הלכות מעשר כספים ונתינת צדקה

[סביב העולם]

קובץ "פניני השער" י"ל ע"י תלמידי מו"ר הר"ר אהרן קרויס זז"ג.

יא יא גערעכט כזעה אז פארשלאפענערהייט געדענקט מען בעסער.
אפשר הרב פארשלאפן לייגסטו ארויף א לינק פון די מערכת "פניני השער" צו קענען באקומען די אלטע גליונות אינאיינוועגס וועט שוין "שוועמל" אויך הנאה האבן ס'וועט מקויים ווערן "ווי שוועמלעך נאך א רעגן" ביי די וועי אויף לדעת קען מען נישט באקומען קיין אלטע ס'דא א אנדערע וועבזייטעל מיטן נאמען 'שטייגן' וואס אויב די תלמידים פון הגר"א קרויז שטייגן דארט ארויף קענסטו יא באקומען אלטע גליונות.

[יוראפ]

כגעהערט אז אין די נייע אפדעיט פון אוצר החכמה וואס דארף ארויסקומען עני דעי גייט זיין פון די פריערדיגע פניני השער גליונות

[סביב העולם]

כגעהערט אז אין די נייע אפדעיט פון אוצר החכמה וואס דארף ארויסקומען עני דעי גייט זיין פון די פריערדיגע פניני השער גליונות

בכלל גייט די נייע אוצר החכמה זיין מער פארגעשריטן מיט מער אפדעיטס ווי נאך סערטש ענדשעינס און פרישע 10 טויזענט ספרים וואס וועט צוזאמען זיין 55000 ספרים בפונדק אחד.
כמיין אז די אלטע גליונות פון פניני השער איז נאר וואס עס איז דא אין בענדער נישט אזוי רב "יוראפ"?

[יוראפ]

כמיין אז די אלטע גליונות פון פניני השער איז נאר וואס עס איז דא אין בענדער נישט אזוי רב "יוראפ"?

דאס ווייסעך שוין נישט איך האב נישט געהערט פונקטליכע פרטים

[תלמודלערנער]

מ'קען באקומען די פריערדיגע גליונות פון פניני השער ביי
[email protected]

[סביב העולם]

שקויעך תלמוד "ומתלמוד"י יותר מכולם כ'האב שוין באקומען אישי דורכן אימעיל וואס איר האט צוגעצייכנט, אז מ'בעט באקומט מען! כהאב באקומען א שלל פון פריערדיגע גליונות וואס ענטהאלטן אין זיך די מאמרים פון הגרי"ד הרפנס בענין מעשר כספים.
אויסער דעם האב איך הנאה פון די אנדערע מאמרים דארטן א רייכע גליון.
טענק יו עגעין.

[יואל ווייס]

שקויעך תלמוד "ומתלמוד"י יותר מכולם כ'האב שוין באקומען אישי דורכן אימעיל וואס איר האט צוגעצייכנט, אז מ'בעט באקומט מען! כהאב באקומען א שלל פון פריערדיגע גליונות וואס ענטהאלטן אין זיך די מאמרים פון הגרי"ד הרפנס בענין מעשר כספים.
אויסער דעם האב איך הנאה פון די אנדערע מאמרים דארטן א רייכע גליון.
טענק יו עגעין.

גם אני מצטרף, איך האב אויך באקומען עטליכע פריערדיגע גליונות.

[יואל ווייס]

עס איז דא א גליון אויף לדעת כ'מיין עס הייסט שער הפנינים אדער פניני השערים כ'גדענק נישט - אבער דארט אין זייער גליון האבן זיי אן אפטיילונג אויף הלכות מעשר כספים ווי הגרי"ד הרפנס שרייבט גאר אינטערסאנטע מציאות'ר הלכות וואס ער האט נאכנישט געדריקט 'פרסום ראשון'

דא האט איר די מאמרים פון רבי ישראל דוד, עס איז צי גרויס געווען דער גאנצער גליון האב איך ארויסגעשניטן נאר די מעשר כספים.
ותשוח"ח פאר'ן ניק 'תלמודלערנער' און פאר דעם וואס שטייט אונטער דעם אימעיל אדרעס [email protected], פאר'ן צושיקן די גליונות אויף בליצפאסט.

