בלאט 19 פון 25

געשריבן: דינסטאג דעצעמבער 03, 2019 2:56 pm
דורך לייטער
עפעס נייעס פון פרעה, פאפט ארויף ביי די נייעס, אזוי ווי איך קען נישט אזוי גיט ענגליש אויב איינער קען איבערטייטשן וואס מען האט געטראפן


https://www.express.co.uk/news/world/12 ... haraoh-spt

געשריבן: דינסטאג דעצעמבער 17, 2019 10:05 pm
דורך ויתן לך
וואס א חילוק האט געשריבן:עגיפטישע ארכעאלאגן זענען נאך אלס ערשטוינט פון די העכסט אינטרעסאנטע אויפדעקונג וואס איז געפונען געווארן אין א פארלאזטע געגענט אין קאירא, נעמליך א מאסיווע סטאטוע פון פרעה רעמסס, דער פרעה וואס ווערט דערמאנט אין די תורה. וועלכער ווערט אנגערופן אין די היסטאריע בוכער ״רעמסס דער גרויסער״ די סטאטוע איז טויזנטער יאר אלט, און געפונט זיך אין גאנץ א גוטן צושטאנד, עס ווערט באצייכנט אלס ״דער גרעסטער ארכעאלאגישע געפונס אין עגיפטן די לעצטע הונדערטער יארן״

קרעדיט: [email protected]

היינט האט מען מפרסם געווען וועגן א נייע געטראפענע סטאטוע פון פרעה רעמסס דער צווייטער, דער פרעה וואס ווערט דערמאנט אין די תורה. יבואו היודעים וירחיבו
דאס איז די בילד:
5df94c8515d32995.jpg
5df94c8515d32995.jpg (67.05 KiB) געזען 3727 מאל

Re:

געשריבן: מיטוואך אפריל 29, 2020 8:39 pm
דורך שבועת ראם
לכתחילה אריבער האט געשריבן:
סאכדעס האט געשריבן:
בענקעל האט געשריבן:געפונען געווארען א גלוסקמה/סארקאפאגוס אין דע שטאט אשקלון ביי א קאנסטראקשען זאנע.
עס ווערט געשאצט צי זיין 1800 יאר אלט, עס איז די גרעסטע צוגעפינען אין די גאנצע מדינה, עס וועגט 2 טאן און 8.2 פיס לאנג.

אן ארון?

שטיינערנע ארון. פון די אלטע צייטן.


לאמיר מאכען קלאר עס איז דא כמה מיני אופני קבורה אין יענע צייט פון בית ראשון און שני.

1 - סרקופג וואו מען לייגט אריין דאס גאנצע קעפער פון נפטר און דאס איז געמאכט אויסגעהאקט פון שטיין און פון אויבן איז דא א דעקל פון שטיין אויפן גאנצע לענג און ברייט. פארשטייט זיך וואס מער א פערזענליכקייט דאס מענטש איז געווען אלס שענער און קונסלעכער איז דאס סרקופג געווען. מיט שיינע בלימען און צורות אויסגעהאקט הענדמאיד. פאר שטייט זיך אז דאס אלעס האט מען געהאט אויסגעהאקט בחיים חיותו אדער פלעגט צו זיין א סעיסטעם פון פארקויפן גרייטע ארונות.

2- גומחא מען האט קובר געווען דאס מת און א סעיף אדמה און א מערה פון סלע וואו מען האט אויסגעהאקט און די רצפת המערה א מאס פון א קבר און דאס אנגעפילט מיט ערד עד שיתאכל הבשר און דערנאך נאך 12 חדשים האט מען געמאכט ליקוט עצמות און געלייגט די ביינער פון מענטש און א

3- גלוסקמא וואס די מאס פון דעם איז לענג וואו דאס דיכט פון מענטש און ברייט איז וואו דאס אגן הירך היפ בקיצור 30" לאנג 15" ברייט און 24" הויך יעדער מענטש את באזינדערע גלוסקמא און דאס האט מען פלאצירט און דאס אינעוויניגסטע מערה עקסטערע חדר פאר דעם אזוי האט מען געקענט קובר זיין נייע מתים און דרויסנדיגע מערה.

