התכלת והחלזון מהו

דיונים ועיונים בדבר ה' זו הלכה

די אחראים: אחראי,גבאי ביהמד

מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

וואס הייסט טפל שבטפלים, אויב תכלת איז געווען אזוי חשוב אין טייער ביי די גויים איז אז אלע שרייבן וועגן אלא קאלירן און לאזן אויס תכלת הייסט עס אז עס איז נישט באשטאנען עפעס אנדאערש חוץ פון מורקס, נאר עס זעהט עפעס אויס אז די מתנגדי המורקס האבן געהערט א כרוז מן השמיים אז די מורקס איז נישט די תכלת ממילא האבן זיי נישט קיין פראבלעם מיט אלע מיני דחוקים און משונדיגע תאוריעס.

אריסטו שרייבט אז די מורעקס האט געמאכט צוויי קאלירן שווארץ אין רויטלעך, און כנראה מיינט ער בלוי נישט שווארץ אזוי ווי עס איז מוכרח אין רמבם טון אנדערע ראשונים אז זיי רופן בלוי שווארץ, און אזוי אנדערע שרייבערס פון יענע צייטן שרייבן וועגן בלוי, עיין חותם של זהב אפענע ראיות.

ועגן קארעליום וויייס איך נישט וואס דו ווילסט, קודם איז דאס סינטעטיש, און צווייטנס קען מען מיט דעם נישט פארבן בגדים, נאר מפלעגט דעס ניצן צו פארבן האלץ און שטיינער וכדומה, איז מה הקשר לתכלת.
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

מצפים לישועה האט געשריבן:וואס הייסט טפל שבטפלים, אויב תכלת איז געווען אזוי חשוב אין טייער ביי די גויים איז אז אלע שרייבן וועגן אלא קאלירן און לאזן אויס תכלת הייסט עס אז עס איז נישט באשטאנען עפעס אנדאערש חוץ פון מורקס, נאר עס זעהט עפעס אויס אז די מתנגדי המורקס האבן געהערט א כרוז מן השמיים אז די מורקס איז נישט די תכלת ממילא האבן זיי נישט קיין פראבלעם מיט אלע מיני דחוקים און משונדיגע תאוריעס.

אריסטו שרייבט אז די מורעקס האט געמאכט צוויי קאלירן שווארץ אין רויטלעך, און כנראה מיינט ער בלוי נישט שווארץ אזוי ווי עס איז מוכרח אין רמבם טון אנדערע ראשונים אז זיי רופן בלוי שווארץ, און אזוי אנדערע שרייבערס פון יענע צייטן שרייבן וועגן בלוי, עיין חותם של זהב אפענע ראיות.

ועגן קארעליום וויייס איך נישט וואס דו ווילסט, קודם איז דאס סינטעטיש, און צווייטנס קען מען מיט דעם נישט פארבן בגדים, נאר מפלעגט דעס ניצן צו פארבן האלץ און שטיינער וכדומה, איז מה הקשר לתכלת.

קודם, יא דאס איז א טפל שבטפלים, ווען די עצם רעיון אז די מיורעקס איז די חלזון איז אפגעפרעגט מכל וכל, (די כרוז מן השמים איז ארויסגעקומען באלד 2000 יאר צוריק, עס ווערט גערופן תלמוד בבלי) איז די נושא וואס די גוים האבן אפשר געטוען א טפל שבטפלים.

און איז אודאי נאריש צו מאכען פלפולים פון אריסטו, און נישט סתם פלפולים נאר א פלפול ע"ג פלפול, ווייל פון דעם וואס אריסטו רעדט 'נישט' פון די זאך וואס איז געווען אזוי פשוט אז ער זאל 'יא' רעדן דערפון, איז א סימן אז ס'איז געווען אזוי פשוט אז ער האט 'נישט' געדארפט רעדן דערפון... סתם ליצנות.

חותם של זהב איז מלא זיופים, און זיינע ראיות זענען נישט ראוי לעלות על שלחן מלכים

לגבי קארעליום, 1) ווער זאגט אז ס'איז סינטעטיש? 2) ווער זאגט אז מען קען נישט פארבן דערמיט?
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

נישט נאר אריסטו נאר קיין איין שרייבער פון יענע צייטן וואס זענען מאריך וועגן קאלירן וואס מען פארבט קליידער דערמאנען גארנישט וועגן תכלת חוץ פון מורקס און תולעת שני (און אפשר אויך די לאק ואס מען האט גענוצט פאר ארגמן) און קאלירן פון געוויקסן, ווען אין אונזערע מקורות שטייט אז תכלת איז געווען די מערסטע חשוב ביי די מלכים ושרים, מסתמא האבן זיי אלע צוזאמען אפגעשמועסט צו מאכן א חרם אויף די תכלת, כדאי די יודן זאלן מיינען אז די אמתע תכלת איז די מירעקס און נכשל ווערן אין פלאשע תכלת און גיין קעגן די מסורה און קעגן גדולי ישראל רח״ל...

