רבי יקותיאל יהודה הלברשטאם בעל שפע חיים מצאנז-קלויזענבורג - ט' תמוז תשנ"ד

תולדות וסיפורי צדיקים וחסידים

די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד

והוא פלאי
שר האלפיים
תגובות: 2754
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אוגוסט 23, 2009 3:18 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך והוא פלאי »

כ
א טענצל! האט געשריבן:
והוא פלאי האט געשריבן:ר' יענקילי אמר זה כמ"פ על בנו ר' ליביש ג"כ


מעגליך.
איך האב אבער געמיינט ארויסצוברענגען דערמיט נאך א נקודה בנוגע די 'סיפורי צדיקים' חלק, והמבין יבין.

המימרא של ר' יענקילי אודות בנו היא גם כן אודות סיפורי מעשיות, א תו' קען ער בעסער ווי מיר, אבער א תוס'
ואף הסביר פעם הטעם שזוכר מעשיות כל כך בטוב כי אינו חריף, משא"כ חריף זוכר ההבנה, ואינו זוכר הפרטים
אולם בשנים קדמניות סברתי כמותך אולם נוכחתי לדעת כי הרבה תלוי ממי קיבלו המעשיות
כי למעשיות של ר' יענקילי ושל באבוב אודות צאנז יש הרבה דמיון ביניהם, כי ר' יענקילע שמע הרבה מר' מענדילע דיין והיאשליסקער רב שהיו תלמידי מהר"ש מבאבוב
ומעשיות של ר' פרץ יש בהם הרבה מן הדמיון למעשיות של ר' איציקל כי הפאייער רב נסע לשינאווא וכו'
והרבה מעשיות של הקלויזענבורגער רב שנראו כתמוהים יש בחמדה גמוזה, והרבה דברים ששמע מהבאכניער רב, שנראו לי מוזרים מאד, סיפרו נכדי הבאכניער רב, וכמה מהם עוד נדפסו קודם המלמה בספר של בנו או נכדו
למה זה תשאל לשמי...
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

מיינסט דער חמדה גנוזה פון זמיגראד
קען מען דאס נאך בכלל באקומען ערגעץ ווי...
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
א טענצל!
שר האלף
תגובות: 1412
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 04, 2009 11:07 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א טענצל! »

והוא פלאי האט געשריבן:אולם בשנים קדמניות סברתי כמותך אולם נוכחתי לדעת כי הרבה תלוי ממי קיבלו המעשיות
והרבה מעשיות של הקלויזענבורגער רב שנראו כתמוהים יש בחמדה גמוזה


ואמנם בזאת אתה צודק שהמעשיות שלו מכוונים כבס' חמדה גנוזה ונוכחתי כמ"פ שכן הוא (למשל הסיפור הידוע, שהאדמו"ר מסאטמאר שמעו מזקן א', ובנוסחא זאת מובא ברב טוב שהיש"מ אמר שמוכן להיות נאבד מן עוה"ז ועוה"ב על אף שיבא משיח והאדמו"ר מקלוז"ב סיפור הנוסחא שמוכן ומזומן שגופו יהי' נשרף ונתפזר על שבעה ימים והעיקר שיבא משיח, ע"כ. ולמעשה נראה כגוזמא גדולה, ואמנם בס' חמדה גנוזה מובא ג"כ כהאי לישנא). אמנם ישנם הרבה מעשיות שבפי העולם מסופר בנוס"א, והוא סיפרו בנוס"א ובהוספת הפלגות וכדו'. ושמעתי מכמה מחסידיו שבמעשיות לא הי' דייקן כ"כ. צא ולמד שיש לו המון והמון ענינים מאביו לספר ואביו נפטר כשהי' בן י"א שנה.
ראש הקהל
שר האלף
תגובות: 1027
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יולי 04, 2011 1:36 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראש הקהל »

וואס דארף מען מער אז זיינע אייגענע קינדער גלייבען נישט אלע פון זיינע מעשיות
אוועטאר
שמעלקא טויב
שר חמשת אלפים
תגובות: 5396
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג מאי 04, 2010 2:41 pm
לאקאציע: אויפ'ן באשעפער'ס וועלט'ל!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך שמעלקא טויב »