עכ"פ הוי אומר אז דאס בילד געברענט אויבן איז א סרקופג( ארון) אויסדריקליך נישט קיין גלוסקמא.
יישר כח עוד חזון למועד וועלן מיר מיטטיילן אינטרעסאנטע ידיעות פון פארשידענע מערכות קבורה וואס זענען אויסגעצייכנט מיט זעלבסאינטערסאנטע סיעסטעמטטישע האנדווארק.
מערת המכפלה
מערת ניקנור שהביא הדלתות
קברי הנביאים
קבר חנינא בן דוסא
קבר נחום האלקושי
קברי מלכי חדייב הלני המלכה ובניה
קבר משפחת הורדוס

Re: Re:

געשריבן: מיטוואך אפריל 29, 2020 9:17 pm
דורך טוב ה' לכל
שבועת ראם האט געשריבן:
לכתחילה אריבער האט געשריבן:
סאכדעס האט געשריבן:
בענקעל האט געשריבן:געפונען געווארען א גלוסקמה/סארקאפאגוס אין דע שטאט אשקלון ביי א קאנסטראקשען זאנע.
עס ווערט געשאצט צי זיין 1800 יאר אלט, עס איז די גרעסטע צוגעפינען אין די גאנצע מדינה, עס וועגט 2 טאן און 8.2 פיס לאנג.

אן ארון?

שטיינערנע ארון. פון די אלטע צייטן.


לאמיר מאכען קלאר עס איז דא כמה מיני אופני קבורה אין יענע ציין פון בית ראשון און שני.

1עצייכנט מיט זעלבסאינטערסאנטע סיעסטעמטטישע האנדווארק.
מערת המכפלה
מערת ניקנור שהביא הדלתות
קברי הנביאים
קבר חנינא בן דוסא
קבר נחום האלקושי
קברי מלכי חדייב הלני המלכה ובניה
קבר משפחת הורדוס

אהא, אדרבה, קום אריין מיט אינטערעסאנטע ידיעות און מאמרים, איך ווארט דערויף.

Re:

געשריבן: דאנערשטאג אפריל 30, 2020 12:51 am
דורך שבועת ראם
בענקעל האט געשריבן:
פראהביטש האט געשריבן:וואס טייטש גלוסקמאות?

עס איז א גריכישע ווארט פאר די שטיינערנע קעסטלעך אין וואס מען האט מקבר געווען אין צייטן פון בית שני, דאס האט מען גערופן "קבר שני".

אין חז"ל ווערט עס גערופן דלוסקמא
מסכת שמחות פרק יב הלכה ט
אמר רבי אלעזר בן רבי צדוק, כך אמר לי אבא בשעת מיתתו.
בני, בתחילה קברני בביקעה, ובסוף לקט את עצמיי ותנם בדלוסקמא, ואל תלקטם בידך, וכן עשיתי לו.

אין גמרא מסכת גיטין כח ע"א מיינט דאס א טאשקע.
מאי דלוסקמא, טליקא דסבי:
רש"י. טליקא - טשק"א (שק) בלע"ז



קוק דא http://www.ivelt.com/forum/viewtopic.ph ... 5#p1610705 פאר אביסל מער.


רוב גלוסקמאות זענען געמאכט פון קלעי אדער שארב "30-36 לאנג "15-20 ברייט “18-24 הייעך מיר האבן שוין געהאלטן איינס אין די הענט עס וועגט אן ערך פון 80-100 פונט מאכט זיך אויך וואס איז פון עכט שטיין יענס ברויך מען 2 אדער אפילו 3 פערזאנען צו ארונטערהייבן און ראקעפאלער מוזיעם אין דא עטליכע גלוסקמאות פון עכט שטיין אבן גיר מלכה מיט כתב עברי דערויף שלום אשת אלעזר.
אין א געלעגנהייט וועלן מיר פאסטען פוקטשערס.
יישר כוחכם

Re:

געשריבן: דאנערשטאג אפריל 30, 2020 4:46 pm
דורך שבועת ראם
טייבעלע האט געשריבן:פרשת מקץ ד"ה חרטומי (בראשית ה ח).

פרשת נשא ד"ה טמא לנפש (במדבר ה ב).


אדריאנוס שחיק טמיא

Re:

געשריבן: דאנערשטאג אפריל 30, 2020 5:15 pm
דורך שבועת ראם
שואלכענין האט געשריבן:
שתוקא בתרין האט געשריבן:איך קלער אז עס איז "ולא-ל מפתח", ע"ש די גמרא שלשה מפתחות ביד הקב"ה וכו' תחיית המתים.
עס איז אזא בחינה וואס מען שרייבט היינט תנצב"ה א.ד.ג.


