תלמיד חכם אדער תלמיד חכמים?

[דייקן]

לכאו' איז די ריכטיגע וועג צו זאגען א לשון יחיד פון תלמידי חכמים "תלמיד חכמים", איז וואס איז פשט אז די וועלט זאגט תלמיד חכם?

[שרייב-פעדער]

כבר קדמוך, עיין שם ותמצא נחת
http://forum.otzar.org/viewtopic.php?f= ... 2dd#p60793

[גלאזער]

להיפך, המקור הוא תלמיד חכם, בלשון רבים היו צריכים לומר תלמידי חכם. אבל כיון שמדובר בכמה תלמידים וכמה חכמים אומרים תלמידי חכמים, כל תלמיד לחכם שלו

[farshlufen]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

[גלאזער]

חכם פירושו, מי שכבר הגיע להיות רבי, ונסמך, ואלו הם חכמינו זכרונם לברכה.
תלמיד הי' בחור, צעיר, שהגיע או לא הגיע להוראה, והי' תחת רבו החכם ע"מ שהוא תלמיד כשמעון בן עזאי וכו' בקידושין מט. אלו קרוים תלמידים ומזה תלמיד חכם, שנעשה תואר לתלמיד הלומד תורה ויודעה

[דייקן]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אזוי שרייבט טאקע די עלי תמר (ירושלמי ר"ה פ"ב ה"ח ד"ה רבי ותלמידי), וז"ל: נ"ל שגם השם תלמיד חכם ביאורו תלמיד וחכם שכזה הוא חכם אמיתי כמו ששנינו באבות איזה חכם הלומד מכל אדם. וזוהי גם ממדת ענוה לא להקרא בשם חכם אלא בשם תלמיד חכם. ואכן המדרשים כת"י בכמ"ק הגירסא תלמיד חכמים, ומזה החליטו כמה חכמים שגם השם תלמיד חכם הוא שם של ענוה שאינו חכם אלא תלמיד חכם, ברם גם בגירסאות הולכין אחר הרוב כמ"ש בתענית פ"ד ה"ב. וביחוד שכמעט בכל מקום הגירסא תלמיד חכם, וגם השם תלמיד חכם אינו מתאים משום שהוא תלמיד של חכם, שהרי בדרך כלל התלמיד לומד אצל כמה חכמים, ולפיכך נראה כמו שכתבתי שהשם תלמיד חכם הוא כמו תלמיד וחכם, וכמו תלמיד חבר, וכמו רבי ותלמידי. וגם יתכן שהרוב היו קורים תלמיד חכם והיו כאלו שהיו קורים תלמיד חכמים. ועיין בקהלת יעקב לשון חכמים סימן תקכ"ו. עכ"ל.

[קלאָצקאָפּ]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אויב א תלמיד א חכם, וואלט בל' רבים געדארפט זיין תלמידים חכמים.

[גלאזער]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אזוי שרייבט טאקע די עלי תמר (ירושלמי ר"ה פ"ב ה"ח ד"ה רבי ותלמידי), וז"ל: נ"ל שגם השם תלמיד חכם ביאורו תלמיד וחכם שכזה הוא חכם אמיתי כמו ששנינו באבות איזה חכם הלומד מכל אדם. וזוהי גם ממדת ענוה לא להקרא בשם חכם אלא בשם תלמיד חכם. ואכן המדרשים כת"י בכמ"ק הגירסא תלמיד חכמים, ומזה החליטו כמה חכמים שגם השם תלמיד חכם הוא שם של ענוה שאינו חכם אלא תלמיד חכם, ברם גם בגירסאות הולכין אחר הרוב כמ"ש בתענית פ"ד ה"ב. וביחוד שכמעט בכל מקום הגירסא תלמיד חכם, וגם השם תלמיד חכם אינו מתאים משום שהוא תלמיד של חכם, שהרי בדרך כלל התלמיד לומד אצל כמה חכמים, ולפיכך נראה כמו שכתבתי שהשם תלמיד חכם הוא כמו תלמיד וחכם, וכמו תלמיד חבר, וכמו רבי ותלמידי. וגם יתכן שהרוב היו קורים תלמיד חכם והיו כאלו שהיו קורים תלמיד חכמים. ועיין בקהלת יעקב לשון חכמים סימן תקכ"ו. עכ"ל.