וועגן די ספר חותם של זהב אפשר שרייב טאקי וואס דו האסט אפצופרעגן זיינע ראיות וועגן דעם עניין פון צו זיי האבן געשריבן וועגן בלוי, נאר איך בעט דיך שרייב אביסל מער צודעזאך ווי דו האסט גשריבן וועגן אריסטו און קארעליום...
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

מצפים לישועה האט געשריבן:נישט נאר אריסטו נאר קיין איין שרייבער פון יענע צייטן וואס זענען מאריך וועגן קאלירן וואס מען פארבט קליידער דערמאנען גארנישט וועגן תכלת חוץ פון מורקס און תולעת שני (און אפשר אויך די לאק ואס מען האט גענוצט פאר ארגמן) און קאלירן פון געוויקסן, ווען אין אונזערע מקורות שטייט אז תכלת איז געווען די מערסטע חשוב ביי די מלכים ושרים, מסתמא האבן זיי אלע צוזאמען אפגעשמועסט צו מאכן א חרם אויף די תכלת, כדאי די יודן זאלן מיינען אז די אמתע תכלת איז די מירעקס און נכשל ווערן אין פלאשע תכלת און גיין קעגן די מסורה און קעגן גדולי ישראל רח״ל...


1) ניין עס ווערט נישט דערמאנט אין אריסטו אדער פליני אז תכלת איז געווען עפעס ספעציעל אין זייערע צייטן, און עס ווערט נישט דערמאנט אז מען האט געמאכט תכלת קאליר פון מיורעקס, און עס איז אפילו נישט קלאר אויב מען האט געקענט בימיהם מאכען בלוי מיט די מיורעקס, (זיי האבן נישט געהאט קיין אלטרע וויאלעט לייטס)
סא דיינע איבריגע ווערטער זענען נישט רעלעווענט

מצפים לישועה האט געשריבן:וועגן די ספר חותם של זהב אפשר שרייב טאקי וואס דו האסט אפצופרעגן זיינע ראיות וועגן דעם עניין פון צו זיי האבן געשריבן וועגן בלוי, נאר איך בעט דיך שרייב אביסל מער צודעזאך ווי דו האסט גשריבן וועגן אריסטו און קארעליום...


ביסט פארטיג מיטן קונטרס כולו הפך לבן? די איינציגסטע זאך וואס די האסט איז א גמרא וואס שטייט נישט וואס די זאגסט!
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

ער איז נישט מחדש אסאך מער פון די אנדערע קונטריסים, זיין עיקר חידוש איז דאס אז די תכלת איז געווען זייער חשוב ביי די גויים ביז די צייט פון די שרייבערס וואס שרייבן וועגן די מיורקס, נאר א קורצע צייט פאר די שרייבערס האבן אנגעהויבן צו שרייבן וועגן די קאלירן האט מען פלוצלינג וועגן עפעס א מיסטערישע סיבה אויפגעהערט צונוצן די תכלת און מען איז אריבער אויף מיורקס, און די תכלת איז אינגאנצן פארגעסן געווארן ביי די גויים, און נאר די יודען האבן דאס ממשיך געווען צו נוצן, און מיט דעם וויל ער פאר ענטפערן די גרויסע קשיא וואס אלע שרייבער זענען זיך אונגאנצן מתעלם פון די תכלת.

בנוגע אריסטו ער גייט נישט אריין בכלל און דעם עניין פון וועלעכע קאלירן מען האט גנוצט נאר פון וואס מען האו געמאכט די קאלירן און אלע פרטים וועגן זיי, און די שפעטערע שרייבער וויייס איך נישט צו זיי שרייבן וועגן דעם, עס קען זיין אז שפעטער איז געווען די סטייל מער פערפול ביי די מלכים אבער סאיז קלאר אז סגעווען אויך א שימוש פון תכלת פון די גמרא אין עירובין , אויך אין אין מדרש איז דא אסתירה און איין פלאץ שטייט אז די בגדי מלכים זענען תכלת, אין א אנדערע פלאש שטייט אז די חשובסטע פון אלעס איז ארגמן, עס קען זיין אז אין די שפעטערע דורות האט זיך דאס געביטן.

פארוואס שרייבסטו נישט וואס דו האסט אפצופרעגן דעם חותם של זהב, ווייל זיינע ראיות זעען מיר אויס זייער שטארק.
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

1) וואלכע מדרש זאגט אז די בגדי מלכים זענען געווען תכלת?

2) לפי דבריך רעדט רעדט אריסטו נישט פון קאלירן נאר פון די זאכען וואס מען האט געמאכט קאליר, פארוואס איז קארעליום א מיסטעריע? אי נישט אינטערסאנט אז א בלויע קאליר וואס מען האט זיך באניצט אין יענע יארן, איז פארגעסן געווארן די זעלבע צייט פון תכלת, ועקבותיו לא נודעי?

די גמרא פון עירובין איז נישט קיין שום אינדיקציה וואס די גוים האבן געטוען בימיהם, און איז באמת א זייטיגע ענין, מען נישט בויען אפילו קיין טעאריע אויף דעם מיני חשבונות.

איך האב נישט געוואלט אריבערגיין צום חותם של זהב פאר די האסט אפגעשלאסן דעם כולו הפך לבן שמועס, אי"ה שפעטער וועל מיר אים צונעמען
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

