עניני ניטל והמסתעף

מנהגים וסגולות שונות

די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד

חרמש בקמה

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חרמש בקמה »

זיידעניו האט געשריבן:ב) ישנם ב' ניטל א' הנקרא "פוילישע ניטל" והוא מ - 24 ל - 25 דעצעמבער למספרם, משקיעת החמה עד חצות הלילה, והב' הנקרא "רוסישע ניטל" והוא מ – 6 ל – 7 יאנואר, מחצות היום עד חצות הלילה.

ג) החילוק בין ה"פוילישע וה"רוסישע" ניטל הוא מחלוקת בהתקופות של רב אדא ומר שמואל, הרוסישער ניטל הוא כמר שמאל דפסקינן כוותי', ועל כן בצאנז היו לומדים בהפוילישע ניטל וחששו רק להרוסישע ניטל, אבל הארי' דבי עילאי אבד"ק ווישניצא זי"ע הי' חושש גם לתקופת רב אדא ולא הרשה ללמוד בהפוילישע ניטל וכשמהר"ש מבאבוב זצ"ל כיהן פאר אח"כ כאב"ד בווישניצא וניהל שם ישיבתו המפורסמת ומשום כבודו באתרי' דרב לא הרשה ללמוד בישיבתו ונשאר כבר כך גם לאחר מכן.
(קדושת ציון לקוטי ענינים)

אין בין נישט קיין גרויסער מבין אין עניני חשבון השנים והתקופות. אבער עס זעהט מיר אויס ווי פארהאן א סתירה צווישן סעיף ב' און ג'. אין סעיף ב' ווערט געברענגט אז ניטל איז לויטן גריגוריאנישן לוח, און פון סעיף ג' איז געדרינגען אז דאס האט צו טאן מיטן לוח הירחי-שמשי???
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

קארל האט געשריבן:אינטערעסאנטער ארטיקל וועגן ניטל אין דער אלגעמיינער פרעסע.

דער ווייסט צופיל... האסט אן אנונג ווער דער בנימין כהן איז? (שרייבט דארט אז ער איז א זוהן פון אן ארטאדאקסישן רב, איז ער אליינס א פרייער?)
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

ער איז מסתמא נישט צו פרום. כ'האב אמאל געלייענט א בוך פון אים מיט'ן נאמען "מיי דזשיסאס יער", וואו ער דערציילט זיין געשיכטע וויאזוי ער האט א יאר צייט עקספלארירט פארשידענע קריסטליכע דענאמינאציעס ארומוואנדערנדיג מיט באפטיסטיסטישע און מארמאנישע מיסיאנערן וכו'. לויט ווי ער זאגט האט ער אונטערגענומען די מיסיע ווייל ער האט נישט געשפירט קיין סיפוק אין אידישקייט, אבער נאך יענעם יאר האט ער באקומען א שטערקערן געפיל פאר אידישקייט.
יוד איינער

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יוד איינער »

אינטערעסאנט ווי ער שמועסט דארט אויס אזוי באורך וואס דער באשעפטיגונג פון אונז אידן אום ניטל נאכט, און כאפט נישט וואס שטייט אונטער דעם, נעמליך : אז אלע אנדערע נעכט פון א גאנץ יאהר איז די עקסקלוסיווער באשעפטוגונג פון די אידעלעך נאר תורה לערנען, מי כעמך !! די לאנגע ווינטער נעכט, אך ווי שיין,

און דרך אגב, איז כדאי צוצושטעלן א באקאנטע ישיבישע חקירה, וואס טייל זענען זיך נוהג אדורכצוטוהן אום ניטל נאכט, די שאלה איז אויב לערנען אויפן ליטווישן דרך הלימוד, און אויף זייער פארדרייטע שטייגער, און פארקרומטע בויכיגע סברות מהלך, צו דאס מעג מען יא לערנען ניטל , ווייל דאס איז בכלל נישט אינעם גדר פון לימוד התורה, אדער ניין אפילו דאס אויך נישט ווייל די עפטערמעט, און זויערן עפעקט און טעם וואס דאס קען חלילה בלייבן און מויל, קען זיך דאך חלילה וחס אפרופן אויך אויף צומארגנס נאך ניטל, און דאס טויג שוין נישט,
דאס קלערט אויך אויף פארוואס ביי די ליטווישע קרייזן איז די מנהג ניטל קיינמאהל נישט אנגענומען געווארן,......
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

