רואים את הקולות
עס וועט זיכער אינטערעסאנט זיין פאר די ליינער צו באקומען א טיפערן באדייט איבער די איבערלעבעניש וואס כלל ישראל האט בייגעוואינט בשעת מתן תורה, ווי עס שטייט "וכל העם רואים את הקולות". ווי די מפרשים ערקלערן איז די פשט פון די דאזיגע ווערטער פשוטו כמשמעו, רואים את הנשמע די ראי' פון כלל ישראל איז געשטיגן צו גאר א הויכע שטאפל אין רוחניות, און זיי האבן געקענט זעהן "אותיות" פון די ווערטער וואס זיי האבן געהערט בשעת מתן תורה.
דער כלי יקר אויפן פלאץ שרייבט: אלע דיבורים וואס זענען ארויסגעקומען מפי הקדוש ברוך הוא, איז נתגשם געווארן אויף אזוי ווייט דאס עס האט באקומען א "ממשות" און מען האט געקענט זעהן "האותיות פורחין באויר" ווי די הייליגע אותיות פליען אין די לופטן.
אינטערעסאנטע ווערטער געפונען מיר אין ספר ארץ חמדה (להמלבי"ם) פרשת לך, ער שרייבט: יעדע דיבור וואס גייט ארויס פון די מויל פון א מענטש גייט און לעכערט אדורך די לופט, ביז עס קומט אן צו די אויער פונעם מענטש וואס הערט די דיבורים "כן נראה על האויר צורת האותיות מחוקקים איש על דגלו, למשל כשאמר אות ב' נעשה חלל באויר דמות ב'". זעהט מען דא קלארע ווערטער דאס יעדע אות וואס מען זאגט ארויס פונעם מויל, ווערן די צורת האותיות אויסגעקריצט אין די לופט.
הגה"ק בעל ויואל משה מסטאמאר זצוק"ל אין זיין ספר דברי יואל פרשת ואתחנן טוט ער געבן א מציאותדיג'ע ערקלערונג דאס א "קול" האט א ממשות, ער ברענגט א ראי' דערצו פון די טעיפרעקארדער'ס, און אזוי שרייבט ער: דבאמת קול יש בו ממשות ונתברר בחוש בדורינו על ידי שהמציאו כלים ומכונות שנקלט הקול על ידם ונשמר לזמן הרבה, ועל כרחך יש בו ממשות אלא שלרוב דקותו וחלשתו אין בכח הראות להרגיש ממשתו.
ר' יעקב גוגנהיים א עלעקטיראנישע אינדזשעניר האט געלערנט די פרשה פון מתן תורה. ווען ער האט באגעגענט די פסוק פון "וכל העם רואים את הקולות" איז אים אינטערעסאנט געווען צו וויסן די באדייט דערפון, ער האט זיך אומגעקוקט וואס די מפרשי התורה זאגן דערויף, ער האט געזעהן די פירוש פון רש"י, ווי אויך די ווערטער פונעם כלי יקר, אזוי לערנענדיג די מפרשים האט ער זיך דערמאנט איבער א עלעקטאראנישע געצייג, וואס ער האט עס געזעהן ביי אן אויסשטעל אין פאריז א "סאנאגרעפה" sonograpg די דאזיגע כלי טוט אויפכאפן די קול, און עס טוט ארויסברענגען דעם קול מכח אל הפועל דורך גראפישע בילדער, צב"ש ווען א פייגל טישפטשט דאן וועט די בילד ארויסקומען ווי א פייגל.
