קורצע עובדות און געדאנקען

[קיקיון]

[קיקיון]

7434
געהערט פון א ידיד

בכולן האמהות נגשות לפני הבנים אבל ברחל יוסף ניגש לפניה, אמר שמא יתלה בה עיניו אותו רשע, אעמוד כנגדה ואעכבנו מלהסתכל בה. מכאן זכה יוסף לברכת עלי עין

םארוואס יעקב אבינו ניט גכעטוען עפעס דערוועגען ?

אמר יוסף זה הרשע עינו רמה שלא יראה את אמה וגבהה קומתו וכיסה אותה הוא דכתיב בי' בן פורת יוסף בן פורת עלי עין

ע"פ חשבון איז ניט געווען וואס צי טוען יוסף הצדיק איז געווען א אינגעלע קורצער ווי די מאמע נור ער האט זיך איסגעצויגען אן א חשבון ווי בתי'

[קיקיון]

הנה ידוע כי כלל ישראל סבל תמיד מעלילות
דם, אשר הוא דבר נפלא מאד. כי הרי כלל הוא,
שכל שקר שאין בו קורטוב של אמת אינו יכול
להתקיים (עי' סוטה לה, רש"י במדבר יג, כז), והשקר הזה
של "עלילת דם", אין בו אמת אפילו במשהו,
ובכל זאת הוא מתקיים זה אלפי שנה בכל
העולם, עד היום הזה, וזה ודאי מפלאי ההשגחה.
ודבר ברור הוא, כי בודאי העונש הזה על כלל
ישראל, הוא מכוון מדה כנגד מדה, בעד איזה
עוון שנפרעים עבורו בכל הדורות.
"לולא שאיני כדאי, הייתי אומר, שעונש זה
- גזירות עלילת דם, מכוון כנגד העוון של
ויטבלו את הכתונת בדם, שנכשלו בו שבטי
י-ה, בעשותם לפני אביהם יעקב דם שעיר
עזים כדם אדם. [ואם שגיתי, ה' יכפר בעדי]"

.

הרה"ק רבי אלחנן וסרמן זי"ע הי"ד, קובץ מאמרים

[יואב בן צרויה]

געזעהן א שיין געדאנק פון הגר״ש שקאפ: דער פסוק פארציילט נאך די פרשה פון יעקב אבינו׳ס קריג מיטן מלאך, ״והוא צולע על ירכו״. זאגט דער גאון, קענסט מלחמה האלטן און געווינען אויך, אבער זיי וויסן אז מלחמות ענדיגן זיך מיט ״והוא צולע על ירכו״!

[גערעכטער]

פיין

[גערעכטער]

פארוואס האט עשיו מיט געברענגט אזוי פיל ווי פיר הונדערט מענטשן צו יעקב? נאר עשיו האט אינזין געהאט אז מיט אזוי פיל 'עשיו אנהענגער' וועט זיכער זיין 'אומריהען און פראגראמען' און עשיו וועט קענען זאגן 'קען איך דען האלטן קאנטראל אויף אזוי פיל מענטשן'... (תפארת יהונתן)

[סמארט גאי]

געהערט א ווארט בשם בריסקער רב
וויאזוי קען זיין אז יעקב האט געוואוינט 20 יאר מיט לבן "ולא למדתי ממעשיו הרעים" ?

יעקב האט געהאלטן לבן פאר א שור וחמור, און פון א בהמה לערנט זיך קיינער נישט אפ, קיין חילוק ווילאנג די וואוינסט מיט אים
עם לבן גרתי וויזוי ? ויהי לי שור וחמור...

[קיקיון]

מרן הרב מפונביז' זצ"ל ביאר את טעם מנהג נתינת 'דמי חנוכה' לילדים, מפני שהיוונים אסרו ללמוד תורה, וכאשר ניצחו אותם ורצו להחזיר את הילדים ללימוד, נתנו להם קצת כסף כדי שילמדו, כי זו הדרך לחבב על הילדים את הלימוד, כמו שכתב הגר"א באיגרתו, ומתוך שלא לשמה בא לשמה, ולזכר זה אנו נותנין 'דמי חנוכה' כדי להמריץ את הילדים ללמוד. (שפתי חיים – מועדים חלק ב' עמ' קלד'.)

[קיקיון]

בספר שערי אורה כתב: ולענ"ד מקור למנהג ישראל דמחלקים מעות חנוכה לילדים ולעניים, עפ"י מש"כ הרמב"ם שהיוונים פשטו ידם בממונם, ודו"ק.
א הסבר האט אימיצער ?

