שמות שערורי' - ווער און וואו לייגט מען די אלע שמות?

[צייטליך]

אויב ס'איז אזוי ווי פרוזדור שרייבט, ווינדער אך מיך אויף דאס גרויס סבלנות, צווישן די צוויי טעגלאשעס........ ודי

און דו האסט ממש געמוזט עפעס אנהייבן.

[יהיה כן]

אויב ס'איז אזוי ווי פרוזדור שרייבט, ווינדער אך מיך אויף דאס גרויס סבלנות, צווישן די צוויי טעגלאשעס........ ודי

און דו האסט ממש געמוזט עפעס אנהייבן.

לאו דוקא,
סי'ז נאר א הוכחה אז עס איז נישט ממש ווי ער שרייבט, ויש עוד דברים בגו

[יוראפ]

זעהט אויס זיי זענען פיינע תלמידים זיי האבן זיך אלעס גוט דערלערנט

[גרויזאמער]

און איך זעה דא א אייוועלט ניק וואס זוכט צו באהאלטן זיין אידענטיטעט, און אין זיין מיסיע צו שאפן א קאנטרעווערסיע האט ער זיך פארבינדן מיט חשוב'ע רבנים און פערזענליכקייטן -לכאורה מיט א "ספוף-קארד" אקאונט און א וואויס טשעינדזשער- וואס האבן נישט געשפירט פאר וויכטיג צו שטיין אין ווארט מיט אים.

כצייטליך ועוד לקרא וואלט איך רעקאמענדירט פאר יעדעם וואס קען נישט קיין "הלכות שמות" און וויל דאך וויסן צו ער טוט ריכטיג, זיך צו פארבינדן מיט'ן מורה הוראה וואס געבט די הכשר און ער טראסט אים מיט שווערערע שאלות, אויף זיין טעלעפאן נומער פון ביזנעס דירעקטארי - און נישט אויף זיין אייוועלט אקאונט, און אים פרעגן צו די שמות טראק איז אויסגעהאלטן, און אויב דער מורה הוראה זאגט אז יא קען ער עס טון רואיגערהייט. על אף וואס איינער אויף אייוועלט אן קיין טעלעפאן נומער קרוגט זיך אויפן מורה הוראה.

און פאר די אידן וואס קענען זיך אויס און האבן ספיקות אין די ענינים, זאלן זיי זיך פארבינדן מיט די רבנים באופן כבוד, אראפגיין און זיך דורכשמועסן, און עס נעמען פון דארט ווייטער אויף אן אפעציעלע פארנעם, און נישט מזכה זיין אייוועלט מיט עקסקלוסיוויטי בלויז ווייל עס איז זייער "עקסקלוסיוו" פלאץ וואו זיי קענען בלייבן אנאנים.

[פרוזדור]

פון מיין זייט קען איך נאר באשטעטיגן אז פרוזדור האט געמאכט א גאר גוטע דזשאב און ניטאמאל אנגעקומען ביז צום סוף פון די אינוועסטיגאציע ס'ליגט נאך אסאך טיפער דערין

יא סזאמעלט זיך מיר אן נאר אסאך פרישע אינפארמאציע אבער הצד השוה שבהן אז די רבנים ודיינים שליט"א זענען פשוט און פראסט נישט באקאנט אין קיין שמות ענינים. סאיז בכלל נישט קיין פאפולערע טאפיק אויפן גאס און קוקט נאר אפילו דא ווי מען כאפט שוין אריין פשוט פארן אויברענגען דעם סקאנדאל מסתמא פון עפעס א אייגענטימער אדער שותף. וועמען סאינטערסירט נישט מוז דאך נישט ליינען איך מיין אז רוב עולם איז גראדע יא אינטערסירט און דעריבער וועל איך אי"ה ממשיך זיין און גלייבט מיר דער באריכט שלאגט שוין ווארצלן כי לטובה כוונתי

[צייטליך]

נאכאמאל. ס'יז זייער אינטערסאנט דיין אויספארשונג און באלערנד די ידיעות וואס די ברענגסט, אבער איך זעה נישט דא קיין סקאנדאל אדער שערורי'. ווילסטו - ניק שרייבער פרוזדור אויף אייוועלט - זאגן אז די דיינים זענען נישט אויסגעקאכט אין די הלכות. סאררי. איך בין נישט באזארגט.

