קנקן טעגליך - קאמענטארן

[אוראייניקל]

Screenshot 2019-08-19 18.40.27.png

די כעוורע קענען זיך נישט איינהאלטן!
דרך אגב האסטו דא געשריבן ריינע גראבע עמעראצוס, קוק נאר ווי דער רמב"ם פירט אויס "והאבנט לבד רקום בצמר", וכן מבואר בהמשך און אין די סוגיא אין ערשטן פרק פון יומא, והיינו אז עס איז געווען געמאכט פון "תכלת ארגמן תולעת שני ושש משזר" (יא די שש איז געווען ווייס).

[אוראייניקל]

OOPS

טעות

האסט געמעקט די נישט ריכטיגער רמב"ם.
און לגבי די (געמעקטע) אז גומר וקושר, איז לכאורה משמע אז עס האט נישט אראפ געהאנגען.
אבער די בילד איז לכאורה געבויט אויף וואס יוסף בן מתתיהו שרייבט אין קדמוניות היהודים (ח"ג. ז, א) 'חוגרים אותה [את הכתונת] על החזה, וקושרים חגורה סביבה, למעלה מאצילי הידים באיזור בית השחי. רוחבה - עד לארבע אצבעות בערך, וטוויה טויית תשבץ, ודומה לעורו של נחש. בתוך החגורה היו טוויים פרחים צבעוניים עשויים שני וארגמן ותכלת ובוץ, ואילו השתי היה של בוץ בלבד. ראשית החגירה היתה על החזה, ולאחר שסבבה שוב את הגוף נקשרה החגורה, ונמצאה תלויה בחלקה הגדול עד הקרסוליים, כל זמן שהכהן לא היה עושה כל עבודה, משום שהנוי שבו מתגלה על ידי כך לעיני המסתכלים. ואולם בשעה שצריך היה למהר ולעסוק בקרבנות ולשרת, היה מפשיל את החגורה על כתפו השמאלית, שלא תפריע לו בתנועתה בעבודה'. ודו"ק.

[קיקיון]

OOPS

טעות

האסט געמעקט די נישט ריכטיגער רמב"ם.
און לגבי די (געמעקטע) אז גומר וקושר, איז לכאורה משמע אז עס האט נישט אראפ געהאנגען.
אבער די בילד איז לכאורה געבויט אויף וואס יוסף בן מתתיהו שרייבט אין קדמוניות היהודים (ח"ג. ז, א) 'חוגרים אותה [את הכתונת] על החזה, וקושרים חגורה סביבה, למעלה מאצילי הידים באיזור בית השחי. רוחבה - עד לארבע אצבעות בערך, וטוויה טויית תשבץ, ודומה לעורו של נחש. בתוך החגורה היו טוויים פרחים צבעוניים עשויים שני וארגמן ותכלת ובוץ, ואילו השתי היה של בוץ בלבד. ראשית החגירה היתה על החזה, ולאחר שסבבה שוב את הגוף נקשרה החגורה, ונמצאה תלויה בחלקה הגדול עד הקרסוליים, כל זמן שהכהן לא היה עושה כל עבודה, משום שהנוי שבו מתגלה על ידי כך לעיני המסתכלים. ואולם בשעה שצריך היה למהר ולעסוק בקרבנות ולשרת, היה מפשיל את החגורה על כתפו השמאלית, שלא תפריע לו בתנועתה בעבודה'. ודו"ק.

נישט נור רויט

[איטשע]

האפענטליך וועט איר נישט שטעלן וואס עס פאסט נישט פאר אן ערליכן איד א יודע ספר, קיין נפ"מ וואו, דער וואס לאזט נישט דא לאזט אין ערגעץ נישט.

מיט׳ן מדגיש זיין וואס איר זענט מדגיש, באצועט איר זיך ווארשיינליך צו די פאלגענדע ספרים:
באר שבע, ווינציאה שע״ד
דרשה [להג״ר יצחק חיות], פראג שמ״ט
השיב ר׳ אליעזר, נייאוויט תק״ט
ויקם עדות ביעקב, פראג שנ״ד
ילקוט התורה, פ״פ תמ״ו
לבוש מלכות, לובלין ש״נ
שו״ת הרא״ש, וויניציאה שס״ז

נעה, דער עולם איז נישט גרייט דערפאר.

[dinrap]

צו די היינטיגע נ.ב.
"קור" אויף ענגליש איז vacation
"פויסטען" אויף יידיש ???
אגב, מיר פערפעלען נישט קיין טאג פון קנקן טעגליך, און קיין חודש פון קנקן אין געשעפט.

