״קרן מלמדים״ ד׳סאטמאר (מוהר״א)

[מים שלנו]

ערבות לוינט זיך פאר יעדן וואס לייגט אריין

איינער קען מיר מסביר זיין פארוואס עס לוינט זיך פאר די אידן פון וועם מ'גייט בעטן געלט?

עס לוינט זיך ווייל מען איז א חלק פון א קהלה, און מען ווייל אז די קהלה זאל גיבן גוטע מלמדים, ווייל אזוי וועט מען אליינס האבן גיטע מלמדים פאר די אייגענע קינדער אין אייניקליך.

"וואס מען טוט טוט מען פאר זיך אליינס" די ציל דא איז מיט א כוח הרבים אהערצושטעלן פאר די אויסגעהארוועטע מלמדים נאך א שכר פאר זייער שווערע ארבייט, און דורוך דעם וועט יעדער אליינס האבן גיטע מלמדים פאר די אייגענע קינדער אין איינקליך..

איט'ס סימפל, און בכלל נישט קאמפלעצירט, שכ"ל קען מען נישט צופיל העכערן, און דערפאר באקומען די מלמדים באקימען ווייניג באצאלט, און מיט א כוח הרבים ווי יעדער וועט געבן עטליכע דאלערן פאר צדקה וועט יעדער בענעפעטירען אז די מלמדים וועלן ווערן אויף נאך א אופן באצאלט פאר זייער שווערע ארבייט.

דאס איז אן אריינגיין אין די מצוות צדקה וואס יעדער טיילט מיט א ברייטע האנט לויט זיינע מעגליכקייטען, און די מלמדים פארדינען זיך עס.

סארי באט דאס רעדט נישט צו מיר, פינטל. נישט נאר זעה איך נישט פארוואס עס צו טוען פארן מלמד פון מיין שטאט ווילסטו נאך איך זאל עס טוען פארן מלמד מעבר לים, חלום חלמת ואיני יודע מה היא

[צהלה ושמחה]

ערבות לוינט זיך פאר יעדן וואס לייגט אריין

איינער קען מיר מסביר זיין פארוואס עס לוינט זיך פאר די אידן פון וועם מ'גייט בעטן געלט?

עס לוינט זיך ווייל מען איז א חלק פון א קהלה, און מען ווייל אז די קהלה זאל גיבן גוטע מלמדים, ווייל אזוי וועט מען אליינס האבן גיטע מלמדים פאר די אייגענע קינדער אין אייניקליך.

"וואס מען טוט טוט מען פאר זיך אליינס" די ציל דא איז מיט א כוח הרבים אהערצושטעלן פאר די אויסגעהארוועטע מלמדים נאך א שכר פאר זייער שווערע ארבייט, און דורוך דעם וועט יעדער אליינס האבן גיטע מלמדים פאר די אייגענע קינדער אין איינקליך..

איט'ס סימפל, און בכלל נישט קאמפלעצירט, שכ"ל קען מען נישט צופיל העכערן, און דערפאר באקומען די מלמדים באקימען ווייניג באצאלט, און מיט א כוח הרבים ווי יעדער וועט געבן עטליכע דאלערן פאר צדקה וועט יעדער בענעפעטירען אז די מלמדים וועלן ווערן אויף נאך א אופן באצאלט פאר זייער שווערע ארבייט.

דאס איז אן אריינגיין אין די מצוות צדקה וואס יעדער טיילט מיט א ברייטע האנט לויט זיינע מעגליכקייטען, און די מלמדים פארדינען זיך עס.

סארי באט דאס רעדט נישט צו מיר, פינטל. נישט נאר זעה איך נישט פארוואס עס צו טוען פארן מלמד פון מיין שטאט ווילסטו נאך איך זאל עס טוען פארן מלמד מעבר לים, חלום חלמת ואיני יודע מה היא

אקעי, ביי אונז איז דא די וויכטיגע כלל אז "כשם שאין פרצופיהן שווים זה לזה כך אין דעיותהין שוות זה לזה" אייער מיינוג אז די אקציע רעדט נישט צו אייך ווערט אנגענומען מיט פארשטענדעניש ווייל נישט אלעס רעדט צו יעדעם, כנ"ל,

אבער סאום האו זענענן דא צענדליגער עסקנים מיט א דיפרענד אפיניען און זיי האלטן יא שטארק פון די אקציע, און האפענטליך וועט מען אייך האבן מיט איין מיינוג ביי אנדערע אקציעס, און לאמיר אינאיינעם האפן אז עס וועט זיין דא גענוג מענטשן וואס וועלן יא אגריען מיט די עקסנים און די אקציע וועט נושא חן זיין בעינם און די רעיון וועט ארויסגיין מכוח אל הפועל.

[דריידל]

אזוי ווי ס׳איז נישט עכט פעיר די דעבאטע. ווייל דא איז לכאור נישט פאראן קיין מלמדים זיך צו דעפענדן, ממילא וועל איך אביסל ארויס ברענגען דעם חילוק צווישן א בלוי קאליר ארבעטער (קעשיר, טעקסי דרייווער) און א מלמד.

