רבי מיכאל אליעזר פארשלעגער מבאלטימאר זצ"ל - ט"ו חשון תשי"ט

[Good]

דער הרב ליינער זאגט אז ער איז געווען דער שליח מיטן שאלה צום סאטמאר רבי'ן זצוק''ל

[מיללער]

כיון שהגיע לידינו האמיר געקלערט צו דערגיין מער פרטים איבער דעם גאון וצדיק.

ר' מיכאל אליעזר פארשלעגער איז געבוירן בשנת תרמ"ה אינעם שטעטל לוביטש נעבן סאכאטשוב, פוילן צו זיין פאטער ר' אברהם משה ז"ל.

זייענדיג דארט אין די אינגע יארען איז ר' מיכאל אויפגעצויגען געווארן בבית מדרשו של הגה"ק בעל אבני נזר ז"ל אב"ד סאכאטשוב פון וועם ער איז געווארן א תלמיד מובהק ותורת רבו לא מש ממנו כל ימיו.

כשהגיע לפרקו האט ער חתונה געהאט מיט הרבנית שרה רייזל לבית פליישמאן ווי ער האט געוואונט אין לוביטש, דארט האט מען אים אנגעטראגען דאס רבנות פון די שטאט וואס ער האט למעשה נישט אנגענומען וועלנדיג קענען זיצען און לערנען אומגעשטערט.

ביי די ערשטע וועלט קריג איז ער געגאנגען קיין ווארשא וואו ער האט למעשה נישט געהאט פון וואס צו לעבן, דעמאלטס האט ער אויפן פארלאנג פון זיין פאטער וועלכער האט דעמאלטס געוויילט אין אמעריקא אין שטאט באלטימאר, אריבערגעוואנדערט בשנת תרפ"א קיין באלטימאר ווי ער האט אנגענומען א שטיקל רבנות פאסטן, אבער נאכדעם וואס די קהילה האט געצויגען צו רעפארם האט ער זיך פון דארט אויך אנטזאגט.

ער איז געבליבען וואונען אין באלטימאר עד פטירתו, ווי ער איז געזעצן עה"ת ועל העבודה מיט אן אויסטערלישע התמדה, בנוסף לזה איז ער געווען א גרויסע חובב ספרים ובמשך ימי חייוו האט ער אנגעזאמעלט איבער זיבן טויזנט בענדער ספרים וועלכע די קינדער האבן מנדב געווען צו א אוצר הספרים אין ארץ ישראל לאחר פטירתו, אינאיינעם מיט טויזענטער פון זיינע כתבי ידות בכל מקצועות התורה, פון וועלכע מעט מזעיר איז שפעטער געדרוקט געווארן בשם 'תורת מיכאל' הנ"ל.

מ'האט דא אויבן דערמאנט אז רביה"ק מסאטמאר זצ"ל האט ארויסגעצייגט א גרויס הערצה צו אים ווי מ'זעהט אין די תשובה וואס דער רבי שרייבט צו אים, וכמים פנים אל פנים איז געווען געדרוקט אין המאור ביי זיין פטירה א בריוו וואס ר' מיכאל האט געשיקט צום בעל המאור בנוגע דעם נגע הציונות ווען צווישען אנדערן שרייבט ער בזה"ל "והנה בדבר המאמר מהרה״ג הצדיק מסטמאר שליט״א, ידוע למר רבה נ״י תהלה לא׳ כי מסכים אני עמו עוד יותר ויותר" און ער שרייבט דארט וואס ער האט מקבל געווען פונעם אבני נזר איבער דעם ענין.

ביום ט"ז חשון שנת תשי"ט השיב נשמתו ליוצרו אין עלטער פון 74 יאר, ווי דערמאנט האבן זיינע קינדער נישט געפירט דעם זעלבן הילוך החיים ווי זייער פאטער, ער האט איבערגעלאזט צוויי זוהן און צוויי טעכטער והובל למנוחות אינעם 'סאטורען עוו. סעמעטערי' אין באלטימאר, מערילענד בחלקת בני ישרא' Section: D Row: 4 Lot: 2 יהא זכרו ברוך.

היינט איז די יארצייט פון דעם גרויסן גאון וצדיק רבי מיאכל אליעזר ליפמאן הכהן פארשלעגער זצ"ל בעל מיכאל באחת, בייגעלייגט איז די רעקארדס פון די שטאט "לאוויטש" (נישט לוביטש ווי אויבן דערמאנט) וואו מ'זעהט די איינטראגעס פונעם געבורט פון רמ"א (ערשטע שורה) בשנת תרמ"ה, און אויך די חתונה פון זיינע עלטערן (לעצטע צוויי שורות) ר' אברהם משה פארשלעגער ובלומא לבית שטייער בשנת תרמ"ב

[קינדערליך]

א שיינער ארטיקל איבער דער גרויסער גאון, קען מען ליינען אינעם 'קינדערליך' פון די וואך, פרשת בה"ב

[חנוך]

.

[נא_שכל]

געהערט אז ס'געווען א שטיקל עולם ביים ציון פון הייליגען גאון זי"ע, ביומא דהילולא. מ'האט דארט געזאגט גאנץ תהילים.

מעשה פלא!
שפעטער איז דארט געקומען א קאר פול מיט היימישע פרויען, צו זאגן תהילים ביומא דהילולא. זיי האבן פארציילט אז זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און עטליכע יאר צוריק (2 אדער 3) זענען זיי געקומען מתפלל זיין ביומא דהילולא און היינט זענען זיי שוין ב"ה אלע נפקד געווארען און געבוירן קינדער. זי"ע.

