קאפיטל ג - די לעצטע הכנות צו די רייזע
איינע פון די ערשטע דאגות וואס זענען מיר אויפגעשווימען אין קאפ ביים קאנפירמירן די רייזע, אז היות אין ארץ ישראל לויפן די פרשיות פאראויס צוליב אחרון של פסח וואס איז ביי זיי נישטא און מען האט געליינט אחרי, דארף איך מברר זיין וואס צו טון לגבי הערן קריאת התורה און נאך וויכטיגער לגבי מעביר סדרה זיין, ווייל קריאת התורה איז א חובת ציבור אבער שנים מקרא ואחד תרגום איז א חובת יחיד. דאס ערשטע האב איך אנגעפרעגט ביי מיין חבר און שותף צו דער נסיעה, און ער האט מיר געזאגט אז אין קרית יואל איז אין דיזע וואכן דא ביי מנחה שבת נאכמיטאג א מנין וואו מען ליינט די גאנצע קומענדיגע פרשה אנשטאט נאר ביז שני, און איך זאל מיך נאכפרעגן אויב אין מאנסי עקזיסטירט אויך אזאנס. איך האב אנגערופן דעם רב פון דעלאטין, וויסנדיג אז ער לעבט כסדר מיט א השתוקקות צו מירון און פארט זיכער צו ר' שמעון'ען, אבער ער האט מיר געזאגט אז ער פארט טאקע אי"ה - אבער נישט אויף שבת בעפאר ל"ג בעומר נאר אויף ל"ג בעומר גופא (אפשר שבת דערויף אויך, איך געדענק נישט), אלזא איז נישט אין פלאן ער זאל צוזאמשטעלן א מנין פאר קריאת פרשת אמור ביי מנחה פון שבת קדושים בחו"ל. נאכ'ן אנפרעגן ברבים דערוועגן האב איך באקומען א תשובה אז אין ביהמ"ד קאמאדע וועט פארקומען אזא קריאה, אבער מען האט מיר צוגעלייגט אז דארט דאוונט מען מנחה בעפאר די שקיעה, זאל איך וויסן צו גיין גענוג פרי.
שבת נאכמיטאג בין איך אריבער צום קאמאדער שול און זיך אינטערעסירט ווען עס שטעלט זיך דער מנין מנחה וקריאת התורה, און צו מזל איז דארט געזעצן מיינס א פלימעניק וואס האט מיר געהאלפן אויסרעכענען ווען דער מנין מנחה וועט פארקומען, און איך בין אהיים רואיג וויסנדיג אז איך האב נאך צייט. ווען עס איז געקומען די ריכטיגע צייט, האב איך גערופן מיין חתן-בחור און מיר זענען אריבער קיין קאמאדע. דארט האבן מיר געזען אז דער מנין מנחה און קריאת התורה קומט נישט פאר אין גרויסן שטוב, נאר אין די זייטיגע פאליש וואס דינט אויך אלס ווייבער שול. מיר זענען אהין אריין, און קוים קוים האט זיך דארט צוזאמגעקראצט א מנין'דל, קוקט אויס אז נישט צופיל אידן פארן קיין מירון אויף "שבת אויפרוף".
מ'האט אנגעהויבן מיט מנחה, דער איידעם פונעם רב איז צוגעגאנגען צום עמוד, און דאן האט ער אריינגעברענגט א ספר תורה פון שול און ווייטער געדינט אלס בעל קורא. קיין כהן איז נישט געווען, האב איך אויך באקומען אן עלי' (איך געדענק נישט אויב ראשון אדער שני, שלישי האט עולה געווען דער רב. גראדע האב איך שוין ביי שחרית אויך עולה געווען, און איך האב זיך געפריידט אז מען האט מיך אויפגערופן, ווייל איך האב געזען צוברענגען אז מען זאל עולה זיין בעפאר מ'לאזט זיך ארויס אויף א נסיעה - אוצר הלכות יוצא לדרך סימן א' אות ה'). דער בעל קורא איז אן ארץ ישראל'דיגער אפשטאמיגער און האט געליינט מיט'ן ארטיגן אויסשפראך, ער האט געליינט שנעל און גיך און אפילו ווען איך האב אמאל פרובירט צו אויסבעסערן א ווארט האט ער זיך נישט געלאזט, און איך האב אויפגעהערט פרובירן... די גאנצע קריאה האט געדויערט א קנאפע צען מינוט, כאטש עס איז א גאנץ גרויסע סדרה געווען.