דער מלמד טוט דיין דשאב, וואס דו ביסט מחויב צו טאן עפ״י הלכה, נאר דו האסט נישט די מעגליכקייט.

די האסטיך אינטערגענומען אויף די כתובה צו שפייזן דיין שטוב. דער דעליווערי בוי וואס ברענגט דיין גראסערי ארדער טוט אויך דיין זשאב וואס ביסט מחויב עפ"י הלכה. סטאפ די נאנסענס

דעם איינעם שבת וואס דו האסט ב״ה דיינע פירות ביים דאווענען אדער ביים שבת טיש, ווערסטו פיין צעפלאצט, דוד לויפט ארום, חיים דערלאנגט א קניפ פאר שלומי, מושי דערלאנגט א דרוק פאר יאסי, וחוזר חלילה. דעם טאטנס געדולד מחנך צו זיין זיין דור דעה איז איבער די נאז.

יעדע זשאב איז סטרעספול און קיינעם פאלט נישט ביי צו מאכן א קרן פאר פלאמבערס וואס רייניגן די סוער...

דער מלמד האט דאס יעדן טאג, און דיינע אומערצויגענע בנים דארף ער מאכן פאר א לייט און זיי אריינקנעלן די חומש רש״י און גמרא, און דער אפגעמוטשעטער פארסאפעטער, הארפאשנער טאטע זאל שבת קודש שעפן נחת מיט א שעפ לעפל.

אך און וויי פארן מלמד אויב דאס קינד קען נישט. און דעם טאטנס נחת׳ל איז צערינען...

דער קעשיער, טעקסי דרייווער האט דאס נישט. ער ארבעט פון 9 טו 5 און א גוט שבת...

און דער מלמד ארבעט 9 טו 3 אראפגערעכענט יומא דפגרא'ס - שושן פורים, חול המועד, ערב יום טוב, פאר און נאך קעמפ, (אפילו היינט, זונטאג חנוכה, פאנגט מען אן צוויי שעה שפעטער)

פאר דעם דארפן מיר באצאלן, ווי א טאטעלע. און הער אויף וויינען. פארוואס ס׳קומט זיי. זיי זענען ביטער מיסטריטעד, אביוזד און אומרישיעטעד, מילד גערעדט.

ס'דא א סיבה פארוואס זיי נעמען די זשאב, פשוט ווייל אן אנדערע זשאב איז שווערער און פאר די מנוחה איז זיי ווערד צו פארדינען ווייניגער. געזינטערהייט, איך גיי נישט זאגן ווי שווער זיי זאלן ארבעטן אבער קיין רחמנות אויף אזא איינער דארף מען נישט האבן

[צהלה ושמחה]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די מלמדים זענענן זיך נישט ווערט זייער ארעם געהאלט.
וואס נאך ווילט איר אז מיר דא זאלן טיען פאר אייך ביז איר וועט זיין צופרידען, און אזוי וועט איר וועט נישט נאכאמאל מאכען חזרה אויף אייער נקודה?!

מיר פארשטייען אז איר האלט זייער ווייניג פון די מלמדים, און איר האלט אז די מלמדים פארדינען זיך נישט מער ווי דאס וואס זיי באקימען באצאלט,
אבער מצידנו קענענן מיר אייך גארנישט טיען אויסצופירען אייערע מחשבות, דא די אשכול איז א רעיון פאר די אידן וואס האבן א פארקערטע מיינוג ווי אייך, און זיי האלטען אז די מלמדים פארדינען זיך יא עטוואס מער ווי זייער קליינע געהאלט, און מען דעבאטירט א רעיון זיי צו העלפן, און מען שמועסט צו עס קען ארבייטען אדער נישט, אייער מיינוג אז עס קומט זיך זיי בכלל נישט איז דערהערט געווארען פיר מאל, און קענט זיין רואיג אז קיינער וועט אייך נישט צונעמען אייער מיינוג אדער צווינגען עס צו טוישן,

די אשכול איז נישט פאר אייך, גייט צום נעקסטן אשכול.

[דריידל]

@צהלה ושמחה
דיין מיינונג ווייסט שוין יעדער, טאמער האסטי נישט וואס מוסיף צו זיין, קענסטי גיין צום נעקסטן אשכול. סתם מיך קריטיקירן, קענסטי שיקן אין אישי...
ווילאנג ס'זענען דא וואס קייען איבער די זעלבע שטותים, וועל איך פראבירן צו ענטפערן. ובפרט אז די האסט געשריבן אז ס'איז ערווארטעט אז אנדערע מוסדות וועלן דאס נאכטון, וויל איך זיי אויפקלערן אז ס'איז נישט קיין עסק.