[מיללער]

היינט איז דער יארצייט פונעם 'חסיד אמיתי' זכר צדיק לברכה

ת.נ.צ.ב.ה

לכ' די יארצייט האבן מיר ערהאלטן גאר אן אינטערעסאנטער בריוו פונעם גאון זצ"ל און מיר זענען עס דא מעתיק מיט רשות פונעם טוב עין דער מו"ל ספריו הק' הרה"ג רב"צ בערגמאן שליט"א - זכותו הגדול יגן עליו ועלינו להיוושע בכל מילי דמיטב.


די בריוו האט הרב פארשלעגער געשריבן צו הגה"צ מהרא"י בורשטיין זצ"ל נכד האי גאון וקדוש בעל אבני נזר זצוק"ל פון וועם הרב פארשלעגער איז געווען א תלמיד ובן משק בית.

בעזהשי"ת
שלום ויש"ר לכ"מ אהובי הר' המופלא החסיד המופלג כש"ת מוהרא"י שליט"א עכב"ב שיחי"ו.

הנה לא ידעתי מה לחשוב כי לאחר הפסח כתבתי שני מכתבים לכ"מ אהובי אביו הרה"ג הצדיק שליט"א ולא השגתי שום מענה ממנו נ"י והנה אני חושב כי אני פסול אצל הרשעים דשם מנהיגי הערב רב תיפח רוחם והם משליכים את מכתביי על זה שכמה פעמים ראו במכתביי שאין אני שבע רצון מהם ואני מן אותם החושבים אותם בהתגברות הגלות אשר מצריך להיות קודם ביאת המשיח בגלות הערב רב כמ' בכמה מקומות ברז"ל וזה התחיל מעט מעט מן תקופת מענדלזן ימ"ש ותקופת המשכילים ימ"ש וגם מונטיפיורי הי' מן אותו הכת רק היצה"ר עשה אותו להיות שומר מצוה כדי להכות את המון עם בסנורים אשר גם גדולי וצדיקי ישראל נכשלו בו רק יחידי סגולה הרגישו בזה כמו זקנך מקאצק זי"ע ור' ישראל סלנטר ועוד כיוצא בהם ורק אותן [שהיו] גדולים בתורה ובצדקות אשר יעלה לשמים שיאם רק אלו הרגישו בהם הרשעים הקודמים והם עשו את הדרך כבושה לפני תקופה האחרונה המתחיל מהערצל ונורדוי מרשיעי ברית עם הרשעים דזמננו ואני זוכר כאשר הייתי ילד קטן בתחלת תקופת הגלות של קשר הרשעים הערצל ונורדוי עם הקופה של שרצים עמהם וזקנך אדמו"ר האגלי [טל] הי' בהויות העולם כמו תינוק קטן והוא הי' הראשון בפולין אשר הרעיש את כל המדינה בזה אשר מתחיל תקופת החשכות אשר לא היתה כמוה בביטול התורה והמצות ויראי ימאסו ועוסקי תורה יבוזו ויתחיל גלות מרה בגוף ונפש בהתגברות השקר והעדרת האמת וכתב לגור כמדומה קודם שבועות שיכריזו על זה ברבים ובדעתו הי' להרחיקם מעל גבול ישראל כמו הכותים והקראים וזה לא הי' מגודל חכמתו אלא בכח תורתו אשר למד מנעוריו לשמה ברוב עמל ויגיעה למעלה מגדר אנושי אשר כל אבריו וכחותיו הי' בשם קדושת התורה לאמיתה ולא הסיח דעתו מתורה אפילו רגע בזה הרגש בהאמת וראה את כח השקר יבלבל את העולם ושם מונטיפיורי אשר אני מזכיר בלעג הוא הי' הראשון אשר הי' למראית שומר שומר מצוה בכח שליח השטן אשר לקח על עצמו להיות דורש טוב לעמו בלי שום לקיחת עצה מגדולי הדור בימיו וגם הי' בלונדון אז רב העיר הגאון ר' שלמה וצדיק בן הגאון הצדיק מוהצ"ה מברלין בן הגאון מוה"ל מאמשרדם חתן החכם צבי והגאון הצדיק ר' שלמה לבד גאונו וצדקתו הי' חכם מחוכם בהויות העולם גם ממנו לא שאל בעצתו רק משרתו הד"ר לעווי אשר הי' בבית החתם סופר מורה שפת אשכנז ואפשר גם למד אצלו זמן קט כאשר אפשר לדייק זה מכתביו לא בבירור הלך אל הרב מעצמו ולקח ממנו ברכת הדרך עבור אדונו וגם זקנו מקאצק הי' בכעס על חבירו האהוב הרה"ק מווארקי על שהלך לבקש טובה עבור הכלל מן מונטיפיורי והנה יש לי לכתוב מזה חבור גדול מגודל השקר והצרות אשר עשו ויעשו אלו קשרי רשעים לכלל ישראל בגוף ונפש אך [אין] לי כח לזה וכאשר אני כותב מכתבי הקטן הזה אני כותב ביסורי גוף ונפש בדמי לבי והייתי צריך להפסיק כמה פעמים וגם זה כמו ארבע שבועות שהורע מצבי ל"ע ואני בעל יסורים גדול ל"ע ואני מצפה ועומד לרחמי שמים שישלח לי מהרה רפואת הנפש ורפואת הגוף בתוך כלל ישראל אמן ונא להודיעני מיד תיכף משלום מר אביו שליט"א ומשלום מר דודו שליט"א הכל בפרטות ובודאי הכל שלום וישמחני בזה ממני ידידו עז הדושתה"ר באה"ר ואהב"ע מיכאל אליעזר הכהן וגם אני דורש בשלו' חותנו הר' הצדיק שליט"א.