לעניית דעתי, איז דאס א ווייטער געדאנק, און נישט מסתבר.


בעוד אז אין עטליכע ארונות אדער גלוסקמאות שטייט אפילו א ווארענונג ארור מי שיפתח.

האט איז א דוגמא פון נאך צוויי סקריפציעס גפינען און מערות קברים און נחל קדרון

זאת( קברת) ... יהו אשר על הבית אין פה כסף וזהב (כי) אם עצמותיו ועצמות אמתה אתה. ארור מי שיפתח את זאת

כוכה דנה עביד לגרמי אבהתנה אריך אמין תרתין ולא למפתח עליהון

https://www.dropbox.com/s/ydbje4at0vkgh ... 9.jpg?dl=0

https://www.dropbox.com/s/991n83o3yqa78 ... 9.jpg?dl=0

https://www.dropbox.com/s/gbvdrvpn6sawm ... 9.jpg?dl=0

Yahu_asher_al_habaiyt.jpg
Yahu_asher_al_habaiyt.jpg (197.02 KiB) געזען 2563 מאל

Re:

געשריבן: דאנערשטאג אפריל 30, 2020 9:32 pm
דורך שבועת ראם
לכתחילה אריבער האט געשריבן:
סאכדעס האט געשריבן:קען זיין דאס איז געווען דער אבן הטוען. ווער ווייסט?

דאס שפעקעלירן זיי טאקע. די פראגע איז נאר געווען וו די אבן הטוען איז געווען.


נישט מסתבר ווייל חוני המעגל האט געזאט ווען עס איז געווארן התחילו גשמים שוטפים צאו וראו אם נמחית אבן הטוען,
און ווידער זעט מען אין ירושלמי תענית שאלו את ר"א מאימתי מתפללים על הגשמים שילכו להם משיעמוד אדם בקרן העופל וישקשק רגליו במים, עס איז ידוע אז עופל איז סאך העכער אויבן אויפן בארג נאנט צו דרום הר הבית און אויב דאס איז דעם אבן הטוען נאנט צום בריכת השילוח וואס פאר א גשמים שוטפים איז שוין שייך דארט, אבער ס'קען נאך זיין אז דאס איז א צווייטן אבן הטוען פון לשון איז משמע אז סאיז געווען נאר איינער( אבן הטוען היתה בירושלים שכל מי שנאבד לו... ).

Re:

געשריבן: דאנערשטאג אפריל 30, 2020 10:32 pm
דורך שבועת ראם
נא_שכל האט געשריבן:כ'האב זיך אזוי פארגעשטעלט.

אויב איז עס א רוימישע טעטאר וואספארא חיבור האבן זיי געדארפט צום מעיין השילוח?!

אלא מאי...


באקאנטמאכונג! דאס גאנצע קאמפלעקס געפינט זיך אין א נאטירליכע טאל וואס ווערט אנגערופן אין יוסיפון עמק טירופיון אויף גירעכיש, אפטייטש גיא עושי הגבינות רעכטס איז דאס כותל המערבי וואנט און לינקס פארט ארויף דאס בארג צום מערב עיר העליונה עכ"פ רעגן וואסער און אפלויפ וואסער לויפט דארט נאטירליך האט מען זיך געמיזט ספראווענען וואו אימער מיט דאס וואסער אוועקפירן ביזן נידריגען בריכת השילוח געגנט וואו דארט ענדיגט זיך דאס וועלי און דערנאך פאנגט זיך אן קידרון וועלי.

פאר שטייט זיך אז נאך וואס הורדוס האט מרחיב געווען דעם הר הבית צום מערב זייט האט ער פארשטעלט פריערדיגע מיטעל פונקט פון וועלי און פריערדיגע סטרוקציעס מקוואות און בורות וכו' האט מען געמיזט אויך אויף סעטן פרישע דירעקציעס פארן אפלויפ קאנאל עכ"פ אלעס האט זיך געדרייט ארום דאס וואסער וואו זוי ברענגט מען אים ארויף אויפן הר הבית און וואו זוי ווערט מען פטור פון אים.