חזק ואמץ
אין ענגליש, Keep up the good GREAT work

[זיידע ומומחה]

....................היינט, מיט 610 יאר צוריק, שנת קס״ט לפ״ק, זענען פארגעקומען אומרוען אין פראנקרייך, אין וועלכע צווישן די 20,000 גע׳הרג׳טע פראנצויזן זענען אומגעברענגט געווארן 200 יודן און פילע זענען גענומען געווארן אין געפענגניש אלס שקלאפן.
דער באריכט , וועלכע ווערט געברענגט אין שבט יהודה, באצועט זיך ווארשיינליך, צו דער אויפשטאנד וואס איז פארגעקומען אין יאנעווע (גענויאַ, פון ווי די יאנעווען אתרוגים פלעגן אנקומען), וועלכע איז בין דא געווען אונטער די הערשאפט פון די פראנצויזן און זיי האבן רעוואלטירט קעגן זיי.

אתרוגים.gif (503.19 KiB) געזען 2972 מאל

Screenshot 2019-08-20 09.42.41.png (53.81 KiB) געזען 2972 מאל

https://www.hebcal.com/converter/?hd=19 ... 5169&h2g=1

[איטשע]

ס׳איז היינו הך, גענויאַ אויף ענגליש איז גענאָוואַ אויף איטאליעניש.

[זיידע ומומחה]

ס׳איז היינו הך, גענויאַ אויף ענגליש איז גענאָוואַ אויף איטאליעניש.

ווער האט געזאגט אנדערש?

איך האב נור ציגעלייט דעם ווארט פון
אז אתרוגים וואקסען נישט אין יאנעווע נאר מען שיקט זיי פון דארט

און אז עס איז טאקע געווען א מרידה אין GENOA אין 1410 למספרם

[farshlufen]

מר אמר חדא ומר אמר חדא ולא פליגי.

[געשיקטער]

קעפל: היינט אין די אידישע היסטאריע --- אן מפוקפקדיקע בילדער

זאל איך ממשיך זיין ווען ר' יוסף נחמי׳ הכהן קוואדראט הי"ו קומט צוריק פון HOLIDAY ?

[אוראייניקל]

שלום עליכם הרב קנקן!
כה לחי מיט פרישע כוחות!

[קנקן]

עליכם שלום!
ייש״כ.

[קיקיון]

כ״ח כ"ז אב תשע״ט

היינט, מיט 371 יאר צוריק, אום שנת ת״ח לפ״ק, איז רש״י געקומען פאר א באזוך קיין קראקא!
געווען איז עס ווען דער קראקאווער רב הגאון מוהר״ר יהושע חריף, איז געליגן אויף זיין קראנקן בעט, א האלבע שטונדע פאר יציאת נשמה. אלע גדולי ישראל פון קראקא זענען געווען פארזאמעלט ארום אים, ווען ער האט מיטאמאל געגעבן א רוף אויס: ״מאכט פלאץ פאר רש״י, ווארום ער איז געקומען מקבל זיין מיין נשמה, צוליב וואס איך האב אים פארטיידיגט און פארענטפערט אלע קשיות וואס די תוספות פרעגן אויפ׳ן אים!״
אט די אלע תירוצים שטעלן צוזאם דאס ספר מגיני שלמה, וואס אט די נאמען ווירקליך אפטייטשן איר אינהאלט, די פארטייגדערס פון שלמה [רש״י]

מקור: נכדו בהקדמתו לס׳ מגיני שלמה, אמשטרדם תע״ה.

---

[איטשע]

ריכטיג, ער איז נסתלק געווארן אום שבת קודש ז״ך אב, און נקבר געווארן צומארגנס.
״יזכור אלקים נשמת מורינו ורבינו מופת דורנו גאון תפארתנו הגאון מו"ה יהושע בן מו"ה יוסף זצ"ל בשבת ז"ך מנחם ונקבר יום כ"ח מנחם ת"ח לפ"ק״

[זיידע ומומחה]

ב׳ אלול תשע״ט

Shulchan Aruch RS.jpg

היינט, 464 יאר צוריק, אום שנת שט״וֹ לפ״ק, האט הגאון מוהר״ר יוסף קארו, דער בית יוסף געענדיגט שרייבן דאס ערשטער טייל, פון זיין מאנומעטאלע ווערק, דער שלחן ערוך חלק אורח חיים, אינ׳ם דארף בִּירִיָא, וועלכע געפונט זיך אין גליל העליון, ארץ ישראל.
אט דעם אנעקדאט האט ער פארצייכנט אין דעם געדרוקטן שלחן ערוך: ״תם ונשלם ביום ב׳ ב׳ לאלול שנת אלקים חשב״ה לטובה בכפר ביריא שבגליל העליון תוב״ב.״
ס׳האט אים נאך גענומען א 10 יאר ביז זיינע שריפטען זענען אנגעקומען קיין ווענעציע, און עס איז ארויף אויפ׳ן פרעס צו דרוק, אום ח״י כסלו שנת שכ״ה לפ״ק.
בילד: ערשטן דרוק פונ׳ם שלחן ערוך [אן דעם רמ״א׳ס הגהות]

אנעקדאטן?