אגב, נעמט אייך אריין א כלל אין קאפ אריין. עמיצער וואס האלט נישט גענוי ווי דיר איז נישט "עפעס א אייגענטימער אדער שותף".

[פרוזדור]

גערעכט

[אלד וויליאמסבורג]

נאכאמאל. ס'יז זייער אינטערסאנט דיין אויספארשונג און באלערנד די ידיעות וואס די ברענגסט, אבער איך זעה נישט דא קיין סקאנדאל אדער שערורי'. ווילסטו - ניק שרייבער פרוזדור אויף אייוועלט - זאגן אז די דיינים זענען נישט אויסגעקאכט אין די הלכות. סאררי. איך בין נישט באזארגט.

אגב, נעמט אייך אריין א כלל אין קאפ אריין. עמיצער וואס האלט נישט גענוי ווי דיר איז נישט "עפעס א אייגענטימער אדער שותף".

זאת ועוד, סך הכל אלע ריסערטש איז בנוגע מציאות הדברים, (און שטייט זיך וויפיל מען קען טראסטן א אנאנימער ניק), אבער די הלכהדיגע חלק איז בכלל נישט אויסגעשמועסט, וואס הייסט שמות, וואס דארף מען טוען מיט וועלכע שמות, וואס טאר מען נישט טוהן, וכו' וכו'.

[יוראפ]

אלס והייתם נקיים, מיין נגיעה דא איז פשוט אלס א גוט אפגעבריטער, און ווי צייטליך האט שוין צייטליך ארויסגעברענגט אז מ'זאל פרובירן צו געבן פאר א פארסלעליכער וכדו'

[קנאפער ידען]

ווידעראום די פראבלעם איבער דאס שיקן צום לענדפעילד קוקט מיר אויס ווי א מחלוקת הפוסקים. איך זעה אז דיינים האבן דאס אפען דיפענדעט פאר פרוזדור און רבנים גיבן הכשרים דעראויף. נו, אויף אזאנס וועל איך נישט זאגן אז סיז א חורבן היהודות, ליבערשט א מחלוקת הפוסקים צווישן פארשידענע דיינים זה בכה וזה בכה.

דאס איז דער עיקר! פרוזדור קומט זאגן אז עס איז א שערוריא אז מען לייגט אין לענדפילד, און געוויסע רבנים זאגן אז עס איז נישט קיין שום פראבלעם און מען מעג דאס טון, סאו ווער איז מער אויסגעקאכט אין הלכה?

[פרוזדור]

איך זאג נישט גארנישט איך האב אייך געברענגט טרוקענע פאקטן יעדער קען טון דערמיט וואס ער וויל. איינער שפרינגט אז מען טראגט שמות אין לענדפיל און דער צווייטער ווערט בארואיגט אבי סהאט א השגחה. איינער שפרינגט אז מען נעמט שמות אן א חשבון און דער צווייטער איז רואיג אבי ארויס פון מיין דיינונג רום זאל עס זיצן אין א טרעילאר. איך בין פון די שפרינגערס. און אזוי אויך רוב רבנים מיט וועמען איך האב גערעדט.

[להודיע]

די שאלה איז, וועלכע רבנים. די אנערקענטע רבנים פון סאטמאר האבן נישט קיין השגה. סאיז סך הכל איין מו"ץ ווי פריער דערמאנט.

[קנאפער ידען]

איך זאג נישט גארנישט איך האב אייך געברענגט טרוקענע פאקטן יעדער קען טון דערמיט וואס ער וויל. איינער שפרינגט אז מען טראגט שמות אין לענדפיל און דער צווייטער ווערט בארואיגט אבי סהאט א השגחה. איינער שפרינגט אז מען נעמט שמות אן א חשבון און דער צווייטער איז רואיג אבי ארויס פון מיין דיינונג רום זאל עס זיצן אין א טרעילאר. איך בין פון די שפרינגערס. און אזוי אויך רוב רבנים מיט וועמען איך האב גערעדט.

