באמת האב איך געפלאנט צו ווארטן מיט מיינע ווערטער ביז ווען יענע ארגאניזאציע ענדיגט זייער קאמפיין אין אמעריקע, אבער למעשה האלטן זיי נישט ביים ענדיגן. כ'ווארט שוין דערויף זייט חנוכה, און יעדן חודש קומט אן פרישע ליטעראטור אויף די פאסט מיט זייערע אותות ומופתים.
איך וועל נישט שרייבן קיין נעמען, ווייל מיין ציל איז נישט די ארגאניזאציע בפרטיות, נאר ליבערשט צום גאנצן אידישן מארקעט פון ישועות וסגולות.
דעם ארגאניזאציע וועל איך רופן מיט'ן פיקטיוון נאמען "צדקת צדקה".
איך וועל ציטירן א שטיקל פונעם בראשור וואס איך האב ערהאלטן א צייט צוריק אויף די פאסט:
געבן צדקה פאר צדקת צדקה איז א וועג פון קשר און חיבור פון א איד צו השי"ת, ווען א איד איז אין אן עת צרה, דערמאנט ער זיך פון השי"ת וכו', צדקת צדקה איז זוכה צו זיין אן אינטעגראלע טייל פון דעם קשר צווישן אידישע קינדערלעך און אבינו שבשבמים. צדקת צדקה קומט ארויף אין אלע דערהויבענע און הייליגע זמנים ווען עס ווערט באשאפן א חיבור צווישן א איד און השי"ת.
די פאלגענדע סיפורים אין דעם דאזיגן בלעטל זענען פארשידענע אנדערע סארטן געשעענישן וואס די זעלבע זאך איז זיי אלע מחבר, "השגחה פרטית" ווען א איד הייבט אויף די אויגן צו השי"ת און די הענט - מיט א מתנה - צו צדקת צדקה - שטייט השי"ת לימינו אים צו ראטעווען און העלפן מיט אלעס וואס עס פעלט נאר אויס.
אקעי. איך הער.
אינטערעסאנט, ווייל איך האב אייביג געמיינט אז הקב"ה האט אן אייגענעם אומבאגרעניצטן קראפט צו העלפן מענטשן פון אלע זייערע פראבלעמען. למעשה ווער איך געוואויר אז דא ליגט באהאלטן "טערמס ענד קאנדישאנס"; ער העלפט נאר מיט א תנאי קודם למעשה אז מ'האט קודם געגעבן צדקה פאר צדקת צדקה.
דער סדר גייט אזוי: ווען דער באשעפער באקומט א "ריקוועסט" פאר א ישועה, לייגט ער קודם דעם איד אויף "האלד" - כביכול. ער הייבט אויף די אנדערע ליין און פארבינדט זיך מיט די שטוב-מענטשן פון הרב קנייבסקי שליט"א (נאר א משל). ווען הרב קנייבסקי (די זעלבע משל) הערט ווער ס'איז אויף די ליין, הייבט ער גלייך אויף. דער באשעפער הייסט אים אז ער זאל נאכקוקן אין די ביכער אויב פלוני בן פלונית האט שוין היי-יאר געגעבן א שיינעם סכום פאר צדקת צדקה . אויב יא, איז מה טוב ומה נעים, דעם איד'ס וואונטש ווערט תיכף ערפילט, אבער אויב ח"ו נישט, איז וויי און ווינד צו דעם איד, אוי ואבוי, אז ער האט נישט אליינס געהאט קיין שכל אויסצושטרעקן א האנט צו צדקת צדקה און אזוי ארום פועל'ן א ישועה.
אבער זיי דיך מחזק, ס'איז קיינמאל נישט צו שפעט. דו קענסט נאך יעצט געבן צדקה פאר צדקת צדקה, און ביי די קומענדיגע מיטינג וועט הרב קנייבסקי שליט"א ארויפלייגן דיין נאמען אויף די ליסטע פון תומכים, און דאן וועט השי"ת כביכול באקומען דעם "אקעי" פונעם בית דין של מטה אז דער איד איז אן "אויסגעצאלטער מעמבער" און ער איז ערלויבט צו בענעפיטירן פונעם יד המלאה והפתוחה והקדושה והרחבה פונעם אויבערשטן.
אבער איין מעשה האט מיך נאך דאס מערסטע אויפגעברויזט.
די מעשה אין קורצן: א משפחה האט זיך געגרייט צו פארן צו די עלטערן אויף יום טוב פסח. ס'איז שוין געווען נאכמיטאג נאכ'ן פארברענען די חמץ, און זיי האבן זיך גענומען זוכן א קאר סערוויס וואס זאל זיי אפפירן צו די עלטערן, א לאנגע וועג. זיי האבן אבער בשו"א נישט געטראפן, יעדער איז געווען פארנומען אדער געשלאסן. צוריקגיין אהיים אויף פסח איז נישט געווען קיין רעדע; די דירה איז נישט געווען איינגערישט אויף יו"ט. די קינדער האבן געזאגט מ'זאל געבן צדקה פאר "צדקת צדקה", אבער דער טאטע האט געזאגט אנטשלאסן:
"איך האלט נישט ביים געבן פאר צדקת צדקה, א נייע משוגעת, מען איז ארויס פון מצרים אן די זכות פון צדקת צדקה, א פרישע מאדע, איך גיי נישט יעצט צוזאגן קיין געלט, מיר זענען געהאלפן געווארן פאר צדקת צדקה און מיר וועלן געהאלפן ווערן אן צדקת צדקה
ס'געווארן שפעט, די באבע האט שוין גערופן דערשראקענערהייט וואו מ'איז, ס'דאך שוין אזוי שפעט, און דער איד ענטפערט אז ער זוכט נאך א קאר סערוויס און מ'וועט אנקומען בעז"ה. נאך פינף מינוט קומט ער צו לויפן צו זיין משפחה, און מעלדט זיי די בשורה טובה אז ער האט געטראפן א קאר מיט א גרויסן טראנק, ויסעו.