א טענצל! האט געשריבן:
והוא פלאי האט געשריבן:אולם בשנים קדמניות סברתי כמותך אולם נוכחתי לדעת כי הרבה תלוי ממי קיבלו המעשיות
והרבה מעשיות של הקלויזענבורגער רב שנראו כתמוהים יש בחמדה גמוזה


ואמנם בזאת אתה צודק שהמעשיות שלו מכוונים כבס' חמדה גנוזה ונוכחתי כמ"פ שכן הוא (למשל הסיפור הידוע, שהאדמו"ר מסאטמאר שמעו מזקן א', ובנוסחא זאת מובא ברב טוב שהיש"מ אמר שמוכן להיות נאבד מן עוה"ז ועוה"ב על אף שיבא משיח והאדמו"ר מקלוז"ב סיפור הנוסחא שמוכן ומזומן שגופו יהי' נשרף ונתפזר על שבעה ימים והעיקר שיבא משיח, ע"כ. ולמעשה נראה כגוזמא גדולה, ואמנם בס' חמדה גנוזה מובא ג"כ כהאי לישנא). אמנם ישנם הרבה מעשיות שבפי העולם מסופר בנוס"א, והוא סיפרו בנוס"א ובהוספת הפלגות וכדו'. ושמעתי מכמה מחסידיו שבמעשיות לא הי' דייקן כ"כ. צא ולמד שיש לו המון והמון ענינים מאביו לספר ואביו נפטר כשהי' בן י"א שנה.


אין זה ראיה, היה לו ז"ל מוח נפלא כידוע.

דאס וואס ער האט געקענט לערנען אלץ קינד פארשטייסטו יא?
הק' שמעלקא טויב
נו"נ להחסיד המפורסם רבי שלום טויב ע"ה
[email protected]
שטארק זיך
שר שבעת אלפים
תגובות: 7777
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יולי 28, 2009 8:23 pm
לאקאציע: ביים נעקסטן שטאפל

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך שטארק זיך »

דברים מוזרים איז איין זאך... תעיינו נא בספר דברי ברוך, תמצאו שם דברים הרבה שהם למעלה מן הזמן וכו׳, באופן מבהיל שלא תמצאו בכמעט באף גזע אחר, פרט, כמובן, לספורי הריי״ץ זצ״ל... ומשנהו הגניזה החרסונית...
דער פראבלעם איז קיינמאל דער פראבלעם!
עס איז וואס ליגט אונטערן פראבלעם.
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

דו מיינסט צו זאגען דברי ברוך פון גארליץ?
איך האב עס געזעהן ביי אונזער מוכ"ס
איך האב געקווענקעלט יא קןיפען נישט קויפען
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
א טענצל!
שר האלף
תגובות: 1412
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 04, 2009 11:07 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א טענצל! »

איך בין טאקע נישט קיין קלויזנבורג'ער חסיד, אבער האמת אגיד אז כ'בין מקפיד ממש מידי שבוע בשבוע צו ליינען די חומש-רש"י תורות פונעם קלויזענבורגער רב זצ"ל. ס'איז ממש הפלא ופלא, א צוזאמשטעל פון כל חלקי התורה בדרך פרד"ס... אמאל א שיינעם פשט וואס קלאפט מורא'דיג אריין אין פסוק, אמאל בדרך רמז פלא, אמאל בדרך דרוש כראוי וכיאות לגאון חריף ובקי בכל מכמני התורה, און עפ"י סוד אויך אמאל, ממש געוואלדיגע טייטשן בפסוקי התורה ודברי חז"ל, הפלא ופלא. צוזאמגעפלאכטן מיט דברי חיזוק והתחזקות, דברי מוסר והתעוררות, דברי קנאות, ווי אויך שטארקע אמונת צדיקים ווען ער דערציילט שיינע סיפורי צדיקים וכיוצ"ב. זיין שארפקייט דערמאנט גאר שטארק די דרך בבית צאנז-גארליץ.
יהיה כן
שר תשעת אלפים
תגובות: 9226
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 2:25 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יהיה כן »