והנה אני מבין בבירור שאביו שליט"א בטוב מדותיו ולבו ידין אותי לכף זכות מכל מקום אני מבקש טובה ממר רבה נ"י שיכתוב לאביו מזה שיתרץ אותי שאני כותב ומה שאינו מקבל אין זה האשם בי כי אם קיבל בודאי הייתי מקבל מכתב ממנו

.

[נא_שכל]

היינט איז דער יארצייט פונעם 'חסיד אמיתי' זכר צדיק לברכה

ת.נ.צ.ב.ה

לכ' די יארצייט האבן מיר ערהאלטן גאר אן אינטערעסאנטער בריוו פונעם גאון זצ"ל און מיר זענען עס דא מעתיק מיט רשות פונעם טוב עין דער מו"ל ספריו הק' הרה"ג רב"צ בערגמאן שליט"א - זכותו הגדול יגן עליו ועלינו להיוושע בכל מילי דמיטב.


די בריוו האט הרב פארשלעגער געשריבן צו הגה"צ מהרא"י בורשטיין זצ"ל נכד האי גאון וקדוש בעל אבני נזר זצוק"ל פון וועם הרב פארשלעגער איז געווען א תלמיד ובן משק בית.

בעזהשי"ת
שלום ויש"ר לכ"מ אהובי הר' המופלא החסיד המופלג כש"ת מוהרא"י שליט"א עכב"ב שיחי"ו.

הנה לא ידעתי מה לחשוב כי לאחר הפסח כתבתי שני מכתבים לכ"מ אהובי אביו הרה"ג הצדיק שליט"א ולא השגתי שום מענה ממנו נ"י והנה אני חושב כי אני פסול אצל הרשעים דשם מנהיגי הערב רב תיפח רוחם והם משליכים את מכתביי על זה שכמה פעמים ראו במכתביי שאין אני שבע רצון מהם ואני מן אותם החושבים אותם בהתגברות הגלות אשר מצריך להיות קודם ביאת המשיח בגלות הערב רב כמ' בכמה מקומות ברז"ל וזה התחיל מעט מעט מן תקופת מענדלזן ימ"ש ותקופת המשכילים ימ"ש וגם מונטיפיורי הי' מן אותו הכת רק היצה"ר עשה אותו להיות שומר מצוה כדי להכות את המון עם בסנורים אשר גם גדולי וצדיקי ישראל נכשלו בו רק יחידי סגולה הרגישו בזה כמו זקנך מקאצק זי"ע ור' ישראל סלנטר ועוד כיוצא בהם ורק אותן [שהיו] גדולים בתורה ובצדקות אשר יעלה לשמים שיאם רק אלו הרגישו בהם הרשעים הקודמים והם עשו את הדרך כבושה לפני תקופה האחרונה המתחיל מהערצל ונורדוי מרשיעי ברית עם הרשעים דזמננו ואני זוכר כאשר הייתי ילד קטן בתחלת תקופת הגלות של קשר הרשעים הערצל ונורדוי עם הקופה של שרצים עמהם וזקנך אדמו"ר האגלי [טל] הי' בהויות העולם כמו תינוק קטן והוא הי' הראשון בפולין אשר הרעיש את כל המדינה בזה אשר מתחיל תקופת החשכות אשר לא היתה כמוה בביטול התורה והמצות ויראי ימאסו ועוסקי תורה יבוזו ויתחיל גלות מרה בגוף ונפש בהתגברות השקר והעדרת האמת וכתב לגור כמדומה קודם שבועות שיכריזו על זה ברבים ובדעתו הי' להרחיקם מעל גבול ישראל כמו הכותים והקראים וזה לא הי' מגודל חכמתו אלא בכח תורתו אשר למד מנעוריו לשמה ברוב עמל ויגיעה למעלה מגדר אנושי אשר כל אבריו וכחותיו הי' בשם קדושת התורה לאמיתה ולא הסיח דעתו מתורה אפילו רגע בזה הרגש בהאמת וראה את כח השקר יבלבל את העולם ושם מונטיפיורי אשר אני מזכיר בלעג הוא הי' הראשון אשר הי' למראית שומר שומר מצוה בכח שליח השטן אשר לקח על עצמו להיות דורש טוב לעמו בלי שום לקיחת עצה מגדולי הדור בימיו וגם הי' בלונדון אז רב העיר הגאון ר' שלמה וצדיק בן הגאון הצדיק מוהצ"ה מברלין בן הגאון מוה"ל מאמשרדם חתן החכם צבי והגאון הצדיק ר' שלמה לבד גאונו וצדקתו הי' חכם מחוכם בהויות העולם גם ממנו לא שאל בעצתו רק משרתו הד"ר לעווי אשר הי' בבית החתם סופר מורה שפת אשכנז ואפשר גם למד אצלו זמן קט כאשר אפשר לדייק זה מכתביו לא בבירור הלך אל הרב מעצמו ולקח ממנו ברכת הדרך עבור אדונו וגם זקנו מקאצק הי' בכעס על חבירו האהוב הרה"ק מווארקי על שהלך לבקש טובה עבור הכלל מן מונטיפיורי והנה יש לי לכתוב מזה חבור גדול מגודל השקר והצרות אשר עשו ויעשו אלו קשרי רשעים לכלל ישראל בגוף ונפש אך [אין] לי כח לזה וכאשר אני כותב מכתבי הקטן הזה אני כותב ביסורי גוף ונפש בדמי לבי והייתי צריך להפסיק כמה פעמים וגם זה כמו ארבע שבועות שהורע מצבי ל"ע ואני בעל יסורים גדול ל"ע ואני מצפה ועומד לרחמי שמים שישלח לי מהרה רפואת הנפש ורפואת הגוף בתוך כלל ישראל אמן ונא להודיעני מיד תיכף משלום מר אביו שליט"א ומשלום מר דודו שליט"א הכל בפרטות ובודאי הכל שלום וישמחני בזה ממני ידידו עז הדושתה"ר באה"ר ואהב"ע מיכאל אליעזר הכהן וגם אני דורש בשלו' חותנו הר' הצדיק שליט"א.