[צל עובר]

אגב, אז מען רעדט אזויפיל פון ערבים, טראכט איך: פארוואס קיינעם איז נאך נישט בייגעפאלן אזא ערבים פלאןץ
למשל: עס נעמען זיך צאם 2000 מענטשן פון יעדע סארט (לאוו דווקא מלמדים כלי קודש וכו') און ווען איינער מאכט חתונה גיט יעדער א געוויסן סכום אטאמאטיש דורך ק"ק (לדוגמא 5$) אפילו אויפן יאר קומט דאס אויס א גרויסן סכום איז אבער 1)צוטיילט , 2)עס קען זיין מעשר , 3)און עס איז נישט פונקט אין צייט וואס מען מאכט חתונה..

איך ווייס נישט אויב עס האט א שאנס צו האבן הצלחה , איך טראכט נאר הויעך

(נישט עכט די פלאץ דא אבער אז איר האט דאס ערווענט ווע איך זאגן, כבין פולי אין פאר אזא פלאן!! מקען עס צעטיילן אין גרופעס, למשל 2000 וואס זענען אלט למשל 20-25 יאר זענען איין גרופע זיי וועלן געבן למשל 10$ וווען יעדע פון די גרופע מאכט חתונה, ביז יעדער ענדיגט חתונה מאכן, יארגאנג 30 גרופע וועט קאסטן אביסל מער ווייל זיי מאכן שוין טאקע חתונה וכדו', ס'יז א געוואלדדיגע איינפאל און באקומט מיין VOTE און קרעדיט קארד...)

איך האב געזאגט אז איך ווייס נישט צו עס האט שאנסן , אבער 10$ איז זייער טייער פאר 2000 מענטשן אפילו זיי זענען נאר 25 , ווייל טאקע די ערשטע פאר יאר וועט עס זיין ביליג אבער נאך אפאר יאר ווען רוב עולם וועט חתונה מאכן ארום איינמאל אין 3 יאר און טייל עולם מער אפט קומט דאס אויס צו 10 * בערך 800-1000 א סך הכל פון 8000-10000 א יאר סא פארדעם האב איך געשריבן 5$ , אבער אפשר קען מען עס אויסארבעטן צו לייגן מער מענטשן
בכל אופן דארף דאס אסאך יישוב הדעת מיט היבש עסקנות וואס אונזער דור מאנגלט ליידער אין ביידע..

מ'דארף עס מאכן ווי מער עידזשעס למשל צוואנציג ביז פופציג וועט זיין גאנץ ווייניג געלט פער מענטש אויפאמאל

[מי יודע]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די מלמדים זענענן זיך נישט ווערט זייער ארעם געהאלט.
וואס נאך ווילט איר אז מיר דא זאלן טיען פאר אייך ביז איר וועט זיין צופרידען, און אזוי וועט איר וועט נישט נאכאמאל מאכען חזרה אויף אייער נקודה?!

מיר פארשטייען אז איר האלט זייער ווייניג פון די מלמדים, און איר האלט אז די מלמדים פארדינען זיך נישט מער ווי דאס וואס זיי באקימען באצאלט,
אבער מצידנו קענענן מיר אייך גארנישט טיען אויסצופירען אייערע מחשבות, דא די אשכול איז א רעיון פאר די אידן וואס האבן א פארקערטע מיינוג ווי אייך, און זיי האלטען אז די מלמדים פארדינען זיך יא עטוואס מער ווי זייער קליינע געהאלט, און מען דעבאטירט א רעיון זיי צו העלפן, און מען שמועסט צו עס קען ארבייטען אדער נישט, אייער מיינוג אז עס קומט זיך זיי בכלל נישט איז דערהערט געווארען פיר מאל, און קענט זיין רואיג אז קיינער וועט אייך נישט צונעמען אייער מיינוג אדער צווינגען עס צו טוישן,

די אשכול איז נישט פאר אייך, גייט צום נעקסטן אשכול.

איך האלט אינגאנצן ווי דיר אז די מלמדים וואס טוען זייער ארבעט מלאכת ה' באמונה זענען זיך ווערט א שענערען וועידזש, און א קרן חתונה צו מאכן, און יא זיי זענען מער ווערט ווי קאר סערוויס דרייווערס
איך פרוביר נאר צו פארשטיין ווי אזוי דו גייסט כאפן דעם המון עם, בפרט די יונגעלייט וואס האבן יעצט די קינדער אין חדר, וואס יעדע עטליכע יאר פאלט מען אריין מיט א מלמד וואס טויג נישט (דער טאטע געדענקט נאך דעם מלמד ווען ער איז געווען א אינגל אז ער איז געווען דער ערגסטער, און דער מנהל זאגט צו אז היינט איז ער שוין סאך בעסער און ער האט גענומען קורסעס בלא בלא בלא), ווי אזוי קלערסטו אויף אזא טאטן אז מ'דארף העלפן די מלמדים?
אז דו וועסט מאכן א סיסטעם צו העלפן (לאו דוקא חתונה) מלמדים וואס פארדינען זיך און ארבעטן באמת שווער, וועסטו סאך מער אויפטון

