די ערשטע וועלט מלחמה
די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער
שוין לאנג געוואלט וויסן, ס׳קען עמעציר מסביר זיין און קורצן וויאזוי ס׳האט זיך אנגעהויבן די ערשטע וועלט קריג,
וועלעכע קרוין פרינץ האט מען געשאסן?
ווער האט געשאסן?
פארוואס האט ער געשאסן?
און פארוואס דארף וועגן דעם ווערן א ״וועלט מלחמה״?
וואס זענען געווען די טענות פון ביידע צדדים?
וועלעכע לאנד איז געוועהן אויף וועמענס זייט?
וועלעכע קרוין פרינץ האט מען געשאסן?
ווער האט געשאסן?
פארוואס האט ער געשאסן?
און פארוואס דארף וועגן דעם ווערן א ״וועלט מלחמה״?
וואס זענען געווען די טענות פון ביידע צדדים?
וועלעכע לאנד איז געוועהן אויף וועמענס זייט?
- שמעלקא זאפטיגער
- שר שלשת אלפים
- תגובות: 3321
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 15, 2016 3:19 pm
- לאקאציע: איינגעטונקען
דער שאס איז געווען דער תירוץ...
שוין א שטיק צייט וואס אייראפע איז געווען ווי א פאס פולווער וואס גייט עקספלאדירן אין יעדן ליאדע מינוט, דאס איז נישט געווען אזוי פון איין מינוט אויפן צווייטן.
דא קענסטו זען אביסל אינפארמאציע, צו פארשטיין אויבן אויף וואס דארט איז פארגעקומען.
שוין א שטיק צייט וואס אייראפע איז געווען ווי א פאס פולווער וואס גייט עקספלאדירן אין יעדן ליאדע מינוט, דאס איז נישט געווען אזוי פון איין מינוט אויפן צווייטן.
דא קענסטו זען אביסל אינפארמאציע, צו פארשטיין אויבן אויף וואס דארט איז פארגעקומען.
די גאנצע שטאט פאר קיין דותן, אבער דותן איז געבליבן ביים ירח האיתנים. און שוין.
עס איז וואר אז אייראפע איז פארן ערשטן קריג געווען א פאס פולווער, אבער מען קען אנצייגן די זעלבע אויף די קאלטע קריג תקופה ווען די צוויי וועלט מאכטן האבן זיך געשארפט די נוקלעארע שפיצן. אין די 60'ציגער און 70'ציגער יארן איז דער המון געווען איבערצייגט בלי שום ספק אז עס קומט א דריטע וועלט קריג, די שאלה איז נאר געווען 'ווען'. און א קריג וואלט ווען ח"ו פאסירט אויב איינער פון די צדדים וואלט נאר געגעבן איין רייב מיטן שוועבל! עס האט דאן קיינער געחלומט אז די קאלטע קריג וועט צוברעקעלט ווערן אין א גרינעם מאנטאג, מיט א יעלצין אויף א טאנק, און בלי איין שאס.
דער רוצח גאוורילאוי פרינציפ, דער 20 יאריגער פארשוין וואס האט מיט א קליינעם ריוואלווער דערמארדערט דעם עסטרייכישער קרוין פרינץ און זיין פרוי, אן אקציע וואס האט אריינגעפירט די וועלט אין א וועלטס קריג, איז פילייכט דער בלוטיגסטער פארשוין און דער גרעסטער מאסן מערדער אין די וועלט'ס היסטאריע. דער ערשטער וועלט קריג, אחוץ די מיליאנען אייגענע הרוגים וואס זי האט אפגעקאסט, איז א דירעקטער גורם צו די צוויי גרעסטע איבערקערענישן אין די 20'סטע יאר הונדערט: די סאוויעטן פארבאנד, און נאצי דויטשלאנד.
אודאי איז קיין שאלה אז די השגחה עליונה האט אזוי געפירט. אבער א יעדע מענטש פאר זיך האט א בחירה צו טאן וואס איז ריכטיג, ומגלגלין חובה ע"י חייב. קיינער האט "דיך" נישט געבעטן; זיי "דו" מיר נישט דער צינדער, לאז עס פאר א צווייטן.
