משפחת הרבנים האלברשטאם/האלברשטאט

[הסרפד]

(כמדומ' טרעפן מיר נישט קיין ר' סענדר מרגליות אין לעמבערג אין דעם תקופה - אויסער נאך איין מאהל, שפעטער אין דיע זעלבע רשימה... אנשטאט ר' סענדר שמעלקא/שמעלקיש וועמן מיר טרעפן אפט אין לעמבערגער פרענומעראנטן.)

דאס איז א טעות. אין פרענומעראנטן טרעפט איך יא.
עכ"פ די פריערדיגע נקודה קען מען דאך סיי ווי אויף ווייזן.

[הסרפד]

אחרי העיון, זעהט עס מיר אויס אז ר' סענדר למשפחת שמעלקא (וואס שפעטער האט זיך די משפחה גערופן שמעלקיש) האט זיך טאקע אויך גערופן מרגליות (ווי זיין שווער) - ביי אידן, נישט געזעצליך - אין מיר טרעפן אפילו אין פרענומעראנטן פון ס' יראים, אין לעמבערג: ר' סענדר שמעלקא מרגליות.

[הסרפד]

אחרי העיון, זעהט עס מיר אויס אז ר' סענדר למשפחת שמעלקא (וואס שפעטער האט זיך די משפחה גערופן שמעלקיש) האט זיך טאקע אויך גערופן מרגליות (ווי זיין שווער) - ביי אידן, נישט געזעצליך - אין מיר טרעפן אפילו אין פרענומעראנטן פון ס' יראים, אין לעמבערג: ר' סענדר שמעלקא מרגליות.

לתוספת נופך: חתימת ר' סענדר שמעלקא (כפי שנקרא אז) בלשה"ק ובלועז (אלול תקנ"ט - למס' סעפ' 1799):

S. Schmelka.jpg (31.1 KiB) געזען 1497 מאל

[נחוניא]

אם כבר, לאמיר סדר מאכין מיט תולדות ר' יהושע יהודא האלבערטהאל אב"ד ברעסטיצקי (ע"פ דברי נכדו, בריש ס' מגן דוד להרה"ק מטאלנא דפ' לבוב תר"ם, שהוציא הנ"ל לאור):

יחוסו למעלה (א טייל דערפון האבן אנדערע שוין אויסגערעכנט אויבן):
ב"ר משה אב"ד סאטנוב, ב"ר נפתלי הירץ אב"ד דובנא [וזו' בת ר' יעקב באב"ד ב"ר יצחק אב"ד בראדי וכו'], בן הגאון המפורסם ר' צבי הירש אב"ד האלבערשטאט (און די יחוס פון דארט און ווייטער איז שנוי במחלוקת)
זו' מ' רבקה בת ר' חיים מרגליות מלבוב ב"ר געציל אב"ד ראקווע (בן החכם צבי! - טעות הדפוס, עיי"ש)

די מציבה פון זוגתו הרבנית רבקה
https://s3.amazonaws.com/geshergalicia- ... b42997ebfd

[הסרפד]

אם כבר, לאמיר סדר מאכין מיט תולדות ר' יהושע יהודא האלבערטהאל אב"ד ברעסטיצקי (ע"פ דברי נכדו, בריש ס' מגן דוד להרה"ק מטאלנא דפ' לבוב תר"ם, שהוציא הנ"ל לאור):

יחוסו למעלה (א טייל דערפון האבן אנדערע שוין אויסגערעכנט אויבן):
ב"ר משה אב"ד סאטנוב, ב"ר נפתלי הירץ אב"ד דובנא [וזו' בת ר' יעקב באב"ד ב"ר יצחק אב"ד בראדי וכו'], בן הגאון המפורסם ר' צבי הירש אב"ד האלבערשטאט (און די יחוס פון דארט און ווייטער איז שנוי במחלוקת)
זו' מ' רבקה בת ר' חיים מרגליות מלבוב ב"ר געציל אב"ד ראקווע (בן החכם צבי! - טעות הדפוס, עיי"ש)

די מציבה פון זוגתו הרבנית רבקה
https://s3.amazonaws.com/geshergalicia- ... b42997ebfd

קומט אויס אז זי האט געהייסן 'רבקה נעכא', אינטערעסאנט.

