ברוך דיין האמת #1 (כ"א תמוז תשס"ו - ר"ח ניסן תש"פ)

[חמרא טבא]

הרב נתן יהודה אורטנר (נולד בשנת תרצ"ה, - נפטר אור לב' סיון תשע"ח - היה רבה לשעבר של העיר לוד.

תולדותיו
נולד בגרמניה למשפחה רבנית, ובשנת תש"א עלה לארץ ישראל. זקינו ר' בעריש ע"ה, סייע לעליית כ"ק אדמו"ר מבעלזא זצוק"ל, לישראל במלחמת העולם השנייה, היה ממקימי אגודת יוצאי היבנוב, ועמד בראש אגודה זו במשך שנים. הוא הוציא ספר זיכרון לקהילת אוהנוב.
הוא מונה לרב העיר לוד בשנת תש"מ, וסיים את תפקידו בשנת תשע"ה עקב הגיעו לגיל 80 ובהתאם לחוק, עם פרישתו עבר להתגורר בבני ברק.

הרב אורטנר כתב ספר בנושא יציאת האדמו"ר מבעלז מהונגריה. הוא טען מידע אישי שהאדמו"ר הוכרח לסיים את הנאום במשפט האומר שליהודי הונגריה לא יאונה רע, כתנאי לאי-הסגרתו, ולהברחתו לארץ ישראל. הרב אורטנר טען גם, שזוהי הסיבה להשמטת משפט זה, מהדפסות חוזרות מאוחרות יותר של הנאום. השמטה זו הותקפה על ידי מבקרים שונים, כניסיון התחמקות מ"אחריות הרבי מבלז" ודומיו, להתנהלות היהדות החרדית בשואה, ובעיקר להתנגדותה לציונות

כן הוציא ספרים נוספים, בעיקר ספרים המבוססים על תורות אדמור"י בית בעלז, והבני יששכר.

חיבר ספר הלכתי בשם "יד נתן" - מאמרים ושו"ת, עם הסכמת הרב שלמה זלמן אוירבך שגם הוסיף הערות לספר. כן הוציא קונטרס הדן בזמן קריאת המגילה בעיר לוד, וכן ספר בשם "אשנב ליהדות" העוסק בהסברת היהדות המיועד בעיקר לאנשים לא דתיים, ובו מציג את עמדת היהדות בגישה רציונלית, בנושאים כמו: אבולוציה, גיל העולם, העם הנבחר, שואה, ועוד.

יא, ליידער, בד"ה.

א תלמיד חכם מופלג, חבל על דאבדין.

דאכציך דער פאטער פון רבי צבי אורטנער וואס מאכט די פאטענטן פאר די טכנעלאגיע אום שבת

[אץ קוצץ]

IMG-20180516-WA0015.jpg (135.35 KiB) געזען 5015 מאל

הרב נתן יהודה אורטנר (נולד בשנת תרצ"ה, - נפטר אור לב' סיון תשע"ח - היה רבה לשעבר של העיר לוד.

תולדותיו
נולד בגרמניה למשפחה רבנית, ובשנת תש"א עלה לארץ ישראל. זקינו ר' בעריש ע"ה, סייע לעליית כ"ק אדמו"ר מבעלזא זצוק"ל, לישראל במלחמת העולם השנייה, היה ממקימי אגודת יוצאי היבנוב, ועמד בראש אגודה זו במשך שנים. הוא הוציא ספר זיכרון לקהילת אוהנוב.
הוא מונה לרב העיר לוד בשנת תש"מ, וסיים את תפקידו בשנת תשע"ה עקב הגיעו לגיל 80 ובהתאם לחוק, עם פרישתו עבר להתגורר בבני ברק.

הרב אורטנר כתב ספר בנושא יציאת האדמו"ר מבעלז מהונגריה. הוא טען מידע אישי שהאדמו"ר הוכרח לסיים את הנאום במשפט האומר שליהודי הונגריה לא יאונה רע, כתנאי לאי-הסגרתו, ולהברחתו לארץ ישראל. הרב אורטנר טען גם, שזוהי הסיבה להשמטת משפט זה, מהדפסות חוזרות מאוחרות יותר של הנאום. השמטה זו הותקפה על ידי מבקרים שונים, כניסיון התחמקות מ"אחריות הרבי מבלז" ודומיו, להתנהלות היהדות החרדית בשואה, ובעיקר להתנגדותה לציונות

כן הוציא ספרים נוספים, בעיקר ספרים המבוססים על תורות אדמור"י בית בעלז, והבני יששכר.

