רבנים בני דורנו וואס גייען מיט תכלת (מורק"ס)

[יענקל]

איך מיין אז ס'איז זייער אינטערסאנט צו מאכן א ליסטע פון רבנים גדולי תורה אדמו"רים וואס גייען אנגעטוהן מיט די תכלת.

(ביטע נישט שרייבן דא סתם ויכוחים אויף תכלת, ווייל אויף דעם איז דא א עקסטערע אשכול)

ס'איז דא פון אפאר סארט קרייזן, ליטווישע, חסידישע, ספרדישע וכו'.

פון אר"י ווייס איך:

1. הג"ר זלמן נחמיה גאלדבערג - חדב"נ הגרש"ז אויערבאך.
2. הג"ר שריה דבליצקי, א גאון און מקובל מח"ס רבים פון ב"ב.
3. הג"ר עמרם אופמאן מו"צ העדה החרדית ירושת"ו.
4. הג"ר מאיר מאזוז.
5. כ"ק אדמו"ר גאב"ד ערלוי זצ"ל, [וכמדומה א טייל פון זיינע קינדער און חסידים]

[להודיע]

הג"ר דב קוק - טברי'

[ראספשע]

ווער ווייסט צו ר' יעקב מאיר גייט תכלת? [אלס ברסלב]

[יש ברירה]

אדמו"ר מוויען שליט"א

[ראספשע]

רי"מ מורגנשטרן האלט פונם יענטינ"א תכלת, [כ'ווייס נישט צו ער גייט דערמיט]

[טראבל מעיקער]

אדמו"ר מוויען שליט"א

נאר אויפן טלית קטן

[lebediger berel]

רי"מ מורגנשטרן האלט פונם יענטינ"א תכלת, [כ'ווייס נישט צו ער גייט דערמיט]

איך ווייס אז דער פותח האשכול וויל נישט פארפארן, אבער קענסט מיר ענטפערן מיט בלויז א לינק
וואס איז דאס יענטינא?

[ראספשע]

רי"מ מורגנשטרן האלט פונם יענטינ"א תכלת, [כ'ווייס נישט צו ער גייט דערמיט]

איך ווייס אז דער פותח האשכול וויל נישט פארפארן, אבער קענסט מיר ענטפערן מיט בלויז א לינק
וואס איז דאס יענטינא?

http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... =&pgnum=59

[אלד וויליאמסבורג]

רי"מ מורגנשטרן האלט פונם יענטינ"א תכלת, [כ'ווייס נישט צו ער גייט דערמיט]

איך ווייס אז דער פותח האשכול וויל נישט פארפארן, אבער קענסט מיר ענטפערן מיט בלויז א לינק
וואס איז דאס יענטינא?

Janthina pallida

רב הערצאג האט געהאלטן אז דאס איז דער חלזון
דאכט זיך אז למעשה האט מען קיינמאל נישט געמאכט קיין תכלת דערמיט.
רב הערצאג אליינס איז געגאנגען ראדזינער תכלת

[נחום וואהלינער]

איז עס אמת אז תולדות אהרן רבי גייט אויף די טלית קטן?

[נחום וואהלינער]

הג"ר חיים אובערלענדער - ווילעדניק מאנסי

[Amazing]

ווער ווייסט צו ר' יעקב מאיר גייט תכלת? [אלס ברסלב]

כמעט זיכער אז ער גייט נישט

[יקיש]

ווער ווייסט צו ר' יעקב מאיר גייט תכלת? [אלס ברסלב]

אויב מעג איך וויסן!
וואס האט ברסלב מיט תכלת?

[בראשית ברא]

ס'איז געווען א אדם גדול אין ברסלב בשם ר' אברהם חזן וואס האט געגלייבט אין ראדזינער תכלת וואס לכבוד דעם איז ער און קצת מתלמידיו געגאנגען.

[יקיש]

ווי לאנג צוריק האט ער געלעבט? און ווער איז ער געווען?

