פולמוס השחיטה בסענשארץ - שנת תר"ע
די אחראים: יאנאש,אחראי,געלעגער
פולמוס השחיטה בסענשארץ - שנת תר"ע
איך האב עס נאך נישט געזען באשריבן אין ערגעץ, אבער אין תשובת מהרש"ג ח"א האב איך געטראפן 3 תשובות דערוועגן, און ווי עס זעט אויס איז עס גווען א העפטיגע מערכה.
וויפיל איך האב ארויסגענומען פון די תשובות איז די מעשה ווי פאלגענד. דער מרא דאתרא אב"ד אינטערדאם ( ווער איז דאס? נאסעדער רב אפשר?) האט באמערקט אז דער שוחט האט פארלוירן זיין הרגשה און ער כאפט נישט אויף קיין פגימות אויפן מעסער, און אזוי אויך האט מעיד גווען אויף דעם א צווייטער שוחט פונעם שטאט. געבויעט אויף דעם האט דער מרא דאתרא געאסרט דעם שוחט, און אויך אריינגעגעבן אן עדות פאר ראש הקאנציליי הרב פרענקיל.
דער שוחט האט אנגעהויבן פארפירן אז עס איז א בלבול אויף אים, און ער האט געוויזן פאר אסך אנדערע רבנים און שוחטים אז ער האט יא א געהעריגע הרגשה. ער איז אריבער געפארן צום מהרש"ם, וואס האט געזאגט זיינע שוחטים זאלן זען וואס דא גייט פאר. נאכדעם וואס זיי האבן באשטעטיגט אז ער האט א געהעריגע הרגשה איז דער מהרש"ם ארויס מיט א מכתב להיתר. עס איז געגאנגען אזוי ווייט אז דעם שוחט'ס זייט איז ארויסגעקומען מעט א "מכתב גלוי" באשמוצענדיג דעם רב כאילו ער איז א פשוטער ליגנער.
דער מהרש"ג פון די צד האוסרים האט ווי דערמאנט 3 תשובות.
די ערשטע צום חקל יצחק וואס איז גווען פון די מתירים, ווי דער מהרש"ג איז מסביר טעמו לאיסור בעיקר צוליב 3 טעמים.
איינס צוליב תרי כמאה. צווייטענס כלפי די בני הקהלה, זיי זענען מחויב צו פאלגן זייער מרא דאתרא קעגן אנדערע רבנים, ווייל אזוי האבן זיי מקבל געווען אויף זיך בשעתן אויפנעמען דעם רב. דריטענס, אז דער רב האט געהאט נאך טעמים, ווייל ער האט געזען סימני קלות אויפן שוחט אויסער דאס פארלירן די הרגשה.
די צווייטע תשובה איז זייער ענלעך צום ערשטען, אבער איז אויסגעשטעלט ארויסצוגעבן פאר די פאבליק. מען זעט דארט אויך אז דער וויזשניצער רבי (אהבת ישראל?) איז גווען פון די מתירים.
די דריטע תשובה איז צו רמ"ש גלאזנער, וואס איז אויך גווען פון די גרויסע מתירים. די תשובה באציעט זיך בעיקר אויף א דברי חיים אויף וואס דער מהרש"ם האט געבויעט אז א מרא דאתרא קען אסרן א שוחט אפילו עס איז נאר א חשש בעלמא ענליך צו א שתלא וואס מען קען מעביר זיין אן התראה. הרב גלאזנער וויל זיך דינגען מיט דעם ד"ח מיט די טענה אז ביי אן איסור ווילאנג די מענטשען ווייסן נישט אז עס איז אן איסור זענען זיי גארנישט עובר, ממילא איז עס נישט דומה צו א שתלא. דער מהרש"ג דינגט זיך שטארק און איז מצדיק את הצדיק (לשון מהרש"ג) דעם ד"ח.
איך האב פראבערט אביסל מער נישטערן וואס דארט איז פארגעגאנגען. ביז דערווייל אן קיין סך הצלחה.
האט איינער דא מער אינפארמאציע?
וויפיל איך האב ארויסגענומען פון די תשובות איז די מעשה ווי פאלגענד. דער מרא דאתרא אב"ד אינטערדאם ( ווער איז דאס? נאסעדער רב אפשר?) האט באמערקט אז דער שוחט האט פארלוירן זיין הרגשה און ער כאפט נישט אויף קיין פגימות אויפן מעסער, און אזוי אויך האט מעיד גווען אויף דעם א צווייטער שוחט פונעם שטאט. געבויעט אויף דעם האט דער מרא דאתרא געאסרט דעם שוחט, און אויך אריינגעגעבן אן עדות פאר ראש הקאנציליי הרב פרענקיל.
דער שוחט האט אנגעהויבן פארפירן אז עס איז א בלבול אויף אים, און ער האט געוויזן פאר אסך אנדערע רבנים און שוחטים אז ער האט יא א געהעריגע הרגשה. ער איז אריבער געפארן צום מהרש"ם, וואס האט געזאגט זיינע שוחטים זאלן זען וואס דא גייט פאר. נאכדעם וואס זיי האבן באשטעטיגט אז ער האט א געהעריגע הרגשה איז דער מהרש"ם ארויס מיט א מכתב להיתר. עס איז געגאנגען אזוי ווייט אז דעם שוחט'ס זייט איז ארויסגעקומען מעט א "מכתב גלוי" באשמוצענדיג דעם רב כאילו ער איז א פשוטער ליגנער.
