ישיבות וראשי ישיבות פאר די קריג
די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער
-
- שר שלשת אלפים
- תגובות: 3772
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 04, 2010 11:08 am
- לאקאציע: איבערגעלייגט
שקר ווי די עבודה זרה, סאטמארער רבי זצ"ל האט נישט געזאגט אז דער טעם איז לשמה, נאר אז דער טעם פארן נישט אויסזאגן דעם ריכטיגן טעם לאיסור איז וועגן אויב וועט ער זאגן א טעם לאיסור, וועט מען מארגן זאגן אז עס איז נישט שייך, און מען וועט מתיר זיין, פונקט ווי אייסאלעטעד זאגט.
ועוד א טעם כמוס פונעם דברי חיים איז עפעס ווייניגער חשוב ווי מיט א טעם אויף אזוי ווייט אז עס איז נישט מחייב?
ועוד א טעם כמוס פונעם דברי חיים איז עפעס ווייניגער חשוב ווי מיט א טעם אויף אזוי ווייט אז עס איז נישט מחייב?
געשטימט פאר ראשעק הול
- זרעא חיה
- שר העשר
- תגובות: 34
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג פעברואר 18, 2008 11:40 am
- לאקאציע: אין בוילער רום
isolated האט געשריבן:והרבה דברים האבן זיך געטוישט, לויט די אומשטענדן, ענגליש יוכיח, מיידעל שולע יוכיח
איך מיטשע זיך שוין לאנג איבער דעם, ווארום, אויב הכל לפי הזמן והמקום, פארוואס נישט עסען מאשין-מצות?
אלע חששות פון בימים ההם זענען היינט נישט שייך
לא נעלם ממני הכצעקתה של הרב וואזנער ממאנסי (בן הגר"ש), אבער אויף האנד-מצות בפרט ערב פסח קען מען ארויסגעבען מער א דיקערע קונטרס.
סתם דמיונות און די וועלט אריין, אם תדרוש ותשאול ווי אינדערהיים האט אויסגעזן האנד מצות תוכח לדעת שעכ"ז אסרו, אויב מיינט איר אז היינטיגע קליינע פארשטאפטע פעטע קעפעלעך קאנען אריינזאגן אין די מחלוקה דאן זיינט איר גאר ווייט פארפארן אין אן אומריכטיגע דירעקציע.
אזוי איז געבליבן, געווארן פארשריבן, די וויין איז די שטארקסטע אויף דער וועלט.
-
- שר חמישים ומאתים
- תגובות: 305
- זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג יוני 03, 2011 10:52 am
- לאקאציע: אין גלות צווישען אידן
סתם דמיונות און די וועלט אריין, אם תדרוש ותשאול ווי אינדערהיים האט אויסגעזן האנד מצות תוכח לדעת שעכ"ז אסרו, אויב מיינט איר אז היינטיגע קליינע פארשטאפטע פעטע קעפעלעך קאנען אריינזאגן אין די מחלוקה דאן זיינט איר גאר ווייט פארפארן אין אן אומריכטיגע דירעקציע.
מה דאך ממעג אויסטייטשען א מחלוקה פון אביי ורבא, כל שכן א מחלוקה צווישען אחרונים, בפרט אז זייערע טענות זענען כתוב ומפורש.
אין הדבר תלוי אלא בי. / ס'איז מיין אייגען שולד.
-
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 12993
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יוני 06, 2011 11:01 am
- לאקאציע: בתוך עמי אנכי ישבת
והוא פלאי האט געשריבן:קודם אין כתיב בהתשובה טעם כמוס, רק מכמה טעמים נכונים ששמעתי מחותני
ושמעתי מפי נכדי צאנז שהי' להם בקבלה מפי זקני נכדי צאנז כי הי' פשוט אצלם שהטעם היא מפני מה שנעשה בקוואטירן וכו' הן בקדושה, הן בחומר קריאה וכו'
אינטרעסאנט אז דער צאנזער רב'ס שווער איז דאך געווען רב און לייפניק וואס האט באלאנגט צו מעהרן, און דארטען איז דאך יא געווען ישיבות, חוץ אז מען וועט זאגען אז לייפניק האט געהאט מער אין קאמען מיט גאליציע ווי מיט ניקלסבורג וכו', אדער ווייל רבי ברוך טעם איז דאך למעשה געווען א פוילישער
לגבי די ערשטע געדאנק, איז דאך באוויסט אז די דייטשע אידען האבען פיינט געהאט די לייפניקער אידען ווייל זיי זענען גאליציאנער (אסט יודען). ו
עת לחשות ועת לדבר - קהלת ג ז
- msp
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 18061
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מארטש 10, 2011 10:03 am
- לאקאציע: בין גברא לגברא
isolated האט געשריבן:איי געס יור ווייף גאוס וויט א שפיצעל,
כי היתה תנאי ביניכם שאתה תאכיל אותה מצות מכונה ותלביש אותה ג"כ כאמך תחיה, כמו שכתבת "אנשי מעלה בירושלים"....