[אלד וויליאמסבורג]

ווייל ר' אברהם ב"ר נחמן די רבי פון ר' לוי יצחק בענדער האט געהאלטן פון די ראדזינער תכלת, און היות רוב ברסלב'ער זענען מתלמידי תלמידיו גייען פיל פון זיי תכלת.
ווי אויך איז דא א מימרא פון פון ר' נחמן וועגן שנת תרח"ם ציון, און אין יענע יאר איז נתגלה געווארן די תכלת

[בראשית ברא]

די מימרא פון ר' נחמן איז נאר דאס אז תרחם איז אויך א יאר, מ'האט גערעדט וועגן חדשות וואס גייט זיין ביז משיח.
און ער ר' אבר"נ האט מדעתו מבאר געווען אז דאס מיינט די ווערטער ווייל דאן איז אויפגעקומען די ראדזינער תכלת

גראדע ר' לוי יצחק איז נישט געגאנגען אין ארץ ישראל

[יקיש]

ס'איז מיר געווען אינטערסאנט ווייל בימינו אלה אז מ'זעט עמיצער מיט תכלת איז דאס כאילו זיין סימבאל אז ער געהערט צו חסידי ברסלב
און לויט ווי מ'שרייבט דא איז עס נאר א זאך וואס א תלמיד האט מקבל געווען על דעת יחיד

[בראשית ברא]

ס'איז מיר געווען אינטערסאנט ווייל בימינו אלה אז מ'זעט עמיצער מיט תכלת איז דאס כאילו זיין סימבאל אז ער געהערט צו חסידי ברסלב
און לויט ווי מ'שרייבט דא איז עס נאר א זאך וואס א תלמיד האט מקבל געווען על דעת יחיד

דער תלמיד איז געווען זייער גרויס אין ברסלב, אבער חוץ זיינע תלמידים און ראדזין איז קיינער געגאנגען טאקע, ביז לעצטנס.
און אפילו אין ברסלב זענען כמעט נישט געגאנגען אמאל, ס'האט די לעצטערע צענדליגע יארן אויפגעפיקט ביי די מאסן בעלי תשובות. ומשם בארה.

[בראשית ברא]

דא האסטו פון מוהרא"ש דעת

שאלה:

מאת משה:
שלום לכבוד הרב ה' יאריך ימיו בטוב. ראיתי באשר בנחל שרבי אברהם בר' נחמן לבש את הפתיל תכלת של האדמו"ר מראדזין, וכן הסמיך זאת על מה שאצר רבינו "תרחם, תרחם", היינו בשנת תרמח שנתגלה התכלת. רציתי לשאול: א. האם גם הרב נוהג ללבוש ציצית וטלית עם תכלת? ב. אם אתם מכירים את התכלת החדשה שהוציאו שנראה על פי דין מסתבר יותר מהתכלת של האדמו"ר הנ"ל, מה דעתכם על כך? ג. האם מותר ללבוש לעיתים כך ולעיתים כך או שיש חיוב גמור על תכלת מיום שלובשים פעם ראשונה מכיוון שמעיד כביכול שיש תכלת בעולם, ואינו רשאי להפטר ממנה יותר. תודה!

השאלה הופנתה דרך מערכת 'ברסלב סיטי' ללשכת כ"ק מוהרא"ש שליט"א, הצדיק מיבנאל, אשר השיב במכתב נפלא.

תשובה:


בעזה"י יום ד' לסדר אחרי קדושים י' אייר ה'תשע"ב

שלום וברכה אל משה נרו יאיר

לנכון קבלתי את מכתבך.

בענין התכלת אשר אתה שואל, כל מי שקיבל חכמה ודעת מהאיש האלקי ר' אברהם בן רב נחמן טולטשינער ז"ל (תלמידו של מוהרנ"ל ז"ל) הלכו עם תכלת שגילה הצדיק הקדוש מראדיזין זי"ע, כי היה קבלה בידו מאביו שקיבל ממוהרנ"ת ז"ל בשעה שאמר רביז"ל "ממני עד משיח כבר לא יהיה חדשות" אחר זה נתן אנחה, ואמר בזה הלשון "אה תרחם אה תרחם", ובאותה העת לא הבינו כוונתו, אך אחר כך בשנת תרח"ם כשנתגלה התכלת בעולם על ידי הצדיק הקדוש רבי חנוך העניך מראדיזין זי"ע, אז ביקר אצלו ר' אברהם ז"ל והוא קיבל את התכלת, ומאז כל אלו שהלכו אחר משמעתו גם התחילו ללכת עם תכלת.