חיבר ספר הלכתי בשם "יד נתן" - מאמרים ושו"ת, עם הסכמת הרב שלמה זלמן אוירבך שגם הוסיף הערות לספר. כן הוציא קונטרס הדן בזמן קריאת המגילה בעיר לוד, וכן ספר בשם "אשנב ליהדות" העוסק בהסברת היהדות המיועד בעיקר לאנשים לא דתיים, ובו מציג את עמדת היהדות בגישה רציונלית, בנושאים כמו: אבולוציה, גיל העולם, העם הנבחר, שואה, ועוד.

יא, ליידער, בד"ה.

א תלמיד חכם מופלג, חבל על דאבדין.

[לא לנו]

דאס קינד האט ל"ע אומוויסינד געטרינקן פון די שעדליכע rust stain remover
אין ליידער עטליכע שעה דערנאך אוועק....

געווענטליך פארצייל איך נישט פאר מיין ווייב אזעלכע שרעקעדיגע בשורות, אבער דאס מאל יא, ווייל כ'האב געוואלט אז זי זאל כאפן א ציטער און מער אכטונג געבן מיט די קעמיקאלן.

מען דארף זייער וויסען אכטונג צו געבן, וואס איז די ראסט רימאווער?

קרעדיט: וואס איז נייעס

[לכאורה]

רחמנא ליצלן, דאס קוקט דאס אויס ווי טשאקלעד סירופ לויטן פלאש. השם ישמרנו.

[popo]

@Bobov45Nayes

BD'E; The Levaye of Harav Ezriel (ben R' Moshe Duvid) Mandelbaum Z'L will be 9:00am at Bm'd Satmar 15 and 45th. Bs't

[דער פאני מענטש]

דאס קינד האט ל"ע אומוויסינד געטרינקן פון די שעדליכע rust stain remover
אין ליידער עטליכע שעה דערנאך אוועק....

איך האב געהערט אמאל פון א חבר אז ווען ער איז געווען א 4 יעריגע קינד האט ער אויסגעטרינקען א גאנצע גלעזל בליטש מיינענדיג אז דאס איז עפל דזשוס
און צו מזל האט זיין מאמע דאס גלייך באמערקט, און איהם שנעל געגעבן צו טרינקען 3 קאפס מילעך
מען איז אריינגעפארן אין שפיטאל און דער דאקטאר האט געזאגט אז ווען זי גיבט איהם ווען נישט גלייך די 3 קאפס מילעך וואלט ער שוין נישט דא געווען.


נ.ב.איך זאג נישט אויף למעשה וואס צו טוהן.און איך ווייס נישט אויב דאס וואלט געהאלפן ביי rust stain remover,
אבער ווען עס מאכט זיך ל"ע אזאנס דארף גלייך מען האבן די קאפ אויפן פלאץ ווייל יעדע סעקונדע מאכט אויס.
און פארשטייט זיך נישט פארגעסן צו רופן הצלה

[moishy56]

@Bobov45Nayes

BD'E; The Levaye of Harav Ezriel (ben R' Moshe Duvid) Mandelbaum Z'L will be 9:00am at Bm'd Satmar 15 and 45th. Bs't

I think Mandelbaum lived in Spring Valley, N.Y

[moishy56]

הרב נתן יהודה אורטנר (נולד בשנת תרצ"ה, - נפטר אור לב' סיון תשע"ח - היה רבה לשעבר של העיר לוד.

יא, ליידער, בד"ה.

א תלמיד חכם מופלג, חבל על דאבדין.

דאכציך דער פאטער פון רבי צבי אורטנער וואס מאכט די פאטענטן פאר די טכנעלאגיע אום שבת

יא.
דער פאטער פון רבי צבי אורטנער שליט״א וואס מאכט די פאטענטן פאר די טכנעלאגיע אום שבת.
חתן הג״ר שלמה הכהן גראס זצ״ל, דומ״ץ בעלזא ב״פ.

[טראכט איבער]

דאס קינד האט ל"ע אומוויסינד געטרינקן פון די שעדליכע rust stain remover
אין ליידער עטליכע שעה דערנאך אוועק....

איך האב געהערט אמאל פון א חבר אז ווען ער איז געווען א 4 יעריגע קינד האט ער אויסגעטרינקען א גאנצע גלעזל בליטש מיינענדיג אז דאס איז עפל דזשוס
און צו מזל האט זיין מאמע דאס גלייך באמערקט, און איהם שנעל געגעבן צו טרינקען 3 קאפס מילעך
מען איז אריינגעפארן אין שפיטאל און דער דאקטאר האט געזאגט אז ווען זי גיבט איהם ווען נישט גלייך די 3 קאפס מילעך וואלט ער שוין נישט דא געווען.