והנה אני מבין בבירור שאביו שליט"א בטוב מדותיו ולבו ידין אותי לכף זכות מכל מקום אני מבקש טובה ממר רבה נ"י שיכתוב לאביו מזה שיתרץ אותי שאני כותב ומה שאינו מקבל אין זה האשם בי כי אם קיבל בודאי הייתי מקבל מכתב ממנו

.

ברקאי! WOW!

כ'האב נישט געוואוסט איבער די התנגדות פונעם קאצקער צו ר' משה מונטפיורי. ס'איז נישט קלאר פון די בריוו, אויב דער אבני נזר האט אויך געהאט א פראבלעם מיטן שר, אדער נאר הרה"ק מקוצק זצ"ל.

איבער ד"ר [אליעזר] לעווי, האמיר געשריבן אביסל דא איבער אים.

בד"וו. האב איך ערגעץ געזען אז ס'מאכט זיך אויף א ישיבה אין באלטימאר על שמו ולזכרו. איינער ווייסט מער פרטים?

[שמואל בארג]

אינטערעסאנטער בריוו. ייש"כ

[צולייגער]

אן אומגלויבליך שטיק היסטאריע, יעדעס שורה פרישע חידושים, און איבער אלעם זיין אויסטערלישע דבקות צו זיינע גרויסע רבי'ס, און אויסנאמליכע מדת האמת בלי כחל ושרק.

א גרויסן דאנק אייך סקרענטאנ'ער רב שליט"א

[יציב פתגם]

ביי א שמחה אין קליוולאנד

1.jpg (95.15 KiB) געזען 2311 מאל

[חמרא טבא]

היינט איז דער יארצייט פונעם 'חסיד אמיתי' זכר צדיק לברכה

ת.נ.צ.ב.ה

לכ' די יארצייט האבן מיר ערהאלטן גאר אן אינטערעסאנטער בריוו פונעם גאון זצ"ל און מיר זענען עס דא מעתיק מיט רשות פונעם טוב עין דער מו"ל ספריו הק' הרה"ג רב"צ בערגמאן שליט"א - זכותו הגדול יגן עליו ועלינו להיוושע בכל מילי דמיטב.


די בריוו האט הרב פארשלעגער געשריבן צו הגה"צ מהרא"י בורשטיין זצ"ל נכד האי גאון וקדוש בעל אבני נזר זצוק"ל פון וועם הרב פארשלעגער איז געווען א תלמיד ובן משק בית.

בעזהשי"ת
שלום ויש"ר לכ"מ אהובי הר' המופלא החסיד המופלג כש"ת מוהרא"י שליט"א עכב"ב שיחי"ו.

ושם מונטיפיורי אשר אני מזכיר בלעג הוא הי' הראשון אשר הי' למראית שומר שומר מצוה בכח שליח השטן אשר לקח על עצמו להיות דורש טוב לעמו בלי שום לקיחת עצה מגדולי הדור בימיו וגם הי' בלונדון אז רב העיר הגאון ר' שלמה וצדיק בן הגאון הצדיק מוהצ"ה מברלין בן הגאון מוה"ל מאמשרדם חתן החכם צבי והגאון הצדיק ר' שלמה לבד גאונו וצדקתו הי' חכם מחוכם בהויות העולם גם ממנו לא שאל בעצתו

אין די עלים לתרופה דעי וואך איז געווען א שטיקל סתירה צו רב פארשלעגער'ס הנחה אז מאנטיפיארי האט זיך נישט שואל עצה געווען מיטן רב פון שטאט

image.png (133.19 KiB) געזען 2057 מאל

אודאי קען מען זאגן אז עצות האט ער עם טאקע נישט געפרעגט אבער זיך געזעגענען פאר א נסיעה איז ער יא געקומען אבער ס'איז אן איידעלע שפאלט (ווי מיין ליטווישע מגי"ש פלעגט זאגן בכגון דא)

[נא_שכל]

שמעתי שיצא לאור תורת מיכאל - שמות

[אוהב ציון]

IMG-20210205-WA0019.jpg (168.27 KiB) געזען 1616 מאל

[מיללער]

שמעתי שיצא לאור תורת מיכאל - שמות

כן, הגיע כבר לחניות הספרים באמעריקא

לא נראה כבושם הזה!

