באריכט דורך: אהרן בן בוזי הירשקוביטץ
מורשת חכמי אמעריקא, סעקרעטאר
מסדר קידושין, בק"ק סיראקיוז והגלילית
מורשת חכמי אמעריקא, סעקרעטאר
מסדר קידושין, בק"ק סיראקיוז והגלילית
איך גלויב אז מיינסטענס פון די מיטגלידער און ליינער פון אייוועלט זענען היינט שוין באקאנט וועגן דער עקזיסטענץ פון א פריוואטער פליגל וועלכער פונקציאנירט הונטער די פורהענג פונעם עפנטליכן פארום, און טראגט דער פראפעסיאנעל אינקארפארירטער נאמען; 'מורשת חכמי אמעריקא'.
'מורשת חכמי אמעריקא' וועלכע איז אן אקטיווער אינסטיטוציע, האלט פאר א פאראנטווארטליכקייט דאס פרעזערווירונג און אנדענק פון גדולי חכמי אמעריקא, די וועלכע האבן באזעסן דאס לאנד פון אמעריקא בימים ההם, דאן ווען עס האט נאך דאהי געהערשט א וויסטעניש אין אידישער אינהאלט.
בסייעתא דשמיא, איז אין די בלויז קורצע צייט וואס מח"א איז אין עקזיסטענץ שוין געלונגען צו אנטדעקן ריזיגע קוואנטומען מיט אינפארמאציע, און פארשידענע רעטענישטן זענען אנטשידן געווארן, וואס א טייל דערפון זענען עפנטליך דעליווערט געווארן פאר די ליינער פון די אייוועלט פארומען.
דאס אלעס איז צום פארדאנקן די פאראייניגטע שטאב מיטגלידער וועלכע פארמאגן די פארלאנגטע קענטעניסן, פאכמאנשאפטן, קוואליפיקאציעס און ספעציעלער אינטערעס אין די היסטאריע פון די וועלכע האבן געשטעלט די סאמע גרונדן פאר די צוקנופט פון דער היינטיגער אידישקייט אויף דעם באדן.
דערצו איז מח"א אין טעכנעלאגישער פארבונד מיט פארשידנארטיגע אינפארמאציע-אינהאלט-רעזערווארן, ווי עס זענען ארכיוויזירט די נויטיגע אינפארמאציע מיט די וויכטיגע אינהאלט וואס זענען נויטיג פארן מורשת.
* * *
איצט צו אונזער געשיכטע:
די אנדערע וואך, איז מח"א געקומען אויף די שפורן פון א געוואוסער איש מכובד און גרויסער תלמיד חכם וועלכע האט אהער געפליכטעט אין די פריע תר"מ-תר"נ יאהרן. זיין נאמען האט שוין פאר א לענגערע צייט פיגורירט אויפן וועבזייטל קברים.קאם, אבער איז קיינמאל בעפאר לעצטע וואך, נישט ערנסט באהאנדלט געווארן. פון די אינפארמאציע וואס די אייניקלעך פונעם באטרעפנדער גדול -וועלכע האבן בלויז פארנעפלטע באקאנטשאפט וועגן זייער זיידן- האבן מיטגעטיילט, האט מען געוואוסט צו זאגן וואס זיין נאמען איז געווען, פון וואנעט ער איז געקומען און דער יארטאג פון זיין פטירה. אבער גענוי ווען ער איז געקומען, ווי ער האט געוואונט, וועלכעס יאר ער איז נפטר געווארן, ווי ער איז באערדיגט געווארן, דאס אלעס איז געווען –פאר זיי- א מיסטעריע.
דער געשיכטע האט א ספצעציעליטעט צוליב דער פאקט, אז וועגן איהם זעלבסט זענען דערווייל דא גאנץ קנאפע ידיעות, אבער זיינע אייניקלעך זענען אין ארץ ישראל געווען בארימטע פיגורן, און דערפאר ציהט אונזער געשיכטע אן אינטערעס.
אין דער שטאט הוראדנא אדער ווי זי ווערט ארויסגעזאגט אויף רוסיש –גראדנא, האבן פארצייטנס געוואונט גרויסע תלמידי חכמים. אין די יאהרן נאך תר"מ זענען געווען זייער שווערע צייטן אויף די אידן ווען פאגראמען האבן פארפלייצט די רוסישע לענדער, דאן האבן פילע גרויסע גדולים צווישן זיי רבי גבריאל זאב מרגליות, וועלכע איז געווען דער אפיציעלער דיין אין שטעטל, דער מחבר פונעם ספר 'חרוזי מרגליות' געפליכטעט צו דער לאנד פון פרייהייט -אמעריקא. רבי וועלוועלע איז אבער נישט געקומען אליין, ער האט זיכער געמאכט אז אויך אין דער לאנד פון פוסטעניש זאל ער קענען פארזעצן אין א תורה'דיגע קרייז, דעריבער איז אויף זיין אינציאטיוו געקומען אהער נאך א גדול פון שטעטל מיטן נאמען, רבי חיים בנימין קאצינעלנבויגען. ווען רבי חיים בנימין איז געקומען אהער האט זיין פרוי שוין מער נישט געלעבט, און דאהי האט ער געהייראט צו א צווייטע פרוי.
אין גראדנא האט רבי חיים בנימין איבערגעלאזט זיין זוהן רבי אברהם משה וועלכע איז פון דארט אום תרנ"א ארויף געפארן קיין ארץ ישראל, ווי ער איז געווען פון די נקיי הדעת שבירושלים און דער מייסד פון א ישיבה מיטן נאמען 'ישיבת ציון ואפריון'.