[יוראפ]

א גרויסן דאנק פאר ר' (הילד) יואל ווייס פארן צאמשטעלן לפונדק אחד די אינטערסאנטע מציאות'ער און עס דא ארויפשטעלן, אבער זעה איך אז עס איז נאכנישט פארטיג עס קומט נאך, נאך און נאך
www.ladaat.net/siteimages/fl_4ee0ae3e0f93f.pdf

[ניק ניק]

אוסף דיני מעשר כספים - מבאר באופן נאה ומסודר כל פרטי הלכות האיך להתנהג

האם מחוייבים ליתן לעניים דוקא, אם מחוייבים ליתן מעשר כשהרויח חפץ, אברך שיושב על שולחן אביו או חמיו, הרויח במסחר א' והפסיד בא' האיך מחשבין ההפרשה, המעשר שמפריש צ"ל על מעות שהרוויח באותה שנה, עני שאין לו כדי הצטרכותו ולהשתמש בעצמו במעות מעשר, שכר לימוד, מלמד פרטי, Tip למלמדים, לקנות ספרים, אם מותרין ליהנות ממעות מעשר, קניית גורל, להנציח בתוך Journal של מוסד,

מאת : הרה"ג ר' יצחק אייזיק שפיצער שליט"א מו"ץ בקהל אור החיים ב.פ.

בחינם

[ניק ניק]

ובלכתך בדרך האט אנגעהויבן לעצטנס צו מאכן וויקלי פרי דאונלאודס, דאס איז פון די וואך

[יואל ווייס]

ישר כח ניק ניק, ניק ניק (בלשון חבה...)

[farshlufen]

ובלכתך בדרך האט אנגעהויבן לעצטנס צו מאכן וויקלי פרי דאונלאודס, דאס איז פון די וואך

דאס איז שוין פון לעצטע וואך, נעכטן האב איך געקריגן פון זיי אן אומזיסטע לאודעד מפ3 מיט שיעורי חנוכה ע"י הג' רא"ח שפיצער זז"ג, א ווערט פון 10 רובל.

[יואל ווייס]

אפשר קען איינער מיר שיקן דעם שיעור 'מעשר כספים' אויף אימעיל?
אויפ'ן פעלעפאן קען איך דאס נישט אראפלאדענען.

[יואל ווייס]

ובלכתך בדרך האט אנגעהויבן לעצטנס צו מאכן וויקלי פרי דאונלאודס, דאס איז פון די וואך

דאס איז שוין פון לעצטע וואך, נעכטן האב איך געקריגן פון זיי אן אומזיסטע לאודעד מפ3 מיט שיעורי חנוכה ע"י הג' רא"ח שפיצער זז"ג, א ווערט פון 10 רובל.

איך האב יעצט געדאונלאודט דעם מעשר כספים שיעור.

[יוראפ]

אויפן שיעור פון הרה"ג ר' יצחק אייזיק שפיצער שליט"א (דא געדאונלאוד) זאגט ער אז א בעל הבית דארף נישט געבן קיין מעשר אויף די קרן וואס מען קויפט איין אין געשעפט

איז יעצט מיין שאלה, טאמער די בעל הבית נעמט עפעס אראפ פון זיין געשעפט פאר זיין אייגן געברויך דארף ער יא געבן מעשר?

[מאנ-יימער]

אויב נעמט ער עס אראפ פאר זיין אייגן געברויך איז עס דאך א פארדינסט פארוואס זאל ער נישט דארפן אראפנעמען מעשר?