[צל עובר]

די חשבון אז ארץ ישראל וועט געבן פאר אמעריקאנער מלמדים, איז א זיסע חלום, עס מיינט סך הכל אז אמעריקאנער אידן וועלן אויסהאלטן די ארץ ישראל מלמדים. אבער צוריק, שוואכע טשאנסן

צווייטענס. רוב מענטשן האבן צדקה התחייבות׳ער איבערן קאפ, און עס איז סך הכל נאך א התחייבות

גראדע איז דא איין ברענטש פון א תלמוד. תורה אין וויליאמסבורג וואס האט אזא זאך ווי ערבים אז יעדער מלמד שטעלט צוזאם $100 פאר יעדע מלמד׳ס חתונה

עס איז ארגאנאזירט געווארן דורך דער מנהל אליין און כפי השמועה ארבייט עס זייער פיין

סתם פאר אינטערעסאנטקייט פון וויפיל מלמדים רעדט זיך עס?

ביי שבת מצדיקי הרבים איז געווען 600 מלמדים, לייג צו די מלמדים פון די פיצעלעך האסטו בערך א חשבון פון 700, איך שאץ אז ארום 150 - 200 מאכן חתונה א יאהר

עס איז נאר געווען 520-530 מלמדים.

פון די פיצעלעך איז אינקלודעט, זיי זענען אויך דארט געווען.

רוב מלמדים זענען נאכנישט אין די עידזש פון חתונה מאכן סוי איך שאץ צווישן 50-70 חתונות א יאר, זוי מיינעך.

אויב איינער ווייסט קראנטע נומערן ביטע אריינקומען.

[צהלה ושמחה]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די מלמדים זענענן זיך נישט ווערט זייער ארעם געהאלט.
וואס נאך ווילט איר אז מיר דא זאלן טיען פאר אייך ביז איר וועט זיין צופרידען, און אזוי וועט איר וועט נישט נאכאמאל מאכען חזרה אויף אייער נקודה?!

מיר פארשטייען אז איר האלט זייער ווייניג פון די מלמדים, און איר האלט אז די מלמדים פארדינען זיך נישט מער ווי דאס וואס זיי באקימען באצאלט,
אבער מצידנו קענענן מיר אייך גארנישט טיען אויסצופירען אייערע מחשבות, דא די אשכול איז א רעיון פאר די אידן וואס האבן א פארקערטע מיינוג ווי אייך, און זיי האלטען אז די מלמדים פארדינען זיך יא עטוואס מער ווי זייער קליינע געהאלט, און מען דעבאטירט א רעיון זיי צו העלפן, און מען שמועסט צו עס קען ארבייטען אדער נישט, אייער מיינוג אז עס קומט זיך זיי בכלל נישט איז דערהערט געווארען פיר מאל, און קענט זיין רואיג אז קיינער וועט אייך נישט צונעמען אייער מיינוג אדער צווינגען עס צו טוישן,

די אשכול איז נישט פאר אייך, גייט צום נעקסטן אשכול.

איך האלט אינגאנצן ווי דיר אז די מלמדים וואס טוען זייער ארבעט מלאכת ה' באמונה זענען זיך ווערט א שענערען וועידזש, און א קרן חתונה צו מאכן, און יא זיי זענען מער ווערט ווי קאר סערוויס דרייווערס
איך פרוביר נאר צו פארשטיין ווי אזוי דו גייסט כאפן דעם המון עם, בפרט די יונגעלייט וואס האבן יעצט די קינדער אין חדר, וואס יעדע עטליכע יאר פאלט מען אריין מיט א מלמד וואס טויג נישט (דער טאטע געדענקט נאך דעם מלמד ווען ער איז געווען א אינגל אז ער איז געווען דער ערגסטער, און דער מנהל זאגט צו אז היינט איז ער שוין סאך בעסער און ער האט גענומען קורסעס בלא בלא בלא), ווי אזוי קלערסטו אויף אזא טאטן אז מ'דארף העלפן די מלמדים?
אז דו וועסט מאכן א סיסטעם צו העלפן (לאו דוקא חתונה) מלמדים וואס פארדינען זיך און ארבעטן באמת שווער, וועסטו סאך מער אויפטון

א יעדע טאטע פון עטליכע קינדער האט "עטליכע מאל - עטליכע יאר" א מלמד וואס טויג נישט,

אבער אז מען קוקט אויפן גערעסערן בילד זעט מען אז דיס איז לייף, דאס לעבן שטעלט זיך נישט אפ ביי יענע יאר און ביי יענע מלמד,

און אפילו די יאר מיט די נישט אזא גיטע מלמד גייט זייער שנעל אדורוך, און זאכען שטעלן זיך שפעטער אין פלאטץ און מען פארגעסט שנעל דערפון.