נ.ב.איך זאג נישט אויף למעשה וואס צו טוהן.און איך ווייס נישט אויב דאס וואלט געהאלפן ביי rust stain remover,
אבער ווען עס מאכט זיך ל"ע אזאנס דארף גלייך מען האבן די קאפ אויפן פלאץ ווייל יעדע סעקונדע מאכט אויס.
און פארשטייט זיך נישט פארגעסן צו רופן הצלה

קליגע מאמע געראטוועט די קינד'ס לעבן קען איינער מסביר זיין ווי אזוי עס ארבעט ווען מ'געט צוטרינקען מילעך דערנאך
ווי אויך ווערט די סטעין רימאווער קאמפעני געבעטען צו טוישען די באטעל א דריי יעריגע אינגעל פסקנ'ט לויטן געשמאק פון באטעל און איך וואלט איוך רח''ל געטרינקען דערפון ווען איך קען ווען נישט ליינען

[קאכעדיגע]

דאס קינד האט ל"ע אומוויסינד געטרינקן פון די שעדליכע rust stain remover
אין ליידער עטליכע שעה דערנאך אוועק....

איך האב געהערט אמאל פון א חבר אז ווען ער איז געווען א 4 יעריגע קינד האט ער אויסגעטרינקען א גאנצע גלעזל בליטש מיינענדיג אז דאס איז עפל דזשוס
און צו מזל האט זיין מאמע דאס גלייך באמערקט, און איהם שנעל געגעבן צו טרינקען 3 קאפס מילעך
מען איז אריינגעפארן אין שפיטאל און דער דאקטאר האט געזאגט אז ווען זי גיבט איהם ווען נישט גלייך די 3 קאפס מילעך וואלט ער שוין נישט דא געווען.


נ.ב.איך זאג נישט אויף למעשה וואס צו טוהן.און איך ווייס נישט אויב דאס וואלט געהאלפן ביי rust stain remover,
אבער ווען עס מאכט זיך ל"ע אזאנס דארף גלייך מען האבן די קאפ אויפן פלאץ ווייל יעדע סעקונדע מאכט אויס.
און פארשטייט זיך נישט פארגעסן צו רופן הצלה

קליגע מאמע געראטוועט די קינד'ס לעבן קען איינער מסביר זיין ווי אזוי עס ארבעט ווען מ'געט צוטרינקען מילעך דערנאך
ווי אויך ווערט די סטעין רימאווער קאמפעני געבעטען צו טוישען די באטעל א דריי יעריגע אינגעל פסקנ'ט לויטן געשמאק פון באטעל און איך וואלט איוך רח''ל געטרינקען דערפון ווען איך קען ווען נישט ליינען

געבעטן?? א קנאקעדיגער לאוסוט דארף אריינגעגעבן ווערן קעגן זיי

[איסט סייד]

ב.ד.ה. א קינד איז ל"ע נעבעך אוועק פון א אקסידענט אין ביתר עילית

[נא_שכל]

קליגע מאמע געראטוועט די קינד'ס לעבן קען איינער מסביר זיין ווי אזוי עס ארבעט ווען מ'געט צוטרינקען מילעך.

קודם העלפט די מילך פשוט דילאטון און פארוואסערן די בליטש, ווי אויך טוט עס פארשטייטערן די פארדייאונגס פון די קעמיקעל אין די קערפער און ס'גייט ארויס מיט אלע אנדערע הוצאות...

מ'דארף וויסן אויב מילך איז גוט אויך ביי אנדערע קעמיקאלן.

[הרב_שלום]

דאס קינד האט ל"ע אומוויסינד געטרינקן פון די שעדליכע rust stain remover
אין ליידער עטליכע שעה דערנאך אוועק....

איך האב געהערט אמאל פון א חבר אז ווען ער איז געווען א 4 יעריגע קינד האט ער אויסגעטרינקען א גאנצע גלעזל בליטש מיינענדיג אז דאס איז עפל דזשוס
און צו מזל האט זיין מאמע דאס גלייך באמערקט, און איהם שנעל געגעבן צו טרינקען 3 קאפס מילעך
מען איז אריינגעפארן אין שפיטאל און דער דאקטאר האט געזאגט אז ווען זי גיבט איהם ווען נישט גלייך די 3 קאפס מילעך וואלט ער שוין נישט דא געווען.