קארל האט געשריבן:ער איז מסתמא נישט צו פרום. כ'האב אמאל געלייענט א בוך פון אים מיט'ן נאמען "מיי דזשיסאס יער", וואו ער דערציילט זיין געשיכטע וויאזוי ער האט א יאר צייט עקספלארירט פארשידענע קריסטליכע דענאמינאציעס ארומוואנדערנדיג מיט באפטיסטיסטישע און מארמאנישע מיסיאנערן וכו'. לויט ווי ער זאגט האט ער אונטערגענומען די מיסיע ווייל ער האט נישט געשפירט קיין סיפוק אין אידישקייט, אבער נאך יענעם יאר האט ער באקומען א שטערקערן געפיל פאר אידישקייט.

יישר כח. ער האט געהייראט מיט א גיורת, א טאכטער פון א גלח, און וואוינט אין דזשארדזשיע מיט איר און 2 הונט..
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

קרעמער האט געשריבן:יישר כח. ער האט געהייראט מיט א גיורת, א טאכטער פון א גלח, און וואוינט אין דזשארדזשיע מיט איר און 2 הונט..

אינטערעסאנט...
פון וואנעט נעמסטו די אינפארמאציע?
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

פון דיין לינק. זיי האבן דארט א לינק פון אינפארמאציע (מיט א בילד) פונעם שרייבער.
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

אה, כ'זע. יישר כח.
ברוקלין
שר חמישים ומאתים
תגובות: 381
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 18, 2009 1:53 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ברוקלין »

ער איז כאטשיג מודה אז די יודען האבען געהאט פארוואס טרויעריג צי זיין ניטל נאכט. נאך די דרשות אין "תפילות" פין גלח פלעגען די "פויערן" ארויסגיין אין אויסשיסען יידישע פענסטער'ס (מעסיג געזאגט) וכדומה.

ב"ה היינט איז דאס נישט דא, היינט זענען די מוסעלמענער אינזערע שונאים. ווען איז זייער ניטל נאכט?
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35146
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

ברוקלין האט געשריבן:ב"ה היינט איז דאס נישט דא, היינט זענען די מוסעלמענער אינזערע שונאים. ווען איז זייער ניטל נאכט?

דאס יאר האבן זיי געהאלטן דעם 25'סטן דעצעמבער...
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
מאטקע
שר מאה
תגובות: 217
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג דעצעמבער 05, 2008 4:20 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מאטקע »

קארל האט געשריבן:אינטערעסאנטער ארטיקל וועגן ניטל אין דער אלגעמיינער פרעסע.


קען דאס איינער ביטע ציטירען, ס'איז מיר בלאקט.
אוועטאר
אלף בית
שר האלפיים
תגובות: 2738
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג נאוועמבער 10, 2008 4:37 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך אלף בית »

ברוקלין האט געשריבן:ב"ה היינט איז דאס נישט דא, היינט זענען די מוסעלמענער אינזערע שונאים. ווען איז זייער ניטל נאכט?

אז די ווילסט האלטן די מוסלמענער ניטל וועלן מיר פערציג טאג נישט לערנען
א גוט ווארט איז אלעמאל גוט
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

מאטקע האט געשריבן:
קארל האט געשריבן:אינטערעסאנטער ארטיקל וועגן ניטל אין דער אלגעמיינער פרעסע.


קען דאס איינער ביטע ציטירען, ס'איז מיר בלאקט.


Holy Night
The little-known Jewish holiday of Christmas Eve. Seriously.
By Benyamin Cohen
Updated Wednesday, Dec. 23, 2009, at 7:03 AM ET

'Twas the night before Christmas, and all through the house, Jews were playing dreidel, being celibate, and tearing toilet paper. Allow me to explain. Please.
The Jewish community has long had a tense relationship with Christmas. You wouldn't know it by the two main customs observed by many 21st-century Jews on Dec. 25: eating Chinese food and being the first to see the Christmas blockbuster. But less well-known are the more historic—and, to be blunt, more bizarre—Christmas Eve customs that Jewish communities have kept secret, even from most Jews. As a public service announcement, I'm here to let you in on what the rabbis thought about Christmas Eve. Gather round, little ones. This is a scary tale.