ר' יעקב האט אפגעמאכט באזוך אויסצופרובירן די דאזיגע כלי, און זעהן אויב עס קען אויפכאפן די צוויי און צוואנציג אל"ף בי"ת, ער דערציילט דאס ער האט און אנפאנג נישט געגלייבט אז עס וועט עפעס ווערן דערפון, ווייל די סאנאגרעפה טוט אראפשרייבן די קול דורך שטריכן, און דאס אות "סמ"ך" איז דא א רונדיג אות, דאן ווי אזוי וועט עס די מאשין קענען אויסליינען. ער האט געטראכט באזוך קודם צו פרובירן די אנדערע אותיות. אבער נאכן פרובירן איז עס איז נישט געגאנגן, אבער זייענדיג א עלקעטאראנישע אינדזשעניר האט ער זיך אריינגעלייגט ראשו ורובו צו מאכן די מאשין מער פארגעשריטן, און עס זאל קענען אויפכאפן אותיות און עס אויסליינען אויף די ספעציעלע סקרין.
נאך פיר יאר איז אים עס געלונגען, און צו זיין גרויס שטונינג האט ער נישט געקענט גלייבן וואס ער זעהט, ווען ער האט ארויסגעזאגט די אות "א" האט זיך אויסגעמאלן שטריכן ווי דער אות "א", דאס איז נאכנישט אזוי אינטערעסאנט, נאך אלע פראבעס איז אים אויסגעקומען אויסצוליינען זיבעצן פון די צוויי און צוואנציג אלפא ביתא, די אותיות, א, ע, ח, וואס קומט ארויס פונעם גרון. די אותיות ב, מ, פ, וואס קומט ארויס פון די ליפן. די אותיות ג, י, כ, ק, וואס קומט ארויס פונעם חיך. די אותיות ט, נ, וואס קומט ארויס פונעם צונג, די אותיות ז, ס, צ, ר, ש, וואס קומט ארויס פון די ציין. אינטערעסאנט איז אים געווען דאס די אותיות האבן זיך אויסגעליינט אין כתב אשורית, גענוי די צורה ווי מיר שרייבן די ספרי תורה תפילין ומזוזות. אבער נישט אלע אותיות זענען ארויפגעקומען מיטן זעלבען הברה [עקצענט], טייל אותיות זענען נאר ארויפגעקומען ווען מען האט עס געזאגט מיט די ספרדיש'ע הברה, טייל די תימנ'ע, און טייל די אשכנעזיש'ע.
זעהנדיג דאס ער האט געמאכט פארשריט מיטן פארווירקלעכן זיין חלום צו קענען אויספראבירן די מושג פון 'רואים את הנשמע' האט ער עס אויך פרובירט מיט די ענגלישע אלפא ביט'ס, און צו זיין גרויס שטוניג האט די מאשין נישט אויסגעמאלן קיין צורה פון קיין אות, צב"ש ווען ער האט געזאגט A איז אויפן סקרין ארויסגעקומען עפעס אומליינבארע שטריכן וואס האט נישט געצייגט אויף קיין אות, נאר אויף סתם א קול, אזוי אויך איז געווען ביי די אנדערע ווי B C און אזוי ווייטער.
נישט וועלענדיג אז מען זאל נאכמאכן זיין ערפינדונג האט ער ארויסגענומען דערפאר א פעטענט נומער, און ער איז מפרסם די נומער אז מען זאל קענען נאכזוכן איבער זיין אנדעקונג #125296 אינטערן נומען acoustical imaging. די ליינער קענען עס נאכגיין.
אפענע אויגן פון מרן הגה"ק מסטאמאר זצוק"ל
אין ספר הקדוש דברי יואל פרשת ויגש (עמוד תיד) טוט הגה"ק מסטאמאר ערקלערן בטוב טעם ודעת, ווען יוסף האט זיך אנדעקט פאר זיינע ברידער די הייליגע שבטים, האט ער גערעדט צו זיי אין "לשון הקודש" און עס איז געווען ממש שכינה מדברת מתוך גרונו, און די הייליגע שבטים האבן געקענט זעהן די דיבורים פון זייער ברידער יוסף "רואים את הקולות בחוש הראות", און פון דעם האבן די הייליגע שבטים געוויסט דאס ער איז באמת זייער ברידער יוסף, ווייל זיי האבן געוויסט דאס עס איז אוממעגליך אז א איינוואוינער פון מצרים אויסער זייער ברידער יוסף זאל זיין אין אזא מדרגה פון שכינה מדברת מתוך גרונו, און עס זאל זיין רואים את הקולות, און דאס זאגט יוסף צו זיינע ברידער "עיניכם הרואות כי פי המדבר אליכם – ברש"י, לשון קודש" עיניכם הרואות, ענעקער אויגן זעהן די ווערטער וואס איך זאג ארויס, דאן מיז זיין איז איך בין ענקער ברידער.
