דורש ומבקש האט געשריבן: און לגבי א’ מן אחרונים איז אינטעסאנט צו זעהן אז אייביג שטייט די זאך וואס ברענגט בשם א’ מאחרונים אונעם שו”ע הרב און ער שרייבט עס נאר ווען ער איז חולק דערויף משמע מזה אז ער האט מורא געהאט פון די חסידים אז ער קרוגט זיך אויף זייער רבין
?? יענער וואס האט דאס מיר געזאגט האט דוכט זיך מיר געפלאפעלט די ווייסט דאס פון א מקור?
קיקיון האט געשריבן: איך האב די וואך געזעהן ווי ער ברענגט לשון קדשו פון מג"א אן א חולק און צייכענט צו "אחרונים"
דורש ומבקש האט געשריבן: און לגבי א’ מן אחרונים איז אינטעסאנט צו זעהן אז אייביג שטייט די זאך וואס ברענגט בשם א’ מאחרונים אונעם שו”ע הרב און ער שרייבט עס נאר ווען ער איז חולק דערויף משמע מזה אז ער האט מורא געהאט פון די חסידים אז ער קרוגט זיך אויף זייער רבין
?? יענער וואס האט דאס מיר געזאגט האט דוכט זיך מיר געפלאפעלט די ווייסט דאס פון א מקור?
לערן וועסטו זעהן איך ווייס עס מתוך נסיון
קיקיון האט געשריבן: איך האב די וואך געזעהן ווי ער ברענגט לשון קדשו פון מג"א אן א חולק און צייכענט צו "אחרונים"
איך רעדט פון ווען ער שרייבט א’ מן האחרונים, אחרונים שרייבט ער ווען אסאך אחרונים זאגן אזוי די שערי ציון איז פיל דערמיט
ס'איז וויכטיג צו וויסן אז די ספר חנוכת התורה האט נישט דער רבי ר' העשיל מקראקא מחבר געווען!
ס'איז געווען א וואוילער איד מיטן נאמען ר' חנוך ערזאהן ז"ל אין די מיטעלע סוף ת"ר יארן, וואס האט מלקט געווען תורות בשם הרבי ר' העשיל פון אלטע ספרים, און די ליקוט האט ער א נאמען געגעבן חנוכת התורה (דאס זעלבע האט ער געטוהן מיטן צאמנעמען תורות פון ווילנער גאון און עס א נאמען געגעבן קול אליהו. און אזוי אויך א אייגענע ליקוט מיטן נאמען גן רוה).
ר' חנוך האט צוגעצייכענט ביי יעדן דבר תורה פון וועלכע ספר ער האט עס גענומען, אבער ער האט עס נישט אראפגעשריבן באותו לשון פונעם ספר, נאר ער האט היפש צוגעלייגט זיינע אייגענע לשונות.
אין דעם ספעציפישן פאל קומט די תורה פון א אלטע ספר מיטן נאמען לקט שמואל, וואס דארט שטייט עס זייער בקיצור. ר' חנוך האט עס מער אויסגעברייטערט און צוגעלייגט מדיליה. אלזא די טעות פונעם לשון הפסוק איז אבסעלוט ר' חנוך'ס און נישט ר' העשיל'ס.
אויסצוג פונעם מקור (לקט שמואל)
אין געוויסע היינטיגע דרוקן האבן זיי מדפיס געווען די מקורות (וואס ר' חנוך האט געלייגט בסוף הספר, סיי ביי ח"ה און סיי ביי קו"א) בתוך הספר, נאך יעדע שטיקל, און דאס וועט האפענטליך מער באקאנט מאכן אז לאו הר"ר העשיל חתים עלי'ה.
און אז איר שרייבט אז ער איז געווען א וואוילער איד - הגם איר האט מסתמא גארנישט געמיינט - מוז אויך באטאנט ווערן אז עס איז משמע אז ער איז געווען א ת"ח מופלג אדער כאטש א ידען נפלא, דאס איז ניכר פון די צענדליגע מקורות פון וואו ער האט צאמגעברענגט, און נאכמער פון זיינע הערות והוספות "דברי חנוך" אויף די תורות אין גן רוה, דעריבער איז אויף איהם אליינס א שטיקל פלא אז ער זאל פאלש צוברענגען א בפירוש'ע פסוק...