The Talmud, with its share of rabbinic repudiations against Jesus, was never a big fan of Christmas. Call it the Grinch. Indeed, the rabbis looked at it as a day of mourning—perhaps due to the suffering that Jews encountered in Jesus' name throughout history. And Christmas Eve—named "Nittel Nacht" by Jewish scholars in the 17th century—took on a life of its own. Some Jewish mystics were under the impression that many apostates were conceived on Christmas Eve (which is one reason the rabbis forbade - on Dec. 24; more on that later). In Europe, the Jewish community was victim of more acts of violence on this night. All in all, it didn't end up being a festive evening for Jews.

And so the rabbis decreed that the public study hall be closed and that no Torah learning take place on this night. I guess it's our version of "Silent Night"—literally. The edict came about partially because of pogroms, but the leaders were also concerned about the popularly held belief in Judaism that studying the Torah brings spiritual benefit to the world at large. Many didn't want to make this positive contribution on what they considered a "pagan" night.

Although there is no exact demarcation as to the genesis of this odd holiday, the renowned Talmudist Rabbi Samuel Eides (commonly known as the Mahrasha in Torah circles) observed Nittel Nacht as early as the late 1500s. The Baal Shem Tov, a famous Jewish mystic and the founder of Hasidism, popularized the holiday in the 1700s. Many rabbis after him added on their own special rules. By the mid-1900s, when Judeo-Christian relations matured, the Christmas Eve customs fell mostly by the wayside as the Jewish community wanted to show their support for their Christian neighbors. While there are still some Orthodox groups that observe Nittel Nacht, these are not widespread customs among modern Jews. Indeed, in doing research for this article, I found that asking for information on Nittel Nacht was sort of equivalent to asking for directions to the nearest Freemasonry.

Although Torah study was forbidden, some privately studied what's called Toledot Yeshu—a medieval manuscript that tells the story of Jesus from a non-Christian perspective. A few didn't even sleep on Christmas Eve for fear that they might dream about Torah study. It's probably the only time the rabbis would prefer visions of sugarplums dancing in your head. Hassidic legend says that dogs, often and quizzically seen in ancient Jewish texts as a symbol of evil, appear to those who study Torah on this night.

The rabbinic sages behind Nittel Nacht also decreed that a married couple should not have - on Christmas Eve. I guess they would shudder at all the unmarried Jews today who use the night to hook up at Jewish singles events. (There are similar customs—no Torah study, no -, etc.—on the ninth day of the Hebrew month of Av, the historic date on which both of the Jewish Temples were destroyed. Ironically, many rabbinic authorities actually suggest this was the actual day of Jesus' birth.)

In classic Talmudic fashion, there are debates as to when Nittel Nacht actually begins. Chaim Saiman, a law professor at Villanova who specializes in Jewish legal theory, calls it the "Russian nesting doll" theory. Ask one question and several others pop out. You can't study Torah on Christmas Eve? Great … when does that start? Midday? Sunset? Nightfall? And since Orthodox Christians observe Christmas in January, there was actually a rabbinic debate about when to "celebrate" Nittel Nacht. Not surprisingly, extra-strict Jews decided to hedge their bets and observed Nittel Nacht on both nights.

So what would Jews do on Christmas Eve?

1) Tear toilet paper. I kid you not. Bear with me, as the reason is a bit convoluted: Observant Jews do not tear anything on the Sabbath as they consider it a form of "work." As such, they either don't use toilet paper on Saturdays (opting instead for pipe-clogging tissues) or pre-rip toilet paper before sundown on Friday. (I reluctantly confess, this is something I was exposed to while growing up the son of an Orthodox rabbi.) Since Jews were not allowed to study Torah on Christmas Eve, the rabbis still wanted the community to be doing something, um, productive. So they suggested people spend the time pre-ripping toilet paper for the entire year. I wish I was joking but, alas, I am not.