מיין שאלה איז, דו ביסט פון די שפרינגערס ווייל דו האסט אן האלבע השגה אין הלכה און אין הוראה אדער סתם ווייל דו האסט ליב צו שפרינגען? אויב רבנים זאגן אז זיי האבן נישט געוואוסט דערפון און זיי געבן אן הכשר אויף דעם שמות דאן ווייסעך שוין נישט צו מען קען טראסטן וואס זיי זאגן...

[בוידעם]

אויב ס'איז אזוי ווי פרוזדור שרייבט, ווינדער אך מיך אויף דאס גרויס סבלנות, צווישן די צוויי טעגלאשעס........ ודי

און דו האסט ממש געמוזט עפעס אנהייבן.

איך כאפ נאכנישט וואו די טעגלאשעס קומען דא אריין.
אפשר האט דאס עפעס מיט ''אלף שמות''?

[מילכיגער]

די שאלה איז, וועלכע רבנים. די אנערקענטע רבנים פון סאטמאר האבן נישט קיין השגה. סאיז סך הכל איין מו"ץ ווי פריער דערמאנט.

איך זעה א צעטל אין איד פון וועד הכשרות דקהל יט"ל. אז די גניזת שמות פון טאפלין איז אונטער זייער השגחה. דעטס אלל איי ניד עט דהי מאמענט. דאס אז זיי פארלאזן זיך אויף א מו"ץ פונקט ווי זיי פארלאזן זיך אויף אים ביי כשרות הבשר איז נישט מיין ביזנעס.

[פרוזדור]

און איך זעה דא א אייוועלט ניק וואס זוכט צו באהאלטן זיין אידענטיטעט, און אין זיין מיסיע צו שאפן א קאנטרעווערסיע האט ער זיך פארבינדן מיט חשוב'ע רבנים און פערזענליכקייטן -לכאורה מיט א "ספוף-קארד" אקאונט און א וואויס טשעינדזשער- וואס האבן נישט געשפירט פאר וויכטיג צו שטיין אין ווארט מיט אים.

כצייטליך ועוד לקרא וואלט איך רעקאמענדירט פאר יעדעם וואס קען נישט קיין "הלכות שמות" און וויל דאך וויסן צו ער טוט ריכטיג, זיך צו פארבינדן מיט'ן מורה הוראה וואס געבט די הכשר און ער טראסט אים מיט שווערערע שאלות, אויף זיין טעלעפאן נומער פון ביזנעס דירעקטארי - און נישט אויף זיין אייוועלט אקאונט, און אים פרעגן צו די שמות טראק איז אויסגעהאלטן, און אויב דער מורה הוראה זאגט אז יא קען ער עס טון רואיגערהייט. על אף וואס איינער אויף אייוועלט אן קיין טעלעפאן נומער קרוגט זיך אויפן מורה הוראה.

און פאר די אידן וואס קענען זיך אויס און האבן ספיקות אין די ענינים, זאלן זיי זיך פארבינדן מיט די רבנים באופן כבוד, אראפגיין און זיך דורכשמועסן, און עס נעמען פון דארט ווייטער אויף אן אפעציעלע פארנעם, און נישט מזכה זיין אייוועלט מיט עקסקלוסיוויטי בלויז ווייל עס איז זייער "עקסקלוסיוו" פלאץ וואו זיי קענען בלייבן אנאנים.

אקעי פיין. דא דרייען זיך הונדערטער יודן איך וויל בעטן כאטשיק איינעם א בקשה. היות סדרייען זיך ארום צענדליגער שמות טרעקלעך אין וויליאמסבורג און אין ב"פ מיט א השגחה פון א רב פון לעיקוואד וואס זאגט אויף זיין האטליין אז ער טראגט זיין שמות אין לענדפיל. דער זעלבער טראק האט אויך א השגחה פון סאטמאר בי"ד און דאס מאכט עפעס נישט קיין סענס. זאל עמעצער צוגיין אדער אנרופן איינע פון די אנערקענטע רבנים ווי הרה"ג רבי זלמן ליייב פילעפ שליט"א און פרעגן צו ער גוט די השגחה און ביטע קומט צוריק ענטפערן וואס ער האט געזאגט.