[קיקיון]

ב׳ אלול תשע״ט

היינט, 464 יאר צוריק, אום שנת שט״וֹ לפ״ק, האט הגאון מוהר״ר יוסף קארו, דער בית יוסף געענדיגט שרייבן דאס ערשטער טייל, פון זיין מאנומעטאלע ווערק, דער שלחן ערוך חלק אורח חיים, אינ׳ם דארף בִּירִיָא, וועלכע געפונט זיך אין גליל העליון, ארץ ישראל.
אט דעם אנעקדאט האט ער פארצייכנט אין דעם געדרוקטן שלחן ערוך: ״תם ונשלם ביום ב׳ ב׳ לאלול שנת אלקים חשב״ה לטובה בכפר ביריא שבגליל העליון תוב״ב.״
ס׳האט אים נאך גענומען א 10 יאר ביז זיינע שריפטען זענען אנגעקומען קיין ווענעציע, און עס איז ארויף אויפ׳ן פרעס צו דרוק, אום ח״י כסלו שנת שכ״ה לפ״ק.
בילד: ערשטן דרוק פונ׳ם שלחן ערוך [אן דעם רמ״א׳ס הגהות]

דער ערשפטער דרוק פון שו'ע מיט דעם רמ״א׳ס הגהות האט מען געדריקט אין קראקע אין שנת ש"ל

אינטערסאנט איז אז אויף דעם בית יוסף האט מען געשריבען מופת הדור און אויף דעם אייגענעם רב "הגאון"
דער רמ"א האט געזעהן דאס ערשטע מאל א העתקה פחון כתב יד אדערשוין געדריקט?

קעפל: בעלי המסורה; און דער זעלטן אויסטערלישער אוצר - כתר ארם צובה

אין: בעלי המסורה; און דער זעלטן אויסטערלישער אוצר - כתר ארם צובה


געווען איז דאס ווען דער רבן של ישראל דער הייליגער רמ"א זי"ע האט געוואלט שרייבן א ספר תורה, איז זיין רצון געווען צי שרייבען דער ס"ת אויסגעהאלטן מיט יעדן איינציגסטער אות דער מערסטער וואס מען קען, ולצורך כך האט ער געוואלט א פונקליכער העתק פון דעהם כתר וואס געפינט זיך אין ארם צובה.

אבער צי אנגעקומען אין יענע יארן צי ארם צובה איז טאקע נישט אזוי שווער געווען ווי היינט… אבער דאך איז דאס געווען גאר שווער, צוליב די ווייטער מרחק, האט ער געשיקט א שליחות צי ידידו וריעו, מרן הבית יוסף זי"ע וואס האט געוואוינט אין ארץ ישראל ער זאל איהם ארויס העלפן.

דער בית יוסף האט דאן איינגעהאנדלט א תיקון סופרים כתב יד וואס איינער האט נאכגעשריבען פונקטליך פונעם כתר, פאר די פרייז פון הונדערט גאלדענע אדומים, און עס געשיקט צי דער רמ"א.

דער רמ"א האט זיך גאר שטארק דערפרייט דערצו, און ער האט טאקע געלאזט אויפשרייבען א ס"ת פונקטליך לפי די נוסח.

די עובדא איז מיר תמי'
דער רמ"א האט מטריח געווען א איד וואס איז מיט 36 יאר עלטער פון אים
און פון וועמען ער האט שטארק געהאלטען
און הקדמה צו זיין מפה אויף דעם שו"ע שרייבט דער רמ"א
בהיות כי הגאון המחבר "בית יוסף" ו"שולחן ערוך" שלו, חכם עדיף מנביא
און תשובות הרמ"א סימן מ"ח

רמא מח.gif (99.01 KiB) געזען 2694 מאל

[מזל מידיע]

בס"ד

איך האב אמאל געזעהן אדער געהערט אז דער הייליגער רמ"א האט געשריבן אזא חיבור ווי ד' חלקי שו"ע, אבער אזוי ווי ער האט געזען דעם שו"ע פון הייליגן ב"י, האט ער געלייגט דעם חיבור אין די זייט, און נאר צוגעלייגט די הגהות, און דאס געשיקט פאר'ן בית יוסף, און אזוי ווי דער ב"י האט געזען די הגהות פונעם רמ"א האט ער פון התפעלות און ידידות געשיקט - לויט ווי עס שטייט דא, א "תיקון סופרים," אבער איך האב געהאט געהערט אז ער האט געשיקט די ס"ת בעצם - פאר'ן הייליגן רמ"א קיין קראקא.