ובענין התכלת שאנשי שלומינו הולכים, אמר לי הרב החסיד ר' בנימין זאב חשין ז"ל אף שכל אלו שעובדים קשה לפענח את ענין התכלת, והוא באמת ספק אם זה התכלת האמיתי עם כל זאת היום אין לחשוש ללכת עם פתיל תכלת, כי כולנו הולכים רק עם טלית קטן של צמר, ולכן אין חשש של כלאים צמר ופשתים יחדיו, ולכן מה איכפת אם ילכו עם פתיל תכלת. ומאחר שזה דבר חידוש היום ללכת עם פתיל תכלת, אזי תמיד מסתכלים על הציצית ומקיימים מצוות עשה של "וראיתם אותו" ומזכירים עצמם בכל המצות, וזה גם מסוגל ליראת שמים, ולכן למה לא ללכת עם תכלת? כי אם לא יועיל לא יזיק. ומאז גם אני הולך עם תכלת.

ולכן לא צריכים לחקור תכלת של מי הוא נכון וכו', אלא כיון שיש תלמידי חכמים ואומרים שעבדו קשה לפענח את התכלת, אזי מה איכפת אם הולכים עם תכלת, ומי שהלך ועכשיו מתחרט מה בכך? שלא ילך עם תכלת.

הכלל לא צריכים לבלבל עצמו בשביל זה, החפץ יחפוץ והמונע ימנע, יאחז כל אחד דרכו, העיקר ללכת עם ציצית ולשמוח עם מצוה זו שכלולה מכל המצוות, ואמר רביז"ל (ליקוטי מוהר"ן חלק א' סימן ז') שמצוות ציצית מסוגל להנצל על ידה מתאוות ניאוף. כי מי שמסתכל תמיד על הציצית ושמח עם מצוות ציצית שעליו, על ידי שמחת מצוות ציצית ינצל מתאוות ניאוף, כי שמחת המצוות מגרשת את הקליפה המחטאת את האדם בתאוות ניאוף הנקרא על שם יללה וכו' כידוע.

וכן אמר רביז"ל (שם) סגולה לחולה להסתכל על הציצית, כי בפירוש גילה לנו (ליקוטי מוהר"ן חלק ב' סימן כ"ד) שכל המחלות והחולאים רעים הבאים לאדם הוא רק מחמת עצבות ומרה שחורה.

נמצא כשבר ישראל שש ושמח עם מצוות ציצית שעליו כל היום על ידי זה נתרפא, ולכן אשרי מי שנזהר במצוות ציצית, והולך כל היום עם טלית קטן ומסתכל עליה ושמח עמה בזה הוא מקיים מצוות עשה, וידוע שהגר"א זי"ע קודם הסתלקותו לעילא אחז בהציצית ובכה ואמר כאן בזה העולם עם רובל יכולים לקנות טלית קטן עם ציצית ולקיים בכל רגע מצוות עשה, אבל שם בעולם העליון, עולם הגמול, עבור כל הון דעלמא אי אפשר לקיים מצוה זו.

ולכן אשרי ואשרי האדם שנזהר במצוות ציצית ומסתכל עליה בכל פעם, ושמח עם המצוה, על ידי זה ימשיך על עצמו אור וזיו וחיות אלקי, אשרי לו.