[ברוקלינער יונגערמאן]

פרוזדור
דו שרייבסט דאך אליין אז טאקע רז"ל פילאפ שליט"א ווייסט נישט דערפון אבער ר' ישי ליבערמאן ווייסט יא און ער האט אויסגעארבעט אז ס'איז מותר להלכה אזוי ווי דו האסט מסביר געווען באריכות,
יעצט פארוואס שרייבסטו איצט אז מ'זאל רופן ר' ז"ל פילאפ פרעגן? ער איז נישט אריינגעטאן אין דעם, נישט אין יעדע הכשר זענען אלע דיינים אינוואלווד, און אויב ר' ישי זאגט אז ס'איז גוט דאן וואס איז די גאנצע סקאנדאל?

[יוםטובערליך]

בס"ד

אקעי פיין. דא דרייען זיך הונדערטער יודן איך וויל בעטן כאטשיק איינעם א בקשה. היות סדרייען זיך ארום צענדליגער שמות טרעקלעך אין וויליאמסבורג און אין ב"פ מיט א השגחה פון א רב פון לעיקוואד וואס זאגט אויף זיין האטליין אז ער טראגט זיין שמות אין לענדפיל. דער זעלבער טראק האט אויך א השגחה פון סאטמאר בי"ד און דאס מאכט עפעס נישט קיין סענס. זאל עמעצער צוגיין אדער אנרופן איינע פון די אנערקענטע רבנים ווי הרה"ג רבי זלמן ליייב פילעפ שליט"א און פרעגן צו ער גוט די השגחה און ביטע קומט צוריק ענטפערן וואס ער האט געזאגט.

גראדע איז דאס שוין אן אנדערע מעשה. א געשמאקע "אינסייד" ארטיקל לטובת הכלל אויף אייוועלט, איז איין זאך. אבער אנהויבן צו לייגן פראגע צייכנס אויף רבנים מובהקים איז שוין אן אנדערע זאך טאטאל.

ווען דער וועד הכשרות אין מיין קהלה-שטאט לייגט ארויס אן אפיציעלע צעטל מיט א הכשר אויף סיי וואס, איז די זאך ערלעדיגט, אין בודקין מן המזבח ולמעלה.

נאך מער, במשך השנים האט זיך געמאכט אמאל אין זעלטענע פאלן צו האבן א שטיקל וואונדער אויפ'ן פסק פונעם דיין, געקלערט אמאל צו איבערפרעגן, נאכקוקן, וכו' וכו', אבער דאן געקלערט, וואס, איך האראפאשנער ארבייטס יונגערמאן וועל לפי עניות דעתי אפמאכן וועלכע פסקים זענען ביי מיר גלאט און וועלכע הייבן אביסל די אויגן ברעמען? נאו וועי. דער דיין שליט"א זאגט, איז געזאגט. מיין הסכמה אדער נישט איז אומרעלעוואנט. איז, ווילאנג די שמות אישו איז א נחלת הכלל, ממילא, דארף מען וויסן לטובת הציבור. אבער ווען א רב, אדער וועד מטעם אן אנערקענטע קהלה, שטעלט ארויס א צעטל מיט א בפירושע הכשר, איז לכאורה נישט אויסגעהאלטן, עכ"פ דא אויף די נארמאלע איידעלע וועלטעלע, צו נעמען די רבנים אונטער'ן צעטל אויף א פארהער.

[פרוזדור]

ווידער גערעכט.

[פרוזדור]

די שאלה איז, וועלכע רבנים. די אנערקענטע רבנים פון סאטמאר האבן נישט קיין השגה. סאיז סך הכל איין מו"ץ ווי פריער דערמאנט.

איך האב מיך באצויגן צו דעם

[יהיה כן]

אויב ס'איז אזוי ווי פרוזדור שרייבט, ווינדער אך מיך אויף דאס גרויס סבלנות, צווישן די צוויי טעגלאשעס........ ודי

און דו האסט ממש געמוזט עפעס אנהייבן.

