און וויבאלד ס'איז אנה ה' לידי צו שרייבן אויף א ענין וואס ס'הערשט דא א מורא'דיגע צומישטקייט, ממש א דור הפלגה, וועל איך שוין אויסנוצן די הזדמנות צו מאכן א הקדמה כללית וואס איז נוגע פאר שמועסן דא. איך בעהט איבער וועם ס'וועט זיין אביסל שארף און שווער צו פארנעמען, אבער לדעתי פאדערט זיך איינמאל פאר אלעמאל צו מברר זיין דעם ענין על בוריו.
איז קודם כבוד הרב לחם, מה לך כי נזעקת?
ס'זאל זיין זייער קלאר ! כפי הנראה איז ביי דיר אנגענומען א לשון חת"ס אלס דער לעצטער ווארט, אבער זייט וויסן אז ביי מיינע רבי'ס נישט!! גענוג קלאר?
ווען מ'רעדט וועגן א היתר עגונה זאלסטו ברענגען א לשון חת"ס און שרייבן מי לנו גדול, אבער ווען מ'רעדט וועגן עפעס וואס איז אנגענומען ביי יעדן בר בי רב חד יומא (ווי למשל שערן די בארד), אדער ווען מ'רעדט פון עפעס וואס חסידישע אידן (פון פולין און גאליציע עכ"פ) האבן א קלארע מסורה וואס צדיקים האבן געהאלטן אויף דעם ענין, וואס ברענגסטו מיר תשובות פון חת"ס ווי כאילו כ'האב עס נישט געזעהן? אפשר טראכסטו אז אולי זאג איך דאך עפעס ווערטער נאר מאיזה סיבה שיהי' האסטו עס נישט תופס געווען?
דרך אגב איז כדאי זאלסט וויסן, דער חת"ס זאגט אז דו זאלסט דאווענען נוסח אשכנז! און דער נודה ביהודה אסר'ט צו זאגן לשם יחוד! און וואס טוהסטו וועגן דעם? ווי קומט דא אריין מי לנו גדול?
בנוסף לזה, איז זייער פארשטענליך אז ביי (אמת'ע) חסידישע אידן איז דער חת"ס זייער פארהייליגט אלס 'איינער' פון די גרויסע פוסקים בדורות האחרונים, אבער נישט אלס דער פוסק אחרון שאין אחר דבריו כלום, דער דאזיגער מציאות פון 'אין אחר דבריו' איז געווען אנגענומען אין אונגארן!. אין גאליציע/פוילן/רוסלאנד איז געווען פוסקים און צדיקים וואס זיי האבן דארט פארנומען די לעצטע ווארט, און אגב איז גוט צו וויסן אז נאך היינט איז דא אידן וואס גייען נאך בדרך אבותיהם ורבותיהם פון פוילן און גאליציע און אנדערע לענדער, וככל היוצא מפיהם יעשו.
איי וועסטו זאגן ווי נעם איך די חוצפה צו זאגן אז נישט אויף יעדע ענין נעמט מען אהן די ווערטער פון הייליגע און גרויסע פוסקים, איז ידוע תדע שלא חידשתי דברים אלו מלבי, וגם רבותינו בדורות האחרונים לא חידשוה, די גמ' אין חגיגה (י"ד) זאגט, אמר לו רבי אלעזר בן עזריה עקיבא מה לך אצל הגדה כלך מדברותיך אצל נגעים ואהלות. נישט אין יעדע שמועס קומט אריין א חת"ס, און ס'איז וויכטיג צו וויסן ווי איין און וואו אויס.
'יעדער' דארף אנערקענען אז אייוועלט איז א פלאץ פאר אידן פון אסאך אנדערע מקומות, און מ'זאל זיך רעכענען אז נישט יעדער קוקט אהן אלעס מיט דיין בליק. אויב דו פארשטייסט נישט יענעמס בליק, זיי מוחל פרעג! אויב דו ווילסט נישט פארשטיין יענעם, דאן זיי שטיל!! פינטל.