צווישן די קינדער פון רבי אברהם משה איז איינער פון זיי געווארן גאר בארימט, דאס איז געווען דער זוהן רבי אהרן, וועלכע איז געווען דער פירער איבער די באקאנטע 'נטורי קרתא' גרופע וועלכע האבן געקעמפט פאר א ציוניסטיש-ריינער ירושלים.
די קאצינעלנבויגען משפחה וועלכע האט געוואונט אין ארץ ישראל, האבן מיט דער צייט פארלוירן קאנטאקט מיט די משפחה אין אמעריקא, דעריבער האבן זיי נישט געוואוסט ווען דער זיידע רבי חיים בנימין איז נפטר געווארן, און ווי עס געפונט זיך זיין קבר. זיי האבן בלויז געוואוסט צו זאגן אז זיין יארצייט געפאלט אויס אום עשירי בשבט. וואס עס האט געמאכט מער קאמפלירצירט דאס זוכעניש נאכן זיידנס געביין, איז געווען, וואס אויך דער נאמען 'לעווינשטיין' איז באנוצט געווארן אלס א פאמיליע נאמען, צב"ש פלעגט רבי אהרן קצ"ב שרייבן אינעם החומה צייטשריפט פארשידענע מאמרים אונטערן פעסוועדנום 'אהרן לבינשטין', זיי זענען נישט קלאר צו דער אריגינעלער נאמען איז געווען 'לעווינשטיין' און שפעטער דאס איבערגעביטן צו 'קאצינעלנבויגען', אדער אפשר נאר דער פאטער רבי חיים בנימין האט זיך דאס אזוי געביטן אין אמעריקא, דעריבער האבן זיי אפיציעל געזוכט רבי חיים בנימין'ן אונטער דער פאמיליע נאמען לעווינשטיין, (אויך נאכן טרעפן דעם אריגינעלער מציבה ווערט דאס נישט קלארער).
אזוי גייט שוין אן דער זוכעריי נאכן זיידן פאר איבער דרייסיג יאר, אבער אן ערפאלג, ביז עס איז אנגעקומען צו די הענט פון די מורשת חכמי אמעריקא מיטגלידער וועלכע האבן נאך אינטענסיווע זוכענישן אפגעפונען זיין רוה ארט אז דאס געפונט זיך אויפן 'מאונט ציון סעמיטערי' אין מאספעט-קווינס. א מיטגלידער וועלכע האט עקספערטיז אין דעם פעלד איז ספעציעל אראפ געשיקט געווארן צו אידענטיפיצירן דעם ארט, און צוריק געשיקט פאטאגראפיעס צום הויפטקווארטיר, די אינפארמאציע איז באשטעטיגט געווארן אז עס איז אפיציעל אזוי דאקומענטירט און אויסגעקריצט אויפן מציבה אונטערן נאמען 'רבי חיים בנימין קאצינעלנבויגען' אז ער איז נפטר געווארן אום י' שבט 'שנת תרס"ג', גלייכצייטיג איז די אינפארמאציע פארעפנטליכט ביי קברים.קאם מיט פארבינדונגען צו די פארומען ווי די בילדער זענען געשטעלט געווארן.
פון דא און ווייטער האט זיך די מעשה אויסגעשפילט זייער קאמיש: ווי באקאנט, טוען זיך די מח"א מיטגלידער באהאלטן אונטערן שלייער פון פעסוועדנעמען, דערצו אויך פיקטיווע רבנישע שטעלעס. דעריבער ווען דער אייניקל פון רבי חיים בנימין קאצינעלנבויגען הרב ג. האט מיט גערירטקייט אבזערווירט ווי דער רעטעניש ווערט אויפגעלעזט, האט ער מיט נאייוויטעט פראבירט צו שאפן פארבינדונג מיטן פארזיצער פון 'מורשת חכמי אמעריקא' הרב יעקב דוב מיללער גאב"ד קהל עדת יראים דעיר רבתי סקרענטאן פא. יצ"ו, האט ער דערפאר איבער געקוקט דער טעלעפאן דירעקטארי 'יעלאו פעידזשעס' פון סקרענטאן ווי ער האט ליידער נישט געפונען קיין זכר צום רב'ס אנוועזנהייט אין שטאט, אויך ביים זיך פארבונדן מיט די ראשי ישיבות אין סקרענטאן האבן זיי וועגן דעם פיקטיווער רב נישט געוואוסט צו דערציילן... דערווייל איז דורך די פארמיטלונג פון הרב ברוך אמסעל פארזיצער פונעם קברים.קאם וועבזייטל, געלונגען צו שאפן קאנטאקט צווישן דעם אייניקל הרב ג. און 'מורשת חכמי אמעריקא' וועלכע האבן אנגעגעבן די קלארע אנווייזונגען ווי צו טרעפן דעם גענויעם ארט פונעם זיידנס קבר.
אזוי איז געלונגען פאר 'מורשת חכמי אמעריקא' צו פירן אן אייניקל צום זיידנ'ס קבר נאך אן אינטענסיווע זוכעריי פון נאנט צו פערציג יאהר.
אט איז דאס בילד וואס דער אייניקל האט צוגעשיקט ווי ער באזוכט דעם זיידנ'ס קבר צום ערשטן מאל, מיט גרויס התרגשות.