בטבע ישראל ותורה להיות שלום ואהבה ואחוה וריעות, אך הדיעות הנפסדות של טומאת ארץ העמים מפריד בין הדבקים.
ידוע למי שלומד ומעיין בספר משנה ברורה שהרבה דברים שכתב הם לשון אדמו"ר הזקן נ"ע, וכמה תמהו עליו שהוא לא מציין שדבר זה הוא דברי אדה"ז.
ולדעתי נראה לומר, ע"פ מה שראיתי פעם (אינני זוכר כעת איפה זה נדפס) שבעל המשנה ברורה כשראה את שו"ע אדה"ז אצל בן עירו שמח שמחה גדולה ולווה ספר זה למשך זמן ואח"כ החזיר חלק זה ולקח חלק אחר, ובירך את המלוה בעשירות או באריכות ימים על שזיכה אותו בזה. א"כ יש לומר שלשון אדה"ז היה על לשונו ובמקום שכתב איזה דבר ויכול היה להשתמש בלשונו הזהב הוא השתמש בזה מחמת חביבתו. וא"כ זה שלא ציין כל פעם דברי אדה"ז אינו לגריעותא אלא למעליותא כיון שבמקום שהיה יכול הוא השתמש בלשונו.
מיר האט עפעס אויס געזעהן אז דער משנה ברורה ציטירט ווען ס'מעגליך דעם לשון פון חיי אדם, און דער שועה"ר ציטירט ווען מעגליך דעם לשון פונם לבוש. האט נאך איינער דאס שוין אויפגעמערקט?
56 הרב המלקט "נוי סוכה" שליט"א מציין לדברי הרמב"ם ונוטלן דרך גדילתן שיהיו עיקריהן למטה לארץ וראשיהן למעלה לאויר ופלא על הערוך לנר שלא הרגיש בדברי הרמב"ם
למה הי' צריך להמתין עד שכלו הגמלים לשתות ? מלגימא אחת אין די הוכחה ?
ר' מנחם שלו' ס חברותא (אין בה"מ) ר' אריה יהודה מאיער נ"י האט ג'ענטפערט אויף א ביסעל וואסער האט אליעזר נישט חושש אז די בני העיר זענען מקפיד והא ראי' ער האט געבעטען פאר זיך מעט מים שרייבענדיג איז מיר איננגעפאלען נאך מער "ויברך הגמלים אל באר המים" אויף דעם וואסער האט ער ניט חושש געווען אז עס איז גזל נור אויף איר צייט
געזעהן אין דעם גיליון טיב הקהילה היו"ל ע"י די חבורה פון הרה"צ ר גמליא' ראבינאוויץ שליט"א בשמו
סיפר לי כבוד אבי מורי זצוק"ל הכ"מ. אביו של רבינו המהר"ם מרוטנבור מרוטנבורג ז"ל היה מכבדו מאוד, ובהיות שהיה בנו המהר"ם ראש ישיבה מפורסם ורבן של ישראל, היה אביו קם לכבודו. אך המהר"ם הצטער מאוד בדבר, על שמטריח את אביו לקום בשבילו, ולא היה יכול לסבול אותו כבוד שאביו מנחילו, והיה נמנע מטעם זה לילך אצל אביו.
עז איס מיר א פלא דאס איז דאך א רא"ש דא האסט דעם לשון פון בית יוסף און סימן רמ"א
הרא"ש מסיק להלכה [קידושין פ"א סי' נ"ז]: "איבעיא להו בנו והוא רבו מהו לעמוד מפני אביו ולא איפשיטא. איבעיא להו בנו והוא רבו מהו לעמוד אביו מפניו גם זו לא איפשיטא. וספיקא דאורייתא הוא ויעמדו זה מפני זה. אמרו עליו על רבינו מאיר מרוטנבורג שמיום שעלה לגדולה לא הקביל פני אביו ולא רצה שאביו יבא אליו".