[אליעזר לאנדא]

ווייסט איינער ווען ר' יהושע יהודא האלבערטהאל געווארען רב און ברעסטיצקי ??

בסו"ס דורש טוב מכתב ד' (ונעתק בדגמ"א מכון שפ"צ בשיבוש מעט) איז דא א מכתב פון דער דגמ"א בזה"ל
גם באם שיש שם הרב דק"ק בר...יצקי לפרוס לו בשלו' למעני וגם יאמר לו שאני נכד של המנוח המפורסם מו"ר ישראל בעש"ט זצ"ל שנתגדל בחיקו וגם אם הרב הנ"ל יראה א"ע עם המפורסם מ"ו צבי ארי' יאמר לו ג"כ כל הדברים הנ"ל וגם להרב דק' שחיז יאמר כנ"ל דברי אה"ו הק' משה חיים אפרים מסדילקוב יע"א

מסתמא דארף שטיין בר[עסט]יצקי קען דער כוונה זיין לר' יהושע יהודא האלבערטהאל הנ"ל, אדער אפשר צו דער בעל שערי תשובה וואס איז דארט געוועהן רב ??

[נחוניא]

ווייסט איינער ווען ר' יהושע יהודא האלבערטהאל געווארען רב און ברעסטיצקי ??

בסו"ס דורש טוב מכתב ד' (ונעתק בדגמ"א מכון שפ"צ בשיבוש מעט) איז דא א מכתב פון דער דגמ"א בזה"ל
גם באם שיש שם הרב דק"ק בר...יצקי לפרוס לו בשלו' למעני וגם יאמר לו שאני נכד של המנוח המפורסם מו"ר ישראל בעש"ט זצ"ל שנתגדל בחיקו וגם אם הרב הנ"ל יראה א"ע עם המפורסם מ"ו צבי ארי' יאמר לו ג"כ כל הדברים הנ"ל וגם להרב דק' שחיז יאמר כנ"ל דברי אה"ו הק' משה חיים אפרים מסדילקוב יע"א

מסתמא דארף שטיין בר[עסט]יצקי קען דער כוונה זיין לר' יהושע יהודא האלבערטהאל הנ"ל, אדער אפשר צו דער בעל שערי תשובה וואס איז דארט געוועהן רב ??

איז דאס א קראנטע בריוו אדער פון די גניזה הידוע?

[אליעזר לאנדא]

ווייסט איינער ווען ר' יהושע יהודא האלבערטהאל געווארען רב און ברעסטיצקי ??

בסו"ס דורש טוב מכתב ד' (ונעתק בדגמ"א מכון שפ"צ בשיבוש מעט) איז דא א מכתב פון דער דגמ"א בזה"ל
גם באם שיש שם הרב דק"ק בר...יצקי לפרוס לו בשלו' למעני וגם יאמר לו שאני נכד של המנוח המפורסם מו"ר ישראל בעש"ט זצ"ל שנתגדל בחיקו וגם אם הרב הנ"ל יראה א"ע עם המפורסם מ"ו צבי ארי' יאמר לו ג"כ כל הדברים הנ"ל וגם להרב דק' שחיז יאמר כנ"ל דברי אה"ו הק' משה חיים אפרים מסדילקוב יע"א

מסתמא דארף שטיין בר[עסט]יצקי קען דער כוונה זיין לר' יהושע יהודא האלבערטהאל הנ"ל, אדער אפשר צו דער בעל שערי תשובה וואס איז דארט געוועהן רב ??

איז דאס א קראנטע בריוו אדער פון די גניזה הידוע?