און אז מען קוקט אויפן גרעסערן בילד זעט מען אז עפטער אלל איז די סיסטעם גוט, און דערויף האט מען א הכרת הטוב און מען איז גרייט צו באצאלן,
א פארשטעדליכע טאטע בלייבט נישט סטאק מיט א שלעכטע מאגען אויף די גאנצע ת"ת און אויף אלע מלמדים צילוב די עטליכע נישט גיטע יארן, אז מען קוקט אויפן גרויסן בילד זעט מען אז זאכען זענענן בדרך כלל גוט.

כנלענ"ד

[דברים אלו]

נישט ריכטיג א יאר מיט א שלעכטן מלמד קען שעכטן א קינד אויף אייביג

[מי יודע]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די מלמדים זענענן זיך נישט ווערט זייער ארעם געהאלט.
וואס נאך ווילט איר אז מיר דא זאלן טיען פאר אייך ביז איר וועט זיין צופרידען, און אזוי וועט איר וועט נישט נאכאמאל מאכען חזרה אויף אייער נקודה?!

מיר פארשטייען אז איר האלט זייער ווייניג פון די מלמדים, און איר האלט אז די מלמדים פארדינען זיך נישט מער ווי דאס וואס זיי באקימען באצאלט,
אבער מצידנו קענענן מיר אייך גארנישט טיען אויסצופירען אייערע מחשבות, דא די אשכול איז א רעיון פאר די אידן וואס האבן א פארקערטע מיינוג ווי אייך, און זיי האלטען אז די מלמדים פארדינען זיך יא עטוואס מער ווי זייער קליינע געהאלט, און מען דעבאטירט א רעיון זיי צו העלפן, און מען שמועסט צו עס קען ארבייטען אדער נישט, אייער מיינוג אז עס קומט זיך זיי בכלל נישט איז דערהערט געווארען פיר מאל, און קענט זיין רואיג אז קיינער וועט אייך נישט צונעמען אייער מיינוג אדער צווינגען עס צו טוישן,

די אשכול איז נישט פאר אייך, גייט צום נעקסטן אשכול.

איך האלט אינגאנצן ווי דיר אז די מלמדים וואס טוען זייער ארבעט מלאכת ה' באמונה זענען זיך ווערט א שענערען וועידזש, און א קרן חתונה צו מאכן, און יא זיי זענען מער ווערט ווי קאר סערוויס דרייווערס
איך פרוביר נאר צו פארשטיין ווי אזוי דו גייסט כאפן דעם המון עם, בפרט די יונגעלייט וואס האבן יעצט די קינדער אין חדר, וואס יעדע עטליכע יאר פאלט מען אריין מיט א מלמד וואס טויג נישט (דער טאטע געדענקט נאך דעם מלמד ווען ער איז געווען א אינגל אז ער איז געווען דער ערגסטער, און דער מנהל זאגט צו אז היינט איז ער שוין סאך בעסער און ער האט גענומען קורסעס בלא בלא בלא), ווי אזוי קלערסטו אויף אזא טאטן אז מ'דארף העלפן די מלמדים?
אז דו וועסט מאכן א סיסטעם צו העלפן (לאו דוקא חתונה) מלמדים וואס פארדינען זיך און ארבעטן באמת שווער, וועסטו סאך מער אויפטון

א יעדע טאטע פון עטליכע קינדער האט "עטליכע מאל - עטליכע יאר" א מלמד וואס טויג נישט,

אבער אז מען קוקט אויפן גערעסערן בילד זעט מען אז דיס איז לייף, דאס לעבן שטעלט זיך נישט אפ ביי יענע יאר און ביי יענע מלמד,

און אפילו די יאר מיט די נישט אזא גיטע מלמד גייט זייער שנעל אדורוך, און זאכען שטעלן זיך שפעטער אין פלאטץ און מען פארגעסט שנעל דערפון.

און אז מען קוקט אויפן גרעסערן בילד זעט מען אז עפטער אלל איז די סיסטעם גוט, און דערויף האט מען א הכרת הטוב און מען איז גרייט צו באצאלן,
א פארשטעדליכע טאטע בלייבט נישט סטאק מיט א שלעכטע מאגען אויף די גאנצע ת"ת און אויף אלע מלמדים צילוב די עטליכע נישט גיטע יארן, אז מען קוקט אויפן גרויסן בילד זעט מען אז זאכען זענענן בדרך כלל גוט.

כנלענ"ד

רבי לעבן, איך ווייס נישט וויפיל קינדער דו האסט, און מיט וויפיל נישט גוטע מלמדים דו האסט זיך אנגעטראפן, אבער איך האב מיך שוין ליידער אנגעטראפן מיט עטליכע, און איך האלט אז איינער פון מיינע קינדער ליידט נאך היינט פון א מלמד וואס ער האט געהאט פאר עטליכע יאר צוריק, אזוי חשוב ווי א מלמד איז אז ער קען בויען א קינד אויפן לעבן, אזוי שלעכט קען ער זיין און אים שעכטן פארן לעבן ה"י, אם אתה מאמין שאפשר לתקן תאמין שאפשר לקלקל
זאלסט נישט וויסן וואס דאס מיינט ווען א מלמד צוקלאפט א קינד עד הסוף, כי באפם הרגו איש!!!