די פענע ווארפט זיך אביסל ביים שרייבן די שורות, מלאכים קדושים ארזי הלבנון וואס האבן געשאפן די הלכה פסוקה פאר כלל ישראל... ואם שגיתי ד' הטוב יכפר.

[קיקיון]

בס"ד

איך האב אמאל געזעהן אדער געהערט אז דער הייליגער רמ"א האט געשריבן אזא חיבור ווי ד' חלקי שו"ע, אבער אזוי ווי ער האט געזען דעם שו"ע פון הייליגן ב"י, האט ער געלייגט דעם חיבור אין די זייט, און נאר צוגעלייגט די הגהות, און דאס געשיקט פאר'ן בית יוסף, און אזוי ווי דער ב"י האט געזען די הגהות פונעם רמ"א האט ער פון התפעלות און ידידות געשיקט - לויט ווי עס שטייט דא, א "תיקון סופרים," אבער איך האב געהאט געהערט אז ער האט געשיקט די ס"ת בעצם - פאר'ן הייליגן רמ"א קיין קראקא.

די פענע ווארפט זיך אביסל ביים שרייבן די שורות, מלאכים קדושים ארזי הלבנון וואס האבן געשאפן די הלכה פסוקה פאר כלל ישראל... ואם שגיתי ד' הטוב יכפר.

ר' משה יוודא גלייכער האט אויך אזוי געהערט/געזעהן

Untitled.gif (84.75 KiB) געזען 2659 מאל

דאס וואס ר' משה יודא שרייבט בשם הרה"ג ר' א' ז' האב איך געזיכט אין מעלות יוחסין און נישט געטראםען קען זיין אז עס שטייט פונקט אויף עמודים טז= י"ז וואס פעלען

[געשיקטער]

ג׳ אלול תשע״ט

היינט, מיט 151 יאר צוריק, אום שנת תרכ״ח לפ״ק, האב די יודן פון קעניגסבערג, פרייסין (Kaliningrad, Russia) באגלייט זייערע גרויסער גאסט, הגאון מוהר״ר אברהם צבי הירש אייזנשטאדט אבד״ק אוטייאן, ליטא צו זיין אייביגע רוה.
ר׳ אברהם צבי, איז באקאנט ע״ש ספרו פתחי תשובה, וואס איז געדרוקט אויפ׳ן בלאט ** אינ׳ם שלחן ערוך.
ער האט זיך געוואנדן אנהייב זומער תרכ״ח קיין קעניגסבערג, צו באזוכן די דארטיגע דאקטורים, און געהאפט צו זיין צוריק אינדערהיים אויף ראש השנה. למעשה איז ער דארטן נסתלק געווארן, זייענדיג 56 יאר אלט. ער איז געקומען למנוחת עולמים אין די פרעמד אין קענגיסבערג.

מקור: הוספה להמגיד נו. 47, שנת תרכ״ח, עמוד 48.

האב די יודן פון קעניגסבערג, פרייסין (Kaliningrad, Russia)

וועלכע מדינה פרייסין PRUSSIA אדער רוסלאנד ?RUSSIA

During the Seven Years' War of 1756 to 1763 Imperial Russian troops occupied eastern Prussia at the beginning of 1758. On 31 December 1757, Empress Elizabeth I of Russia issued an ukase about the incorporation of Königsberg into Russia. On 24 January 1758, the leading burghers of Königsberg submitted to Elizabeth. Five Imperial Russian general-governors administered the city during the war from 1758–62; they included William Fermor and Nikolaus Friedrich von Korff [ru]. Under the terms of the Treaty of Saint Petersburg (signed 5 May 1762) Russia exited the Seven Years' War, the Russian army abandoned eastern Prussia, and the city reverted to Prussian control

The literal meaning of Königsberg is 'King’s Mountain'. In the local Low German dialect, spoken by many of its German former inhabitants, the name was Kenigsbarg Further names included Russian: Кёнигсберг, Королевец, tr. Kyonigsberg, Korolevets, Old Prussian: Kunnegsgarbs, Knigsberg, Lithuanian: Karaliaučius, Polish: Królewiec and Yiddish: גרעבסגינעק Kenigsberg.