כ׳וואלט זייער דאנקבאר געווען פאר ווער עס ווייסט וועגן א ספר ווי עס איז באשריבן די מנהגים והליכות פונם קלויזנבורגער רב במעגל השנה
ווייסט עמיצער?
ראזי
שר חמישים
תגובות: 69
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 14, 2009 12:39 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראזי »

יהיה כן האט געשריבן:כ׳וואלט זייער דאנקבאר געווען פאר ווער עס ווייסט וועגן א ספר ווי עס איז באשריבן די מנהגים והליכות פונם קלויזנבורגער רב במעגל השנה
ווייסט עמיצער?


הליכות חיים
ראזי
שר חמישים
תגובות: 69
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 14, 2009 12:39 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראזי »

א טענצל!
שר האלף
תגובות: 1412
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 04, 2009 11:07 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א טענצל! »

איך האב געזעהן א באנד הליכות חיים אויף מנהגי יום ביומו, ווי אויך אן עקסטרן באנד אויף מנהגי שב"ק.
יהיה כן
שר תשעת אלפים
תגובות: 9226
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 03, 2009 2:25 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יהיה כן »

שכוח
ראש הקהל
שר האלף
תגובות: 1027
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יולי 04, 2011 1:36 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראש הקהל »

א טענצל! האט געשריבן:איך האב געזעהן א באנד הליכות חיים אויף מנהגי יום ביומו, ווי אויך אן עקסטרן באנד אויף מנהגי שב"ק.


אמת, ס'דא אויך עקסטרע אויף חודש ניסן, עקסטרע אויף ימים הנוראים, עקסטרע חודש אדר, ס'דא עטליכע כרכים,
אבער כמדומה לי האב איך געזעהן און איינער פון די הקדמות, אז די קלויזענבורגער רב האט נישט געהאט קיין מנהגים
און ער האט זיך יעדער יאר געפירט אנדערש, כידוע לכל התנהגותו,
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

ראש הקהל האט געשריבן:
א טענצל! האט געשריבן:איך האב געזעהן א באנד הליכות חיים אויף מנהגי יום ביומו, ווי אויך אן עקסטרן באנד אויף מנהגי שב"ק.


אמת, ס'דא אויך עקסטרע אויף חודש ניסן, עקסטרע אויף ימים הנוראים, עקסטרע חודש אדר, ס'דא עטליכע כרכים,
אבער כמדומה לי האב איך געזעהן און איינער פון די הקדמות, אז די קלויזענבורגער רב האט נישט געהאט קיין מנהגים
און ער האט זיך יעדער יאר געפירט אנדערש, כידוע לכל התנהגותו,

דאן איז דאס ריכטיג צאנז, כידוע אז אין צאנז זענען נישט געווען קיין מנהגים קבועים
א טענצל!
שר האלף
תגובות: 1412
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 04, 2009 11:07 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך א טענצל! »

אז מ'רעדט שוין דערפון - זיי האבן געמאכט זייער א שיינעם ארבייט, מיט הערליכע הגהות און מראי מקומות, אזוי אז עס איז א דבר השוה לכל נפש.
ראש הקהל
שר האלף
תגובות: 1027
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יולי 04, 2011 1:36 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראש הקהל »

קרעמער האט געשריבן:
ראש הקהל האט געשריבן:
א טענצל! האט געשריבן:איך האב געזעהן א באנד הליכות חיים אויף מנהגי יום ביומו, ווי אויך אן עקסטרן באנד אויף מנהגי שב"ק.