[דונש]

רט מי יודע , איך האב די זעלבע עקספיריענס.

נארוואס,
אני מאמין באמונה שלימה שהבורא יתברך שמו וכו' והוא עשה ועושה ויעשה לכל המעשים

[צהלה ושמחה]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די מלמדים זענענן זיך נישט ווערט זייער ארעם געהאלט.
וואס נאך ווילט איר אז מיר דא זאלן טיען פאר אייך ביז איר וועט זיין צופרידען, און אזוי וועט איר וועט נישט נאכאמאל מאכען חזרה אויף אייער נקודה?!

מיר פארשטייען אז איר האלט זייער ווייניג פון די מלמדים, און איר האלט אז די מלמדים פארדינען זיך נישט מער ווי דאס וואס זיי באקימען באצאלט,
אבער מצידנו קענענן מיר אייך גארנישט טיען אויסצופירען אייערע מחשבות, דא די אשכול איז א רעיון פאר די אידן וואס האבן א פארקערטע מיינוג ווי אייך, און זיי האלטען אז די מלמדים פארדינען זיך יא עטוואס מער ווי זייער קליינע געהאלט, און מען דעבאטירט א רעיון זיי צו העלפן, און מען שמועסט צו עס קען ארבייטען אדער נישט, אייער מיינוג אז עס קומט זיך זיי בכלל נישט איז דערהערט געווארען פיר מאל, און קענט זיין רואיג אז קיינער וועט אייך נישט צונעמען אייער מיינוג אדער צווינגען עס צו טוישן,

די אשכול איז נישט פאר אייך, גייט צום נעקסטן אשכול.

איך האלט אינגאנצן ווי דיר אז די מלמדים וואס טוען זייער ארבעט מלאכת ה' באמונה זענען זיך ווערט א שענערען וועידזש, און א קרן חתונה צו מאכן, און יא זיי זענען מער ווערט ווי קאר סערוויס דרייווערס
איך פרוביר נאר צו פארשטיין ווי אזוי דו גייסט כאפן דעם המון עם, בפרט די יונגעלייט וואס האבן יעצט די קינדער אין חדר, וואס יעדע עטליכע יאר פאלט מען אריין מיט א מלמד וואס טויג נישט (דער טאטע געדענקט נאך דעם מלמד ווען ער איז געווען א אינגל אז ער איז געווען דער ערגסטער, און דער מנהל זאגט צו אז היינט איז ער שוין סאך בעסער און ער האט גענומען קורסעס בלא בלא בלא), ווי אזוי קלערסטו אויף אזא טאטן אז מ'דארף העלפן די מלמדים?
אז דו וועסט מאכן א סיסטעם צו העלפן (לאו דוקא חתונה) מלמדים וואס פארדינען זיך און ארבעטן באמת שווער, וועסטו סאך מער אויפטון

א יעדע טאטע פון עטליכע קינדער האט "עטליכע מאל - עטליכע יאר" א מלמד וואס טויג נישט,

אבער אז מען קוקט אויפן גערעסערן בילד זעט מען אז דיס איז לייף, דאס לעבן שטעלט זיך נישט אפ ביי יענע יאר און ביי יענע מלמד,

און אפילו די יאר מיט די נישט אזא גיטע מלמד גייט זייער שנעל אדורוך, און זאכען שטעלן זיך שפעטער אין פלאטץ און מען פארגעסט שנעל דערפון.

און אז מען קוקט אויפן גרעסערן בילד זעט מען אז עפטער אלל איז די סיסטעם גוט, און דערויף האט מען א הכרת הטוב און מען איז גרייט צו באצאלן,
א פארשטעדליכע טאטע בלייבט נישט סטאק מיט א שלעכטע מאגען אויף די גאנצע ת"ת און אויף אלע מלמדים צילוב די עטליכע נישט גיטע יארן, אז מען קוקט אויפן גרויסן בילד זעט מען אז זאכען זענענן בדרך כלל גוט.

כנלענ"ד

רבי לעבן, איך ווייס נישט וויפיל קינדער דו האסט, און מיט וויפיל נישט גוטע מלמדים דו האסט זיך אנגעטראפן, אבער איך האב מיך שוין ליידער אנגעטראפן מיט עטליכע, און איך האלט אז איינער פון מיינע קינדער ליידט נאך היינט פון א מלמד וואס ער האט געהאט פאר עטליכע יאר צוריק, אזוי חשוב ווי א מלמד איז אז ער קען בויען א קינד אויפן לעבן, אזוי שלעכט קען ער זיין און אים שעכטן פארן לעבן ה"י, אם אתה מאמין שאפשר לתקן תאמין שאפשר לקלקל
זאלסט נישט וויסן וואס דאס מיינט ווען א מלמד צוקלאפט א קינד עד הסוף, כי באפם הרגו איש!!!