וואטעווער, איי גא-טו-גאו בעק טו ווארק.
אינדזאי, סי יו.
אמי ע"ה היתה מאנטווערפען ולהבחל"ח אבי נולד בירושלים
ולא
אשתי אינה לובשת שפיצעל
ואני לדאבוני איני לובש שטריימעל קפטן
חכלילי עינים מיין ולבן שנים מחלב
- ריק פערי
- שר האלף
- תגובות: 1767
- זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אוגוסט 13, 2011 11:42 pm
- לאקאציע: מיט איין פיס אין וואשינגטאן
msp האט געשריבן:ליססען היער אייסאלעיטעד
געראדע איך אליין מבית אבי עס איך נאר און עקסקלוזיוו מאשין מצות
כמנהג אנשי מעלה בירושלים עיה"ק
אבער אלו ואלו דברי א-לוקים חיים
און אוודאי איז דער דעה פון הרה"ק הדברי חיים זי"ע א שטארקע מחייב פאר די אפשטאמיגע פון גלילות אייראפע שהיו תחת השפעתו
דעתי הנמוכה איז אויך נוטה אייביג ביי אזעלכע מיני מחלוקת'ליך דא אין קרעטשמע (שלבסוף נעשים אוהבים) אז אויב די דברי חיים האט געשריבן מחמת טעם הכמוס איז עס קיינעם נישט מחייב חוץ תושבי עיר צאנז, ווייל תורה לא בשמים, הגם געווענדליך האלט איך מיר צוריק פון שרייבן קאנטווערסיאלע זאכן ווייל ס'דא דא עקסטרעמיסן, אבער למעשה קען מען קיין פסק הלכה נישט בויען אויף א טעם כמוס, אדער אויף א מעשה, יא הרגישים איז דא דער הייליגער דברי חיים האט גע'אסר'ט וויל איך קיין מאשין מצות נישט עסן, און דערפאר עס איך נאר האנט מצות, און מאשין מצות איז ביי מיר חמץ, אבער ע"פ הלכה איז דא א שו"ע מיט אנגענומענע פוסקים און וואס ס'שטייט דארט דאס איז מחייב, ווייטער ווי דעם נישט, איך האף אז מ'זאל מיר גוט פארשטיין און נישט שלעכט אויסטייטשן.
לעצט פארראכטן דורך ריק פערי אום דינסטאג נאוועמבער 08, 2011 10:38 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
ישראל סלקין מגו גלותא בנגונא (תיקו"ז ת' כ"א נא:)
isolated האט געשריבן:איך מיטשע זיך שוין לאנג איבער דעם, ווארום, אויב הכל לפי הזמן והמקום, פארוואס נישט עסען מאשין-מצות?