נאכ'ן ליינען האט מען זיך נישט געשטעלט שמונה עשרה, ווייל פונקט האט זיך דער אלגעמיינער מנין געשטעלט אין היכל הביהמ"ד, האט מען שוין אויסגעווארט א מינוט-צוויי ביז זיי האבן געפארטיגט ליינען און מיר זענען אריין און ממשיך געווען דאס דאווענען אין שול. נאך מנחה בין איך אהיים, און וויבאלד עס איז נאך געווען פרי צו שלש סעודות [מיין געווענליכע שול שטעלט זיך מנחה פונקט א שעה בעפאר זמן רבינו תם, צוועלף מינוט נאך די שקיעה, דאס מיינט אז ביז שלש סעודות האב איך נאך געהאט א גוטע פאר מינוט] האב איך טועם געווען היימישע אייזקריעם וואס די שטוב האט צוגעגרייט, און דאן צוגעגאנגען צו שלש סעודות און מעריב. נאך הבדלה האב איך געזאגט ויתן לך און וישלח, א פרשה וואס איך זאג בלויז ווען איך הייב זיך אין די לופטן און דאס פאסירט גאנץ זעלטן, און די נסיעה איז אריין אין אן ערנסטע שטימונג.
זונטאג האב איך אריינגעכאפט אסאך ארבעט, וויסנדיג אז איך גיי פעלן איבער א וואך צייט, און שוין בעפאר שבת האב איך זיך צוגעאיילט מיט אסאך זאכן און ערלעדיגט זאכן וואס האבן שוין געווארט א לענגערע צייט אויפ'ן טיש צו געטון ווערן, אריינגערעכנט די וויכטיגע 'טעקס ריטוירן' פיילן, וואס צום ערשטן מאל אין מיין לעבן האב איך דאס ארויסגעגעבן פאר איינעם פאר געלט, און נישט סתם איינער, נאר א יונגערמאן וועם מיין איידעם האט רעקאמענדירט אלס גאר געטריי און צוגעלאזן וכו', און וואונדער איבער וואונדער, לויט דעם יונגערמאן וועט מיין טשעקל זיין בערך דאפלט פון וואס איך פלעג אייביג באקומען! מאך א חשבון וויפיל צענדליגער טויזנטער דאלארן איך האב געלאזט ביים פעטער במשך די לעצטע צוואנציג יאר, מ'וואלט דאך פון דעם אליינס געקענט קויפן א הייזקע...
מאנטאג בין איך אויפגעשטאנען מיט א שפרינג אונטער די פיס, א קלייניגקייט? היינט לאזט מען זיך אי"ה ארויס אויף די ערשטמאליגע נסיעה קיין אונגארן-פוילן-א"י! דאס דאווענען איז געווען אנדערש, דאס לערנען איז געווען אנדערש, און די גאנצע באנעמונג איז געווען אנדערש. איין יונגערמאן אין שול האט געהערט פון מיר אז איך פאר, האט ער מיר געזאגט די נעמען פון זיין געזינדל און געשאנקען א הונדערטער באנקנאט אלס פדיון געלט איך זאל מזכיר זיין די נעמען אויף קברי צדיקים [איך האב טאקע ביי יעדן ארט ממש געזאגט די נעמען פון זיין משפחה אין צוגאב צו די נעמען פון מיין משפחה און נאך אפאר אידעלעך וואס האבן זיך מזכיר געווען, אויב הערט איר אז דער יונגערמאן ווערט געהאלפן אין די נאנטע טעג, זייט וויסן אז דער הונדערטער איז געווען א פיינע אינוועסטמענט...], דער יונגערמאן האט מיר אין צוגאב געשאנקען א פינעווער אלס שליח מצוה געלט, זאגנדיג אז זיין טאטע איז זייער מקפיד אויף דעם ביי יעדע רייזע. איך האב אים געפרעגט אויב איך זאל דאס שענקן פאר אן ארץ ישראל איד, און ער האט מיר קלארגעשטעלט אז דאס בלייבט אין טאש ביז מ'קומט צוריק און מ'געבט עס פאר צדקה ביים אנקומען אהיים בשלום. איך האב טאקע געשאנקען דעם פינעווער פאר אן ארץ ישראל'דיגן געלטגייער דא אין מאנסי איין טאג נאכ'ן זיך אומקערן פון די נסיעה, פארנט פון די אויגן פון דעם דערמאנטן יונגערמאן, לקיים מה שנאמר "עשיתי כאשר צויתני".