זה לשון ספר חותם של זהב
אריסטו ופליניוס
אריסטו לא פירט כלל על הגוונים, רק כתב בכלליות שהיו ב' מיני צבעים בדם הפורפורה האחד אדום והשני מלן )ועי' לעיל ח"א אות י"א סע' ב ד"ה ומכח זה וע"ע בהערה שם שגם תכלת ואינדיגו היה קרוי מלן(. ופליניוס כתב על ב' מיני חלזונות שמפיקים מהם כמה מיני צבע, מה'בוקינום' )חצוצרה, והוא הנקרא 'אדומת הפה'( המצוי על הסלעים, עושים צבע פורפור ]שתרגמוהו ארגמן[, והמין השני הוא הנקרא ' ֶפּ ַלא ִג ַיא' שהתחלק לכמה מינים, שהאחד הוא מוּ ֶר ְקס האבן המצוי בין הסלעים במים, שיצלח מאוד לצבע הכּונכיליא ]שיש שתירגמוהו תכלת – כמו בוכהרט לפני 400 שנה בהרבה ראיות מספרי פליניוס, ועוד מתרגמים[, והיה צבעו יקר ועמיד בהרבה מזה שעשו מהבוקינו"ם ואף סממני הצביעה שלו שונים. ובמקום אחר כתב שאחד מגווני הפורפורה פלאגיא )הפורפורה הימי, הכולל גם את הטרונקולוס \ קהה־קוצים הנקרא שם מוֶּרְקס האבן, וגם את ה"חד קוצים"(, הוא כפרח מסוים )היליוטרופיום(, שכתב על פרח זה במקום אחר שצבעו כמראה הרקיע )קאערוליום(.
אוועטאר
שטאלצער יוד
שר האלפיים
תגובות: 2438
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג מאי 19, 2016 2:00 pm

תגובה דורך שטאלצער יוד »

מאמענט נח.PNG
מאמענט נח.PNG (629.32 KiB) געזען 3662 מאל
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

אלד וויליאמסבורג האט געשריבן:1) וואלכע מדרש זאגט אז די בגדי מלכים זענען געווען תכלת?

2) לפי דבריך רעדט רעדט אריסטו נישט פון קאלירן נאר פון די זאכען וואס מען האט געמאכט קאליר, פארוואס איז קארעליום א מיסטעריע? אי נישט אינטערסאנט אז א בלויע קאליר וואס מען האט זיך באניצט אין יענע יארן, איז פארגעסן געווארן די זעלבע צייט פון תכלת, ועקבותיו לא נודעי?

די גמרא פון עירובין איז נישט קיין שום אינדיקציה וואס די גוים האבן געטוען בימיהם, און איז באמת א זייטיגע ענין, מען נישט בויען אפילו קיין טעאריע אויף דעם מיני חשבונות.

איך האב נישט געוואלט אריבערגיין צום חותם של זהב פאר די האסט אפגעשלאסן דעם כולו הפך לבן שמועס, אי"ה שפעטער וועל מיר אים צונעמען


1) מדרש הגדול במדבר ד, ה, שכן דרכן של מלכים פורפורא שלהם תכלת, וכן כתב הראביה בשם הירושלמי שתכלת הוא פורפורא, וכן הרמבן כתב שגם היום לא ירים איש את ידו ללבוש תכלת חוץ ממלך הגויים.

2) קענסט בעסער מסביר זיין כהאב נישט פארשטאנען קיין איין ווארט.

פונקט ווי עס לייגט זיך אינגאנצן נישט אויפן שכל אז יודען זאלן ניצן דוקא איין סארט פעינט צו פארבן די ווענט פון די הויז אין גויים זאלן דווקא נוצן א אנדערע סארט, אזוי לייגט זיך נישט אויפן שכל אז גויים זאלן נוצן דוקא אנדערע סארט בלויע פארב פאר בגדים.
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

מצפים לישועה האט געשריבן:
אלד וויליאמסבורג האט געשריבן:1) וואלכע מדרש זאגט אז די בגדי מלכים זענען געווען תכלת?

2) לפי דבריך רעדט רעדט אריסטו נישט פון קאלירן נאר פון די זאכען וואס מען האט געמאכט קאליר, פארוואס איז קארעליום א מיסטעריע? אי נישט אינטערסאנט אז א בלויע קאליר וואס מען האט זיך באניצט אין יענע יארן, איז פארגעסן געווארן די זעלבע צייט פון תכלת, ועקבותיו לא נודעי?

די גמרא פון עירובין איז נישט קיין שום אינדיקציה וואס די גוים האבן געטוען בימיהם, און איז באמת א זייטיגע ענין, מען נישט בויען אפילו קיין טעאריע אויף דעם מיני חשבונות.

איך האב נישט געוואלט אריבערגיין צום חותם של זהב פאר די האסט אפגעשלאסן דעם כולו הפך לבן שמועס, אי"ה שפעטער וועל מיר אים צונעמען


1) מדרש הגדול במדבר ד, ה, שכן דרכן של מלכים פורפורא שלהם תכלת, וכן כתב הראביה בשם הירושלמי שתכלת הוא פורפורא, וכן הרמבן כתב שגם היום לא ירים איש את ידו ללבוש תכלת חוץ ממלך הגויים.


מדרש הגדול איז נישט קיין מדרש, עס איז תימנ'ער ספר על התורה, און אדרבה אויב איז עס א מדרש וואלט געווען א געוואלדיגע ראי' א בפירוש'ע מדרש צו די רמב"ם אז די דם החלזון איז שחור כדיו... (און אלע ענקערע פשעטליך אז די רמב"ם האט זיך טועה געווען פון שלעכטע תרגום פון אריסטו פאלן אוועק)

די ראבי"ה רעדט נישט פון וואס די מלכים זענען געגאנגען, און (בכלל איז עס פאלטש אפגעלערנט די ראבי"ה, דאכט זיך מיר האבן עס אויסגעשמועסט אין די פריערדיגע בלעטער)

די רמב"ן, בימיו די מלכים וואס זענען געגאנגען אנגעטוען בלוי, האבן געניצט פשוטע קלא-אילן, אזוי האט מיר באשטעטיגט די פרענצויזישע מוזעאם

מצפים לישועה האט געשריבן:2) קענסט בעסער מסביר זיין כהאב נישט פארשטאנען קיין איין ווארט.