לא ידענא מה אידון ביה
בסו"ס דורש טוב מועדים (לר' נחום מרדכי מטשארטקוב) עמוד קכ"ט ואילך איז דא זעקס בריוון דער ערשטע דריי זענען זיכער פון דער חרסון'ע גניזה (נישט אז עס איז געוועהן א גניזה אין חרסון אבער פארט) אבער דער פערטע ווייס איך נישט (דער מאדנע ווילדע און ליידיגע סגנון האט עס זיכער נישט)
וזה תוארה

New Picture (12).jpg (335.67 KiB) געזען 1157 מאל

ב"ה יום ד' פ' יתרו
שלו' לא"ה או"נ ה"ה הרבני המופלג כ"ש מ"ו עזריאל נ"י
אחדש"ה כמשפט לאוהבי שמו מהודענא שבא הרבני
מ"ו יצחק מק"ק לבוב הנקרא ר' איציק סיקאלור ביום ג' ויתעכב
כאן בקהילתנו עד יום ג' הבע"ל ועד בכלל עם ר' משה
בחור וגם אחיו קטן מק"ק ייאמפולי ובכן אם באפשר
שיבוא לכאן על יום ג' הבע"ל ולהתעכב כאן יום או יומים
בוודאי מה טוב כי ידוע לך שצריך אני לדבר עמם
כמה עסקים וגם לכתוב כמה דברים ואין לי כח לדבר
עמם כל הדברים הצריכים וגם אין דרכי בכך . גם
מהודענא שאחי המפורסם מ"ו ר' ברוך ... בא לכאן ביום אתמול
ואפשר יהי' ג"כ בקהילתנו בשבת הבע"ל . גם
באם שיש שם הרב דק"ק בר...יצקי לפרוס לו בשלו'
למעני וגם יאמר לו שאני נכד של המנוח המפורסם
מו"ר ישראל בעש"ט זצ"ל שנתגדל בחיקו וגם אם הרב הנ"ל
יראה א"ע עם המפורסם מ"ו צבי ארי' יאמר לו ג"כ כל
הדברים הנ"ל וגם להרב דק' שחיז יאמר כנ"ל דברי אה"ו
הק' משה חיים אפרים מסדילקוב יע"א

מצד אחד איז דא דארט לשונות וואס א זייפן וואלט געשריבן כגון מהודענא שאחי המפורסם וכו' , נכד הבעש"ט שנתגדל בחיקו וכו' וכדומה און בכלל איז דא דארט נעמען אהן קיין תוכן כנוסח חרסון (ועוד איז עס געוועהן מצוי צו שרייבן יום השבוע אהן דער יום החודש ?)

ומצד אחר דער נאמען עזריאל איז א סמך לאמיתות המכתב ווייל דער דגמ"א האט געהאט א מקורב ר' עזריאל ווי מען זעהט אין א אנדערע בריוו געדריקט און דגמ"א מהדורת שפ"צ וואס איז נישט געוועהן מפורסם ואין חשש זיוף עליו (איך שרייב מזכרון ואין הספר לפני)
ועוד א זייפן וואלט לכאורה כאטש מציין געוועהן ווער דער ר' צבי אריה איז (לכאורה מאליק) און בכלל געמאכט מער א עסק פון איהם און דער נשכיזער, ועוד פארוואס דערמאנט ער א אומבאקאנטע רב פון בר...יצקי, ובכלל לכאורה וואלט א זייפן געדארפט שרייבן זייער א פארווע לשון אדער עפעס א אופטוה דאס איז נישט אהין און נישט אהער

או זיל לאידך גיסא אז מען רעדט פון א זייפן מומחה

איז דא אנדערע חתימות אדער כתבים פון דער דגמ"א וואס מען קען פארגלייכען ??
ווייסט איינער עפעס וועגען הרבני מ"ו יצחק מק"ק לבוב הנקרא ר' איציק סיקאלור [אפשר הרב הסרפד קען עפעס טרעפען]
(בספר דובנא רבתי עמוד 154 ר' שאול חר"ל סוקאליר עמוד 156 ר' ליב ור' אבלי סקאליר (בשנת תקס"ו), הספר פנ"י י"ל בלבוב שנת תקס"ט ע"י ר' צבי הירש סקאלר)
מען שרייבט אז דער דגל איז אוועק תקנ"ח/תק"ס, ווער איז געוועהן רב אין בר...יצקי באותו זמן ??