דאס גאנצע שטיגן סטרוקציע וואס זיי האבן לעטצטענס באקאנט געמאכט לויפט אויפן זעלבן נאטירליכע וועלי דירעקציע. און דאס קאנאל פון אונטערערדיש הונטער די שטיגען, די שטיגען איז געבויט זייער באקוועם נאך יעדע צוויי שטיגען קומט א פלעטפארם אפצוריען די פיס זאל נישט מיהען אזוי שווער ארויף צו גיין אזוי פיל שטיגן מיט איין מאל און עס פילט טאקע אזוי ביזן היינטיג טאג, אויך איז עס אין זייער א שיינע קונדישען נאך וואס עס איז נישט באניטץ געווארן אזוי לאנג און גלייך נאכן חורבן באשאטען געווארן מיט מפולת פון חורבן.

Re:

געשריבן: מאנטאג מאי 04, 2020 12:41 am
דורך שבועת ראם
פלעכטער האט געשריבן:


ארכעאלאגן אין ירושלים האבן געמאלדן אז זיי האבן געטראפן שטיקער פון באלאטעס (טיילס) וועלכע זענען געווען טייל פון די דעקאראציעס פונעם צווייטן בית המקדש. די באלאטעס זענען שוין אויסגעגראבן געווארן אין די 1990'ער יארן ווען די אראבער וועלכע הערשן אויפן הר הבית האבן אויסגעגראבן אונטערערדיש צו בויען א נייעם מעטשעט, און האבן בשעת'ן גראבן, אוועקגעשטעלט הויפענעס אויסגעגראבענע זאמד און שטיינער פאר אויספארשונגען. צווישן די הויפענעס, האבן ארכעאלאגן באוויזן צו אידענטיפיצירן שטיקער באלאטעס וואס לויט פארשידענע טעסטס, זענען די שטיקער ארום 2 טויזנט יאר אלט און קומט פונעם צווייטן בית המקדש.
קרעדיט: קול העולם


דא האט איר א צוזאמגעשטעלטע פאזעל פון די חלקים

https://www.dropbox.com/s/w0cnvx1n5pdsl ... 0.png?dl=0

Re: Re:

געשריבן: מאנטאג מאי 04, 2020 1:09 am
דורך יידישע קהילות
שבועת ראם האט געשריבן:
פלעכטער האט געשריבן:


ארכעאלאגן אין ירושלים האבן געמאלדן אז זיי האבן געטראפן שטיקער פון באלאטעס (טיילס) וועלכע זענען געווען טייל פון די דעקאראציעס פונעם צווייטן בית המקדש. די באלאטעס זענען שוין אויסגעגראבן געווארן אין די 1990'ער יארן ווען די אראבער וועלכע הערשן אויפן הר הבית האבן אויסגעגראבן אונטערערדיש צו בויען א נייעם מעטשעט, און האבן בשעת'ן גראבן, אוועקגעשטעלט הויפענעס אויסגעגראבענע זאמד און שטיינער פאר אויספארשונגען. צווישן די הויפענעס, האבן ארכעאלאגן באוויזן צו אידענטיפיצירן שטיקער באלאטעס וואס לויט פארשידענע טעסטס, זענען די שטיקער ארום 2 טויזנט יאר אלט און קומט פונעם צווייטן בית המקדש.
קרעדיט: קול העולם


דא האט איר א צוזאמגעשטעלטע פאזעל פון די חלקים

https://www.dropbox.com/s/w0cnvx1n5pdsl ... 0.png?dl=0


דארף מען דאך רייסן קריעה און לאזן א טרער... :-( :-(
בית קדשינו ותפארתינו אשר הללוך אבותינו היה לשריפת אש וכל מחמדינו היה לחרבה

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מאנטאג מאי 04, 2020 2:00 am
דורך כל טוב
דא האט איר נאך צוזאמגעשטעלטע

Re: Re:

געשריבן: דינסטאג מאי 26, 2020 3:55 pm
דורך שבועת ראם
שבועת ראם האט געשריבן:
נא_שכל האט געשריבן:כ'האב זיך אזוי פארגעשטעלט.

אויב איז עס א רוימישע טעטאר וואספארא חיבור האבן זיי געדארפט צום מעיין השילוח?!

אלא מאי...