[שוועמל]

יוראפ,
לכאורה מיינט ער צו ענטפערן אויף די שאלה צי א קארפארעשאן דארף אפשיידן מעשר

ספעציפיש איז אינטערעסאנט צו וויסן וואס די דיינים האלטן לגבי א קארפארעשאן, צי מען ברויך מעשר'ן די קארפארעשאן זעלבסט איין מאל עס פארדינט ריווח, אפגעזען צי מען נעמט ארויס וועיזשעס צי נישט (כמובן נאכן אראפרעכענען COGS, מכס ושאר הוצאות).

איך בין אבער נישט זיכער זיין תשובה, "אויף די קרן וואס מען קויפט איין אין געשעפט", ווייס איך נישט וואס די ווערטער מיינען [חוץ אויב דו ברענגסט עס נישט גוט אראפ].

[הרבטייטעלבוים]

כהאב היינט געקויפט צווי גיטע ספרים אויף מעשר
יד מלכים הוצאת פעלדהיים
אהבת צדקה
זייער שיינע ארבעט

[יוראפ]

יוראפ,
לכאורה מיינט ער צו ענטפערן אויף די שאלה צי א קארפארעשאן דארף אפשיידן מעשר

ספעציפיש איז אינטערעסאנט צו וויסן וואס די דיינים האלטן לגבי א קארפארעשאן, צי מען ברויך מעשר'ן די קארפארעשאן זעלבסט איין מאל עס פארדינט ריווח, אפגעזען צי מען נעמט ארויס וועיזשעס צי נישט (כמובן נאכן אראפרעכענען COGS, מכס ושאר הוצאות).

איך בין אבער נישט זיכער זיין תשובה, "אויף די קרן וואס מען קויפט איין אין געשעפט", ווייס איך נישט וואס די ווערטער מיינען [חוץ אויב דו ברענגסט עס נישט גוט אראפ].

ער זאגט אז (לכאורה איז עס א דבר פשוט-עס איז נישט ממש זיין לשון נאר איך שרייב דאס וואס איך האב פארשטאנען פון די שיעור) ווען איינער קויפט איין אינוועטארי פאר זיין געשעפט לאמיר זאגן פאר 1,000 דאלער און ער פארקויפט עס פאר 1,500 דאלער, דארף ער נישט געבן מעשר פאר די גאנצע 1,500 דאלער, נאר פאר די 500 דאלער ריווח.

איז מיין שאלה למשל ער באקומט א פעקס אין סטאר וואס זיין ווייב האט אריינגעקאלט לאמיר זאגן א חבר'טע צו פעקסן 8 צעטלעך צו איר מאן אין סטאר, למעשה קאסט די פעקל פאפיר לאמיר זאגן 3 דאלער, איין פאפיר קומט אים אויס ווייניגער ווי איין סענט, די טינט מסתם אויך, דארף מען גיין אראפרעכענען דאס אלעס און באצאלן מעשר. דאס איז נאר איין קליינע דוגמא די זעלבע זאך קען זיין אויף גרעסערע זאכן און אויך פאר נאך קליינע זאכן

[farshlufen]

אין איינע פון די ספרים, דוכט זיך אין "מעשר כספים", ברענגט ער קלאר אז אויב איינער איז שולדיג חובות, איז נישט מחוייב מיט קיין שום מעשר. פריעת חוב מצוה קומט קודם.

ער ברענגט דארט, כ'מיין פון הרב וואזנער שליט"א, בלשון "רע עלי את המעשה" אז אידן וועלכע זענען שולדיג געלט פאר אנדערע, אנשטאט צו באצאלן, גייט מען געבן מיט די געלט מעשר אדער אנדערע צדקות.