נ.ב.איך זאג נישט אויף למעשה וואס צו טוהן.און איך ווייס נישט אויב דאס וואלט געהאלפן ביי rust stain remover,
אבער ווען עס מאכט זיך ל"ע אזאנס דארף גלייך מען האבן די קאפ אויפן פלאץ ווייל יעדע סעקונדע מאכט אויס.
און פארשטייט זיך נישט פארגעסן צו רופן הצלה

קליגע מאמע געראטוועט די קינד'ס לעבן קען איינער מסביר זיין ווי אזוי עס ארבעט ווען מ'געט צוטרינקען מילעך דערנאך
ווי אויך ווערט די סטעין רימאווער קאמפעני געבעטען צו טוישען די באטעל א דריי יעריגע אינגעל פסקנ'ט לויטן געשמאק פון באטעל און איך וואלט איוך רח''ל געטרינקען דערפון ווען איך קען ווען נישט ליינען

געבעטן?? א קנאקעדיגער לאוסוט דארף אריינגעגעבן ווערן קעגן זיי

עס סיוט זיך נישט אזוי גרינג, די קאמפעני קען זאגן אז די מאמע האט געזעהן די דיזיין פון די באטעל, מען קען נאר סוען ווען צ.ב.עס שטייט אז עס איז נישט קיין סכנה צו טרינקען און למעשה גייט איינער אוועק ל"ע

[popo]

@Bobov45Nayes

BD'E; The Levaye of Harav Ezriel (ben R' Moshe Duvid) Mandelbaum Z'L will be 9:00am at Bm'd Satmar 15 and 45th. Bs't

I think Mandelbaum lived in Spring Valley, N.Y

געוואינט אין בארא פארק, געקומען אויף שבת קיין מאנסי האלטן זיין טאטעס שול תורה ותפלה אויף
9vincent rd

[shalsheles]

קליגע מאמע געראטוועט די קינד'ס לעבן קען איינער מסביר זיין ווי אזוי עס ארבעט ווען מ'געט צוטרינקען מילעך.

מ'דארף וויסן אויב מילך איז גוט אויך ביי אנדערע קעמיקאלן.

געדענק מיר ווען אויף די אראנזשע הצלה סטיקער איז געשטאנען די נאמבער פון POISON CONTROL ווי מען האט געקענט רופן 24 שעה.

[נא_שכל]

געדענק מיר ווען אויף די אראנזשע הצלה סטיקער איז געשטאנען די נאמבער פון POISON CONTROL ווי מען האט געקענט רופן 24 שעה.

היינט קומען זיי גלייך אראפ מיט טשיילד סערוויסעס, מ'דארף זיין געווארענט.

[שטייגען]

ב.ד.ה. א קינד איז ל"ע נעבעך אוועק פון א אקסידענט אין ביתר עילית

[חמרא טבא]

@Bobov45Nayes

BD'E; The Levaye of Harav Ezriel (ben R' Moshe Duvid) Mandelbaum Z'L will be 9:00am at Bm'd Satmar 15 and 45th. Bs't

I think Mandelbaum lived in Spring Valley, N.Y

געוואינט אין בארא פארק, געקומען אויף שבת קיין מאנסי האלטן זיין טאטעס שול תורה ותפלה אויף
9vincent rd

זיין טאטע האט געוואונט אין ב"פ

[רימנובער אייניקעל]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי זיידע ( טאטע'ס טאטע ) איז געווען ר' עזריעל מאנדעלבוים הי"ד פון שטאט באבוב פון די גאר חשובע און געהויבענע באבוב'ער חסידים און ער האט פארפאסט היפש ניגונים, און א טייל דערפון איז געווארען אנגענומען אין די גאנצע וועלט, למשל די באקאנטע חופה ניגון וואס רוב וועלט זינגט עס ,און די באקאנטע פורים ניגון ליהודים היתה אורה (נישט די סקולענער) און נאך א באקאנטע וועלט'ס מארטש .

ר' עזריאל ע"ה איז געווען א דארעכגעווייקטע חסידישע איד, עווען איינגעזאפט מיט אמונה און בטחון אינעם בורא כל עולמים און מחזק געווען אסאך צובראכענע און צושטאכענע הערצער.

געווען א מתמיד עצום לא פסיק פומיה מגירסא ,און ווי הרה"ג ר' יוסל טייטעלבוים ראש כולל סאטמאר ( פופצענטע עווניו ) האט ארויסגברענגט ביי די הספד פון זיין לויה אז ס' איז נישט געווען א מאמר חז"ל אין ש"ס וואס ער האט נישט געקענט
( ער איז יארן לאנג געזעצן אין דעם כולל און געהארוועט אין לערענען מיט די יונגעלייט)

געווען א ידען נפלא אין חסידישע ספרים , און געאטמעט און געלעבט דערמיט, און זיך נישט אוועק גערוקט א זיז כלשהו פון מסורת אבותיו ורבותיו הקדושים זיע"א

און ווי זיין חברותא האט מיר געזאגט, האט ער אויך גוט געקענט די קליינע אותיות קבלה.