[בן אחר בן]

ס'איז מיר איינגעפאלן א פשוט'ע פשט אויף די ווערטער וואס מיר זאגן אינמיטן על הנסים; 'וזדים ביד עוסקי תורתך'. אלע פרעגן פארוואס שטייט נישט וזדים ביד "לומדי" תורתך? נאר‏ קען זיין אז די זדים זענען טאקע אויך געווען לומדי תורתך, און לערנען אליינס איז אונז נישט גענוג, עס דארף טאקע זיין ביד עוסקי תורתך. ופשוט היא. 

[יואב בן צרויה]

ס'איז מיר איינגעפאלן א פשוט'ע פשט אויף די ווערטער וואס מיר זאגן אינמיטן על הנסים; 'וזדים ביד עוסקי תורתך'. אלע פרעגן פארוואס שטייט נישט וזדים ביד "לומדי" תורתך? נאר‏ קען זיין אז די זדים זענען טאקע אויך געווען לומדי תורתך, און לערנען אליינס איז אונז נישט גענוג, עס דארף טאקע זיין ביד עוסקי תורתך. ופשוט היא. 

א ווי דער ט״ז זאגט אויף ״לעסוק״ בדברי תורה. זייער פיין.

[סביב העולם]

ס'איז מיר איינגעפאלן א פשוט'ע פשט אויף די ווערטער וואס מיר זאגן אינמיטן על הנסים; 'וזדים ביד עוסקי תורתך'. אלע פרעגן פארוואס שטייט נישט וזדים ביד "לומדי" תורתך? נאר‏ קען זיין אז די זדים זענען טאקע אויך געווען לומדי תורתך, און לערנען אליינס איז אונז נישט גענוג, עס דארף טאקע זיין ביד עוסקי תורתך. ופשוט היא. 

געזעהן אין איינע פון די אחרונים צוברענגען די ווארט
און ער טייטשט מיט דעם עפ"י איינע פון די פשטים פון אוה"ח הק' בחקותי - שתהיו עמלים בתורה ווי ער שרייבט אז שכחת התורה איז א גוטע זאך און א תועלת אז אזוי מוטשעט מען זיך וואס עסק איז די עיקר
די יוונים האבן געוואלט להשכיחם תורתיך האלטענדיג אז עס איז א חסרון האט דער בורא געוויזן וזדים ביד "עוסקי" תורתיך

[קיקיון]

איך האב געזעהן אין א בלעטיל
פירש הרב "ארץ חמדה כשחלה ר' אליעזר הגדול נכנסו תלמידיו לבקרו אמר ליה צאו והזהרו פירוש עוד שתצאו מבית הכנסת ואחר כך הזהרו בכבוד חבריכם ותדברו חוץ לבית הכנסת וכשאתם מתפללים בבית הכנסת דעו לפני מי אתם מתפללים ולא מלבד אתם רק ומנעו בניכם מן ההגיון בבית הכנסת
דער עיקר ווארט איז פון ארץ חמדה להמלבים מיוסד אויף אבות דרב נתן פרק י"ט ומס' דרך ארץ פרק ג

כשחלה רבי אליעזר נכנסו תלמידיו לבקרו, וישבו לפניו. אמרו לו: רבנו, למדנו דבר אחד. אמר להם: מה אלמד אתכם, צאו והזהרו איש בכבוד חברו, ובשעה שאתם מתפללין דעו לפני מי אתם עומדים להתפלל, שמתוך דבר זה תזכו לחיי העולם הבא

נור דער געדאנק אויף ומנעו בניכם מן ההגיון בבית הכנסת. איז צוגעשטיקעלט מיוסד אויף ברכות כ"ח :

ת"ר כשחלה ר' אליעזר נכנסו תלמידיו לבקרו אמרו לו רבינו למדנו אורחות חיים ונזכה בהן לחיי העולם הבא אמר להם הזהרו בכבוד חבריכם ומנעו בניכם מן ההגיון והושיבום בין ברכי תלמידי חכמים וכשאתם מתפללים דעו לפני מי אתם עומדים ובשביל כך תזכו לחיי העולם הבא

ווי אזוי טייטשט מען והושיבום בין ברכי תלמידי חכמים אין דעם המשך?

איז מיר איינגעפאלען א צחות
איו מיין קארנער בה"מ (מן הסתם דא אנדערע אויך) האט מען איינגעפירט א קינדער טיש לעבען מרא דאתרא ווי אן עסקן טיילט פרייזעס

[רב טקסט]

ס'איז מיר איינגעפאלן א פשוט'ע פשט אויף די ווערטער וואס מיר זאגן אינמיטן על הנסים; 'וזדים ביד עוסקי תורתך'. אלע פרעגן פארוואס שטייט נישט וזדים ביד "לומדי" תורתך? נאר‏ קען זיין אז די זדים זענען טאקע אויך געווען לומדי תורתך, און לערנען אליינס איז אונז נישט גענוג, עס דארף טאקע זיין ביד עוסקי תורתך. ופשוט היא.