דער מוסר השכל שרייט דאך פון זיך אליין. נישט איין מאל פאסירט אז מיר טרעפן זיך אין מצב פון פולווער; צו איז דאס אין פאמיליע, געזעלשאפט, ביי די ארבעט, אדער אין די קהילה. אין רוב פעלער, אויב לאזט די הייסע לופט לויפן וועט זיך די מצב מיט די צייט אויסקילן; די בלאזערס וועלן זיך אויסבלאזן והכל על מקומו יבא בשלום. אבער איינמאל דער היץ-קאפ דערלאנגט דעם לייכזיניגער שאס, אפילו בלויז מיטן מויל; אך און וויי, און די ווייטאגליכע עפטער שאקס שפירן זיך פאר לאנגע יארן. אבער דאן איז עס שוין א מצב פון מעות לא יוכל לתקן.
טענק יו פאר ליסטענינג.
דער רוצח גאוורילאוי פרינציפ, דער 20 יאריגער פארשוין וואס האט מיט א קליינעם ריוואלווער דערמארדערט דעם עסטרייכישער קרוין פרינץ און זיין פרוי, אן אקציע וואס האט אריינגעפירט די וועלט אין א וועלטס קריג, איז פילייכט דער בלוטיגסטער פארשוין און דער גרעסטער מאסן מערדער אין די וועלט'ס היסטאריע. דער ערשטער וועלט קריג, אחוץ די מיליאנען אייגענע הרוגים וואס זי האט אפגעקאסט, איז א דירעקטער גורם צו די צוויי גרעסטע איבערקערענישן אין די 20'סטע יאר הונדערט: די סאוויעטן פארבאנד, און נאצי דויטשלאנד.
אודאי איז קיין שאלה אז די השגחה עליונה האט אזוי געפירט. אבער א יעדע מענטש פאר זיך האט א בחירה צו טאן וואס איז ריכטיג, ומגלגלין חובה ע"י חייב. קיינער האט "דיך" נישט געבעטן; זיי "דו" מיר נישט דער צינדער, לאז עס פאר א צווייטן.
דער מוסר השכל שרייט דאך פון זיך אליין. נישט איין מאל פאסירט אז מיר טרעפן זיך אין מצב פון פולווער; צו איז דאס אין פאמיליע, געזעלשאפט, ביי די ארבעט, אדער אין די קהילה. אין רוב פעלער, אויב לאזט די הייסע לופט לויפן וועט זיך די מצב מיט די צייט אויסקילן; די בלאזערס וועלן זיך אויסבלאזן והכל על מקומו יבא בשלום. אבער איינמאל דער היץ-קאפ דערלאנגט דעם לייכזיניגער שאס, אפילו בלויז מיטן מויל; אך און וויי, און די ווייטאגליכע עפטער שאקס שפירן זיך פאר לאנגע יארן. אבער דאן איז עס שוין א מצב פון מעות לא יוכל לתקן.
טענק יו פאר ליסטענינג.
לעצט פארראכטן דורך מונאוויטש אום דינסטאג יולי 25, 2017 5:28 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
- אויסגערעכנט
- שר ששת אלפים
- תגובות: 6858
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג אוגוסט 10, 2015 9:50 pm
הצדיק האט געשריבן:וואס איז די עד.
א פלאקאט אז די אידישע אימיגראנטן אין מאנטרעאל זאלן באצאלן פאר זייער פרייהייט מיטן זיך אנשליסן אין די בריטישע ארמיי, מיט בילדער פון אויבן פון הערבערט סעמיועל. וויסקאונט רידינג. עדווין מאנטעגיו. דריי אידן איו די בריטישע פארלאמענט.
Rt. Hon. Herbert Samuel, Viscount Reading, and Rt. Hon. Edwin S. Montagu
עס צייגט א סאלדאט שניידט אפ די שטריק פון א אידישע קריג'ס געפאנגענער און וויל נאכלויפן סאלדאטן אין די הינטערגרונט זאגענדיג: "האסט איבערגעהאקט מיינע קייטן און מיך פריי געמאכט, וויל איך יעצט העלפן אנדערע באפרייען".
-
- שר חמישים ומאתים
- תגובות: 355
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 02, 2018 4:33 am
ניגון למחוסרי בית
וואס דער דברי ישראל פון מאדז'יץ האט באשאפן פאר די יידן וואס זנען גווען רח"ל אין גלות ביי די צייט פון דער מלחמה.