אמת, ס'דא אויך עקסטרע אויף חודש ניסן, עקסטרע אויף ימים הנוראים, עקסטרע חודש אדר, ס'דא עטליכע כרכים,
אבער כמדומה לי האב איך געזעהן און איינער פון די הקדמות, אז די קלויזענבורגער רב האט נישט געהאט קיין מנהגים
און ער האט זיך יעדער יאר געפירט אנדערש, כידוע לכל התנהגותו,

דאן איז דאס ריכטיג צאנז, כידוע אז אין צאנז זענען נישט געווען קיין מנהגים קבועים


און באבוב פארציילט מען אז צאנז'ער רב האט יא געהאט מנהגים, נאר מ'האט געדארפט זיין א מבין, צו וויסען וואס ס'איז א מנהג און וואס נישט
און זיי ברענגען לדוגמא די מעשה פונעם דברי חיים מיטן שטריימען ביים הדלקת נר חנוכה, אז ס'נאר געוועהן איין יאר וואס ער האט געטראגען א
שטריימעל, און מהר"ש הראשון מבאבוב זייענדיג די באליבסטע אייניקעל האט געוויסט צו זיין א מבין וואס איז יא א מנהג, און וואס נישט,
און ממילא און באבוב טראגט מען נישט קיין שטריימען, אבער און קלויזענבורג יא,

הרה"ק מקלויזענבורג האט נישט געהאט מנהגים צוליב זיין אייגענע ווילדקייט כידוע דרך גארליץ, און אז מ'קוקט דארט אריין און דער הליכות חיים,
זעהט מען פון אויבען א מנהג, און פון אונטען געבן איבער תלמידים פון אלע יארן אנדערע מנהגים, איך מיין אז די קרית צאנזער רב האט מכריע וואס
עים געפעלט וואס ס'זאל גיין אויבען און וואס ס'זאל גיין אונטון
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

עס דערמאנט די מעשה מיט די איי מיט צוויבעל וואס דער הייליגער צאנזער רב זי"ע פלעגט מאכען ביים מיטטאג טיש און ער האט דריי וואכען געגעבען דריי פארשידענע טעמים פארוואס ער טוט אזוי כידוע
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
ראש הקהל
שר האלף
תגובות: 1027
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יולי 04, 2011 1:36 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ראש הקהל »

לזכות את הרבים אעתיק כאן מה שאמר האדמו"ר מצאנז קלויזענבורג ארה"ב בתוך השלושים של אביו
הובא בגליון דברות קודש ע"י מכון עצי השדה, מש"א בעידן רעוא דרעוין שב"ק פ' ואתחנן נחמו תשנ"ד
ט"ו באב יומא דהילולא קדישא של רביה"ק מרודניק זיעועכי"א בהיכל ביהמ"ד המרכזי במחנה צאנז וואדבורן

וזה לשונו:
הנה בהתאסף יחד העדה הקדושה רואים כוחו של אותו צדיק, שאותם שהסתופפו בצלו, וראו קדושתו ותפילתו ולימוד התוה"ק שלו,
עדיין דבוקים הם בעץ חיים, וגם אחר ההסתלקות אין רצונם לפרוש מהדרך שהדריכנו- שזהו הדרך האמת לאמיתו, וכידוע מה שכתב
הדברי חיים זי"ע בתשובה (ח"א חושן משפט סימן כ"ג) שקיבל איש מפי איש עד משה רבינו, וכ"ק אאמו"ר זי"ע קבל מאביו, וכידוע
שתמידין כסדרן היה אומר מה ששמע מפי קדשו של אביו הק', והוא היה תלמוד מובהק להדברי חיים זי"ע, וא"כ דרך כ"ק אאמו"ר זי"ע
הוא בקבלה איש מפי איש עד משה רבינו. ואין לנו לעשות דרכים חדשים, אלא להתחזק במה שצונו והדריכנו, עכתו"ד.
אוועטאר
יוסף שרייבער
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4589
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אקטאבער 23, 2010 4:24 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוסף שרייבער »

א זעלטענע הגדה וואס דער קלויזענבורג רבי זצ"ל האט געדרוקט לטובת זיינע מפעלי הצלה לשארית הפליטה.
אטעטשמענטס
KlausenbergHaggadah1.jpg
KlausenbergHaggadah2.jpg
KlausenbergHaggadah3.jpg
אידישעהיסטאריע
שר מאה
תגובות: 106
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יאנואר 11, 2012 12:52 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אידישעהיסטאריע »

מאקאווער האט געשריבן:אינטערעסאנטער היסטאריש בילד - דער קלויזענבורגער מיט בן גוריון שר"י