ובעצמי ראיתי כתב יד של הגא' הדעבריצינער רב ואח"כ נדפס באיזה קובץ, ואינו מופיע בשו"ת שלו באר משה
שאמר כן בשם מוח"ז היינו הכתב סופר או שהובא כן בכתב סופר

און נאכדעם שרייבט ער שארף אקעגן דיע וואס זענען שולדיג שכר לימוד אדער גראסעריס, און צאלן קודם אפ מעשר געלט,
ער שרייבט דארט אז אפילו קאן עדיסאן כידוע לכל סגנונו קומט פאר מעשר געלטוכן כל כיוצא בזה

ומבואר ברמ"א:
"פרנסת עצמו קודמת לכל אדם ואינו חייב ליתן צדקה עד שיהי' לו פרנסתו" ופשוט הוא שאם יש לן חוב שהגיע זמן הפרעון הלא אין לא כדי פרנסתו ולכן לא האריך השבט הלוי בענין זה וכתב רק תיבות אחדות.

[farshlufen]

יוראפ,
לכאורה מיינט ער צו ענטפערן אויף די שאלה צי א קארפארעשאן דארף אפשיידן מעשר

ספעציפיש איז אינטערעסאנט צו וויסן וואס די דיינים האלטן לגבי א קארפארעשאן, צי מען ברויך מעשר'ן די קארפארעשאן זעלבסט איין מאל עס פארדינט ריווח, אפגעזען צי מען נעמט ארויס וועיזשעס צי נישט (כמובן נאכן אראפרעכענען COGS, מכס ושאר הוצאות).

איך בין אבער נישט זיכער זיין תשובה, "אויף די קרן וואס מען קויפט איין אין געשעפט", ווייס איך נישט וואס די ווערטער מיינען [חוץ אויב דו ברענגסט עס נישט גוט אראפ].

הגם למעשה פסק'נט מען אזוי אבער עס איז כדאי צו וויסן אז אין די פריערדיגע איז געוועזן ווער עס האלט געוואלט מחייב אויך דעם קרן, און אנדערע דאכציך אז דער יעב"ץ ואון דער חות יאיר ווילן מחמיר זיין אויף טרעוול עקספענסעס פארענדיג צום יריד וכדומה ואף אם אין נקטינן כן להלכה יש שם דברים נכונים בעניני אמונה אויפן גאנצן ענין פון האנדלען.

[farshlufen]

ואיידי דאתינא להכי, וועל מר אויסקלארן עטליכע פרטים לגבי מעות צדקה ומעשר.

א) דער דיון ומחלוקה צו מעשר כספים איז דאורייתא אדער דרבנן אדער נאר מחמת מנהג איז בלויז לגבי דעם אפשיידן, ביש עניים מצויין וואס איז דאס היינט דער מציאות איבעראל איז פאהאן א חיוב דאורייתא למי שידו מגעת צו געבן צדקה ואף שאין העני מבקש צריך לילך אחריו וליתן לו, ומי שכפי השגת ידו קאן ער נאר געבן א דבר מיעוט און אמאל קלערט מען דער איד ברויך דאך צוזאמענשטעלן גאנצע אכציג אלפים אז ס'זאל אים קלעקן אויף זיין צוועק און וואס וועט מיין נתינה פון אפאר דאללער אויסמאכן אעפ"כ איז אויך פארהאן א חיוב דאורייתא צו געבן.

ב) דער שיעור פון מעשר איז נאר דער מינומום שלא יהא בגדר צר עין און ווידעראום דער שיעור פון א חומש איז דער מאקסימום נאר פאר סתם עוורעדזש פארדינער און בעלי בתים אן עושר האט א חיוב ליתן כפי הנצרך לענייים פאר פיל מער פון דעם, והוא פשוט בשו"ע יו"ד סימן רמ"ט ס"א.

סתם אזוי איז כדאי אדורכצולערנען בלויז דעם לשון הטור ביו"ד סימן רמ"ז מה שכתב בגודל חיוב מצוות צדקה ובגודל עונש ח"ו מי שאינו נזהר בזה.

[יוראפ]

דאנקען שיינען פארשלאפן פאר די ידיעות, אויב האט איר נאך זעמיר גרייט צו הערן

[שנאפס]

וואס טוצעך מיט שכר לימוד, מעג מען געבן פון מעשר?