אויפ'ן וועג זאגט דער טאטע:
מען קען אויך אן פארדרייען א קאפ מיט נסים ונפלאות פון צדקת צדקה ענק זעען, "לא תרמתי - ונושעתי!" איך האב נישט געגעבן געלט, און דאך געזען דעם גרויסן נס.
א יונגל פרובירט זיך צו טענה'ן:
אבער טאטי, צדקת צדקה איז דאך צדקה.
און דער טאטע האלט זיך ביי זיינס:
אווודאי איז "צדקת צדקה" צדקה, אבער די גאנצע קאמפיין, אז יעדע מאל ווען עפעס טוט וויי, ווען עפעס גייט שלימזל'דיג, ווען מען טרעפט נישט די גלעזער, און ווען מען האט ציין ווייטאג, קען מען נאר לעזן מיט געבן געלט פאר צדקת צדקה, איז נאריש און איבערגעטריבן, נייע מעשיות. קוק, מיר האבן נישט געהאט קיין קאר, ממש א בהלה, ערב יום טוב פסח, אן קיין קאר, און פלוצלינג זענען אונז אזוי שיין געהאלפן געווארן, שטעל דיר פאר ווען איך געב ווען געלט פאר צדקת צדקה, וואלט דאס געווען א קלאסישע מעשה פון צדקת צדקה'ס מעשיות. זעסטו, מען קען געהאלפן ווערן אן צדקת צדקה!
למעשה איז מען אנגעקומען צו די זיידע-באבע, און מ'האט פארציילט אז ממש פינף מינוט נאכדעם וואס די באבע האט גערופן פרעגן וואו זיי זענען, האבן זיי געטראפן א קאר.
אה, רוף אן צדקת צדקה - רופט זיך דער זיידע אן מיט התפעלות - דערצייל זיי דעם נס. איך האב געהערט אז ענק האבן נישט קיין קאר, האב איך גערופן צדקת צדקה און געגעבן א שיינע סכום לזכותכם, עס האט געארבעט געוואלדיג, ענק האבן אויפ'ן מינוט געטראפן די קאר!
דער זיידע האט נישט געוואוסט פארוואס די ווערטער וואס ער האט יעצט געזאגט האבן געמאכט א מהפיכה. דער טאטע איז געווארן רויט און בלאס, און די קינדער האבן אנגעהויבן קוקן פארוואונדערט איינער אויפ'ן צווייטן...
עד כאן המעשה.
קאמענטארן זענען איבריג? בכלל נישט.
איך האב נאר איין קשיא: וויאזוי פלעגט טאקע דער אויבערשטער מאכן מופתים ווען צדקת צדקה איז נאכנישט געווען געבוירן? האט ער טאקע געהאט פראבלעמען מיט ישועות דעמאלטס? האבן די יוצאי מצרים אוועקגעגעבן האלב פון זייער רכוש פאר צדקת צדקה כדי אונטערצוקויפן השי"ת - דורך די פארמיטלונג פון א 'גדול' - אז ער זאל זיי שפאלטן דעם ים? ווען די זון צבאות השמים זענען אפגעשטעלט געווארן דורך משה רבינו און יהושע בן נון האבן זיי קודם געדארפט ווייזן א טשעק אויסגעשטעלט צו צדקת צדקה? איז עפעס א ליטווישער גדול געווען דער פארמיטלער צווישן פנחס און דעם אויבערשטן אפצושטעלן די מגיפה? די בלומען און מאנדלעך וואס זענען געוואקסן אויף אהרן הכהן'ס שטעקן איז אפשר געווען נאר אין זכות פון שטיצן צדקת צדקה? די מן וואס איז געפאלן 40 יאר אין מדבר, איז געווען אויסגעצאלט פון פאראויס דורך א נדבה פאר צדקת צדקה? די מופת פון די אשה השונמית אויך געווען תלוי אין א נדבה?
אה, איך ווייס שוין. יצחק אבינו איז געבוירן געווארן אויף דער עלטער פון אברהם ושרה, נאכדעם וואס זיי האבן צוגעזאגט א הונדערטער פאר צדקת צדקה! ס'איז ביי מיר ברור כשמש!
***
כ'מיין נישט דא דוקא דעם ארגאניזאציע, און אוודאי נישט דעם אדער יענעם גדול. כ'וויל פשוט וויסן צי מענטשן גלייבן טאקע אז דער אויבערשטער איז לעצטנס שוואכער געווארן און ער קען שוין נישט אליינס דעליווערן ישועות און דער דארף צוקומען צו די הסכמה און מיטהילף פון צדקה ארגאניזאציעס דא אויף דער ערד.
איך האב שוין געהאט גענוג ישועות, און דאס איז געווען אן דעם וואס איך זאל האבן געגעבן א נדבה פאר צדקת צדקה. כ'האב אויך געטשעקט מיט מיין טאטע, מיין שווער, מיין זיידע-באבע, און קיינער האט נישט געגעבן קיין געלט פאר מיין זכות. כ'מיין אז אסאך אידן - אפילו בדורינו - האבן שוין געזען אפענע ישועות אין זכות פון א קאפיטל תהלים אדער א ווארימע שיר המעלות ממעמקים אדער קאפיטל כ'.
מוז מען צוקומען צו די מסקנא:
דער אויבערשטער קען אליין! ער דארף נישט קיין שתדלנים!