אלעס קען זיין, אבער זיכער רעדסטו פון עפעס א קליינע מוסד ערגעץ ווי אין הודא נאנאש, און די מוסד האט נישט די מעגליכקייט זיך צו ספראווען מיט פראבלעמען, און באמת האב איך טאקע נישט געהאט אזא עקספיריענס פון דאס וואס דו רעדסט, וצר לי אחי מאוד אז ביסט אדורוך אזא עקספיריענס.

אבער זיי וויסען אז דאהי אין נ"י אין די מעגא מוסדות ליידט מען שוין לאנג נישט פון די סארט פראבלעמען, עכט שלעכטע מלמדים האט מען שוין לאנג געווארפן און פארשיקט בדרכי נועם, עס דרייען זיך שוין כמעט נישט ביי אונז צווישן די ווענט אלעלכע מלמדים פון די סארט פון וואס דו רעדסט אז זיי מאכען אירעווערסעוול דעמעדש, בסך הכל רעדט מען דא פון גיטע מלמדים און נישט אזעלכע גיטע מלמדים, און קינדער פון נארמאלע שטיבער געזינטע טאטע מאמע קענענן סערווייווען די היינטיגע שוואכע מלמדים, די סיסטעם איז אוסיגעשטעלט עס צו הענדלען און ווען מען קומט אין ישיבה קען מען נישט זאגען אז מען זעט אז איינער האט דא געמאכט דעמעדש אינעם קינד.

[Flash light]

Sweet derams

R u a fundraiser?

[אבגדהוזחטי]

כהער אז סאיז דא ערענסטע טענות אויף די מלמדים כמיין סאיז שוין העכסט צייטמזאל איגאנצן אויפהערן צו צאלן געהאלט

[גארגארפיק]

דריידל, איר האט שוין פיר מאל געשריבען אין דעם אשכול אז די .

אלעס קען זיין, אבער זיכער רעדסטו פון עפעס א קליינע מוסד ערגעץ ווי אין הודא נאנאש, און די מוסד האט נישט די מעגליכקייט זיך צו ספראווען מיט פראבלעמען, און באמת האב איך טאקע נישט געהאט אזא עקספיריענס פון דאס וואס דו רעדסט, וצר לי אחי מאוד אז ביסט אדורוך אזא עקספיריענס.

אבער זיי וויסען אז דאהי אין נ"י אין די מעגא מוסדות ליידט מען שוין לאנג נישט פון די סארט פראבלעמען, עכט שלעכטע מלמדים האט מען שוין לאנג געווארפן און פארשיקט בדרכי נועם, עס דרייען זיך שוין כמעט נישט ביי אונז צווישן די ווענט אלעלכע מלמדים פון די סארט פון וואס דו רעדסט אז זיי מאכען אירעווערסעוול דעמעדש, בסך הכל רעדט מען דא פון גיטע מלמדים און נישט אזעלכע גיטע מלמדים, און קינדער פון נארמאלע שטיבער געזינטע טאטע מאמע קענענן סערווייווען די היינטיגע שוואכע מלמדים, די סיסטעם איז אוסיגעשטעלט עס צו הענדלען און ווען מען קומט אין ישיבה קען מען נישט זאגען אז מען זעט אז איינער האט דא געמאכט דעמעדש אינעם קינד.

אגרי ב"ה מען האט שוין מקיים געווען דעם ובערת הרע

[נישט]

מיין אפיניאן.

אז מ'וועט ארויפגיין מיט די פעיראל פאר די מלמדים, און מען וועט טאקע נעמען נאר טויגליכע מלמדים, וועלן די עלטערן זיין גרייט צו באצאלן מער(ס'וועט נאך אלץ אויסקומען ביליגער ווי די קאסטן פון צוריקשטעלן א קינד וואס א מלמד האט מסדר געווען), און מען וועט נישט דארפן א קרן.

[מי יודע]

Sweet derams

R u a fundraiser?

[פרידן]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

[מי יודע]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

דו ביסט גוט דו, מ'קען מיינען דער עולם בעט דא לוקסוס
====
רבי צהלה ושמחה, איך ווייס נישט פון וועלכע מוסדות דו רעדסט ובערת הרע, אבער איך רעד פון די הייליגע מוסדות אין קרית יואל, דארטן זענען דא געוויסע מלמדים (טאקע נישט סאך, אבער איינס איז אויך צו סאך) וואס טויגן נישט מעיקרא, כמה מהם זיצן שוין דא יארן לאנג, ווי כ'האב געשריבן נאך ווען איך בין געווען א קינד, און האבן שוין דעמאלטס נישט געטויגט, און ס'איז דא יונגעלייטלעך אויך וואס טויגן נישט אזוי גוט.
יעצט ווען ס'קומט צו יונגעלייט, ווי דו רופסט אן 'נישט אזעלכע גוטע מלמדים' איז עס א האלבע צרה, ווייל בדרך כלל יונגעלייט לאזן זיך לערנען און זיי מאכן געווענליך נישט קיין דעמעזש, אבער ווען ס'קומט צו די אלט געזעסענע זאל דער אייבערשטער אפהיטן.
און איך וועל זיין זייער אמת'דיג, איך וועל נישט זאגן אז די מלמדים הרג'נען אפ א גאנצע חדר, ווייל אין יעדע חדר איז דא מצויינים בינונים און שוואכע, די מצויינים ווי נישט ווי גייען דורך דעם סיסטעם, דער פראבלעם ווערט ביי געוויסע בינונים און שואכע, דארט קלאפט עס אויס