זאגט דער סאטמערע רבי וואונדערליכע רייד: דאס אז עס זאל זיין א מעגליכקייט פון "רואים את הקולות" איז נישט מעגליך נאר ביי 'לשון הקודש' און נישט ביי קיין שום אנדערע שפראך! וזה לשונו: ובחינת דיבור כזה שיהי' רואין את הנשמע אי אפשר אלא בלשון הקודש - הגם, חז"ל זאגן אונז אז ביי מתן תורה איז די דיבורים וואס זענען ארויסגעקומען מפי הקב"ה איז נתחלק געווארן צו זיבעציג שפראכן, אפשר דאלו החלקים שנתלבשו בשאר לשונות לא היה להם מדרגת דיבורו של הקב"ה להיותן מורגשים בחוש הראות וכו' דאס הייסט אז רואין את הקולות קען נאר זיין ביי די אותיות התורה וואס מיט דעם איז דער וועלט באשאפן געווארן און נישט ביי קיין שום אנדערע שפראך און אות. וואונדערליך ווי קלאר און דייטליך די ווערטער פון דעם צדיק אמת איז – איך די שרייבער פון די שורות האב אריבערגעשיקט א קאפי פונעם דברי יואל צו ר' יעקב גוגנהיים ער האט נישט געקענט גלייבן ווי אזוי דער סאטמערע רבי זאל קענען זאגן אזאלעכע קלארע ווערטער, וואס ער אליינס האט זיך עס איבערגעצייגט 'בדמיון' מיט זיין אויפטרעף . דבריהם דברי אמת.
[לשונו הק' בספר דברי יואל: יתבאר ביוסף הצדיק שבהתוודע אל אחיו דיבר אליהם בלשון הקודש כפי שרשו למעלה, באותו הלשון שנתן הקב"ה התורה לעמו ישראל, ולגודל קדושתם שם השבטים, ולגודל קדושת הדיבורים ההם, נמשך עליו השראת השכינה, והיתה השכינה מדברת מתוך גרונו, והי' רואים את הקולות בחוש הראות, ומזה ראי' ברורה שהי' יוסף הצדיק כי א"א לאדם אחר במצרים שיזכה למדריגה זו שיהיה השכינה מדברת מתוך גרונו, ויהיה דיבורו נרגש בחוש הראות, וז"ש 'עיניכם הרואות' כי פי המדבר אליכם, ובחי' דיבור כזה , ובחי' לה"ק כזה, א"א שיהי' במציאות אצל בני עבר הנהר ובני כנען, והרי זה ראי' ומופת חותך שאני יוסף, ----- ובחינת דיבור כזה שיהי' רואין את הנשמע אי אפשר אלא בלשון הקודש ---- הגם שאמרו ז"ל שכל דיבור שיצא מפי הקב"ה במתן תורה נתחלק לע' לשונות, אפשר דאלו החלקים שנתלבשו בשאר לשונות לא היה להם מדרגת דיבורו של הקב"ה להיותן מורגשים בחוש הראות, ואותיות ותיבות מע' לשונות שמצטרפים לשקר ולטומאה,א"א שיחול עליהם בחי' השראת השכינה ובחי' התורה, ------שבאותיות התורה ברא הקב"ה את עולמו ושמים וארץ וכל העולמות אין מספר, וכל זה הי' ע"י בחינת הלשון הקודש שבה--------- וכמו כן ענין דרואין את הקולות לא היה אלא בבחינת לשון הקודש שבה, ולא במה שנתלבש בע' לשון, ע"כ. וכו'. – הפלא ופלא!]
דא קענט איר זעהן בילדער פון די ערפינדונג.