיקא, און נאך ביי פריוואטע הייזער.
ווי עס שיינט האט די פאקט אז זיי זענען אפגעזונדערט, זיך ארויסגעשטעלט אלס א גרויסע מעלה, צווינגענדיג דאס איינפלאנצונג און געבנדיג דאס מעגליכקייט, צו עפענען אלע מיני געשעפטן אליינס אויפן פלאץ!
בבחינת אל יפטר מחבירו אלא מדבר הלכה האב איך אים געפרעגט ווער עס האט אלס גערעדט דעים שבת, ווען ער האט מיר געזאגט אז אויך דער נייער דיין הרב ראזענצוויייג האט גערעדט פאר קבלת שבת, האב איך מיך הויעך געוואונדערט ווייל איך האב געהאט פארשטאנען אז ער איז אן איידעלער, זאגט ער מיר ער איז טאקע אן איידעלער און צוגעלאזענער, אבער א פעסטער כאראקטער און ציעהענדער בעל דרשן, האב איך אים געפרעגט וואס האט דיך געכאפט ביים דרשה זאגט ער מיר אלעס, אבער איין גוט ווארט קומט מיר ארויף ווי ער האט אזוי איידעלערהייט אזוי שיין ארויסגעברענגט די מעלה פון דעים שטאט, טייטשענדיג ״רבות בנות עשו חיל״ -כלל ישראל האט די לעצטערע יארן איינגעפלאנצט פילע נייע ישובים בליע״ה-, אבער זיך נאך האלטנדיג פאר א גאסט דא אויף א ווייל, וואס די וועלט זאגט זעהט אויף א מייל, דאנק איך דעים אייבירשטען אויפן מיר אהער פירן צום פלאץ וואס איז ״ואת עלית על כולנה״ -דא איז קיין איינער נישט געקומען ווייל ער האט געוואלט אנטלויפן....-.
עס האט מיך געכאפט, ווייל קורצליך בעפאר האט מיר איינער געזאגט אז אויף די שטעטל וועט מען נישט טרעפן קיין איין טאטע מאמע זיידע באבע וואס זענען פארציטערט צו די סביבה פונם שינוי מקום פון זייערע קינד/אייניקל וועט חלילה שאטן פאר זייערע דורות!
איך האב מיך צוריק געקערט מלא התרגשות זעהענדיג די אויפבלי פון אזא היימיש מקום אויפן העכסטן ניווא ברוחניות ובגשמיות ביינעזאם! קרית יט״ל וואויל איז דיר!
וויליאמסבורג דקעטסקילס!