**

נור אויף 3 טורים יו"ד א"הע און חו"מ

אויף או"ח איז שוין געווען דער שערי תשובה

הקדמה.gif (114.88 KiB) געזען 2641 מאל

[קיקיון]

ד׳ אלול תשע״ט

היינט, מיט 430 יאר צוריק, אום שנת שמ״ט, האט דער קייזער רודאלף דער צווייטער, געלאזט איבערמאכן דעם קעניגליכן באגרעבעניש ארט פון די בעהמישע קעניגען. צוליב דעם האט מען געעפנט די קברי המלכים. צו זייערע ערשטוינונג האבן די קערפער פון צוויי קעניגען, אויס געזען פריש: 1) קעניג לעסלא (Ladislaus the Posthumous) וועלכע איז שוין געווען טויט פאר 132 יאר, און 2) קעניג קארלוס דער פערדער (Charles IV) וועלכע איז שוין געווען טויט פאר 211 יאר.
די פראגער באהערדע האבן געלאדנט עטליכע יודן צו קומען באטראכטן אט דעם וואונדער, און ווי הגאון מהור״ר דוד גאנז געבט איבער אין צמח דוד, זענען צווישן די באטייליגטע געווען הגאון מוהר״ר חיים כהן און ר׳ אברהם כ״ץ - דער שופט היהודים. זיי האבן באטאפט די הענט פון די קעניגן צו באשטעטיגן דעם פאקט.

אינטערעסאנט !!
עס ליגט מיר אין זכרון פון הלכות ת"ב און הלכות תענית בשם האר'יז"ל
אז מען זאל נישט גייט צו קברי עכו"מ נור משום צורך
טאפען די פגרים האט אויסגעפעלט משום כבוד מלכות?

[קנקן]

באמת ״דאס״ איז דיין פראבלעם???? אן אר״י הק׳?
ביידע יודן, און איינער א רב, זענען געווען ״כהנים״!!!! קברי עכו״ם זענען אפשר נישט מטמא באוהל, אבער זיכער יא במגע!!!
ס׳איז קלאר אז עפעס שטומט נישט דא.

[קנקן]

ו׳ אלול תשע״ט

Simon the Miser.jpg (476.6 KiB) געזען 2497 מאל

היינט, מיט 365 יאר צוריק, אום שנת תי״ד לפ״ק, האט די יודישע געמיינדע פון קראקא באגלייט זייערע באליבטן רב, הגאון מוהר״ר ליפמן הלוי העליר, בעל תוספות יום טוב צו זיין אייביגע רוה.
צו דער איבעראשונג פון פילע באטייליגטע האט מען אים נישט געפירט צו דעם חלקת הרבנים, נאר אונטער׳ן פלויט, ווי מען האט באערדיגט די אומבאקאנטע קבצנים.
יא! מיר באצוען זיך צו די באקאנטע געשיכטע פון דעם קארגער ר׳ שמעון, וועלכע האט נאך א מגיפה נישט געוואלט ביישטייערן קיין פרוטה פון די פילע אלמנות און יתומים, אבער ווי ס׳האט זיך אויסגעשטעלט נאך זיין טויט, האט ער געדעקט אלע זייערע חובות אין די לאקאלע געשעפטן.
ווען דער קדושת ציון זצ״ל פון באבוב האט אמאל באזוכט אין קראקא, האט מען אים מכבד געווען צו ליינען פון דעם פנקס, און מען האט עס אויפגעמישט צו אט די געשיכטע, וועלכע איז דארטן געווען פארצייכנט.
בילד: ר׳ שמעונ׳ס מצבה

קנקן טעגליך - קאמענטארן

[חמרא טבא]

"היינט, מיט 752 יאר צוריק, אום שנת כ״ז לפ״ק, האט רבינו הגדול רבי משה בן נחמן, באקאנט אלס דער רמב״ן, ערייכט צום ערשטן מאל אין זיין לעבן די חורבות פון ירושלים עיר הקודש."

ערייכט = ערהאלטן די ריכטיגע ווארט איז דערגרייכט

[ברכי נפשי]

דאס בילד איז ווירקליך פונעם רמב"ן?
ווי אויך אלע אנגעבליכע בילדער וואס זענען פארהאן, צ.ב.ש. פון רש"י הק' רבינו גרשום איז עס קראנט?

[איטשע]

קלאר נישט.