(קרעדיט בחצרות החסידים)

http://www.bhol.co.il/forums//topic.asp ... m_id=15065

איינער האט אפשר די בילד אן די פלעק פון ''בחצרות חסידים''?
אוועטאר
ישלהוסיף
שר שלשת אלפים
תגובות: 3139
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג נאוועמבער 14, 2011 10:57 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ישלהוסיף »

msp האט געשריבן:עס דערמאנט די מעשה מיט די איי מיט צוויבעל וואס דער הייליגער צאנזער רב זי"ע פלעגט מאכען ביים מיטטאג טיש און ער האט דריי וואכען געגעבען דריי פארשידענע טעמים פארוואס ער טוט אזוי כידוע


געזעהן אין דעם נייעם ספר 'מגן אבות - מנהגי באבוב לשבת קודש', איבער צעהן עמודים בענין פון עסן "ציבעל מיט אייער" אזוי רופען זיי דאס, אנדערש ווי דער וועלט "אייער מיט צוויבעל", געדריקט דארט פונקטליך ווי אזוי מ'מאכט דאס וכו' וכו', אין אויב איז עס שבת חנוכה אדער יו"ט שחל להיות בשבת, כ'האב מיך אביסל געדארפט האלטן אין די זייטן ווי שטארק זיי צונעמען דעם ענין, יא כווייס דערפון אז יסודו בהררי קודש, אבער דאך, מ'קען זיך נישט אזוי אריין לאזען אין... דער מלקט האט גוט געטוהן, אבער ווען מליינט עס איינס נאך א צווייטס, זעהט דאס אויס זייער נעריש אין קינדעריש.
אוועטאר
יוסף שרייבער
שר ארבעת האלפים
תגובות: 4589
זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אקטאבער 23, 2010 4:24 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוסף שרייבער »

געהערט אמאל פון א אלטען איד, אין פולין/גאליציע איז אייער געווען טייער און צוויבעל ביליג איס עס טאקע געווען "ציבעל מיט אייער".... משא"כ אין אונגארען האט מען זיך געקענט ערלויבען מער אייער איז עס געווען "אייער מיט צוויבעל".
אוועטאר
msp
שר עשרת אלפים
תגובות: 18061
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
לאקאציע: בין גברא לגברא

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך msp »

און אין ענגלאנד רופט מען דאס עגג ענד אניאן....
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
אוועטאר
ישלהוסיף
שר שלשת אלפים
תגובות: 3139
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג נאוועמבער 14, 2011 10:57 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ישלהוסיף »

וואס עפעס טאר ער זיך נישט רופען 'צאנז'?
יא, אמת די קינדער פון דער דברי חיים, האבען זיך נישט גערופען 'צאנז', דער קרייזער רב האט מען איהם אזוי גערופען נאך בחייו חיותו פון זיין טאטע איז לאחר פטירתו האט מען איהם ווייטער אזוי גערופען, זיינע ממלאי מקומו האבען זיך שוין יא גערופען אבד"ק צאנז.

דאס אז דער קלויזענבורגער רופט זיך צאנז דאס האט גארנישט מיט שטאט צאנז שבגאליציא, נאר אין א געוויסע געגענד און 'נתניה, ארץ ישראל', איז דא א ישוב וואס הייסט 'קרית צאנז', אין ער איז דארט געוועהן רב, אויף דעם ארויף האט מען איהם שוין גערופן 'צאנז רב', ווייל למעשה איז ער געוועהן רב אין שטאט צאנז אין דער מכוון איז אויף צאנז שבארץ ישראל.

דער שטעטל האט קיינמאהל נישט געהייסען קלויזענבורג, ממילא דער היינטיגע רבי, וואס האט מיט דעם שטאט קלויזענבורג קיינמאהל קיין שייכות נישט געהאט, נאר געוועהן רב הצעיר דערנאך דער אפציעלע 'צאנז רב, שפעטער היינט צו טאג ער איז רבי רופט ער זיך 'האדמו"ר מצאנז' ווי נישט ווי וואוינט ער אין צאנז.

וואס איז דער גאנצע פליאה?
שרייב תגובה

צוריק צו “צדיקים וחסידים”