פונקט ווי עס לייגט זיך אינגאנצן נישט אויפן שכל אז יודען זאלן ניצן דוקא איין סארט פעינט צו פארבן די ווענט פון די הויז אין גויים זאלן דווקא נוצן א אנדערע סארט, אזוי לייגט זיך נישט אויפן שכל אז גויים זאלן נוצן דוקא אנדערע סארט בלויע פארב פאר בגדים.


אקעי ריפיעט, די גוים האבן נישט געניצט מורקס צו מאכען בלוי, און די אידען אוודאי נישט, מען האט געמאכט פורפל דערמיט.
בלוי האט מען געמאכט מיט חלזון אדער מיט קלא אילן, יא סיי די אידען און סיי די גוים! וואס איז געווען די חלזוו? איך ווייס נישט, אבער נישט די מורקס!
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

מדרש הגדול איז א ליקוט פון מדרשים און ראשונים פון זיבן הונדרעט יאר צירוק, און וואס איז אחילוק צו סאיז א תימנער אדער א אשכנעזישע, און איז דען א ספק אז תכלת איז א מלבוש מלכים? למשל די מדרש מה מלך לובש פורפורא אף מרדכי לובש פורפורא שנאמר בלבוש מלכות תכלת וחור, און איבעראל שטייט תכלת פאר ארגמן איז משמע אז דאס איז חעשעבער.

די ראביה זאגט אז פופורא איז תכלת, און דאס איז יעדער מודה אז פורפורא איז א מלבוש מלכים די שאלה איז נאר צו סאיז תכלת.

עס קען נישט זיין אז דאר רמבן רעדט פון קלא אילן ווייל אויף קלא אילן איז קיינמאל נישט געווען קיין גזירה, אמת אז נאך די צייטן פון רמבן האט אויפגעהערט צו נוצן מיורעקס און מען איז אריבער צו אינדיגו ווייל מען האט געטראפן א וועג עס צו מאכן אס סזאן זיך האלטן, אזוי שטייט אין רדבז.

איך האב נאר געזאגט אז דער קונטרס כולו הפך לבן האקט אין קאפ אריין אז ער זאגט אז די גויים האבן אויפגעהערט צו נוצן תכלת ביי די צייטן פון די אמאליגע שרייבער און אריבער צו מיורעקס און פון דעם האבן זיי געמאכט בלויע פארב.

אגב ווי איז נעלם געווארן דער מצווה מען, פאר וואס קומט ער מיר נישט העלפן אביסל, איך האב נישט אזויפיל צייט מאריך צו זיין אליין.

נאך א שאלה וואס שטעלסטו זיך אזוי אין די לענג און די ברייט מיט ראיות פון אינטער דער ערד אס סאיז נישט די ריכטיגע תכלת, וואס וועט שאטן אז יודען וועלן ג'יין מיט אפילו ספק תכלת? אם לא יועיל לא יזיק. ויפל גרויסע חשובע ת״ח זענען דא וואס האבן זיך שטארק אריין געטוהן אין דעם נושא זענען גקומען צו א מסקנא אז סאיז נישט די ריכטיגע תכלת? איך האב נישט געהערט אפילו פון איינס, מצד, שני איז דא אסאך גאר חשובע רבנים ואס האבן שטארק חוקר געווען די נושא טייל פון זיי חדשים ארוכים און זענען גקומען צי די מסקנא אס עס וודאי תכלת, רשימה חלקית, הרב זלמן נחמיה גולדברג, הרב שריה דבליצי, הרב משה מרדכי קארף, הרב עמרם אופמאן, הרב שמואל נאדל, הרב שמואל טל, הרב זילברמן, הרב דוב ליאור, הרב חיים יוסף דוד ווייס, הרב ישראל בעלסקי זצל, ווינער רב שליטא, און הרב אופמן שרייבט אז ער ווייסט פון כמה גדולי ישראל ואס גייען מיט תכלת בצנעא, און עס איז אויך דא א ציבור פון טויזנטער בני תורה אנוסים נישט קיין ברסלבר חסידים, וואס גייען מיט תכלת בצנעא, חוץ פון אסאך תלמידי חכמים וואס האלטן אס סאיז ריכטיגע תכלת אדער זענען נוטה אזוי און זיי גייען נישט מיט תכלת ווייל עס איז נישט מקובל אדער זיי מייינען אז די גדולים זענען זיך מתנגד צו דעם.
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

מצפים לישועה האט געשריבן:מדרש הגדול איז א ליקוט פון מדרשים און ראשונים פון זיבן הונדרעט יאר צירוק, און וואס איז אחילוק צו סאיז א תימנער אדער א אשכנעזישע,

אקעי, ביסט שוין מודה אז מדרש הגדול איז נישט קיין מדרש, און נישט קיין ליקוט פון בלויז מדרשים, נאר אויך פון ראשונים. אמת ס'איז נישט קיין חילוק וואו עס איז מלוקט געווארן. די נקודה אז ס'איז א תימנ'ר איז מסביר צו זיין ווי קומט א נאמען ווי מדרש אויף א ספר וואס איז נישט קיין מדרש. דער תירוץ איז אז דאס איז פון תימן, און אין תימן ווערט יעדער ספר על התורה גערופן מדרש (אזוי ווי מדרש רבינו בחיי). איינמאל דאס איז א ליקוט, און ער איז מלקט שוין פון ראשונים אויך, איז דאס נישט קיין מקור פאר מדרשים. פינטעל.