יעצט צו דיינע הערות:
לחם לשובע האט געשריבן:קודם כל בארואיג זיך, נעם א גלעזל קאווע, און דעמאלטס שרייב....
הייבסט אן,מי לנו גדול פון רשכבה"ג מרן דער הייליגער חתם סופר זי"ע וואס איז מתיר בשופי צי שניידען דער בארד, און ער שרייבט אז "אין בו ריח של איסור" און נאך שרייבט ער "ידיעות שונות האט געשריבן:אז מען קוקט אין די ספרי הפוסקים איז שניידען די בארד א קלות,הוי אומר במחלוקת שנויה.אבל אשר שם פניו נגד מגולחי הזקן, לא ידעתי מה הרעש הגדול הזה
דער חת"ס בתשובותיו (יו"ד סי' קנ"ט) רעדט זיך אויב ס'איז "אסור" צו שערן די בארד מצד עיקר ההלכה, און מיט דעם בין איך מסכים אז ער איז טאקע "מתיר". אבער דאס איז נישט געווען אונזער שמועס דא, איך האב נישט געשריבן אז שערן די בארד איז אסור עפ"י הלכה (הגם אסאך גדולי הפוסקים האלטן אז די היינטיגע 'שעיוון' איז אסור מה"ת), איך זאג אז שערן די בארד איז 'קלות', און ס'איז נישט קיין "לכתחלה'דיגע זאך", ס'נישט מיין חידוש, דער מהר"ש ענגיל פסל'ט אן עדות פון א איד וואס שערט זיך, ווייל ס'הייסט א 'קל'.
דער חת"ס אליין שמועס שיין אויס אז דער גאנצער זאך פון גילוח הזקן קומט פון גזירות תתנ"ו, און די גדולי ישראל האבן קיינמאהל נישט געשוירן, דער חת"ס איז מלמד זכות אויף אלע פשוטע אידן וואס שערן יא, און אויף דעם זאגט ער אז אז מ'זאל נישט זאגן אז זיי זענען עובר אן "איסור". (אגב, אויף דעם איז זיכער דא אסאך חולקים, וואס האלטן אז ס'איז אסור בהחלט, וטעמם ונימוקם עמם).
דאס אלעס האט אדערווייל קיין שום שייכות מיט וואס איך האב געשריבן.
איך ברענג ארויס אז שערן די בארד (עכ"פ בזמנינו) איז א סתירה צו זיין א גדול בישראל, לית מאן דפליג אז אלע גדולים וקדושים שכל בית ישראל נשען עליהם האבן אזוי געהאלטן, און דאס איז ברור כשמש ביי יעדן איד וואס איבערגעטרויטן די שוועל פון חסידות.
א מגולח האט געקענט זיין א וואוילע איד, און אפילו אן איש מכובד, אבער זיין א דעה זאגער ביי כלל ישראל צווישן ערליכע אידן, דאס נישט!!!
היינט איז דא וואס ווילן מהפך זיין הקערה על פי', און גאר זאגן אז שערן די בארד איז קיין שום עולה, זיי וואלטן אפי' געזאגט אז משה רבינו איז אויך געגאנגען אהן א בארד, און זיי האלטן קלאר אז דאס איז דער ריכטיגער דרך התורה, און אזוי זענען זיי מחנך די דורות הבאים. השם ירחם מהם והמונם.
לענ"ד איז נישטא קיין שום מחלוקת אויף נידון, דער חת"ס האט נישט געהאלטן אנדערש, פון לשון החת"ס איז גאנץ קלאר משמע אז גדולי ישראל האבן בערד, ודבר זה אינו שנוי במחלוקת.
ואחרי כל הדברים האלה איז זייער פארשטענדליך אז צו קומען און אריינטייטשן "הייליגע כוונות" אויף שערן די בארד, איז א מסוכנ'דיגע זאך, וואס שמעקט ווי א נטי' ממסורת אבותינו, ותוצאותיו מי ישורנה.