דער מהרש"ג פון די צד האוסרים האט ווי דערמאנט 3 תשובות.
די ערשטע צום חקל יצחק וואס איז גווען פון די מתירים, ווי דער מהרש"ג איז מסביר טעמו לאיסור בעיקר צוליב 3 טעמים.
איינס צוליב תרי כמאה. צווייטענס כלפי די בני הקהלה, זיי זענען מחויב צו פאלגן זייער מרא דאתרא קעגן אנדערע רבנים, ווייל אזוי האבן זיי מקבל געווען אויף זיך בשעתן אויפנעמען דעם רב. דריטענס, אז דער רב האט געהאט נאך טעמים, ווייל ער האט געזען סימני קלות אויפן שוחט אויסער דאס פארלירן די הרגשה.
די צווייטע תשובה איז זייער ענלעך צום ערשטען, אבער איז אויסגעשטעלט ארויסצוגעבן פאר די פאבליק. מען זעט דארט אויך אז דער וויזשניצער רבי (אהבת ישראל?) איז גווען פון די מתירים.
די דריטע תשובה איז צו רמ"ש גלאזנער, וואס איז אויך גווען פון די גרויסע מתירים. די תשובה באציעט זיך בעיקר אויף א דברי חיים אויף וואס דער מהרש"ם האט געבויעט אז א מרא דאתרא קען אסרן א שוחט אפילו עס איז נאר א חשש בעלמא ענליך צו א שתלא וואס מען קען מעביר זיין אן התראה. הרב גלאזנער וויל זיך דינגען מיט דעם ד"ח מיט די טענה אז ביי אן איסור ווילאנג די מענטשען ווייסן נישט אז עס איז אן איסור זענען זיי גארנישט עובר, ממילא איז עס נישט דומה צו א שתלא. דער מהרש"ג דינגט זיך שטארק און איז מצדיק את הצדיק (לשון מהרש"ג) דעם ד"ח.
איך האב פראבערט אביסל מער נישטערן וואס דארט איז פארגעגאנגען. ביז דערווייל אן קיין סך הצלחה.
האט איינער דא מער אינפארמאציע?
שוחט און פולמוס איז פון די רוטינע געשעענישן אינדערהיים, אין די תשובה ספרים. אויב האט דאס נישט געהאט צו טון מיט א גרעסערע מחלוקה צווישן חסידות'ער א.ד.ג. איז מסתמא נישטא צופיל מער אינפארמאציע, און אפילו אויב יא איז עס נישט ממש אינטערעסאנט. עס איז געווען הונדערטער שוחטים און טויזנטער שאלות, זייער אסאך מאל זענען אנדערע רבנים אויך אנגעפרעגט געווארן, וכדרכה של תורה זה בונה וזה סותר.
מִ֚י כְּהֶ֣חָכָ֔ם וּמִ֥י יוֹדֵ֖עַ פֵּ֣שֶׁר דָּבָ֑ר חָכְמַ֤ת אָדָם֙ תָּאִ֣יר פָּנָ֔יו וְעֹ֥ז פָּנָ֖יו יְשֻׁנֶּֽא׃
לעצט פארראכטן דורך סטראשעלע אום זונטאג אפריל 02, 2017 7:26 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
מי חכם האט געשריבן:שוחט און פולמוס איז פון די רוטינע געשעענישן אינדערהיים, אין די תשובה ספרים. אויב האט דאס נישט געהאט צו טון מיט א גרעסערע מחלוקה צווישן חסידות'ער א.ד.ג. איז מסתמא נישטא צופיל מער אינפארמאציע, און אפילו אויב יא איז עס נישט ממש אינטערעסאנט. עס איז געווען הונדערטער שוחטים און טויזנטער שאלות, זייער אסאך מאל זענען אנדערע רבנים אויך אנגעפרעגט געווארן, וכדרכה של תורה זה בונה וזה סותר.
שוין זע איך טאקע אז עס איז געווען אן ערענסטען פולמוס כדברי י"י גרינוואלד
כאמור לעיל בפתח דברינו, פרצה בשנה ההיא מריבה גדולה בארץ אונגריה, אשר כמעט כל גדולי הדור השתתפו בה.
יעדער זייט האט געשריגן אז דער צווייטער זענען פאלנע ליגנערס. און ווי עס זעט אויס האבן די צד השוחט געטענהט אז דער נאסעדער רב איז נישט זייער מרא דאתרא, ממילא מוזן זיי אים נישט פאלגן. בקיצור א רעכטער מחלוקת פון דערהיים.
וכך אקבל שכר על הפרישה.