און דער רמ"א ברענגט דאס אין שו"ע
איז מיז איינגעפאלען אז דאס דערציילען בשם אביו איז וועגען כיבוד אב כעין
נשכח ממני לפי שעה, אבל לאחרונה ראיתי באיזה ספר שהוכיח דעכ"ח אין זה מהר"ם מרוטנבורק, ומוכיח מב' הצדדים, חדא דאביו של הר"ם מרוטנבורק היה ג"כ גדול בתורה, וא"כ לא היה שום גריעותא שמהר"ם יעמוד לכבודו. אבל היותר תמוה, כי הרא"ש היה תלמידו המובהק של הר"ם מרוטנבורג, והאיך כותב בלשון נסתר "אמרו על רבינו מאיר מרוטנבורק"...? וזה וודאי תמיה גדולה.
ובספר הנ"ל הוכיח - כמדומה מתוך כת"י או דפוס ישן - שזהו ר' מאיר אחר, ולא הר"ם מרוטנבורק. אבל נשכח ממני שם הספר, וע"כ אין בידי לעיין בו כעת שנית, ולתהות על קנקנו
45 .... והבית בהבנותו אבן שלמה מסע נבנה וגו' אמר להו לרבנן היכי אעביד אמרו ליה איכא שמירא דאייתי משה לאבני אפוד.... גיטין ס"ח
פון משה רבינו ביז שלמה המלך האט מען נישט געמאכט קיין נייע אבני חושן ואפוד? עס איז דאך געווען גנוז ביי די תרנגולא ברא שלמה המלך האט עס נור געדארפט צו בנין ההיכל וואס איז מיט אבני חושן ואיפוד ? (וועגען מזבח איז דא א שמיעס אין תוס' אויף 3 פלעצער)
ט"ו בשבט איז ר"ה לגבי מעשר, דהיינו אז די פירות וואס האבן חנטה היינט ווערט פארעכענט אלץ די נייע יאר און מ'איז מפריש פון דעם מעשר ראשון און מעשר שני, אדער מעשר ראשון מעשר עני, לויט די יארן וואס מ'האלט.
מיין שאלה איז וואס איז געווען מיט פירות וואס האבן חונט געווען דעם יאר פאר חמשה עשר? די פריעדיגע יאר איז דאך געווען שמיטה וואס איז פטור פון מעשות. אבער שמיטה האט זיך גענדיגט שוין אין תשרי, איז פון תשרי ביז ט"ו בשבט וועלכע מעשר גיבט מען מעשר שני אדער עני?
(למעשה ביי די מעשר עני פון שנה שישית פעלט אונז אפאר חדשים ווייל אזוי ווי ס'איז אנגעקומען שמיטה האט מען דאך אויפגעהערעט צו געבען מעשרות. אפשר איז א סברא יעצטט משלים צו זיי?)
דיין קושיא איז נאר לויטן שיטת הרמב"ם, וועלכער האלט אז שמיטה באילנות האט מיט א' תשרי. אבער אין ספרא איז מבואר אז די פירות זענען קדוש בקדושת שביעית ביז ט"ו בשבט, "כיון שיצאת שביעית, אע"פ שפירותיה שמיטה מותר לעשות מלאכה בגופו של אילן אבל פירותיו אסורים עד חמישה עשר בשבט" (תורת כהנים בהר א ד).
"לדעת החזון איש שביעית סי’ ז ס”ק יג, פירות שביעית הפטורים ממעשר הן אלו שחנטו בתוך השמיטה עצמה ולא מט”ו בשבט אחד למשנהו כבשאר שנים, וכן דעת הפאת השולחן בסי’ כב [אמנם חשוב לדעת שאין זו הלכה מוסכמת, שכן השל”ה בשער האותיות אות ק’ נוקט בפשיטות בדעת הרמב”ם לא כך, וכן דעת רבינו חננאל בר”ה טו ע”א], ומכל מקום, לשיטתו הורה החזון איש בסי’ ט ס”ק יז שיש להפריש מפירות אלו מעשר שני, וכ”כ בס’ מעדני ארץ שביעית סי’ ז אות ט. אך לחוש לדעת החולקים יש להחמיר שלא להפריש מהם על הפירות שחנטו לאחר ט”ו בשבט ולהיפך, שהרי לדעתם נחשב הדבר כאילו הפריש מהפטור על החיוב". (הועתק ממאגרי שו"ת "דין").