אלע חששות פון בימים ההם זענען היינט נישט שייך
איזאלירטער, האסט מיר אביסל דערמאנט פון א מעשה
צום בריסקער רב איז אמאל געקומען א שנה ופירש'ניק אין געזאגט אז ער האט אפאר קשיות צו פרעגן, האט אים די בריסקער רב געפרעגט ווען די קשיות איז אים נולד געווארן ווען ער איז נאך געווען ערליך צו שפעטער, האט ער אים גענטפערט אז ערשט שפעטער איז אים עס שווער געווארן, האט אים דער רב גענטפערט אז ער האט תירוצים אויף קשיות אבער נישט קיין תירוצים אויף תירוצים אין דיינע קשיות זענען דאך נאר תירוצים ודפח"ח
כא כא כא האבן זיך די רויבער צולאכט (מנחם מענדל)
ריק פערי האט געשריבן:msp האט געשריבן:ליססען היער אייסאלעיטעד
געראדע איך אליין מבית אבי עס איך נאר און עקסקלוזיוו מאשין מצות
כמנהג אנשי מעלה בירושלים עיה"ק
אבער אלו ואלו דברי א-לוקים חיים
און אוודאי איז דער דעה פון הרה"ק הדברי חיים זי"ע א שטארקע מחייב פאר די אפשטאמיגע פון גלילות אייראפע שהיו תחת השפעתו
דעתי הנמוכה איז אויך נוטה אייביג ביי אזעלכע מיני מחלוקת'ליך דא אין קרעטשמע (שלבסוף נעשים אוהבים) אז די צד החולק איז גערעכט, ווייל אויב די דברי חיים האט געשריבן מחמת טעם הכמוס איז עס קיינעם נישט מחייב חוץ תושבי עיר צאנז, ווייל תורה לא בשמים, הגם געווענדליך האלט איך מיר צוריק פון שרייבן קאנטווערסיאלע זאכן ווייל ס'דא דא עקסטרעמיסן, אבער למעשה קען מען קיין פסק הלכה נישט בויען אויף א טעם כמוס, אדער אויף א מעשה, יא הרגישים איז דא דער הייליגער דברי חיים האט גע'אסר'ט וויל איך קיין מאשין מצות נישט עסן, און דערפאר עס איך נאר האנט מצות, און מאשין מצות איז ביי מיר חמץ, אבער ע"פ הלכה איז דא א שו"ע מיט אנגענומענע פוסקים און וואס ס'שטייט דארט דאס איז מחייב, ווייטער ווי דעם נישט, איך האף אז מ'זאל מיר גוט פארשטיין און נישט שלעכט אויסטייטשן.
במחכ"ת, און ווען דער ד"ח שרייבט ווען יא דעם טעם, און מיר קליינע מענטשעלעך פארשטיען נישט זיין טעם, זעמיר פטור פון טון אזוי?
מִ֚י כְּהֶ֣חָכָ֔ם וּמִ֥י יוֹדֵ֖עַ פֵּ֣שֶׁר דָּבָ֑ר חָכְמַ֤ת אָדָם֙ תָּאִ֣יר פָּנָ֔יו וְעֹ֥ז פָּנָ֖יו יְשֻׁנֶּֽא׃
- ריק פערי
- שר האלף
- תגובות: 1767
- זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אוגוסט 13, 2011 11:42 pm
- לאקאציע: מיט איין פיס אין וואשינגטאן
למשל? אויב די ד"ח וואלט געזאגט זיין טעם וועגן שטיקלעך טייג וואס בלייבט דארט, איז אויב ווייס איך מיט די היינטיגע טעכנעלאגיע אז אלעס גייט ארויס, דאן בכגון דא אז ס'איז זיכער אז ס'גייט ארויס וואלט דאך דער ד"ח אויך מתיר געווען, ווייל ער אסר'ט נישט סתם נאר אויב ס'בלייבט דארט, (בסוגריים, וועלן זיין מענטשן און אזא צייט וואס וועלן זאגן אז ניין אויב דער ד"ח האט גע'אסר'ט האט ער געוואוסט אז ס'קען נישט זיין אינגאנצן ריין און דערפאר איז עס חמץ, אבער דאס איז ווייטער הרגש אדער מיסטיש און תורה לא בשמים) אויב אבער זאגט ער א טעם ע"פ ש"ס ופוסקים הגם ס'וועלן זיין וואס וועלן קריגן דערויף, איז עס שוין א מחלוקה פשט און א גמרא, אדער מפורשים, בכגון דא מעג איך אנעמען לחומרא בעניני פסח אדער נאכמער אז דער ד"ח איז דער 'פוסק' און נישט עסן קיין מאשין מצות, אבער טעם כמוס איז א הרגש נישט קיין פסק המחייב.