ער איז געקומען לקבורה אין די גאליציאנע חלקה אויף די הר הזתים .

זאל ער רוען אין לעכטיגען גן עדן, און זיין א גוטער בעטער פאר זיין גאנצע משפחה און פאר גאנץ כלל ישראל , ויעמוד לימין קץ גורלו ויקום בתחיית מיתי עם ישראל ברחמים וברצון אמן.

אין די בילדער זעהט ער זיך אן ביי זיין איינקל'ס בר מצוה מיט זיין טייערע חשובע זוהן להבלחט"א ר' מענדל נ"י פון מאנטשעסטער .

[חמרא טבא]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי זיידע ( טאטע'ס טאטע ) איז געווען ר' עזריעל מאנדעלבוים הי"ד פון שטאט באבוב פון די גאר חשובע און געהויבענע באבוב'ער חסידים און ער האט פארפאסט היפש ניגונים, און א טייל דערפון איז געווארען אנגענומען אין די גאנצע וועלט, למשל די באקאנטע חופה ניגון וואס רוב וועלט זינגט עס ,און די באקאנטע פורים ניגון שושנת יעקב און נאך א באקאנטע וועלט'ס מארטש .

[רימנובער אייניקעל]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי זיידע ( טאטע'ס טאטע ) איז געווען ר' עזריעל מאנדעלבוים הי"ד פון שטאט באבוב פון די גאר חשובע און געהויבענע באבוב'ער חסידים און ער האט פארפאסט היפש ניגונים, און א טייל דערפון איז געווארען אנגענומען אין די גאנצע וועלט, למשל די באקאנטע חופה ניגון וואס רוב וועלט זינגט עס ,און די באקאנטע פורים ניגון שושנת יעקב און נאך א באקאנטע וועלט'ס מארטש .

יא וואר א דאנק אייך ,
יאך האב געמיינט צושרייבן דעם שושנת יעקב ניגון ס 'איז נאר געווען א פליטת וטעות הקולמוס.

[אלי' מקוה יוד]

וואס איז די אדרעס פון די ניחום אבלים פון הילד יצחק מנשה שווארטץ ע"ה?

[moishy56]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי זיידע ( טאטע'ס טאטע ) איז געווען ר' עזריעל מאנדעלבוים הי"ד פון שטאט באבוב פון די גאר חשובע און געהויבענע באבוב'ער חסידים און ער האט פארפאסט היפש ניגונים, און א טייל דערפון איז געווארען אנגענומען אין די גאנצע וועלט, למשל די באקאנטע חופה ניגון וואס רוב וועלט זינגט עס ,און די באקאנטע פורים ניגון ליהודים היתה אורה (נישט די סקולענער) און נאך א באקאנטע וועלט'ס מארטש .

אין די בילדער זעהט ער זיך אן ביי זיין איינקל'ס בר מצוה מיט זיין טייערע חשובע זוהן להבלחט"א ר' מענדל נ"י פון מאנטשעסטער .

מיט זיין חשובע זוהן להבלחט"א ר' שלמה מנחם נ"י פון מאנטשעסטער

[אלטן דור]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי

הרה"ג ר ' ישראל עזריאל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל

[רימנובער אייניקעל]

הרה"ג ר ' עזריאל ישראל אליעזר מאנדעלבוים זצ"ל רב דקהל תורה ותפילה מאנסי זיידע ( טאטע'ס טאטע ) איז געווען ר' עזריעל מאנדעלבוים הי"ד פון שטאט באבוב פון די גאר חשובע און געהויבענע באבוב'ער חסידים און ער האט פארפאסט היפש ניגונים, און א טייל דערפון איז געווארען אנגענומען אין די גאנצע וועלט, למשל די באקאנטע חופה ניגון וואס רוב וועלט זינגט עס ,און די באקאנטע פורים ניגון ליהודים היתה אורה (נישט די סקולענער) און נאך א באקאנטע וועלט'ס מארטש .

אין די בילדער זעהט ער זיך אן ביי זיין איינקל'ס בר מצוה מיט זיין טייערע חשובע זוהן להבלחט"א ר' מענדל נ"י פון מאנטשעסטער .

מיט זיין חשובע זוהן להבלחט"א ר' שלמה מנחם נ"י פון מאנטשעסטער

דמתקריא מענדל .