מצפים לישועה האט געשריבן:און איז דען א ספק אז תכלת איז א מלבוש מלכים?

אויב ס'איז נישט קיין ספק אז תכלת איז א מלבוש מלכים, צו וואס האסטו געדארפט דעם מדרש הגדול?

מצפים לישועה האט געשריבן:למשל די מדרש מה מלך לובש פורפורא אף מרדכי לובש פורפורא שנאמר בלבוש מלכות תכלת וחור,

דער מדרש מה מלך לובש פורפירא, איז א פרקי דרבי אליעזר סוף פרק נ', וזה לשונו: "ר' פנחס אומ' מלך מרדכי על כל היהודים שנא' ומרדכי יצא מלפני המלך בלבוש מלכות, מה המלך לובש פורפי[ר]א כך היה מרדכי לובש, מה המלך עטרה בראשו כך היה מרדכי מעוטר שנא' ועטרת זהב גדולה" (איך האב מעתיק געווען פון דפוס ראשון קושטא שנת עד"ר און אזוי שטייט אין אלע דרוקן). שטייט דא גארנישט אז תכלת איז א בגד מלכות (עכ"פ נישט מער ווי חור - ווייסע פשתן). דער לשון וואס דו ביסט מעתיק, איז מורא'דיג חביב אויף די בעלי המורעקס, אבער דאס האט נישט קיין שום דרוק וואו דאס שטייט.

מצפים לישועה האט געשריבן:און איבעראל שטייט תכלת פאר ארגמן איז משמע אז דאס איז חעשעבער.

די "איבעראל" וואס תכלת שטייט פאר ארגמן, איז כמעט אלעס אין מעשה המשכן (פון תרומה ביז פקודי), דאס ווייזט נאר אז פאר אונז איז דאס חשוב'ער. און אגב, אין דברי הימים שטייט ארגמן פאר תכלת, אין דעם בריעף פון חורם מלך צור צו שלמה המלך (דברי הימים ב ב), זעהט אויס אז ביי א גוי איז ארגמן חשוב'ער!

מצפים לישועה האט געשריבן:די ראביה זאגט אז פופורא איז תכלת,

איך האב שוין אויף דעם ראבי"ה מאריך געווען. דער ראבי"ה זאגט נישט אז פורפירא איז תכלת. אבער דער ערוך זאגט יא אז פורפירא איז ארגמן!

מצפים לישועה האט געשריבן: און דאס איז יעדער מודה אז פורפורא איז א מלבוש מלכים די שאלה איז נאר צו סאיז תכלת.

פורפירא איז א מלבוש מלכים, גוט מארגן

מצפים לישועה האט געשריבן:עס קען נישט זיין אז דאר רמבן רעדט פון קלא אילן ווייל אויף קלא אילן איז קיינמאל נישט געווען קיין גזירה, אמת אז נאך די צייטן פון רמבן האט אויפגעהערט צו נוצן מיורעקס און מען איז אריבער צו אינדיגו ווייל מען האט געטראפן א וועג עס צו מאכן אס סזאן זיך האלטן, אזוי שטייט אין רדבז.

עס איז נישט געווען קיין גזירה אויף קלא אילן, ס'איז געווען א גזירה אויף בלויע קאליר וואס איז אין יענע יארן (בהשפעה פון קריסטענטום ואכמ"ל) געווארן א לבוש מלכות, און ווי דו האסט יעצט מודה געווען איז אין יענע יארן בלויע קאליר געווען נאר פון אינדיגא כלומר קלא אילן, איז ממילא אויף דעם געווען די גזירה.

מצפים לישועה האט געשריבן:איך האב נאר געזאגט אז דער קונטרס כולו הפך לבן האקט אין קאפ אריין אז ער זאגט אז די גויים האבן אויפגעהערט צו נוצן תכלת ביי די צייטן פון די אמאליגע שרייבער און אריבער צו מיורעקס און פון דעם האבן זיי געמאכט בלויע פארב.

איך ווייס נישט וואס דער כולו הפך לבן זאגט, און אויב זיך פארלאזן אויף וואס דו שרייבסט בשמו, ווייס איך שוין נישט אויף וועלכע גירסא דיינע זיך צו פארלאזן, אויף די ערשטע אדער אויף די יעצטיגע. לויט דיין יעצטיגע גירסא אז דער כולו הפך לבן זאגט אז בזמן פון די שרייבער האט מען געמאכט בלוי פון מיורעקס, בין איך אויך מסכים מיט דיר אז ער האקט אין קאפ, ווייל נישט אין די צייט פון די שרייבער, נישט פארדעם, און נישט נאכדעם, האט מען געמאכט בלויע פארב פון מיורעקס.

מצפים לישועה האט געשריבן:נאך א שאלה וואס שטעלסטו זיך אזוי אין די לענג און די ברייט מיט ראיות פון אינטער דער ערד אס סאיז נישט די ריכטיגע תכלת, וואס וועט שאטן אז יודען וועלן ג'יין מיט אפילו ספק תכלת? אם לא יועיל לא יזיק.