זעט אויס סיי א ציוני און סיי א עם הארץ

[גרשון]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אזוי שרייבט טאקע די עלי תמר (ירושלמי ר"ה פ"ב ה"ח ד"ה רבי ותלמידי), וז"ל: נ"ל שגם השם תלמיד חכם ביאורו תלמיד וחכם שכזה הוא חכם אמיתי כמו ששנינו באבות איזה חכם הלומד מכל אדם. וזוהי גם ממדת ענוה לא להקרא בשם חכם אלא בשם תלמיד חכם. ואכן המדרשים כת"י בכמ"ק הגירסא תלמיד חכמים, ומזה החליטו כמה חכמים שגם השם תלמיד חכם הוא שם של ענוה שאינו חכם אלא תלמיד חכם, ברם גם בגירסאות הולכין אחר הרוב כמ"ש בתענית פ"ד ה"ב. וביחוד שכמעט בכל מקום הגירסא תלמיד חכם, וגם השם תלמיד חכם אינו מתאים משום שהוא תלמיד של חכם, שהרי בדרך כלל התלמיד לומד אצל כמה חכמים, ולפיכך נראה כמו שכתבתי שהשם תלמיד חכם הוא כמו תלמיד וחכם, וכמו תלמיד חבר, וכמו רבי ותלמידי. וגם יתכן שהרוב היו קורים תלמיד חכם והיו כאלו שהיו קורים תלמיד חכמים. ועיין בקהלת יעקב לשון חכמים סימן תקכ"ו. עכ"ל.

ס'ווערט אסאך מאל דערמאנט דעם לשון "היושבים לפני חכמים", צווישן דעם אין משנה אבות פ"ה, טו, און אויך "תלמיד היושב לפני רבו", אזוי ווי די גמרא זאגט אויף [רבן יוחנן] בן זכאי. אויב מ'וואלט צאמגעשטעלט די ביידע, בלייבן מיר מיט תלמיד חכמים.

[דייקן]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אזוי שרייבט טאקע די עלי תמר (ירושלמי ר"ה פ"ב ה"ח ד"ה רבי ותלמידי), וז"ל: נ"ל שגם השם תלמיד חכם ביאורו תלמיד וחכם שכזה הוא חכם אמיתי כמו ששנינו באבות איזה חכם הלומד מכל אדם. וזוהי גם ממדת ענוה לא להקרא בשם חכם אלא בשם תלמיד חכם. ואכן המדרשים כת"י בכמ"ק הגירסא תלמיד חכמים, ומזה החליטו כמה חכמים שגם השם תלמיד חכם הוא שם של ענוה שאינו חכם אלא תלמיד חכם, ברם גם בגירסאות הולכין אחר הרוב כמ"ש בתענית פ"ד ה"ב. וביחוד שכמעט בכל מקום הגירסא תלמיד חכם, וגם השם תלמיד חכם אינו מתאים משום שהוא תלמיד של חכם, שהרי בדרך כלל התלמיד לומד אצל כמה חכמים, ולפיכך נראה כמו שכתבתי שהשם תלמיד חכם הוא כמו תלמיד וחכם, וכמו תלמיד חבר, וכמו רבי ותלמידי. וגם יתכן שהרוב היו קורים תלמיד חכם והיו כאלו שהיו קורים תלמיד חכמים. ועיין בקהלת יעקב לשון חכמים סימן תקכ"ו. עכ"ל.

זעט אויס סיי א ציוני און סיי א עם הארץ

א ציוני ווייס איך נישט (איך האב געטראפען דער מ"מ אויף בר אילן), און ווי פונקטליך מען זעט עס דא ווייס איך אויך נישט.
אבער ווי זעסטו דא עמעראצות?