באקאנטמאכונג! דאס גאנצע קאמפלעקס געפינט זיך אין א נאטירליכע טאל וואס ווערט אנגערופן אין יוסיפון עמק טירופיון אויף גירעכיש, אפטייטש גיא עושי הגבינות רעכטס איז דאס כותל המערבי וואנט און לינקס פארט ארויף דאס בארג צום מערב עיר העליונה עכ"פ רעגן וואסער און אפלויפ וואסער לויפט דארט נאטירליך האט מען זיך געמיזט ספראווענען וואו אימער מיט דאס וואסער אוועקפירן ביזן נידריגען בריכת השילוח געגנט וואו דארט ענדיגט זיך דאס וועלי און דערנאך פאנגט זיך אן קידרון וועלי.

פאר שטייט זיך אז נאך וואס הורדוס האט מרחיב געווען דעם הר הבית צום מערב זייט האט ער פארשטעלט פריערדיגע מיטעל פונקט פון וועלי און פריערדיגע סטרוקציעס מקוואות און בורות וכו' האט מען געמיזט אויך אויף סעטן פרישע דירעקציעס פארן אפלויפ קאנאל עכ"פ אלעס האט זיך געדרייט ארום דאס וואסער וואו זוי ברענגט מען אים ארויף אויפן הר הבית און וואו זוי ווערט מען פטור פון אים.

דאס גאנצע שטיגן סטרוקציע וואס זיי האבן לעטצטענס באקאנט געמאכט לויפט אויפן זעלבן נאטירליכע וועלי דירעקציע. און דאס קאנאל פון אונטערערדיש הונטער די שטיגען, די שטיגען איז געבויט זייער באקוועם נאך יעדע צוויי שטיגען קומט א פלעטפארם אפצוריען די פיס זאל נישט מיהען אזוי שווער ארויף צו גיין אזוי פיל שטיגן מיט איין מאל און עס פילט טאקע אזוי ביזן היינטיג טאג, אויך איז עס אין זייער א שיינע קונדישען נאך וואס עס איז נישט באניטץ געווארן אזוי לאנג און גלייך נאכן חורבן באשאטען געווארן מיט מפולת פון חורבן.

IMG-20200304-WA0090.jpg
IMG-20200304-WA0090.jpg (620.42 KiB) געזען 2390 מאל

Re: Re:

געשריבן: דינסטאג מאי 26, 2020 4:20 pm
דורך נא_שכל
שבועת ראם האט געשריבן://

יישר כח!

וואס איז די בילד, פון ווי קומט עס?

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: דינסטאג מאי 26, 2020 4:41 pm
דורך שבועת ראם
די אילוסטרציע בילד געפונט זיך אויפן וואנט באזוכנדיג בריכת השילוח און די טרעפן קאמפלעקס ארויף צום דרום מערב הר הבית, די בילד ברענגט קלאר ארויס דאס פארקער וואס האט זיך אפגעשפילט פונעם בריכת השילוח צום הר הבית.

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך מאי 27, 2020 12:30 am
דורך שבועת ראם
לכבוד יום היארצייט של אדונינו דוד המלך אציע לכל התועים פה מידע חשוב אודות קבר דוד המלך הנמצא בהר ציון ירושלים אקווה שתמצאו נחת.
https://www.dropbox.com/s/rcsiumboodxfa ... 3.pdf?dl=0

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך מאי 27, 2020 1:07 am
דורך שבועת ראם
געמאלענע בילד פון אינווייניג און הייל אונטער די ציון פון דוד המלך וואס מען זעט היינט, געמאלען אום 1850 יאר
Screenshot_20200527-005515.jpg
Screenshot_20200527-005515.jpg (502.9 KiB) געזען 2207 מאל

אין 1948 איז אראפ איינער מיטן נאמען פינקרפלד און פאטאגראפירט די מצבה פון אונטערערדיש וואס צייגט אויך אן די זעלבע סארט קרמיקה שטיין אויף די ווענט
20200527_005620.png
20200527_005620.png (640.52 KiB) געזען 2207 מאל

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: דאנערשטאג יוני 11, 2020 12:11 am
דורך קהילת יקנה''ז
גאר אינטערסאנטער אשכול נישט געוויסט דערפין ביז היינט.

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 9:17 am
דורך שבועת ראם
תעלומה: בור חדש נפער בהר הבית
בור חדש נחשף היום בהר הבית תחת מרצפת גדולה שנפלה לתוכו. במטה ארגוני המקדש דורשים לערוך חפירת הצלה מסודרת, ולפרסם את המימצאים לציבור.