[נא_שכל]

שמעתי שיצא לאור תורת מיכאל - שמות

כן, הגיע כבר לחניות הספרים באמעריקא

לא נראה כבושם הזה!

שוין איינגעהאנדלט, הערליך.

אויך איז דא א עטליכע נייע מכתבים, ובכללם מכתב הנ"ל אודות השר מאנטפיורו, עם הערות וציונים.

הפלא ופלא.

[מורגנשטרן]

היינט איז דער יארצייט פונעם 'חסיד אמיתי' זכר צדיק לברכה

ת.נ.צ.ב.ה

לכ' די יארצייט האבן מיר ערהאלטן גאר אן אינטערעסאנטער בריוו פונעם גאון זצ"ל און מיר זענען עס דא מעתיק מיט רשות פונעם טוב עין דער מו"ל ספריו הק' הרה"ג רב"צ בערגמאן שליט"א - זכותו הגדול יגן עליו ועלינו להיוושע בכל מילי דמיטב.


די בריוו האט הרב פארשלעגער געשריבן צו הגה"צ מהרא"י בורשטיין זצ"ל נכד האי גאון וקדוש בעל אבני נזר זצוק"ל פון וועם הרב פארשלעגער איז געווען א תלמיד ובן משק בית.

בעזהשי"ת
שלום ויש"ר לכ"מ אהובי הר' המופלא החסיד המופלג כש"ת מוהרא"י שליט"א עכב"ב שיחי"ו.

הנה לא ידעתי מה לחשוב כי לאחר הפסח כתבתי שני מכתבים לכ"מ אהובי אביו הרה"ג הצדיק שליט"א ולא השגתי שום מענה ממנו נ"י והנה אני חושב כי אני פסול אצל הרשעים דשם מנהיגי הערב רב תיפח רוחם והם משליכים את מכתביי על זה שכמה פעמים ראו במכתביי שאין אני שבע רצון מהם ואני מן אותם החושבים אותם בהתגברות הגלות אשר מצריך להיות קודם ביאת המשיח בגלות הערב רב כמ' בכמה מקומות ברז"ל וזה התחיל מעט מעט מן תקופת מענדלזן ימ"ש ותקופת המשכילים ימ"ש וגם מונטיפיורי הי' מן אותו הכת רק היצה"ר עשה אותו להיות שומר מצוה כדי להכות את המון עם בסנורים אשר גם גדולי וצדיקי ישראל נכשלו בו רק יחידי סגולה הרגישו בזה כמו זקנך מקאצק זי"ע ור' ישראל סלנטר ועוד כיוצא בהם ורק אותן [שהיו] גדולים בתורה ובצדקות אשר יעלה לשמים שיאם רק אלו הרגישו בהם הרשעים הקודמים והם עשו את הדרך כבושה לפני תקופה האחרונה המתחיל מהערצל ונורדוי מרשיעי ברית עם הרשעים דזמננו ואני זוכר כאשר הייתי ילד קטן בתחלת תקופת הגלות של קשר הרשעים הערצל ונורדוי עם הקופה של שרצים עמהם וזקנך אדמו"ר האגלי [טל] הי' בהויות העולם כמו תינוק קטן והוא הי' הראשון בפולין אשר הרעיש את כל המדינה בזה אשר מתחיל תקופת החשכות אשר לא היתה כמוה בביטול התורה והמצות ויראי ימאסו ועוסקי תורה יבוזו ויתחיל גלות מרה בגוף ונפש בהתגברות השקר והעדרת האמת וכתב לגור כמדומה קודם שבועות שיכריזו על זה ברבים ובדעתו הי' להרחיקם מעל גבול ישראל כמו הכותים והקראים וזה לא הי' מגודל חכמתו אלא בכח תורתו אשר למד מנעוריו לשמה ברוב עמל ויגיעה למעלה מגדר אנושי אשר כל אבריו וכחותיו הי' בשם קדושת התורה לאמיתה ולא הסיח דעתו מתורה אפילו רגע בזה הרגש בהאמת וראה את כח השקר יבלבל את העולם ושם מונטיפיורי אשר אני מזכיר בלעג הוא הי' הראשון אשר הי' למראית שומר שומר מצוה בכח שליח השטן אשר לקח על עצמו להיות דורש טוב לעמו בלי שום לקיחת עצה מגדולי הדור בימיו וגם הי' בלונדון אז רב העיר הגאון ר' שלמה וצדיק בן הגאון הצדיק מוהצ"ה מברלין בן הגאון מוה"ל מאמשרדם חתן החכם צבי והגאון הצדיק ר' שלמה לבד גאונו וצדקתו הי' חכם מחוכם בהויות העולם גם ממנו לא שאל בעצתו רק משרתו הד"ר לעווי אשר הי' בבית החתם סופר מורה שפת אשכנז ואפשר גם למד אצלו זמן קט כאשר אפשר לדייק זה מכתביו לא בבירור הלך אל הרב מעצמו ולקח ממנו ברכת הדרך עבור אדונו וגם זקנו מקאצק הי' בכעס על חבירו האהוב הרה"ק מווארקי על שהלך לבקש טובה עבור הכלל מן מונטיפיורי והנה יש לי לכתוב מזה חבור גדול מגודל השקר והצרות אשר עשו ויעשו אלו קשרי רשעים לכלל ישראל בגוף ונפש אך [אין] לי כח לזה וכאשר אני כותב מכתבי הקטן הזה אני כותב ביסורי גוף ונפש בדמי לבי והייתי צריך להפסיק כמה פעמים וגם זה כמו ארבע שבועות שהורע מצבי ל"ע ואני בעל יסורים גדול ל"ע ואני מצפה ועומד לרחמי שמים שישלח לי מהרה רפואת הנפש ורפואת הגוף בתוך כלל ישראל אמן ונא להודיעני מיד תיכף משלום מר אביו שליט"א ומשלום מר דודו שליט"א הכל בפרטות ובודאי הכל שלום וישמחני בזה ממני ידידו עז הדושתה"ר באה"ר ואהב"ע מיכאל אליעזר הכהן וגם אני דורש בשלו' חותנו הר' הצדיק שליט"א.