איך כאפ נאכנישט וואו די טעגלאשעס קומען דא אריין.
אפשר האט דאס עפעס מיט ''אלף שמות''?

וואס פארשטייסטע נישט?
לויט דעם אנאליז פון פרוז. קומט אויס אז אין קרית יואל איז די שמות אישו אקעי, ווייל ס'גייט ציזאמען מיט סקווירא, משא"כ אין וומבס"ג וואו ס'ווערט אפגעשיקט צום לענדפיל, איז אינטער פראגע צייכן, דאס הייבט ברעמען אלס א טעגלאש אישו, בנוהג שבעולם, יעדע 'הידור' וואס איינע פון די צוויי האט איינער איבערן צווייטן, ווערט ציזינגען אויף די העכסטע טענער וואס איז שייך, אויב איז ביי די שמות אויך אזוי, וואלט מען שוין פון לאנג געדארפט מאכן דערוועגן א לאנגס און א ברייטס, שמע מינה, אז ס'איז בכלל נישט אזוי, פארטשאנען?

[Gevald Geshrigen]

וואס איז די פראבלעם ? מיינע סטופיד אויגן קוקן עס אן ווערי ווערי סימפל.
מר. לעיקוואוד דאמפט אין א לענדפיל און בערל הייקינד האט א פראבלעם דערמיט.
מר. לעיקוואוד'ס רבנים האלטן אז עס איז נישט קיין פראבלעם
סאטמאר בית דין האט חוקר געווען די "מציאות" דורך איינע פון זייערע דיינים און על סמך זה געט די בי״ד של הקהלה זייער השגחה וואס טוט וועריפייען עז פאללאוס:
1. אז די קאלעקטינג טראק פארט פון פוינט עי ביז עס ווערט איבערגעגעבן צו א צווייטן וויטש העפענס טו בי מר. לעיקוואוד.
2. אז מר. לעיקוואוד איז גונז על פי הלכה די סאטמארע שמות
יעצט איז די שאלה אזוי: ווייסן זיי די מציאות שעל יסוד זה הם סומכין ? אזא שאלה באלאנגט נישט פאר אייוועלט צו פסקענען

[שמעלקא טויב]

אויב ס'איז אזוי ווי פרוזדור שרייבט, ווינדער אך מיך אויף דאס גרויס סבלנות, צווישן די צוויי טעגלאשעס........ ודי

און דו האסט ממש געמוזט עפעס אנהייבן.

איך כאפ נאכנישט וואו די טעגלאשעס קומען דא אריין.
אפשר האט דאס עפעס מיט ''אלף שמות''?

וואס פארשטייסטע נישט?
לויט דעם אנאליז פון פרוז. קומט אויס אז אין קרית יואל איז די שמות אישו אקעי, ווייל ס'גייט ציזאמען מיט סקווירא, משא"כ אין וומבס"ג וואו ס'ווערט אפגעשיקט צום לענדפיל, איז אינטער פראגע צייכן, דאס הייבט ברעמען אלס א טעגלאש אישו, בנוהג שבעולם, יעדע 'הידור' וואס איינע פון די צוויי האט איינער איבערן צווייטן, ווערט ציזינגען אויף די העכסטע טענער וואס איז שייך, אויב איז ביי די שמות אויך אזוי, וואלט מען שוין פון לאנג געדארפט מאכן דערוועגן א לאנגס און א ברייטס, שמע מינה, אז ס'איז בכלל נישט אזוי, פארטשאנען?

מוז בכלל נישט זיין אז ס'איז גארנישט, קיינער האט זיך נישט געקימערט דערמיט, מ'ווייסט אז די קהלות זענען אחראים און נארמאלע מענטשן.

[יהיה כן]

אקעי, עמיר ציווארטן... קומט דאך א לאנגע חול המועד....

[יציב פתגם]

פארוואס קען מען עס נישט באגראבן אזויווי מען האט געטוהן אמאל, דהיינו עס ליגט אוועקגעלייגט אין א שטיבל אינעם בית החיים און ווען עס מאכט זיך ל''ע א לויה לייגט מען מיט אפאר זעקלעך שמות?