[הסרפד]

א חידה'לע:

זוכנדיג מפעם בפעם אויף גשר גאליציע אויף משפחת האלברטאל, האב איך מיך עטליכע מאהל באגעגענט מיט א משפחה איז כמוס וסתום.

לעצטענס, האב איך געליינט אויף די תולדות פון א געוויסע משפחה פון גדולי ישראל, און איך האב געכאפט אז אלו הם.

איך שטעל עס דא אלץ א חידה.

דא האט איר פיהר געבורט רשימות, פון קינדער פון איין מאמע.

ביי איינעם שטייט דער מאנ'ס (ערשטע) נאמן, ביי איינעם איז מרומז דעם טאט'נס נאמן. צוויי פון די קינדער זענען אוועק יונגערהייט (לויט וואס איך ווייס עכ"פ); אלע אנדערע זענעו באקאנט, איינער גאהר באקאנט.

4 Halberthals in Lemberg.png (280.01 KiB) געזען 737 מאל

ווער דערקענט?

[dovidal]

א חידה'לע:

זוכנדיג מפעם בפעם אויף גשר גאליציע אויף משפחת האלברטאל, האב איך מיך עטליכע מאהל באגעגענט מיט א משפחה איז כמוס וסתום.

לעצטענס, האב איך געליינט אויף די תולדות פון א געוויסע משפחה פון גדולי ישראל, און איך האב געכאפט אז אלו הם.

איך שטעל עס דא אלץ א חידה.

דא האט איר פיהר געבורט רשימות, פון קינדער פון איין מאמע.

ביי איינעם שטייט דער מאנ'ס (ערשטע) נאמן, ביי איינעם איז מרומז דעם טאט'נס נאמן. צוויי פון די קינדער זענען אוועק יונגערהייט (לויט וואס איך ווייס עכ"פ); אלע אנדערע זענעו באקאנט, איינער גאהר באקאנט.

MDH=.jpg (144.71 KiB) געזען 730 מאל

ווער דערקענט?

עס איז געווען א דרוקער האלבערטאהל אין לבוב אין ספר מגן דוד שרייבט דער מדפיס איבער זיין יחוס

[הסרפד]

איר מיינט מסתמא דער דרוקער פון ספה"ק מגן דוד להרה"ק מטאלנא - דעם דרוקער ר' יוסף ווערט דערמאנט אויפן פריערדיגן בלאט אין דעם אשכול.

איך רעד פון גדולי ישראל מפורסמים, דהיינו כגון רבי'ס/רבנים.

[הסרפד]

אה, איהם מיינט איר טאקע. נישט איהם מיין איך. (אדהכי האט איר אריינגעשטעלט א בילד פון דעם שער בלאט.)

[חמרא טבא]

ברודערס משה לייב מיט הירש שטימט מיטן דרכי תשובה און זיין ברודער אבער דער טאטע אשר שטימט נישט

[הסרפד]

ברודערס משה לייב מיט הירש שטימט מיטן דרכי תשובה און זיין ברודער אבער דער טאטע אשר שטימט נישט

מארקוס איז מרדכי אין גאליציע. (נישט וואס דאס העלפט אזוי פיל...)

[ויתן לך]

רבי אשר מראפשיץ?

[חמרא טבא]

רבי אשר מראפשיץ?

ער׳ט געהאט א יחיאל מיט א מענדל אבער די געבורט יארן שטימען נישט

[הסרפד]

רבי אשר מראפשיץ?