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
- יוראפ
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 19433
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג אקטאבער 18, 2011 12:16 pm
- לאקאציע: על אדמת נכר
יצחק פון ישיבה האט געשריבן:וואס דער דברי ישראל פון מאדז'יץ האט באשאפן פאר די יידן וואס זנען גווען רח"ל אין גלות ביי די צייט פון דער מלחמה.
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
You need permission
Want in? Ask for access
-
- שר חמישים ומאתים
- תגובות: 355
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 02, 2018 4:33 am
יוראפ האט געשריבן:יצחק פון ישיבה האט געשריבן:וואס דער דברי ישראל פון מאדז'יץ האט באשאפן פאר די יידן וואס זנען גווען רח"ל אין גלות ביי די צייט פון דער מלחמה.
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
You need permission
Want in? Ask for access
פארשטיי נישט קיין ענגליש, שרייב אויף יידיש.
- יוראפ
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 19433
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג אקטאבער 18, 2011 12:16 pm
- לאקאציע: על אדמת נכר
יצחק פון ישיבה האט געשריבן:יוראפ האט געשריבן:יצחק פון ישיבה האט געשריבן:וואס דער דברי ישראל פון מאדז'יץ האט באשאפן פאר די יידן וואס זנען גווען רח"ל אין גלות ביי די צייט פון דער מלחמה.
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
You need permission
Want in? Ask for access
פארשטיי נישט קיין ענגליש, שרייב אויף יידיש.
איר האט עס נישט ריכטיג געמאכט, א צווייטער קען דאס נישט זען
-
- שר חמישים ומאתים
- תגובות: 355
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 02, 2018 4:33 am
יוראפ האט געשריבן:יצחק פון ישיבה האט געשריבן:יוראפ האט געשריבן:יצחק פון ישיבה האט געשריבן:וואס דער דברי ישראל פון מאדז'יץ האט באשאפן פאר די יידן וואס זנען גווען רח"ל אין גלות ביי די צייט פון דער מלחמה.
https://drive.google.com/open?id=1CUuCF ... mVmln3yyXE
You need permission
Want in? Ask for access
פארשטיי נישט קיין ענגליש, שרייב אויף יידיש.
איר האט עס נישט ריכטיג געמאכט, א צווייטער קען דאס נישט זען
https://drive.google.com/file/d/1CUuCFb ... sp=sharing
דאס איז גוט?
שאץ מאץ האט געשריבן:ס'איז באמת געוועהן אסאך צרות פאר אידן ביים ערשטן קריג, נאר מ'רעדט ווייניג דערפון ווייל צרות האחרונות משכחות את הראשונות,
גאנץ גאליצע איז געווארן צופארן, אסאך אידן זענען גענומען געווארן אין מיליטער,
זייער אסאך אידן זענען אנטלאפן פון זייערע היימען איבערלאזנדיג אלעס אונטער זיך,
און ווער רעדט נאך רוסלאנד?, איז דאך אויפגעשטאנען גלייך דערנאך די קאמיניסטן וואס האבן געברענגט גרויס צרות פארן כלל און פארן פרט,
צווישן די רביס וואס זענען געגאנגען גלות בשעת די ערשטע וועלט מלחמה זענען באקאנט ווי
מהרי"ד מבעלזא, קיין מונקאטש, ראצפערט,
די רוזינ'ע אייניקלעך זענען געגאנגען קיין ווין, ועוד
.
דער רבי רש"ב האט פאלאסט דער שטאט ליובאוויטש אין אנהויב יאר תרע"ו וואו דארט איז געווען דער חצר פון חסידות ליובאוויטש פאר העכער הונדרעט יאר
צוליב דער מלחמה און איז אריבער אין ראסטאוו.
דער רבי רבי רש"ב האט ניט צוריקגעקערט נאכן מלחמה אויך ניט זיין זון דער רבי ריי"צ.
בס"ד
איז דא א גאנצע באשרייבונג דארט אינעם גליון בשייכות מיט'ן בילד?
איז דא א גאנצע באשרייבונג דארט אינעם גליון בשייכות מיט'ן בילד?
ברוז האט געשריבן:מגליון היכלות - ויזניץ שבט ע"ט.
ווי זאגט מען WOW אין אידיש? שיקט אייער מיינונג צו [email protected].