וועם שטערט אז איינער גייט תכלת, יהי לו אשר לו. מ'איז דא דן אויף א אמת און אויף א מציאות, צו ס'איז יא אדער נישט. איך ברענג נישט קיין ראיות פון אונטער די ערד קעגן די מיורעקס, אויסער אויב דעת חז"ל והראשונים שנאמרו בברירות למשל בענין הסימנים של החילזון איז ביי דיר פארשטעקט ערגעץ אונטער די ערד.

מצפים לישועה האט געשריבן:ויפל גרויסע חשובע ת״ח זענען דא וואס האבן זיך שטארק אריין געטוהן אין דעם נושא זענען גקומען צו א מסקנא אז סאיז נישט די ריכטיגע תכלת? איך האב נישט געהערט אפילו פון איינס, מצד, שני איז דא אסאך גאר חשובע רבנים ואס האבן שטארק חוקר געווען די נושא טייל פון זיי חדשים ארוכים און זענען גקומען צי די מסקנא אס עס וודאי תכלת, רשימה חלקית, הרב זלמן נחמיה גולדברג, הרב שריה דבליצי, הרב משה מרדכי קארף, הרב עמרם אופמאן, הרב שמואל נאדל, הרב שמואל טל, הרב זילברמן, הרב דוב ליאור, הרב חיים יוסף דוד ווייס, הרב ישראל בעלסקי זצל, ווינער רב שליטא, און הרב אופמן שרייבט אז ער ווייסט פון כמה גדולי ישראל ואס גייען מיט תכלת בצנעא,

דא איז בכלל נישט די אשכול צו אויסרעכענען נעמען, און בכלל הייסן ביי דיר כנראה ערנסטע תלמידי חכמים נאר ווער ס'האלט אז מיורעקס איז תכלת. ביי מיר איז רבי שלמה מיללער פון טאראנטא און רבי אשר ווייס אויך ערנסטע תלמידי חכמים אפילו זיי זענען נישט קיין מתנחלים און גייען נישט ארויף אויפ'ן הר הבית.
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

נישא יעדער ואס שרייבט עפעס וועגן די מיורעקס הייסט אז ער האט עס געהעריג אדורעך גטוהן.
איך האב נישט קיין צייט מאריך צו זיין, נאר איין זאך, פאר וואס שרייבסטו נישט וואס דו האסט אפצופרעגן די ראיות פון חותם של זהב בנוגע צו מהאט געפארבט בלוי פון די מיורעקס.

נאך א שאלה ויל איך פרעגן, דער יעבץ שרייבט אז עס קען נישט זיין אז דער חילזון איז אין כנרת ווייל אין גמרא שטייט אז נבוזראדן האט איבערגעלאזט די ציידי חילזון בין צור לחיפה, און דער יעבץ שרייבט אויך אז די כותבי האומות שרייבן אז דארט איז געווען די פלאץ פון דער חילזון און אז סאיז ידוע אז די צוריים האבן פארקויפט תכלת פאר די גאנצע וועלט, יעצט פאר ואס זאגט נישט דער יעבץ אז די מעשה פון נבוזראדן איז געווען מיורקס, און ואס איז באקאנט אז די צוריים האבן פארקויפט מיורקס, איז דאך קלאר אז דער יעבץ האט גהאלטן אז די מיורקס איז די תכלת, עד כדי כך אז צילוב דעם האט ער משנה געווען די גירסא אין די זהר, און אויב דו וועסט זאגן א מאדנע זאך אז עס איז דא כתבים פון די גויים ועגן די תכלת ואס נאר דער יעבץ האט געהאט, איז אבער נאך אלץ שוער ואס איז זיין ראיה פון נבוזראדן ער האט דאך געוואסט אז מען האט גענוצט מיורעקס פאר קעניגליכע בגדים, און אויך ואס ער זאגט אז סאיז באקאנט אז די צוריים האבן פארקויפט תכלת פאר די גאנצע וועלט, ואס איז באקאנט איז דאך אז די צוריים האבן געהאנדלט מיטל מיורעקס, אויך דער חוות יאיר און אנדערע אחרונים פארוואס איז זיי נישט איינגעפאלן די אלע דוחק פשטים ואס איר זאגט.
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

מצפים לישועה האט געשריבן:נישא יעדער ואס שרייבט עפעס וועגן די מיורעקס הייסט אז ער האט עס געהעריג אדורעך גטוהן.

איך זעה...

די צוויי רבנים וואס איך האב דערמאנט האבן ביידע געשריבן מערערע בירורים קעגן די מיורעקס.

מצפים לישועה האט געשריבן:איך האב נישט קיין צייט מאריך צו זיין, נאר איין זאך, פאר וואס שרייבסטו נישט וואס דו האסט אפצופרעגן די ראיות פון חותם של זהב בנוגע צו מהאט געפארבט בלוי פון די מיורעקס.

איך האב שוין געפרעגט פריער אויב דו ביסט פארטיג מיטן כולו הפך לבן? שרייבן נעמט מיך אויך טייערע צייט, און איך זיך נישט צו ווייטער פארן אין דעם ראלער-קאוסטער, לאמיר פארטיגן אלעס ביז אהער.

מצפים לישועה האט געשריבן:איז דאך קלאר אז דער יעבץ האט גהאלטן אז די מיורקס איז די תכלת, עד כדי כך אז צילוב דעם האט ער משנה געווען די גירסא אין די זהר, און אויב דו וועסט זאגן א מאדנע זאך אז עס איז דא כתבים פון די גויים ועגן די תכלת ואס נאר דער יעבץ האט געהאט, איז אבער נאך אלץ שוער...