והנה אני מבין בבירור שאביו שליט"א בטוב מדותיו ולבו ידין אותי לכף זכות מכל מקום אני מבקש טובה ממר רבה נ"י שיכתוב לאביו מזה שיתרץ אותי שאני כותב ומה שאינו מקבל אין זה האשם בי כי אם קיבל בודאי הייתי מקבל מכתב ממנו

.

ברקאי! WOW!

כ'האב נישט געוואוסט איבער די התנגדות פונעם קאצקער צו ר' משה מונטפיורי. ס'איז נישט קלאר פון די בריוו, אויב דער אבני נזר האט אויך געהאט א פראבלעם מיטן שר, אדער נאר הרה"ק מקוצק זצ"ל.

איבער ד"ר [אליעזר] לעווי, האמיר געשריבן אביסל דא איבער אים.

בד"וו. האב איך ערגעץ געזען אז ס'מאכט זיך אויף א ישיבה אין באלטימאר על שמו ולזכרו. איינער ווייסט מער פרטים?

פלא מאד על הדברים שנכתבו שרבינו הקדוש מקאצק זיע"א יצא בחריפות נגד מונטפיורי.
מה שמופיע בספרים המוסמכים הוא שאמר בזמן גזירת הלבוש:
מאחר ובארצות המערב בהן מתגורר מונטיפיורי, אין נהוג ללכת בלבוש היהודי
המסורתי, כך שהדבר אינו קרוב אל לבו והוא לא יחפוץ לדבר על כך עם הצאר.

וכן ידוע שהחי' הרי"ם נפגש אתו .

[נא_שכל]

פלא מאד על הדברים שנכתבו שרבינו הקדוש מקאצק זיע"א יצא בחריפות נגד מונטפיורי.
מה שמופיע בספרים המוסמכים הוא שאמר בזמן גזירת הלבוש:
מאחר ובארצות המערב בהן מתגורר מונטיפיורי, אין נהוג ללכת בלבוש היהודי
המסורתי, כך שהדבר אינו קרוב אל לבו והוא לא יחפוץ לדבר על כך עם הצאר.

וכן ידוע שהחי' הרי"ם נפגש אתו .

מה הם המקורות המוסמכים?

האם תלמיד מובהק מחתנו אינו מקור מוסמך?

[נא_שכל]

געהערט אז ס'געווען א שטיקל עולם ביים ציון פון הייליגען גאון זי"ע, ביומא דהילולא. מ'האט דארט געזאגט גאנץ תהילים.

מעשה פלא!
שפעטער איז דארט געקומען א קאר פול מיט היימישע פרויען, צו זאגן תהילים ביומא דהילולא. זיי האבן פארציילט אז זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער און עטליכע יאר צוריק (2 אדער 3) זענען זיי געקומען מתפלל זיין ביומא דהילולא און היינט זענען זיי שוין ב"ה אלע נפקד געווארען און געבוירן קינדער. זי"ע.

איך האט געהערט פון נאך אידן וואס האבן דארט געזען אפענע ישועות. השי"ת יעזור שזכות הצדיק ותורתו יגן לכל העוסקים בתורתו ובהפצת מעשיו הטובים.

[מורגנשטרן]

פלא מאד על הדברים שנכתבו שרבינו הקדוש מקאצק זיע"א יצא בחריפות נגד מונטפיורי.
מה שמופיע בספרים המוסמכים הוא שאמר בזמן גזירת הלבוש:
מאחר ובארצות המערב בהן מתגורר מונטיפיורי, אין נהוג ללכת בלבוש היהודי
המסורתי, כך שהדבר אינו קרוב אל לבו והוא לא יחפוץ לדבר על כך עם הצאר.

וכן ידוע שהחי' הרי"ם נפגש אתו .

מה הם המקורות המוסמכים?

האם תלמיד מובהק מחתנו אינו מקור מוסמך?

כתבתי שזה פלא.
בשש"ק ח"א אות קנג כותב ששמע מגדול אחד כי בעניין גזירת הלבוש לא יחפוץ לדבר ...... (לא כתוב שם התנגדות גורפת) .
החי' הרי"ם זיע"א נפגש עם מונטפיורי וגם שלח עם ר"י מוורקא ועוד גדולים אגרת בנושא גזירת החינוך( ראה צילום בספר שנות דור ודור ח"ג עמ' כא) וכידוע עזר בעניין זה.
לאבני נזר זיע"א היו תלמידים גדולי עולם ולא שמעו מהם את מה שסיפר הגאון החסיד ר' מיכאל פארשלעגער זצ"ל.
גם באביר הרועים אין זכר לדברים אלו, גם מהשמ"ש לא שמעו זאת, ואין ספק שבנו רבי אהרן ישראל ז"ל היה אומר או כותב זאת.
ידוע את ההתנגדות הגדולה של האבנ"ז ויותר של השמ"ש לציונות.
סבי זצ"ל ואב סבי זיע"א היו תלמידי האבני נזר זיע"א ולא שמענו במסורת התנגדות גורפת מצד רבינו הקדוש מקאצק זיע"א .
לכן כתבתי בזהירות, שדברי הגאון החסיד ר' מיכאל פארשלעגער זצ"ל, הם פלא.