א ווי דער ט״ז זאגט אויף ״לעסוק״ בדברי תורה. זייער פיין.

זעה אוצר אגרות קדש מכתב קע"ט דברים נוראים

[SPUSMN]

איך האב געזעהן אין א בלעטיל
פירש הרב "ארץ חמדה כשחלה ר' אליעזר הגדול נכנסו תלמידיו לבקרו אמר ליה צאו והזהרו פירוש עוד שתצאו מבית הכנסת ואחר כך הזהרו בכבוד חבריכם ותדברו חוץ לבית הכנסת וכשאתם מתפללים בבית הכנסת דעו לפני מי אתם מתפללים ולא מלבד אתם רק ומנעו בניכם מן ההגיון בבית הכנסת
דער עיקר ווארט איז פון ארץ חמדה להמלבים מיוסד אויף אבות דרב נתן פרק י"ט ומס' דרך ארץ פרק ג

כשחלה רבי אליעזר נכנסו תלמידיו לבקרו, וישבו לפניו. אמרו לו: רבנו, למדנו דבר אחד. אמר להם: מה אלמד אתכם, צאו והזהרו איש בכבוד חברו, ובשעה שאתם מתפללין דעו לפני מי אתם עומדים להתפלל, שמתוך דבר זה תזכו לחיי העולם הבא

נור דער געדאנק אויף ומנעו בניכם מן ההגיון בבית הכנסת. איז צוגעשטיקעלט מיוסד אויף ברכות כ"ח :

ת"ר כשחלה ר' אליעזר נכנסו תלמידיו לבקרו אמרו לו רבינו למדנו אורחות חיים ונזכה בהן לחיי העולם הבא אמר להם הזהרו בכבוד חבריכם ומנעו בניכם מן ההגיון והושיבום בין ברכי תלמידי חכמים וכשאתם מתפללים דעו לפני מי אתם עומדים ובשביל כך תזכו לחיי העולם הבא

ווי אזוי טייטשט מען והושיבום בין ברכי תלמידי חכמים אין דעם המשך?

איז מיר איינגעפאלען א צחות
איו מיין קארנער בה"מ (מן הסתם דא אנדערע אויך) האט מען איינגעפירט א קינדער טיש לעבען מרא דאתרא ווי אן עסקן טיילט פרייזעס

דאס איין פירען א קינדער טיש ביים ליינען, ביי שלוש סעודות, ביים דאווענען, ווי א ממונה טיילט פרייזעס אדער טיילט טיקעטס וואס מען טוישט שפעטער איין פאר פרייזעס, איז א געוואלדיגע זאך און איז דער חילוק צווישען בתי מדרשים וואס געבען ארויס פיינע פירות אדער פראים.

איך גיי דורך בתי מדרשים ווי קינדער שפילען זיך הפקרדיג אויפען גאס און ווינדער זיך ווי זענען זייערע עלטערען.

אין מיין עקספיריענס איז קינדער אויפען גאס וואס האבען נישט וואס צו טוהן, מיינט טראבעל.

[קיקיון]

געהערט בשם הרה"ג ר גדלי' שארר ז"ל
50 יאר פאר WW2 האט געוואינט א איד אין טעקסאס
האט זיך אים אנגעהויבען דריין דער קאפ מיט מחשבות פון מינות און ע"ז
איז ער געלאפען צו א רב, דער רב האט זיך נישט געקענט קיין אנדער עצה געבען
ווי שרייבען צום טשארטקאווער זי"ע דער טשארטקאווער זי"ע האט צוריק געשיקט א קמיעא
עס האט געהאלפען א משך זמן ביז עס איז נעלם געווארען
שרייבט דער רב נאכאמאל צום טשארטקאווער זי"ע און דער טשארטקאווער זי"ע האט נאכאמאל צוריק געשיקט א קמיעא
און עס איז נאכאמאל נעלם געווארען
שרייבט דער טשארטקאווער זי"ע "זיי חוקר צי מען האט אים פודה געווען "
ווערט מען געוואיר אז נישט און ווי נור ער האט זיך פודה געווען איז אלעס געווארען בסדר
----
ביי מיר איז אינטערסאנט
בימים ההם האט א איד אין טעקסאס (וועם דער טאטע האט נישט פודה געווען ) געהאלטן דאס פאר א פראבלעם און האט געהאט
פאר וועם זיך אויסרעדען און א טעקסאס'ר רב האט געשריבען קיין טשארטקאוו

[קיקיון]