2) Play cards, play chess, spin a tiny top. Many synagogues held poker games on Christmas Eve; some say this is where the custom of spinning the dreidel on Hanukkah matured from, as a way for Jews to pass to the time.

3) Everything from managing finances to reading secular books to, get this, sewing. (That last one was actually a custom of the late Lubavitcher Rebbe, Rabbi Menachem Mendel Schneerson.)

It's obviously important to keep in mind that the often bizarre customs of Nittel Nacht were, as Rabbi Ari Enkin points out, "born out of political realities rather than theological ones. … Nittel Nacht comes to us from an era when relations between Jews and Christians, the Church and Judaism, could be described as 'tense' at best. We are fortunate to be living in a day and age where relations between these two groups have flourished immensely."

I couldn't have said it better. This is an era of remarkable religious tolerance. Hanukkah menorahs get erected next to Christmas trees at the mall. Kwanzaa gets its own postage stamp. The Gap's holiday commercials name-check winter solstice. Which is why most Jews no longer celebrate (or even know about) Nittel Nacht. It is, on many levels, a holiday far past its expiration date.

Regardless, because it's the nature of the beast, there will be Jews gone rogue: holding poker tournaments and furiously ripping toilet paper this Christmas Eve. And to them I simply say, "Merry Nittel Nacht, and to all a good night."
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

נאך אינטערעסאנטער חומר פון דעם בארימטן דענקער און היסטאריקער מארק שאפירא:
http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... 65&hilite=
אוועטאר
פארצייטישע
שר חמישים ומאתים
תגובות: 377
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יאנואר 21, 2009 1:47 pm
לאקאציע: אין די אלטע היים

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פארצייטישע »

קארל, יישר כח פאר'ן עס אראפברענגען

אבער לפע"ד זאלסטו אויסמעקן אפאר ווערטער דא, און א פאר שורות דארט ודי
מ'דארף באהלטן א ספאדיק אן אלטן, בחדרי חדרים זייער גוט, עס זאל זיין א וואונדער, פאר אונזערע קינדער, אז אזוי איז געגאנגען אן ערליכען איד
קארל
שר חמש מאות
תגובות: 797
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך סעפטעמבער 09, 2009 11:16 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קארל »

שחמט בליל ניטל? לא בחסידות ויז´ניץ
ראשי החסידות הורו לבטל את המנהג, שהיה משבש את סדרי הישיבה ביום למחרת. השנה, הלכו תלמידי הישיבה לישון מוקדם
מנחם שוורץ י"א בטבת תש"ע 18:38 28.12.09 הדפסה


שחמט
ליל ניטל שחל השבוע היה שונה מקודמיו בהיכלי ישיבות ויזניץ בארץ ובעולם. במקום לקיים את משחקי השחמט והקלפים המסורתיים, נקראו תלמידי הישיבה להקדים את זמן השינה לשעה 22:00 ואת ההשכמה ל-5:00, כדי שלא לשבש את סדרי הישיבה למחרת. ליל ניטל, היום שבו נולד אותו האיש מנוצל למשחקי חולין ונחשב ללילה שנמנעים מללמוד בו תורה, כדי שלא להוסיף חיות באותו האיש.

בלוחות המודעות בישיבות נתלו מודעות בזה-הלשון: "תלמידי הישיבות הקד' (הקדושות) דויז'ניץ ובחורי החבורות ד'צעירי ויז'ניץ' די בכל אתר ואתר (שבכל מקום ומקום), בארץ ובחוץ לארץ, מתבקשים לעלות על יצועם בשעה 10.00 בלילה ולהיות למחרת בביהמ"ד (בבית המדרש) לעבודת הבורא בשעה 5.00 לפנות בוקר, זאת לבקשת "מורנו הרה"צ (הרב הצדיק) שליט"א".

"הבחורים שיקיימו את הבקשה הנ"ל יקבלו אי"ה (אם ירצה השם) גמולם הטוב", מובטחים המשתתפים.