[farshlufen]

יעך זע דא גארנישט קיין פלא.

מ'האט נאך אכט געגעבן אמאל וואס מ'דרוקט, כאטש וואס בע"פ האט געקענט גיין שארף, ועוד.

[שלומעלע]

יעך זע דא גארנישט קיין פלא.

מ'האט נאך אכט געגעבן אמאל וואס מ'דרוקט, כאטש וואס בע"פ האט געקענט גיין שארף, ועוד.

קען זיין עפעס אנדערשט. זעט אויס ס'געווען עפעס א הסכמה שבשתיקה לגבי מונטיפיורי ביי די היימישע שרייבערס, אז צוליב זיין געוואלטיגע חסדים, קיקט מען אוועק פון די פאר קאנטריבערסיואלע מעשים.
אין די אלגעמיינע ביכעלעך זעהט אויס די בילד אביסעל אנדערשט, למשל דא:

Scan0002.jpg (345.71 KiB) געזען 1386 מאל

אין וואס זעהט דאס אויס?

ללא שם.jpg (91.98 KiB) געזען 1386 מאל

[מורגנשטרן]

יעך זע דא גארנישט קיין פלא.

מ'האט נאך אכט געגעבן אמאל וואס מ'דרוקט, כאטש וואס בע"פ האט געקענט גיין שארף, ועוד.

נכון, יש תורה שבכתב ותורה שבע"פ, אבל גם בכתב כתבו דברים חרפים ביותר.

[מסתמא]

היינט איז דער יארצייט פונעם 'חסיד אמיתי' זכר צדיק לברכה

ת.נ.צ.ב.ה

לכ' די יארצייט האבן מיר ערהאלטן גאר אן אינטערעסאנטער בריוו פונעם גאון זצ"ל און מיר זענען עס דא מעתיק מיט רשות פונעם טוב עין דער מו"ל ספריו הק' הרה"ג רב"צ בערגמאן שליט"א - זכותו הגדול יגן עליו ועלינו להיוושע בכל מילי דמיטב.


די בריוו האט הרב פארשלעגער געשריבן צו הגה"צ מהרא"י בורשטיין זצ"ל נכד האי גאון וקדוש בעל אבני נזר זצוק"ל פון וועם הרב פארשלעגער איז געווען א תלמיד ובן משק בית.

בעזהשי"ת
שלום ויש"ר לכ"מ אהובי הר' המופלא החסיד המופלג כש"ת מוהרא"י שליט"א עכב"ב שיחי"ו.

הנה לא ידעתי מה לחשוב כי לאחר הפסח כתבתי שני מכתבים לכ"מ אהובי אביו הרה"ג הצדיק שליט"א ולא השגתי שום מענה ממנו נ"י והנה אני חושב כי אני פסול אצל הרשעים דשם מנהיגי הערב רב תיפח רוחם והם משליכים את מכתביי על זה שכמה פעמים ראו במכתביי שאין אני שבע רצון מהם ואני מן אותם החושבים אותם בהתגברות הגלות אשר מצריך להיות קודם ביאת המשיח בגלות הערב רב כמ' בכמה מקומות ברז"ל וזה התחיל מעט מעט מן תקופת מענדלזן ימ"ש ותקופת המשכילים ימ"ש וגם מונטיפיורי הי' מן אותו הכת רק היצה"ר עשה אותו להיות שומר מצוה כדי להכות את המון עם בסנורים אשר גם גדולי וצדיקי ישראל נכשלו בו רק יחידי סגולה הרגישו בזה כמו זקנך מקאצק זי"ע ור' ישראל סלנטר ועוד כיוצא בהם ורק אותן [שהיו] גדולים בתורה ובצדקות אשר יעלה לשמים שיאם רק אלו הרגישו בהם הרשעים הקודמים והם עשו את הדרך כבושה לפני תקופה האחרונה המתחיל מהערצל ונורדוי מרשיעי ברית עם הרשעים דזמננו ואני זוכר כאשר הייתי ילד קטן בתחלת תקופת הגלות של קשר הרשעים הערצל ונורדוי עם הקופה של שרצים עמהם וזקנך אדמו"ר האגלי [טל] הי' בהויות העולם כמו תינוק קטן והוא הי' הראשון בפולין אשר הרעיש את כל המדינה בזה אשר מתחיל תקופת החשכות אשר לא היתה כמוה בביטול התורה והמצות ויראי ימאסו ועוסקי תורה יבוזו ויתחיל גלות מרה בגוף ונפש בהתגברות השקר והעדרת האמת וכתב לגור כמדומה קודם שבועות שיכריזו על זה ברבים ובדעתו הי' להרחיקם מעל גבול ישראל כמו הכותים והקראים וזה לא הי' מגודל חכמתו אלא בכח תורתו אשר למד מנעוריו לשמה ברוב עמל ויגיעה למעלה מגדר אנושי אשר כל אבריו וכחותיו הי' בשם קדושת התורה לאמיתה ולא הסיח דעתו מתורה אפילו רגע בזה הרגש בהאמת וראה את כח השקר יבלבל את העולם ושם מונטיפיורי אשר אני מזכיר בלעג הוא הי' הראשון אשר הי' למראית שומר שומר מצוה בכח שליח השטן אשר לקח על עצמו להיות דורש טוב לעמו בלי שום לקיחת עצה מגדולי הדור בימיו וגם הי' בלונדון אז רב העיר הגאון ר' שלמה וצדיק בן הגאון הצדיק מוהצ"ה מברלין בן הגאון מוה"ל מאמשרדם חתן החכם צבי והגאון הצדיק ר' שלמה לבד גאונו וצדקתו הי' חכם מחוכם בהויות העולם גם ממנו לא שאל בעצתו רק משרתו הד"ר לעווי אשר הי' בבית החתם סופר מורה שפת אשכנז ואפשר גם למד אצלו זמן קט כאשר אפשר לדייק זה מכתביו לא בבירור הלך אל הרב מעצמו ולקח ממנו ברכת הדרך עבור אדונו וגם זקנו מקאצק הי' בכעס על חבירו האהוב הרה"ק מווארקי על שהלך לבקש טובה עבור הכלל מן מונטיפיורי והנה יש לי לכתוב מזה חבור גדול מגודל השקר והצרות אשר עשו ויעשו אלו קשרי רשעים לכלל ישראל בגוף ונפש אך [אין] לי כח לזה וכאשר אני כותב מכתבי הקטן הזה אני כותב ביסורי גוף ונפש בדמי לבי והייתי צריך להפסיק כמה פעמים וגם זה כמו ארבע שבועות שהורע מצבי ל"ע ואני בעל יסורים גדול ל"ע ואני מצפה ועומד לרחמי שמים שישלח לי מהרה רפואת הנפש ורפואת הגוף בתוך כלל ישראל אמן ונא להודיעני מיד תיכף משלום מר אביו שליט"א ומשלום מר דודו שליט"א הכל בפרטות ובודאי הכל שלום וישמחני בזה ממני ידידו עז הדושתה"ר באה"ר ואהב"ע מיכאל אליעזר הכהן וגם אני דורש בשלו' חותנו הר' הצדיק שליט"א.