הבור נמצא בצידו הדרומי של הר הבית, קרוב לכותל הדרומי מבפנים.

משטרת ישראל עירבה באופן מיידי את רשות העתיקות במימצא החריג, כדי שתבדוק את הממצאים שבתוך הבור, ואת סיבת פתיחתו.

דובר מטה ארגוני המקדש אסף פריד קורא שלא לאפשר לוואקף המוסלמי לאטום את הפתח החדש בשפיכת בטון וולגרי ומשחית, כפי שעשה במקרים דומים בעבר. על רשות העתיקות לערוך במקום חפירת הצלה מסודרת, לחפור את המימצא, ולגלות את תוכנה לציבור הרחב.

"הר הבית הוא המיקרוקוסמוס של עולם העתיקות. לכל מטר בהר הבית ישנו חשיבות לאומית ממדרגה ראשונה. המימצאים בהר משקפים 3000 שנות פעילות יהודית במקום, ויש בכדי כל בור חפור במקום כדי לשפוך אור על אלפי שנות ההיסטוריה היהודית. בין אם הוא בור מים מימי הורדוס, או פתח של מחילה מימי שלמה המלך, ממחילות המילוט שבנה בתחתיות ההר, בין היתר בכדי להחביא את ארון הברית בשעת הסתערות עויינת.
בילד

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 9:22 am
דורך שבועת ראם
Screenshot_20200902-092457.png
Screenshot_20200902-092457.png (726.91 KiB) געזען 3911 מאל

הר הבית מלא בורות מים תת- קרקעיים. מצ''ב מפה וצילומים. עד 67 הערבים היו עולים להר ושואבים מים בתקופות בצורת.
בילד

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 9:24 am
דורך שבועת ראם

שרטוט בורות המים בהר הבית, עם ציון בור מס' 1, בור מס' 3 והמקום המשוער לשער טדי

"חמשה שערים היו להר הבית... טדי מן הצפון לא היה משמש כלום" (משנה מידות א,ג), "כל השערים שהיו שם היו להן שקופות (משקופים) חוץ משער טדי שהיו שם שתי אבנים מוטות זו על גב זו" (שם ב,ג).

שער טדי הוא שער הר הבית שבכותל הצפוני. צורתו הייתה משולשת, ואולי מכאן שמו בכמה כתבי יד: "שער טרי" - שער 'שלוש' (ביוונית), השער המשולש.

המשנה אומנם אומרת ששער זה "לא היה משמש לכלום", עם זאת, משניות נוספות חושפות עדות לשימוש שכן נעשה בשער זה: הכהנים ישנו בבית המוקד שבצפון העזרה (חציו בעזרה וחציו בתחום הר הבית), וכהן שנטמא בשנתו בתוך הר הבית לא היה יוצא מבית המוקד להר הבית כשהוא טמא, אלא היה יורד למסיבה (מעבר סובב) תת קרקעית אל בית הטבילה, שם היה טובל ויוצא מתחום הר הבית דרך שער טדי:

"בית המוקד כיפה, ובית גדול היה, מוקף רובדים של אבן וזקני בית אב ישנים שם, ומפתחות העזרה בידם. ופרחי כהונה איש כסתו בארץ. ...אירע קרי לאחד מהן יוצא (מבית המוקד) והולך לו במסיבה ההולכת תחת הבירה, והנרות דולקין מכאן ומכאן, עד שהוא מגיע לבית הטבילה. ...ירד וטבל עלה ונסתפג, ונתחמם כנגד המדורה, בא וישב לו אצל אחיו הכהנים עד שהשערים נפתחים (בבוקר) יוצא והולך לו. רבי אלעזר בן יעקב אומר: במסיבה ההולכת תחת החיל יוצא והולך לו בטדי" (משנה תמיד א,א; מידות א,ט).

נראה מכאן שמתחת לפני שטח הר הבית עברה מחילה שיצאה מבית המוקד אל מקווה מים ומשם המשיכה אל שער טדי.

זיהוי המסיבה ובור המים

מתחת לפני שטח הר הבית נמצאים בורות מים רבים בצורות שונות ובגדלים שונים. מבין בורות המים ישנם שלא נבנו כבורות מים מלכתחילה ומקורם במבנים תת-קרקעיים, במעברים ובשערים.