בקיצור די זאגסט אז די יעב"ץ האט געזעהן די חכמי אוה"ע און באשטעטיגט אז דאס איז די חלזון, אבער די יעב"ץ שטעלט דאך פאר דעם בעל חי, בכלל נישט ווי א מיורעקס נאר ווי א clam וז"ל "החלזון בריה שבים, מצביעין בדמו תכלת, והוא בעל חי סגור בין שתי קלופות (קרויין מושלן בל"א)"

לעצם וואס די שרייבסט אז דער יעב"ץ טוישט די גירסא פון זוהר וועגן כתבי חכמי אומות העולם? להד"מ! דער יעב"ץ ברענגט שטארקע ראיות פון די פסוקים און פון עטליכע גמרות אז דער חלזון איז געווען ביים ים הגדול, און נאכדעם ברענגט ער לסייעתא די חכמי אומות העולם. די ראיות זענען פון דעם וואס חז"ל זאגן אז שבט זבולון האט געפאנגען דעם חלזון, און פון די פסוקים זעהט מען קלאר אז זבולון קומט נישט אויס ביים כינרת. אזוי אויך האט נבוזראדן איבערגעלאזט ציידי חלזון, וואס חלזון מיינט אין גמרא חלזון פון תכלת. בכלל פארוואס עפעס זאל די מעשה פון נבוזראדן זיין מיורעקס? אלעס נאך די הנחה פון די בעלי המיורעקס אז חלזון אין חז"ל איז א שנעק. אבער וויבאלד די גאנצע הנחה איז נישט אמת, איז דאס נישט נוגע.

מצפים לישועה האט געשריבן:אויך דער חוות יאיר און אנדערע אחרונים פארוואס איז זיי נישט איינגעפאלן די אלע דוחק פשטים ואס איר זאגט.

איך ווייס נישט וואספארא דוחק פשטים איך זאג, עס זעהט אויס ווי א דעמאגאישע מהלך זיך ארויסצודרייען פון ענטפערע צענדליגער נקודות אויבן, אלעס דערווייל איז ברור כשמש. מיורעקס האט געמאכט פורפל ווי ס'איז מבואר אין אלע כתבי חכמי אומות העולם, תכלת איז בלוי ווי ס'איז מבואר אין חז"ל. האסט סך הכל א קשיא ווי קען זיין אז דער יעב"ץ און דער חוות יאיר האבן געמיינט פון די כתבי חכמי אומות העולם אז מיורעקס איז געווען תכלת, איז דער תירוץ פשוט אז זיי האבן נישט געהאט די אלע חכמי אומות העולם ברור אזוי ווי אונז. נישט פארגעסן אז בימיהם איז נישט געווען צו זעהן קיין מיורעקס אין אייראפע, און זיי האבן דאס נישט געקענט מברר זיין בשום אופן.
.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

תגובה דורך דממה דקה »

כבוד הרב מצפים לישועה

אלץ א ליינער קבוע פון די נושא וויל איך מעיר זיין, עס נישט ריכטיג צו מעיר זיין נקודות און דערנאך שרייבן אז איר האט נישט קיין צייט וכו' בפרט א ניק וואס איז לא נברא אלא לשעתו, און איר זענט אזוי קלאר אז אלעס איז דוחקים און דמגוגיה וכו', למעשה ערווארט איך און אנדערע תשובות אויף די טענות נגדיות און איר האט זיך משתמט געווען פון ענטפערן, און אין א געוויסע זין מער קאליע געמאכט ווי אויפגעטוען, רוב די זאכען זענען שוין אויסגעשמועסט געווארן אין די פריערדיגע בלעטער, און איר טוט מער ווייניגער אויפברענגן אלטע זאכען און לאזט זיי אן קיין תירוץ.
שמות
שר מאה
תגובות: 122
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך מאי 25, 2016 10:25 am

תגובה דורך שמות »

אויב שוין יא דערמאנט דו חוות יאיר דארף מען געדענקן אז ער נעמט אויך אהן אז די קאליר התכלת איז פורפל.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

דממה דקה האט געשריבן:כבוד הרב מצפים לישועה

אלץ א ליינער קבוע פון די נושא וויל איך מעיר זיין, עס נישט ריכטיג צו מעיר זיין נקודות און דערנאך שרייבן אז איר האט נישט קיין צייט וכו' בפרט א ניק וואס איז לא נברא אלא לשעתו, און איר זענט אזוי קלאר אז אלעס איז דוחקים און דמגוגיה וכו', למעשה ערווארט איך און אנדערע תשובות אויף די טענות נגדיות און איר האט זיך משתמט געווען פון ענטפערן, און אין א געוויסע זין מער קאליע געמאכט ווי אויפגעטוען, רוב די זאכען זענען שוין אויסגעשמועסט געווארן אין די פריערדיגע בלעטער, און איר טוט מער ווייניגער אויפברענגן אלטע זאכען און לאזט זיי אן קיין תירוץ.