והנה אני מבין בבירור שאביו שליט"א בטוב מדותיו ולבו ידין אותי לכף זכות מכל מקום אני מבקש טובה ממר רבה נ"י שיכתוב לאביו מזה שיתרץ אותי שאני כותב ומה שאינו מקבל אין זה האשם בי כי אם קיבל בודאי הייתי מקבל מכתב ממנו

.

ברקאי! WOW!

כ'האב נישט געוואוסט איבער די התנגדות פונעם קאצקער צו ר' משה מונטפיורי. ס'איז נישט קלאר פון די בריוו, אויב דער אבני נזר האט אויך געהאט א פראבלעם מיטן שר, אדער נאר הרה"ק מקוצק זצ"ל.

איבער ד"ר [אליעזר] לעווי, האמיר געשריבן אביסל דא איבער אים.

בד"וו. האב איך ערגעץ געזען אז ס'מאכט זיך אויף א ישיבה אין באלטימאר על שמו ולזכרו. איינער ווייסט מער פרטים?

א רעלעוואנטע תגובה פונעם פארום אוצר החכמה

בספר 'ספור משה וירושלים' [לא מצאתיו באוצר] שהוא יומנו של השר מונטיפיורי,
כתב סקירה על ת"ת האשכנזים שבחורבת ריה"ח ובא מספר כי חומר הלימודים
באחת הכיתות הוא חומש עם ביאור מנדלסון:
"אין די צעהנטע קלאס... זיי לערנען חומש מיט מענדלסזאהנס"

HebrewBooksOrg_44214_page_68.jpg (630.58 KiB) געזען 1169 מאל

פורום אוצה"ח

[שטייגען]

וואס די אדרעס אויף די בית החיים ?

[אינטער שמש]

הגה"ר רודערמאן זצ"ל ר"י דבאלטימאר האט מספיד געווען ביי די לוי' און פארציילט אז בנעוריו ווען ער איז געקומען קיין באלטימאר איז ער קודם איינגשטאנען ביי הרב פארשלעגער און האט דאן צוגעזען זיין געוואלדיגע התמדה בתורה

האט מען אים געפרעגט פארוואס איז ער נישט געווען ביי אים שפעטער, האט ער געענטפערט אז ער איז דאן געווען א שד"ר פאר א כולל פון זיין שווער ערגעץ אין אמעריקע און פארדעם צוועק איז ער געקומען קיין באלטימאר, און מ'האט אים מסדר געווען אכסניא ביי דעם הרב פארשלעגער

איז דער סדר געווען אז ער איז אהיימגעקומען פון זיינע באזוכען ביי בעלי בתים אין אווענט, הרב פארשלעגער האט אים אפגעווארט מיט א גמרא און מ'האט זיך געזעצט לערנען

שפעטער האט ער ארויסגעברענגט עפעס צו עסען אבער דער הרב פארשלעגער האט נישט פארשטאנען צו אכילה און דאס עסען איז נישט געווען ראוי למאכל אדם

דאן איז מען געגאנגען שלאפען און נאך א קורצען שלאף האט ער אים שוין געוועקט און מ'האט ווייטער געלערענט

האט ברב רודערמאן אויסגעפירט,איך האב געדארפט פונקציאנירען א גאנצען טאג און צודעם האב איך געדארפט עסען און שלאפען..