ישראל סלקין מגו גלותא בנגונא (תיקו"ז ת' כ"א נא:)
ריק פערי האט געשריבן:msp האט געשריבן:ליססען היער אייסאלעיטעד
געראדע איך אליין מבית אבי עס איך נאר און עקסקלוזיוו מאשין מצות
כמנהג אנשי מעלה בירושלים עיה"ק
אבער אלו ואלו דברי א-לוקים חיים
און אוודאי איז דער דעה פון הרה"ק הדברי חיים זי"ע א שטארקע מחייב פאר די אפשטאמיגע פון גלילות אייראפע שהיו תחת השפעתו
דעתי הנמוכה איז אויך נוטה אייביג ביי אזעלכע מיני מחלוקת'ליך דא אין קרעטשמע (שלבסוף נעשים אוהבים) אז די צד החולק איז גערעכט, ווייל אויב די דברי חיים האט געשריבן מחמת טעם הכמוס איז עס קיינעם נישט מחייב חוץ תושבי עיר צאנז, ווייל תורה לא בשמים, הגם געווענדליך האלט איך מיר צוריק פון שרייבן קאנטווערסיאלע זאכן ווייל ס'דא דא עקסטרעמיסן, אבער למעשה קען מען קיין פסק הלכה נישט בויען אויף א טעם כמוס, אדער אויף א מעשה, יא הרגישים איז דא דער הייליגער דברי חיים האט גע'אסר'ט וויל איך קיין מאשין מצות נישט עסן, און דערפאר עס איך נאר האנט מצות, און מאשין מצות איז ביי מיר חמץ, אבער ע"פ הלכה איז דא א שו"ע מיט אנגענומענע פוסקים און וואס ס'שטייט דארט דאס איז מחייב, ווייטער ווי דעם נישט, איך האף אז מ'זאל מיר גוט פארשטיין און נישט שלעכט אויסטייטשן.
מיר האבן באקומען פון הרוצה בעילום שמו די פאלגענדע ווערטער:
דער דברי חיים שרייבט א בריוו צו ר' חיים נטע דעמביצער צו דריקן אין קונטרס מודעא לבית ישראל, מיועד כשמו כן הוא וזל"ק (שו"ת דברי חיים אורח חיים חלק א סימן כג):
אולם גם לדעתי הרבה טעמים על פי דין לאיסור אך הם כמוסים אתי כאשר כן קבלתי מפי מו"ח ז"ל שבכמות אלה הדברים אין לגלות הטעם רק לפסוק הדין בהחלט והשומע ישמע וגו' ולכן בדרך החלט אומר לכם כי העושה מצות על כלי זה הוא חמץ גמור.
אז ער האט בקבלה פון זיין שווער וויאזוי מען פסק'נט אזא שאלה, פאר כלל ישראל.
און דער אבני נזר בתשובה פארשטייט אז עס איז מחייב כלל ישראל וזל"ק (שו"ת אבני נזר חלק אורח חיים סימן תקלז):
שמעתי ותרגז בטני כי נתעורר מחדש לעשות מצות על מאשין. וכבר התעוררו הגאונים הצדיקים והאמתים ה"ה כבוד אדמו"ר זצ"ל מגור והגאון הקדוש זצללה"ה מסאנדז והגאון הקדוש זצללה"ה מטשעכנאווי לאסור אותם בהחלט יען כי טומאתם בשוליהם ותחתיהם תעמוד הבהרת כי חמץ המה. ועוד כמה גדולים וצדיקים שאסור אותם. וכבר מאיזה שנים התחילו כן בעירכם ונתבטלה תיכף. ועתה נתעורר מחדש. וחסידים הלכו אל הרב דקהלתכם ואמר שאינו רוצה להתערב לא לאיסור ולא להיתר. אך הראה להם מכתב מהרב המתיר הוא הרב מבערזאן שהתיר גם מצות אלו. אך מה יועיל זה בהיתירו. הכי גדול הוא מהרב מלעמבערג ר' יוסף שאול ז"ל שהתירם. ועם כל זה לאשר גדולים הנ"ל אשר קטנם עבה ממתניו בתורה וביראת שמים אסרום בהחלט נתבטלה דעתו. וידוע כמה הרעיש אדמו"ר זצ"ל מגור על מצות אלו. ואמר שהמתירים ניכר ממעשיהם שחפצם לנשל מכל מצוה מעט מעט וכוונתם לעקור את הכל. עתה מה יוסיף הרב מבערזאן בהתירו. ומה יערוץ הזבוב בשריקות קולו בין הכפירים וכבר קיבלו במדינתינו דעת האוסרים והוא במדינתינו איסור תורה ממש. לזאת אנו מחויבים לעמוד בפרץ. בפרט בדור הזה אם נניח להקל באיסורים ואף באיסור חמץ ראש תורתינו הקדושה ירימו יד. והיא כעין ערקתא דמסאני יען הוא גזירה ונוגע לכלל. ומה לי גזירה מעכו"ם ומה לי מרשעי ישראל מרימים יד במצוות. לזאת מבוקשני כי כבודו ילך לבית הכנסת ולבית המדרש ויפרסם איסורם ברבים. ויהא רעוא דתיתי בשורתא טבא מיהודאי דלא יעידון מאורייתא ויחוג החג הבא עלינו לטובה בקדושה וטהרה וינצל ממשהו חמץ כנפשו ונפש הדוש"ת:
- ריק פערי
- שר האלף
- תגובות: 1767
- זיך איינגעשריבן אום: מוצ"ש אוגוסט 13, 2011 11:42 pm
- לאקאציע: מיט איין פיס אין וואשינגטאן
מי חכם האט געשריבן:אויב זאגט ער א פשט אין א גמרא/פוסק וואס קען פשטות נישט שטימען?