[לא לנו]

דער רבי ז"ל פלעגט געבן געלט אפי' פאר ציונים

[Flash light]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

ביזט גערעכט
מעדארף ארויסקראצן אנישטעגע 3500 יעדע חודש

ווען די בערזל וואלט געווען אביסעל פיללער וואלט עס
נישט אזוי געקראצט

[פרידן]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

דו ביסט גוט דו, מ'קען מיינען דער עולם בעט דא לוקסוס
====
רבי צהלה ושמחה, איך ווייס נישט פון וועלכע מוסדות דו רעדסט ובערת הרע, אבער איך רעד פון די הייליגע מוסדות אין קרית יואל, דארטן זענען דא געוויסע מלמדים (טאקע נישט סאך, אבער איינס איז אויך צו סאך) וואס טויגן נישט מעיקרא, כמה מהם זיצן שוין דא יארן לאנג, ווי כ'האב געשריבן נאך ווען איך בין געווען א קינד, און האבן שוין דעמאלטס נישט געטויגט, און ס'איז דא יונגעלייטלעך אויך וואס טויגן נישט אזוי גוט.
יעצט ווען ס'קומט צו יונגעלייט, ווי דו רופסט אן 'נישט אזעלכע גוטע מלמדים' איז עס א האלבע צרה, ווייל בדרך כלל יונגעלייט לאזן זיך לערנען און זיי מאכן געווענליך נישט קיין דעמעזש, אבער ווען ס'קומט צו די אלט געזעסענע זאל דער אייבערשטער אפהיטן.
און איך וועל זיין זייער אמת'דיג, איך וועל נישט זאגן אז די מלמדים הרג'נען אפ א גאנצע חדר, ווייל אין יעדע חדר איז דא מצויינים בינונים און שוואכע, די מצויינים ווי נישט ווי גייען דורך דעם סיסטעם, דער פראבלעם ווערט ביי געוויסע בינונים און שואכע, דארט קלאפט עס אויס

ממה נפשך אויב איז עס טענה דארף מען עס אדרעסירן סיי ווי אזוי, אין האט גארנישט מיט דעי קרן מלמדים
אויב מען הייבט אן רעדן דערפין נאר ווען מען בעט אפאר דאלער צו העלפן "אלע" מלמדים ובתוכם אסאך גאר גוטע אין איבערגעגעבענע, נאר הייבט מען אן רעדן פין א פראלבעם וואס האט גארנישט מיט חתונה מאכן אין די קרן מלמדים מיינט אז עס איז פוילע באבע תירוצים, האלטס עס איז א פראבלעם, די עתיד פין דיין קינד איז נישט גענוג וויכטיג זאלסט פארפירן עס קומט נאר ארןויף ווען מען דארף פין דיר אפאר צענט, מיינט עס פשוט מען וויל נישט געבן אבער מען וויל בלייבן ארנטלעך, עכט וויל איך געבן פשוט די שטעלסט זיך נישט צו
א גוטן פורים

[צל עובר]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

ביזט גערעכט
מעדארף ארויסקראצן אנישטעגע 3500 יעדע חודש
p
ווען די בערזל וואלט געווען אביסעל פיללער וואלט עס
נישט אזוי געקראצט

ער רעדט פון געבן פינעף צען דאלער ווען א מלמד מאכט חתונה

[פרידן]

וואס דער עולם פארלאנגט אלטץ פאר אפאר אויסגעקראצטע דאללער
אקעי ווילסט נישט געבן געב נישט, אבער וואס איז דאס פארלאנגען צו טוישען די גאנצע וועלט ווייל מען בעט פין דיר אפאר צענט

ביזט גערעכט
מעדארף ארויסקראצן אנישטעגע 3500 יעדע חודש

ווען די בערזל וואלט געווען אביסעל פיללער וואלט עס
נישט אזוי געקראצט

מען פארלאנגט נישט דא קיין 3500, מען רעדט פין קליין געלט, אין עס איז נאר בתורת צדקה האסט נישט איז נישט דארפסט זיך נישט פארענפערן ,אבער די וואס הייבן אן מיט טענות איז פשט אז מען קען זיך עס ערלויבן נאר מען וויל נישט אז די ווילסט נישט וויש דיך אפ די נאז אין גיי ווייטער