איך וועל מאכן א דיל, אויב אלד וועט ענטפרן די ראיות פון חותם של זהב בנוגע צו מהאט געמאכט בלוי פון מיורעקס וועל איך משתדל זיין צו ענטפרן אויף זיינע קשיות?
אלד וויליאמסבורג
שר האלפיים
תגובות: 2961
זיך איינגעשריבן אום: מאנטאג יאנואר 07, 2008 8:22 am
לאקאציע: וויליאמסבורג בריק

תגובה דורך אלד וויליאמסבורג »

@דממה דקה
נישטא מיט וועם צו גיין צום טיש
לדב"ן
.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

עס איז נישטא קיין סיבה אז תכלת זאל זיין חשובער ביי אונז אויב עס איז נישט חשובער אין די וועלט, אזוי ווי כסף קען נישט זיין חשובער ווי זהב, עכ״פ עס איז נישט ויינינגער חשוב, אין גאנץ תנך שטייט תכלת פאר ארגמן חוץ איין פלאץ.
איז ממילא א גרויסע קשיא אז עס איז נישט געבליבן קיין שום זכר פון עפעס א תכלת חוץ פון די מיורעקס, נישט אין די היסטאריע און נישט אין די ארכיאלאגיע.

אויך איז מסתבר אז די פורפעל פון דער מיורעקס טרונקלוס, וואס איז נוטה צו בלוי און נישט צו רויט, איז בכלל תכלת, ווייל 1) מיר טרעפן נישט אין ערגעץ ווי ע״פ הלכה ווי מדארף עפעס א קאליר אז עס דארט זיין פונקטליך 2) אויב מזאל זאגן אז דאס איז נישט תכלת, און ארגמן איז דאך דאס אויך נישט, ווייל אלע ראשונים זאגן אז ארגמן איז רויט, איז וועלעכע קאליר איז דאס נישט תכלת און נישט ארגמן? אויב עס האט אן אנדערע נאמען פארוואס טרעפט מען נישט דעם נאמען און אינזערע מקורות? דאס איז דאך זיכער אז אז עס איז געווען שטארק נפוץ אין יענע צייטן.

און דאס איז מסתמא פשט אין דעם חוות יאיר אז די דם פון דער חילזון איז פורפעל, ער קומט נישט חולק זיין קעגן וואס איז מקובל און קעגן רוב ראשונים און אחרונים וואס זאגן אז תכלת איז בלוי, ער מיינט נאר צו זאגן אז די קאליר פורפעל איז אויך כשר פאר תכלת ווייל אלע קאלירן וואס קומען פון דעם חילזון איז כשר זיי בלוי און סיי פורפעל.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

תגובה דורך דממה דקה »

דא האט מען בעבר אויסגעשמועסט אז עס איז גאר אסאך מיני מיורעקס זענען זיי אלע כשר פאר תכלת?
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

דממה דקה האט געשריבן:דא האט מען בעבר אויסגעשמועסט אז עס איז גאר אסאך מיני מיורעקס זענען זיי אלע כשר פאר תכלת?

באופן פשוט קען מען נישט מאכן קיין תכלת פון די אנדערע מירעקס, אויב מוועט יא קענען מאכן תכלת פון דעם איז נישט דא קיין בפורישע ראיה אז עס איז כשר, מקען זאגן א סברא אז ויבאלד סשטייט אין תוספתא אז תכלת מהחילזון איז כשר שלא מן החילזון פסול, איז ויבאלד דאס איז א חילזון איז דאס כשר, אבער מקען דוחה זיין די ראיה אז די תוספתא רעדט נאר פון זאכן וואס מהאט גוואוסט אין יענע צייט צי מאכן תכלת פון דעם.

נאך א סברא קען מען זאגן אז און רמבם איז משמע אז די טעם וואס מען דארף דווקא פון חילזון איז נאר ווייל דאס האלט זיך און ווערט נישט נשתנה, איז אויב די פארב פון די אנדערע מיורקס האלט זיך אויכעט דארף דאס לכאורה זיין כשר.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

תגובה דורך דממה דקה »

וואס מיינט איר צו זאגען אז מען קען נישט מאכען מיט די אנדערע קיין תכלת, איר זאגט פריער אז די קאליר מאכט נישט אויס.
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

דממה דקה האט געשריבן:וואס מיינט איר צו זאגען אז מען קען נישט מאכען מיט די אנדערע קיין תכלת, איר זאגט פריער אז די קאליר מאכט נישט אויס.

מיר טרעפן נישט ערגעץ זאל שטיין וועלעכע דרגא פון בלוי פון די חילזון התכלת איז כשר און וועלעכע נישט, ממילא איז משמע אז אלע סארטן בלוי אויך אביסל פורפעל איז כשר, דאס איז מסתמא די סברא פון חוות יאיר, אבער אז מען מאכט פורפעל וואס איז קרוב צו רויט פון א אנדערע מיורעקס וואס עפעס זאל דאס זיין כשר פאר תכלת, נאר היינט איז דא פאטענטן וואס מקען מאכן בלויע קאליר פון יענע מיורעקסן איז די שאלה צו דאס איז כשר.
דממה דקה
שר חמשת אלפים
תגובות: 5100
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג מאי 28, 2017 7:00 pm

תגובה דורך דממה דקה »

אויב איז עס פון די מיורעקס, און איז שטארק פורפל?
מצפים לישועה
שר האלף
תגובות: 1692
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג אקטאבער 15, 2017 2:49 pm

תגובה דורך מצפים לישועה »

דממה דקה האט געשריבן:אויב איז עס פון די מיורעקס, און איז שטארק פורפל?

דו מיינסט צו זאגן בלויע פורפל, אויב עס איז דא אזא זאך איז עס מסתמא נישט געווען מצוי בימי חז״ל, און ממילא איז די סברות וואס איך האב געשריבן אויבן.
פארשפארט

צוריק צו “הלכה למעשה”