המעברים התת קרקעיים הרבים נזכרים במקורות חז"ל ואצל יוסף בן מתתיהו, עד שאמרו במשנה (פרה ג,ג) "הר הבית והעזרות תחתיהם חלול".

מאמצע המאה ה-19 העסיקו בורות המים והמחילות את החוקרים הבריטיים של ה-PEF, הקרן לחקירת ארץ ישראל ועתיקותיה, ובראשם החוקרים צ'ארלס וורן וקונרד שיק, שזחלו במחילות ובבורות, מיפו אותם, חקרו את צורתם, תיעדו את ממצאיהם ואף העלו השערות באשר לתפקידם המקורי של כמה מן הבורות.

כך, שני החוקרים הציעו אף לזהות שניים מבורות המים עם המסיבה ההולכת מבית המוקד אל בית הטבילה ולעבר שער טדי - בור מס' 1 ובור מס' 3.



פתחו של בור מס' 1 נמצא על הרמה המוגבהת מצפון לכיפת הסלע. הבור מתואר על ידי וורן ושיק:

"אורכו מצפון לדרום כ-40 מ' ורוחבו כ-7 מ'. עומק הבור מגיע עד כ-9 מ' ממפלס הרצפה, ו-5 המ' התחתונים חצובים בסלע. המעבר מקורה בקשת מחודדת עשויה אבני גזית המוחזקת באבן ראשה. בחלקו הצפוני המעבר חסום על ידי קיר מסיבי שנבנה בתקופה מאוחרת ואינו עומד בניצב לכותלי המעבר. נראה שהמעבר ממשיך צפונה מעבר לקיר החוסם. בתקופה מאוחרת סוידה המנהרה ושימשה כבור מים" ('Survey of Western Palestine').

עוד משערים שם וורן ושיק שבור זה היה במקורו מעבר, מסיבה, והיא היא הנזכרת במשנה כמסיבה שהובילה מבית המוקד אל עבר שער טדי.

ממערב לפתחו של בור מס' 1 נמצא פתחו של בור מס' 3, גם הוא על הרמה המוגבהת. עומק הבור כ-10 מ' ממפלס רצפת הרמה, והוא חצוב בסלע כ-7 מ'. אורכו כ-12 מ' ורוחבו כ-8 מ'.

בצידו המערבי מסתעפים שני חדרים עם פתחים משקופיים נמוכים, והם חסומים על ידי קיר. מעבר זה גם הוא חסום מצד צפון, וכנראה מתחבר לבור מס' 1.

צ'ארלס וורן שיער שמעבר זה הוא הוא המסיבה, אשר מובילה אל המקווה, כפי תיאור המשנה במסכת מדות. כך, על פי השערה זו של וורן, הכהן שנטמא היה יורד מבית המוקד שמצפון לכיפת הסלע, אל המחילה שהיא בור מס' 1, והולך בה עד שהוא מתחבר לבור מס' 3 ושם טובל באחד מהמקוואות המתחברים אל בור מס' 3.

הכהן היה חוזר ומתחבר שוב אל המסיבה - בור מס' 1, וממשיך בתוכו עד שמגיע אל שער טדי ויוצא בו מהר הבית.

שער טדי שבמשנה הוא השער של הכותל הצפוני הראשון שקדם לימי הורדוס, ומקומו המשוער הוא בקו הצפוני של הרמה המוגבהת היום בהר הבית (כפי שכבר הראנו כאן: https://har-habait.org/#/articleBody/7707).

וורן אף סרטט במפה שלו בקו מקווקו את ההמשך המשוער של המחילות, וציין על יד הקיר הצפוני של הרמה המוגבהת 'שער טדי'.

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 2:09 pm
דורך שבועת ראם
בילד

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 4:00 pm
דורך קהילת יקנה''ז
שבועת ראם האט געשריבן:בילד

קען איך עס נישט זעהן.

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: מיטוואך סעפטעמבער 02, 2020 6:22 pm
דורך נו גוט נו שוין
כאויך נישט

Re: ארכעאלאגיע: געפינסן און נייעס

געשריבן: דאנערשטאג אקטאבער 01, 2020 3:11 pm
דורך פראהביטש
Screenshot_20201001-150058_WhatsApp-810x1440.jpg
Screenshot_20201001-150058_WhatsApp-810x1440.jpg (215.92 KiB) געזען 3590 מאל