אונז פסקענען מיר אז א מיל נעמט צו גיין 18 מינוט אזוי נעמען מיר אן לגבי שיעור חמץ וואס די גמרא זאגט אז די שיעור איז כדי מהלך מיל, דו זעלבע נעמען מיר אן אז די זמן רבינו תם איז 72 מינוט נאכן שקיעה, וואס דאס אלעס איז געבויט אויף די גמרא אז א טאג קען מען גיין 40 מיל, פיר מיל פון די עלות ביזן נץ, נאך פיר מיל פונעם שקיעה ביזן צאת, און 32 מיל פון די נץ ביזן שקיעה ס"ה איז פערציג מיל, די גמרא רעדט פון א געווענליכע טאג פון 12 שעה, וואס דאס מיינט 720 מינוט, 12*60 = 720 יעצט איז דא דריי שיטות 1] איז אז מען נעמט 720 מינוט און מען צוטלייט עס אין 40 חלקים קומט אויס 18 מינוט יעדע חלק קומט אויס אז פון די שקיעה ביזן צאת וואס די גמרא זאגט אז עס איז כדי מהלך ארבעה מילין מיינט 72 מינוט, 2] אז די 12 שעה רעכענט מען פון די נץ ביזן שקיעה, קומט אויס אז מען דארף צוטיילן 720 נאר אין 32 חלקים, וואס דאס איז 22 מינוט מיט דרייסיג סקונדעס א חלק, 22.30*32 = 720. קומט אויס אז שיעור חמץ איז 22.30 מינוט און די עלות איז 90 מינוט פאר נץ און די צאת 90 מינוט נאכן שקיעה [די נץ און די שקיעהזענען א מציאות מען קען זיך נישט קריגען] 3] שיטה איז אזוי ווי די צווייטע אז די 12 שעה איז נאר פון די נץ ביזן שקיעה אבער זיי האלטען אז פון די שקיעה ביזן צאת איז כדי מהלך חמשה מילין קומט אויס אז פון די נץ ביזן שקיעה איז נאר דא 30 מיל, דרייסיג מאל 24 איז 720, קומט אויס אז די עלות איז גאנצע צוויי שעה פארן נץ, און די צאת איז צוויי שעה נאכן שקיעה, [נישט גרינג זומער נאך כמעט א שעה שפעטער נאכט] ס"ה איז דא דריי שיטות 18 מינוט, 22.30 און 24, סא וואס איז מיר א מילתא דתמיה איז וואס איז די חשבון אז מען רעכענט פון די עלות ביזן צאת פאר 12 שעה פארוואס זאל די זין גיין בייטאג אסאך שנעלער וואו ביינאכט וואס איז אויך 12 שעה און עס קומט אן צו גיין די זעלבע 180 מעלות, + די חלק פון די עלות ביזןנץ וואס וואלט נאך באמת געדארפט זיין נאכט נאר די ליכטיקייט הייבט זיך שוין אן צו באווייזן, די זעלבע איז פון די שקיעה ביזן צאת, שכל וואלט געזאגט אז מען דארף רעכענען א האלבע צייט טאג און א האלבע פאר די נאכט, דהיינו 12 שעה זאל מען רעכענען 36 מיל, בשלמה לויט די אנדערע שיטה קען מען אביסעל פארשטיין אז באמת איז נעמט 12 שעה די זין זאל ארומגיין 180מעלות, נאר ליכטיקייט גייט אביסעל שנעלער אבער די שיטה פון 18 מינוט הייב איך נישט אן צו פארשטיין,
קיקיון האט געשריבן:דעם שיר פון הייליגען קארלינער אכסוף וואס איז א שווערע סגנון און מען פארשטייט ניט איז אויפגעכאפט און די זמירות פון דעם חת"ס וואס זענען אין א סאך גרינגערען לשון און סגנון ליגען בקרן זוית ניט קיין פלא?
איך האב יעצט געעהן אין ליקוטי חבר בן חיים אז דער חת"ס אליינס האט נישט געזאגט די אייגענע שירים אויזער ק-ל מסתתר לסעודה ג נאך א אינטערסאנטע זאך אז די אלע שירים האט ער געשריבען אין די טעג ציווישען יוה"כ און סוכות און די יארען פאר פרעשבורג