את הידיעה פרסם לראשונה העיתונאי קובי נחשוני באתר ynet.
http://www.kikar.net/שחמט.html
ברוקלין
שר חמישים ומאתים
תגובות: 381
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 18, 2009 1:53 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ברוקלין »

ניטל האט מען געהאלטען בעיקר אין די קריסטליכע לענדער, אין א"י אפשר טאקע איז אנדערש. דאך א חידוש משנה צי זיין זייער קבלה.
גוט

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך גוט »

ברוקלין האט געשריבן:ער איז כאטשיג מודה אז די יודען האבען געהאט פארוואס טרויעריג צי זיין ניטל נאכט. נאך די דרשות אין "תפילות" פין גלח פלעגען די "פויערן" ארויסגיין אין אויסשיסען יידישע פענסטער'ס (מעסיג געזאגט) וכדומה.

ב"ה היינט איז דאס נישט דא, היינט זענען די מוסעלמענער אינזערע שונאים. ווען איז זייער ניטל נאכט?


תיקון טעות : מיינט צו זאגן שונאים פון די ציונים אדער מאקסומום 'דורך די ציונית'ס

אגב שמעתי מר' לייביש מפשווארסק - שענין שאומרים היום בא'י אין העולם אוחזים הניטל - שלכאו הוא טעות ואדרבה אינו רואה סיבה שבא''י לא יחזיק זאת
אוועטאר
פאכמאן
שר חמישים ומאתים
תגובות: 426
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יולי 12, 2009 2:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך פאכמאן »

א אינטערסאנטע דרשה בנוגע ניטל פון הר"ר שמואל שלמה טעלער שליט"א קען מען הערן אויף 212-444-9899 (דרוקט נומ. 6, 5, 3 אנצוקומען צו די ניטל דרשות)
אוועטאר
scy4851
שר ששת אלפים
תגובות: 6804
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 29, 2008 11:57 am
לאקאציע: אפשר קען איינער מיר זאגען וויא!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך scy4851 »

לעצטענס געהערט אז ווען ר' יעקב ארענשטיין ז"ל איז געווען ראש הישיבה און נייטרא האט ער איינמאל באמערקט א קיפקע בחורים שטייען בא א טעלעפאן. האט ער זיי געפרעגט, וואס גייט פאר, האבען זיי אוהם גענטפערט אז זיי רופען פרעגען ווען איז ניטל.
האט זיי ר' יעקב געפרעגט, וויא אהון רופען זיי?
האבען זיי גענטפערט, אז זיי רופען קיין סקווירא.
האט ער זיי געזאגט,
נעה...נישט סקווירא דארפטס עטס רופען....און וואטיקאן דארפטס עטס רופען!
the SCY is the limit
חוקר ודורש

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חוקר ודורש »

איך האב צושרייבען וועגען ניטל גאנצע בלעטער אויב מען איז נאך אינטעסירט וועל איך שרייבען

ענין 1) פארוואס איז דא צוויי ניטל'ס

ענין 2)ווי איז די ערשטע מקור ביי אונז וועגען ניטל

ענין 3) וואס ביידייט די ווארט ניטל

ועוד כמה ענינים

אויב מען וויל קען מען אויך פרעגען און איך וועל פארבירען צו ענפערען בעהש"י
חרמש בקמה

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חרמש בקמה »

חוקר ודורש האט געשריבן:ענין 3) וואס ביידייט די ווארט ניטל

?????????
אינטרעסאנט, נו?
חוקר ודורש האט געשריבן:ועוד כמה ענינים

????????
אינטרעסאנט, אדרבה ברענגט.
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27043
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

די באדייט פון ווארט ניטל/ניתל האט מען שוין דערמאנט אבער לאמיר הערן וואס כבודו ווייסט דערוועגן.
חרמש בקמה

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך חרמש בקמה »

מיללער האט געשריבן:די באדייט פון ווארט ניטל/ניתל האט מען שוין דערמאנט אבער לאמיר הערן וואס כבודו ווייסט דערוועגן.

איך האב אן השגה דערויף, עס פאסט נישט דער ווארט ניתל פאר א געהאנגענער; אדער נתלה, אדער תלוי, וואס איז דאס פאר א מין ניתל?
שרייב תגובה

צוריק צו “מנהג ישראל”