-
- שר ארבעת האלפים
- תגובות: 4666
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג נאוועמבער 17, 2011 8:17 pm
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2961
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
- לאקאציע: וויליאמסבורג בריק
דעם לינק וואס איר לייגט, איז פון א תימנ'ר קובץ (מהרב מחפוד). דער תימנ'ר האט נישט קיין אהנונג בחייכון, ער איז פשוט מלקט פון די געדרוקטע קונטרסים. כמובן, מיט אזא מהלך איז דער וואס האט געענטפער די לעצטע - גערעכט. נישט אזוי? א בר דעת פארשטייט אז אין א פולמוס ווערט געדרוקט קונטרסים, לפעמים אמת און לפעמים שטותים. איינער וואס בויט אויף די געדרוקטע קונטרסים איז א פשוט'ער נאר. אדער בויט מען אויף פרטים בתוך הקונטרסים שאפשר לברר מתוכם, אדער אויף מסורה וידיעה, אבער א תימנ'ר אפשטאמיגער וואס ווייסט נישט בחייכון, און ער שרייבט באזירט אויף קונטרסים איז פשוט נישט אינטערסאנט.
אין א בריוו פון ציעשנובער רב, בנוגע די פרשה, געשריבן צו חיים בלוך. שרייבט ער וז"ל:
עתה ירשה לי להעיר על איזה דברים.
א) במכתב הרב מקאלומבוס מזכיר המחלוקת מהשו"ב להגה"צ ראי"ה מאינטרדאם ז"ל, אחרי שהרב מבערזאן התירו. האמת הי' שהשו"ב שלח שו"ב אחר במקומו והשני הי' ת"ח ואומן ורק אמר שם הראשון. וכך רימו להרב מבערזאן ז"ל.
אכן חוצפה גדולה הוא מהרב גר"וו לכ' שהרב מאינטרדאם אסרו מתוך שנאה. הוא צריך לטבול עצמו קודם שיזכיר שם הרב מאינטרדאם.
.
- שאץ מאץ
- שר שלשת אלפים
- תגובות: 3031
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 15, 2008 5:01 pm
- לאקאציע: איבעראל
- פארבינד זיך:
סתם למען הפינקטליכקייט,
עס זענען געוועהן 2 שטעט סענדשארץ,
איין שטאט איז געוועהן עדרא-סענדשארץ, דארט ווי דער בינת יששכר האט משמ געוועהן ברבנות, און פאר אים ר' משה שטיין - באר משה,
און נאכדעם איז געוועהן א אנדערע סענדשארץ מער א קור-ארט, ווי דארט איז געוועהן די מערכה מיטן שוחט,
יא דער נאסאד'ע רב האט געפירט די מערכה, א ריזיגע מעשה דאס.
עס זענען געוועהן 2 שטעט סענדשארץ,
איין שטאט איז געוועהן עדרא-סענדשארץ, דארט ווי דער בינת יששכר האט משמ געוועהן ברבנות, און פאר אים ר' משה שטיין - באר משה,
און נאכדעם איז געוועהן א אנדערע סענדשארץ מער א קור-ארט, ווי דארט איז געוועהן די מערכה מיטן שוחט,
יא דער נאסאד'ע רב האט געפירט די מערכה, א ריזיגע מעשה דאס.
http://shatzmatz.blogspot.com/" onclick="window.open(this.href);return false;
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2961
- זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
- לאקאציע: וויליאמסבורג בריק
-
- שר ארבעת האלפים
- תגובות: 4666
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג נאוועמבער 17, 2011 8:17 pm
דער בר פלוגתא פונעם שוחט
דער בר פלוגתא פונעם שוחט ר' אברהם חיים איז געווען ר' שלמה מייזעלס הי''ד די פאטער פון הגה''צ רבי נתן יוסף זצ''ל אבד''ק אבני שלמה מלפנים מנה''ר ישיבת סאטמאר
טעות לעולם חוזר. הבר פלוגתא של השוחט ר' אברהם חיים היה ר' שלמה, אבל לא ר' שלמה מייזעלס הי''ד כי הוא היה השו''ב בערדא סענזשארץ רק אחר מלחמת העולם הראשונה.
והסענזשארץ ששם היה המחלוקת היתה עיירה קטנה ומרפאה בגלילות העיר נאסאד כנראה מכל המכתבים, ואגב לציין כי יש שם גם מכתב של הבינת יששכר אבד''ק ערדא-סענזשארץ זצ''ל, ובתו''ד כתב כי האבד''ק אינטערדאם (ה''ה הרה''ק מנאסאד זצ''ל) הוא המרא דאתרא בסענזשארץ.
והסענזשארץ ששם היה המחלוקת היתה עיירה קטנה ומרפאה בגלילות העיר נאסאד כנראה מכל המכתבים, ואגב לציין כי יש שם גם מכתב של הבינת יששכר אבד''ק ערדא-סענזשארץ זצ''ל, ובתו''ד כתב כי האבד''ק אינטערדאם (ה''ה הרה''ק מנאסאד זצ''ל) הוא המרא דאתרא בסענזשארץ.
Re: פולמוס השחיטה בסענשארץ - שנת תר"ע
די פרשה איז שיין באשריבן אין די נייע "פוסק הדורות" אויפן מהרש"ם, חלק ב' פרק ל'.