די ווילסט גיין מיט שו"ע אדער מיט הרגישים?
לאמיר נוצן א משל למשל הרב וואזנער גיט ארויס א איסור אויף עפעס אזאך און ס'איז געבויעט למעשה אויף א פאלשע גמרא וכדו' דארף איך אננעמען זיין פסק ע"פ תורה? קלאר אז נישט! יעצט אויב אבער ווילסטו גיין מיסטיש קענסטו זאגן אז אויב האט דער אייבערשטער אריינגעגבן פאר די פוסק הדור אין מוח די פאלשע גמרא מיסטאם וויל נישט דער אייבערשטער אז ס'זאל זיין מותר, אבער באמת לא זו דרך התורה וואס ס'שטייט אין שו"ע דאס פסק'ט מען.
יעצט ע"פ שכל, למשל אונז זענען ליטווישע מתנגדים, אויב איז עס געבויעט אויף א פאלשע פשט דאן איז אויס איסור, אבער די ריקסט דא אריין אז ס'איז דער הייליגע ד"ח, נו, הרגישים יא קען איך זאגן אז דער הייליגער ד"ח האט נישט געמאכט קיין טעות וכו' אבער ע"פ הלכה שטייט דאס נישט אין יענע גמרא.
אבער דיין קשיא בכלל ווייזט אז די גייסט בדרך הרגש אז א טעות אין הלכה פון ד"ח איז קיין טעות, ווייל פארוואס זאלסטו בכלל טראכטן אז דער ד"ח זאל מאכן א טעות? נאר ס'איז זיכער נישט קיין טעות... (דאנט געט מי ראנג אויב איז דא א פסק פון ד"ח געבויעט אויף א טעות איז דאס ביי מיר קדש הקדשים, ווי ס'באקאנט וויאזוי ער פלעגט שרייבן די תשובות מיט א מורא'דיגע עבודה).
ישראל סלקין מגו גלותא בנגונא (תיקו"ז ת' כ"א נא:)
בענין "טעם הכמוס" פונעם צאנזער רב זצ"ל איז רבו הפירושים, און ווי דער סדר איז ווערט אין דעם אריינגעשטיפט יעדנ'ס פערזענליכע אגענדע. למעשה איז דער צאנזער רב אליין מבאר פארוואס ער האט נישט געזאגט דעם טעם, וז"ל בסי' כ"ד וואס ער האט געשריבן תיכף נאך דער באקאנטער תשובה וואו ער דערמאנט "טעם הכמוס":
והנה גוף המאשין לא ראיתי ואולם לפי מה שציירו לפני נראה לי טעם גמור לאסרו, אך לא רציתי לגלותו כי אין דנין רב בראות עין.
דארף מען נאך צוקומען צו די אלע פשעטלעך?
והנה גוף המאשין לא ראיתי ואולם לפי מה שציירו לפני נראה לי טעם גמור לאסרו, אך לא רציתי לגלותו כי אין דנין רב בראות עין.
דארף מען נאך צוקומען צו די אלע פשעטלעך?
לעצט פארראכטן דורך קארל אום דאנערשטאג נאוועמבער 03, 2011 1:04 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
ריק פערי, ככל הנראה כבודו לא יודע כמה קולמוסין נשתברו אודות אכילת דגים עם חלב שמקורו מטעות כידוע.