לחם לשובע האט געשריבן:
נאך שרייבסטו "", אבער דער הייליגער חתם סופר שרייבט פונקט פארקערטאין די לעצטע דריי הונדערט יאהר איז נאך קיינעם נישט איינגעפאלן צו זאגן אז ער שערט זיך די בארד עפ"י קבלה"ומה שרמז לספרי מקובלים שכתבו שלא להושיט ידים בדקני כלל אין לי עסק בנסתרות, אבל מהם ומהמונם הותרה הרצועה לגמרי בכל ארץ אטלי' שכל חכמיה מגולחי זקן ונתלים באילן גדול ר' מנחם עזרי' בעל עשרה מאמרות אבי המקובלים שהוא היה מגולח מבלי השאיר שערה א', וכן העיד עליו היש"ר מקאנדיא באילים שלו, והיה אומר שעפ"י חכמי המקובלים אין חוץ לארץ ראויה לכך"
זיי מדייק וואס כ'האב געשריבן.
איך ווייס נישט פון א מקובל במשך די לעצטע פינף הונדערט יאהר וואס זאל שרייבן אז 'ער אליינס' שערט זיך די בארד, און נאכדעם צולייגן א ביאור און א טעם עפ"י קבלה פארוואס ס'איז דא א ענין דייקא יא צו שערן.
דו ברענגסט פונעם חת"ס וואס שרייבט אז "דער יש"ר האט געזאגט א טעם" אויף דעם וואס "דער רמ"ע האט געטוהן". אויף דעם בעהט איך דיר, טוה א טובה און טרעף ערגעץ ווי דער "רמ"ע אליינס" שרייבט א הסבר אויף דעם. דאכט זיך ס'איז א שאד צו זוכן ווייל ס'איז נישטא. און אזוי אויך איז נישטא אפי' איין אנדערע אנגענומענע מקובל און די לעצטע הונדערטע יארן וואס זאל שרייבן אז ער פירט זיך אזוי, און מוסיף זיין טעמו בצדו.
[/quote]לחם לשובע האט געשריבן:
נאך שרייבסטו,בכלל איז נאך נישט ברור כשמש אז דער רמ"ע האט "געשוירן" (שעיווד) די בארד, ס'קען אפשר זיין אז די האר פון בארד איז איהם ארויסגעפאלן, צו אפשר איז דער גאנצער מעשה נולד געווארן דורך מקולקלים, וואס האבן עס געוואלט אנלייגן אויפן רמ"ע
פון ווי נעמט די העזה צי שרייבען אזוינע דיבורים, נאך וואס דער הייליגער חתם סופר שרייבט קלאר אז דער רמ"ע האט געשוירען דער בארד, ווי שוין ציטירט, וועסטו זאגן אז ער האט אפגעקויפט פון מקולקלים?! ר"ל מהאי דעתא.
דער חת"ס שרייבט קלאר אז דער רמ"ע האט געשוירן! אבער אנדערע האלטן אנדערש! עפעס שטימט נישט???????????
קענסט איבערליינען מיינע ווערטער:
"בכלל איז נאך נישט ברור כשמש אז דער רמ"ע האט "געשוירן" (שעיווד) די בארד"
(איך האב נישט יעצט די צייט אריינצוגיין אין א בירור אויף די עצם זאך, אבער ס'איז עכ"פ נישט קלאר, ומידי ספיקא לא יצאנו, ואוקמינן אחזקתי').
ולכן איז לענ"ד זייער נישט ריכטיג צו ציען א ליניע פון הייליגן רמ"ע צו היינט, בשעת ווען אעיקרא דמילתא איז עס נאך פארוואלקנט, און בכלל קען עס שטארק צומישן.
והננו להתנצל כבוד הרב לחם, אז די ווערטער זענען נישט במכוון צו אייך, נאר מחמת דקות הענין האב איך געשריבן אביסל שארף ארויסצוברענגען דעם בילד בשלימות, ואני מקוה שידונו אותי לכף זכות.
-------------
ס'דא איבער גענוג וואס צו רעדן איבער דעם הייליגן רמ"ע מפאנו, דאכט זיך אז מ'קען זיך צוריק קערן צום עיקר, ווי איידער זיך באציען צו איינצעלנע דקות'דיגע פרטים.