המאחל לך ברכה והצלחה מן השמים
אליעזר שלמה שיק

[אלד וויליאמסבורג]

ס'איז מיר געווען אינטערסאנט ווייל בימינו אלה אז מ'זעט עמיצער מיט תכלת איז דאס כאילו זיין סימבאל אז ער געהערט צו חסידי ברסלב
און לויט ווי מ'שרייבט דא איז עס נאר א זאך וואס א תלמיד האט מקבל געווען על דעת יחיד

דער תלמיד איז געווען זייער גרויס אין ברסלב, אבער חוץ זיינע תלמידים און ראדזין איז קיינער געגאנגען טאקע, ביז לעצטנס.
און אפילו אין ברסלב זענען כמעט נישט געגאנגען אמאל, ס'האט די לעצטערע צענדליגע יארן אויפגעפיקט ביי די מאסן בעלי תשובות. ומשם בארה.

וואס הייסט קיינער? דער מהרש"ם איז געגאנגען תכלת, ער שרייבט עס אין זיין צוואה אז מען זאל אים באגראבן מיט די טלית מיט תכלת

[אור ישר]

רי"מ מורגנשטרן האלט פונם יענטינ"א תכלת, [כ'ווייס נישט צו ער גייט דערמיט]

ער גייט מיט תכלת,איך ווייס נישט וועלכע.
שמעתי אז הגאון ר׳ אליה בער ווכטפויגל גייט אויכט

[יקיש]

ס'איז מיר געווען אינטערסאנט ווייל בימינו אלה אז מ'זעט עמיצער מיט תכלת איז דאס כאילו זיין סימבאל אז ער געהערט צו חסידי ברסלב
און לויט ווי מ'שרייבט דא איז עס נאר א זאך וואס א תלמיד האט מקבל געווען על דעת יחיד

דער תלמיד איז געווען זייער גרויס אין ברסלב, אבער חוץ זיינע תלמידים און ראדזין איז קיינער געגאנגען טאקע, ביז לעצטנס.
און אפילו אין ברסלב זענען כמעט נישט געגאנגען אמאל, ס'האט די לעצטערע צענדליגע יארן אויפגעפיקט ביי די מאסן בעלי תשובות. ומשם בארה.

וואס הייסט קיינער? דער מהרש"ם איז געגאנגען תכלת, ער שרייבט עס אין זיין צוואה אז מען זאל אים באגראבן מיט די טלית מיט תכלת

בדרך אגב האב איך שוין געהערט פון כמה צדיקים וואס האבן געבעטן מ'זאל זיי לייגן מיט תכלת אבער ביים לעבן זענען זיי נישט געגאנגען מיט תכלת
נישט פארגעסן אז א מת איז פטור מן המצוות

[בראשית ברא]

תשובת הרב שלום ארוש שליט"א:

אני אישית לא מקפיד, ולובש כל פתיל תכלת שיתנו לי. עד שיבוא משיח, כל ציצית פתיל תכלת שלובשים זה טוב.
ולכן, גם פתיל התכלת של הצדיק מראזין זה טוב, וגם פתיל התכלת של מכון התכלת זה טוב.

בכבוד התורה
הרב שלום ארוש

[יקיש]

ס'איז מיר געווען אינטערסאנט ווייל בימינו אלה אז מ'זעט עמיצער מיט תכלת איז דאס כאילו זיין סימבאל אז ער געהערט צו חסידי ברסלב
און לויט ווי מ'שרייבט דא איז עס נאר א זאך וואס א תלמיד האט מקבל געווען על דעת יחיד

דער תלמיד איז געווען זייער גרויס אין ברסלב, אבער חוץ זיינע תלמידים און ראדזין איז קיינער געגאנגען טאקע, ביז לעצטנס.
און אפילו אין ברסלב זענען כמעט נישט געגאנגען אמאל, ס'האט די לעצטערע צענדליגע יארן אויפגעפיקט ביי די מאסן בעלי תשובות. ומשם בארה.

אויב אזוי האב איך גוט פארשטאנען אז עס איז א נייע זאך פון מענטשן, וואס ווען מ'פרעגט זיי ווער ר' לוי יצחק בענדער איז געווען וועלן זיי נישט וויסן וואס צו ענטפערן