גם לא יודע כמה פעמים המג"א פוסק הלכה בנוי על ציטוט מוטעה מספרי הפוסקים. (כי לא היו לו ספרים כידוע, והשתמש הרבה בהקיצורים שלא היו מדוייקין כל כך). וכמ"פ הפמג"ד מגבב חבילות קושיות עליו, ועל אחרים, וממש דבריהם נראין מוטעין ובטעות יסודם, ועכ"ז, מסיק דחלילה לפסוק דלא כוותייהו.
גם לא יודע כמה פעמים המג"א פוסק הלכה בנוי על ציטוט מוטעה מספרי הפוסקים. (כי לא היו לו ספרים כידוע, והשתמש הרבה בהקיצורים שלא היו מדוייקין כל כך). וכמ"פ הפמג"ד מגבב חבילות קושיות עליו, ועל אחרים, וממש דבריהם נראין מוטעין ובטעות יסודם, ועכ"ז, מסיק דחלילה לפסוק דלא כוותייהו.
מִ֚י כְּהֶ֣חָכָ֔ם וּמִ֥י יוֹדֵ֖עַ פֵּ֣שֶׁר דָּבָ֑ר חָכְמַ֤ת אָדָם֙ תָּאִ֣יר פָּנָ֔יו וְעֹ֥ז פָּנָ֖יו יְשֻׁנֶּֽא׃
כ'וועל ווארטן די זאמד זאל זיך זעצן, אבער איין הערה'לע.
ר' ריק, לפי הבנתי ריקט איר אריין בדברי ר' מש"פ מה שלא עלתה על דעתו. ר' מנחם שלום זאגט בלויז אז וויבאלד ס'זענען געווען חולקים, אלו ואלו דברי אלקים חיים וכו'. וואלט אבער געווען בלויז די תשובה פון דברי חיים (דאסור מחמת טעם הכמוס) בלי חולק, לא בדא.
איר ברענגט א משל, וואס וואלט געווען ווען מ'פארשטייט נישט קיין שבט הלוי. כ'מעג ציען אויף ארויף אנשטאט? א כינה מעג מען הרג'ענען אין שבת? (עי' פחד יצחק, ולא אאריך כאן כנ"ל).
ר' קארל, ווען אנכי הצעיר האב ווען א טעם צו אסר'ן, כ'ווייס נאר נישט צו ס'האלט אויס במציאות, וואלט איך יא מפרסם געווען דעם טעם און נישט מפרסם געווען דעם איסור (בהחלט), טאקע כדי ס'זאל נתברר ווערן צו ס'האלט אויס. דער הייליגער דברי חיים האט נישט פארגעסן פון די גמרא אם ברור לך הדבר כאחותך שהיא אסורה.
ר' ריק, לפי הבנתי ריקט איר אריין בדברי ר' מש"פ מה שלא עלתה על דעתו. ר' מנחם שלום זאגט בלויז אז וויבאלד ס'זענען געווען חולקים, אלו ואלו דברי אלקים חיים וכו'. וואלט אבער געווען בלויז די תשובה פון דברי חיים (דאסור מחמת טעם הכמוס) בלי חולק, לא בדא.
איר ברענגט א משל, וואס וואלט געווען ווען מ'פארשטייט נישט קיין שבט הלוי. כ'מעג ציען אויף ארויף אנשטאט? א כינה מעג מען הרג'ענען אין שבת? (עי' פחד יצחק, ולא אאריך כאן כנ"ל).
ר' קארל, ווען אנכי הצעיר האב ווען א טעם צו אסר'ן, כ'ווייס נאר נישט צו ס'האלט אויס במציאות, וואלט איך יא מפרסם געווען דעם טעם און נישט מפרסם געווען דעם איסור (בהחלט), טאקע כדי ס'זאל נתברר ווערן צו ס'האלט אויס. דער הייליגער דברי חיים האט נישט פארגעסן פון די גמרא אם ברור לך הדבר כאחותך שהיא אסורה.
היודע כל החכמות אם אינו אוהב החכמה אינו חכם אלא טפש הוא, אחר שאינו אוהב, כי היא הדעת. אך האוהב אותה ומתאוה אלי' אע"פ שאינו יודע כלום הרי"ז נקרא חכם, שעכ"פ תשיג אל החכמה האמיתית ודעת אלקים תמצא. (רבינו יונה אבות רפ"ד)