[דייקן]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אזוי שרייבט טאקע די עלי תמר (ירושלמי ר"ה פ"ב ה"ח ד"ה רבי ותלמידי), וז"ל: נ"ל שגם השם תלמיד חכם ביאורו תלמיד וחכם שכזה הוא חכם אמיתי כמו ששנינו באבות איזה חכם הלומד מכל אדם. וזוהי גם ממדת ענוה לא להקרא בשם חכם אלא בשם תלמיד חכם. ואכן המדרשים כת"י בכמ"ק הגירסא תלמיד חכמים, ומזה החליטו כמה חכמים שגם השם תלמיד חכם הוא שם של ענוה שאינו חכם אלא תלמיד חכם, ברם גם בגירסאות הולכין אחר הרוב כמ"ש בתענית פ"ד ה"ב. וביחוד שכמעט בכל מקום הגירסא תלמיד חכם, וגם השם תלמיד חכם אינו מתאים משום שהוא תלמיד של חכם, שהרי בדרך כלל התלמיד לומד אצל כמה חכמים, ולפיכך נראה כמו שכתבתי שהשם תלמיד חכם הוא כמו תלמיד וחכם, וכמו תלמיד חבר, וכמו רבי ותלמידי. וגם יתכן שהרוב היו קורים תלמיד חכם והיו כאלו שהיו קורים תלמיד חכמים. ועיין בקהלת יעקב לשון חכמים סימן תקכ"ו. עכ"ל.

ס'ווערט אסאך מאל דערמאנט דעם לשון "היושבים לפני חכמים", צווישן דעם אין משנה אבות פ"ה, טו, און אויך "תלמיד היושב לפני רבו", אזוי ווי די גמרא זאגט אויף [רבן יוחנן] בן זכאי. אויב מ'וואלט צאמגעשטעלט די ביידע, בלייבן מיר מיט תלמידי חכמים.

איך הער, נאר ער שטעלט עס צו צו תלמיד חבר, ווי אויך איז אנדערש די שם העצם פון די סארט מענטשען, וואס רוב פון זיי זענען דאך א תלמיד פון עטליכע חכמים, צו א ספעציפישע ציור ווי איינער איז געווען א יושב פאר זיין רבי, איז לכאו' וואלט די לשון באופן כללי געדארפט זיין תלמיד חכמים, נאר אין רוב כת"י איז די לשון נישט אזוי, ווי אויך איז די מנהג העולם נישט אזוי, איז נישט אזוי שלעכט צו זאגען זיין פשט.

[דייקן]

א תלמיד פון חכמים, אדער א תלמיד א חכם?

אויב א תלמיד א חכם, וואלט בל' רבים געדארפט זיין תלמידים חכמים.

לכאו' א גוטע טענה, נאר איך געדענק זען ערגעץ ווי עטליכע יאר צוריק אז מען טרעפט עטליכע מאל אין לשה"ק אזא סארט לשון, אפשר קענען די מדקדקים דא ארויסהעלפען מיט דער שאלה.

[גרשון]

...בלייבן מיר מיט תלמידי חכמים.

איך הער, נאר ער שטעלט עס צו צו תלמיד חבר, ווי אויך איז אנדערש די שם העצם פון די סארט מענטשען, וואס רוב פון זיי זענען דאך א תלמיד פון עטליכע חכמים, צו א ספעציפישע ציור ווי איינער איז געווען א יושב פאר זיין רבי, איז לכאו' וואלט די לשון באופן כללי געדארפט זיין תלמיד חכמים, נאר אין רוב כת"י איז די לשון נישט אזוי, ווי אויך איז די מנהג העולם נישט אזוי, איז נישט אזוי שלעכט צו זאגען זיין פשט.

דער אויספיר פון מיינע ווערטער האט זיך געדארפט ליינען "תלמיד חכמים". שוין פארראכטן.

מסברא שטימט מיר בעסער אז ס'זאל טייטשן א תלמיד פון א חכם. ס'איז שווער צו וויסן וועלכע גירסא ס'איז די ריכטיגע. מ'האט געקענט צב"ש שרייבן ת"ח אין ראשי תיבות, און דער דרוקער האט נישט געוואוסט ווי אזוי עס צו מפענח זיין, וכהנה רבות.