עס געפעלט מיר די מהלך, אבער איך גלייב נישט אז ר' אשר'ל האט געהאט קינדער קנאפע צוועלף יאהר איידער זיין פטירה; און ר' מענדעלע גלאגוב'ער איז געוועהן מיט כמעט א דור עלטער ווי דער היגער מענדל.
אויסער דעם, ווי קומט ראפשיץ אהן צו משפחת האלבערטאל?

[הסרפד]

א קליינע רמז: חאטשיק עס ווערט נישט געבראכט בספרי התולדות אויף דעם אבי הבנים (המכונה כאן ר' אשר) אז ער האט געוואוינט אין לעמבערג, אויף זיין שווער איז באקאנט אז ער האט געוואוינט א תקופה אין לעמבערג.

[ויתן לך]

ממשפחת מהריא"ז ענזיל?

[הסרפד]

ממשפחת מהריא"ז ענזיל?

ר' יהושע יהודה אב"ד ברעסטיצקי, וואס ווערט דערמאנט אין דעם פריערדיגן בלאט, איז געוועהן (בזו"ש?) דעם מהריא"ז ענזיל'ס שווער, און די זיידע פון די באקאנטער האלברטאל'ס.

דיע משפחה זענען קרובים, אבער נישט קיין נאהנטע.

[הסרפד]

א קליינע רמז: חאטשיק עס ווערט נישט געבראכט בספרי התולדות אויף דעם אבי הבנים (המכונה כאן ר' אשר) אז ער האט געוואוינט אין לעמבערג, אויף זיין שווער איז באקאנט אז ער האט געוואוינט א תקופה אין לעמבערג.

נאך א רמז'ל-אנדערט-האלבן:
- רמז: ר' אשר איז געוועהן א רבי, איינער פון די ממלאי מקום פון זיין הייליגע פאטער, וואס ער איז געוועהן פון די באקאנטסטע רבי'ס פון זיין דור (אזוי באקאנט אז א חסידי'שער חדר יינגל, נישט קיין חילוק וועליכע קרייז, ווייסט פון איהם צו זאגן).
- וחצי הרמז: ר' אשר דינן האט געהאט דריי זיווגים, אבער פון דעם רביצין פון לעמבערג האט ער געהאט רוב פון זיינע קינדער, ביניהם 3 פון זיינע 4 באקאנטע זיהן.

[אליעזר לאנדא]

רימנוב ?

[הסרפד]

רימנוב ?

ניין, ר' אשר דינן האט טאקע געהייסן 'אשר'.

[הסרפד]

א קליינע רמז: חאטשיק עס ווערט נישט געבראכט בספרי התולדות אויף דעם אבי הבנים (המכונה כאן ר' אשר) אז ער האט געוואוינט אין לעמבערג, אויף זיין שווער איז באקאנט אז ער האט געוואוינט א תקופה אין לעמבערג.

נאך א רמז'ל-אנדערט-האלבן:
- רמז: ר' אשר איז געוועהן א רבי, איינער פון די ממלאי מקום פון זיין הייליגע פאטער, וואס ער איז געוועהן פון די באקאנטסטע רבי'ס פון זיין דור (אזוי באקאנט אז א חסידי'שער חדר יינגל, נישט קיין חילוק וועליכע קרייז, ווייסט פון איהם צו זאגן).
- וחצי הרמז: ר' אשר דינן האט געהאט דריי זיווגים, אבער פון דעם רביצין פון לעמבערג האט ער געהאט רוב פון זיינע קינדער, ביניהם 3 פון זיינע 4 באקאנטע זיהן.

נאך צוויי:
- מען רעדט פון א פוילישער גזע.
- דער שווער ר' הירץ איז יא באקאנט אויף דעם ערשטן נאמן (במילואו, ר' נפתלי הירץ) און ער ווערט גערופן נאך לעמבערג (דהיינו ר' נפתלי הירץ [...] מלבוב).

[חמרא טבא]

כ׳מיין קענסט שוין זאגן...