אין א בליץ פאסט וועקסיל האט ידידינו רמ"ש נ"י געשריבען
יעצט שרייבענדיג איז מיר איינגעפאלען
וכל מי שעוסקים בצרכי ציבור באמונה
ער ווארט נישט אויף מתן שכרה בצידה נור אויף
ונאמן הוא בעל מלאכתך, שישלם לך שכר פעולתך
האב איך אים צוריקעשריבען
נאך א קנייטש
נאמנים פצעי אוהב אפילו ער כאפט אמאל א פליק

[קיקיון]

צי דעם ווארט פון מהר"ם א"ש

האט מיין זיידע הרה"גה"צ הי"ד ציגעלייגט א ווארט פון דובנא מגיד
יגיע כפיך כי תאכל אשריך וטוב לך
אז דער השתדלות פאר פרנסה איז נור דורך יגיע כפים אשריך
אבער אויב דער קאפ ליגט נישט און תורה און עבודה נור אין עוה"ז וגשמיות דאמאלט ......

[קיקיון]

היינט אין דער פריה איז מיר איינגעפאלען
שטייט ויחד יתרו על כל הטובה אשר עשה ה' לישראל אשר הצילו מיד מצרים
פארוואס אזא כפל הלשון אשר עשה אשר הצילו
האב איך געטראכט יתרו איז דאך געווען פון יועצי פרעה און ער איז אנטלאפען
איז ער למעשה אויך ניצול געווארען פון מצרים
קען זיין דאס איז דער כפל הלשון
ער האט זיך געפרייט מיט דאס וואס השי"ת עשה לישראל
און אויך אשר הצילו (היינו יתרו אליין) מיד מצרים

כבר קדמו הרה"ק מהרי"ל דיסקין זי"ע

[שאינו יודע]

אין לעצטע וואכעדיגע HAMODIA איז געווען אן אינטערוויא מיט הרבנית הישישה גאבעל שתחי' חמותו של
הרה"ג ר' שלמה בן ציון הערבסט שליט"א
זי שטאמט פון לידא ווי איר פאטער א ת"ח וי"ש מופלג האט געהאט א ריזען פאבריק פון פארם מאשינען
ער איז געווען אן עושר מופלג
איך האב שוין געליינט אירע זכרונות א בוך Behind the ice curtain איין עובדא וואס עס איז מיר געבליבען איז אין זכרון
דערציילט זי אין דעם אינטערוויא
משום א סיבה וואס איך געדענק נישט איז ביי איר פאטער נולד געווארען א ספק צי ער זאל קויפען פייער אינשורענס
איז ער אריבערגעפארען צום חפץ חיים זי"ע וואס האט אים געהאלטען פאר א ידיד
האט אים דער חפץ חיים געזאגט גיט דאס געלט פאר די ישיבה
10 יאר איז נישט געווען קיין אינצידענט ביי די ריזיגע שמעלץ אויווענס ביז 3 חדשים נאך דעם חפץ חיים'ס הסתלקות
ווען עס האט זיך געמאכט א קליין פייערעל

א ענליכע מעשה איז אין ספר אביר יעקב

[קיקיון]

יי"כ פאר דעם עורךפון HAKHEL פאר דעם ספורנו

[קיקיון]

א מוראדיג שטיקעל כלי יקר
יי"כ פאר הרב גלאזער עורך פון SOVEYA Torah Thought on Health & Nutrition

ועשית לו מסגרת. שיסגור בעד התאות שלא יהיה לו פתח פתוח אליהם אלא יסגור בעדם ויתן להם קצבה ועשית זר זהב למסגרתו סביב. כי הסוגר בעד תאותו הרי הוא בן חורין ומלך לאפוקי הפורץ גדרו לעולם הוא עני בדעתו. ונקט לשון זר זכה נעשה לו זר וכתר לא זכה נעשה זר ונכרי כי יעזוב לאחרים חילו.

[קיקיון]

בעל הטורים שמות מ (לב)
כאשר צוה ה' את משה כתיב על כל דבר דבר כנגד מה שאמר משה מחני נא הרבה להזכירו. והם י"ח פעמים כאשר צוה ה' את משה וככל אשר צוה ה' את משה וכנגדם תקנו י"ח ברכות ואחד כאשר צוה ה' כן עשו ותקנו כנגדו ברכת המינים ויש בהם קי"ג תיבות וכן בסופי הברכות כמו ברוך אתה ה' מגן אברהם ברוך אתה ה' מחיה המתים ובהם קי"ג תיבות וקי"ג פעמים לב בחומש שצריכין כוונת הלב:

[farshlufen]

שמעתי:
"איזהו עשיר? השמח בחלקו" חי"ת בפת"ח, ודו"ק, ודפח"ח.

[רב טקסט]

ראה ונזכר (ויש גורסים הציץ ונפגע), 'פסח' בגימ' 'יחלק'.
גם שמעתי 'פסח' בגימ' 'מנהגים'