רבי משה יוסף טייטלבוים מאיהעל זצ"ל - כ"ד טבת תרנ"ז

[בןהרחמן]

לאמיר דא מאכן א שטיקל סך הכל פון די צאצאים פון ר' משה יוסף מאיהעל.

א) בנו ר' ברכי' מאיהעל מ"מ אביו חתן ר' צבי אלימלך שפירא הצבי לצדיק מבלאזוב זצ"ל, נפטר בדמי ימיו ונטמן בסיגוט עיר מנוחת אבותיו.
ב) בנו ר' חיים יעקב מלימינוב חתן ר' שלמה האלבערשטאם מבאבוב (הראשון) ב"ר מאיר נתן זצ"ל
ג) חתנו ר' דוד דוב מייזליש מאיהעל בעל בנין דוד ב"ר מרדכי זאב
ד) חתנו ר' יהודה לייבוש ב"ר נפתלי ערליך מדעלאטין זצ"ל
ה) חתנו ר' נפתלי ט"ב מנירבאטור ב"ר יוקל מוואלאווא

א מז"ט צו די חתונה פון ר' יודא לייביש מדעלאטין בשנת תר"ע

קרעדיט גליון מחזיקי הדת ט' אדר ראשון תר"ע לפ"ק hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=28837&st=&pgnum=6

[ווילוויסן]

ר' משה יוסף עזב את סטראפקוב בערך בשנת תרנ"ב (לפי מקור אחר בשנת תרנ"ח אבל כמובן זה לא יכול להיות הרי הוא נפטר בשנת תרנ"ז), את מקומו מילא (משנת תרנ"ח) ר' אברהם שלום האלברשטאם בן הדברי יחזקאל ששימש שם כאב"ד ואדמו"ר במשך עשרות שנים.

לצד שניהם כיהן הדומ"ץ וראב"ד ר' יצחק צבי אמסל.
כמו בהרבה עיירות אחרות גם בסטראפקוב היה סכסוך חריף בין הקהילה החסידית מתפללי נוסח ספרד והקהילה הכללית מתפללי נוסח אשכנז.

עס איז דא א קאפי פון די קאנסוס פון די קהילת אורטאדאקסען ד'אוהעל פאר ר' משה יוסף דאכט זיך עס איז פאר תרנ"ב (אולי תר"ן), אבל אינני זוכר בדיוק, ואולי טעיתי.

---

יעצט זעה איך אויף עמוד 2 פון דעם אשכול איז דא א קאפי פונעם אוהעל'ער יזכור בוך און דארט שטייט תרנ"א.

איך האב יעצט געקוקט אויפן קאנסוס, שטייט דארט לסדר התיצבו וראו את ישועת אלקים שנת ומשה היה רועה בגימ' תרנ"ב.!

[משה'עלע]

כבין דורך די אשכול סאיז דא אסאך וואס מעיר צו זיין אבער נישט אלעס מעג מען

אפאר הערעלך בקצרה בחפזי
מילער האט מעתיק געווען איהעל יזכור ביך
אזהרב ממאד איז געווען ממתנגדי הבנין דוד

למעשה איז דא אתשובה און לבושי מרדכי ווי ער שרייבט זייער שארף קעגען די מתנגדים פונעם בנין דוד

וועגען דער שבת פונעם דרכי תשובה און איהעל, ידוע ער האט געזאגט די תורה פונעם דברי חיים אויף קרח, און ער האט אויסגעפירט ווער סוועט טשעפענען דעם רב וועט איינעמען, .....
עס איז דא א בריוו און אגרות שפירין פונעם צום בנין דוד

געוואלד האט געשריבען מהאט באגראבען הערשט אכט און פערציג שעה, לויט ווי איך געדענק איז ער אוועק מאנטיג און מהאט אים באגראבען פרייטיג, די אכט און פערציג שעה האט דער קדיו"ט געזאגט דארנעשטיג אז ער האט שוין 48 שעה נישט גלייגט קיין תפילין

דאס וואס מען שרייבט אז מען האט אויפגענימען ר' אלעזר אלס רב הצעיר מפני השלום, איז אפשר בבחינת מפני השלום מעג מען משנה זיין, אבער עס האט זיך געגאסען בלוט אויף דעם, ביז אינמיטען קריג (די זשאנדארען זענען געקימען און קלויז און געשריגען און פולין שעכט מען אייערע ברידער, און איר שלאגט זיך אויף שטותים) ואכמ"ל

בן הרחמן האט זייער גוט געשריבען
און למעשה איז געווען א דין תורה און ר' ברכי' האט פארלוירען, אבער דאס האט נישט אפגעהאלטען די מתנגדים פונעם בנין דוד אים אויסצוטיילען צרות צרורות

ר' משה יוסף האט צוגעזאגט דאס רבנות ווייל דעם בנין דודס רעבעצען איז נישט געווען געזונט, זי האט געהינקעט (ועוד ואי אפשר להעלות על הכתב)

עכ"פ דער אשכול האט אריינגעוואנדערט טיף אונעם בנין דוד כהעט געראטען אויפצומאכען א אשכול איבערן בנין דוד און אהינפירען די תגובות, און מעמיר דא ממשיך זיין איבער ר' משה יוסף

איבער דעם וואס ר' נתן יוסף האט געזאגט בנוגע דעם רבין

דער עצי חיים האט א האלב יאהר פאר די פטורה געטראפען דעם בנין דוד און ער האט אים געוואלט איבער בעטען, און דער בנין דוד האט אים געסאגט אז ער קען מוחל זיין אבער נישט פארגעסן, האט ער געזאגט אויב אזוי בין איך נישט אינטערסירט.

[ישלהוסיף]

רבי משה יוסף זצ"ל האט איבערגעלאזט נאך זוך א כרך כתבי יד הנקוב בשם "מילי דמיטב", ער האט א געוואלדיגע זכות אז זיינע חידושים עכ"פ א חלק ניכר זאלען איבערלעבן און איבער בלייבען פאר אונזער דור. ווייסט איינער צו גייט דאס אמאהל ווערען געדריקט. איין הערליכע דרוש האב איך געזעהן געדריקט, פארוואס דריקט מען דאס נישט בספר?

[הרבטייטעלבוים]

דער בנין דוד האט עס געוואלט דריקען (עס איז געליגען ביי אים) אבער ער האט דאס געוואלט אויסשטעלן ווי מקדשי השם, מיט זיינע הגהות אינטען, און פארשטייט זיך די אנדערע קרובי המשפחה האבען נינשט געוואלט, און זיי האבען געזאגט אויב ער שיקט עס וועלען זיי עס דריקען, און ער האט געשיקט, און מען האט נישט געדריקט און רוב איז נישט דא מער, סאיז פארלוירען געגאנגען.
חבל על דאבדין, צוליב א מחלוקעלע

[ישלהוסיף]

דער בנין דוד האט עס געוואלט דריקען (עס איז געליגען ביי אים) אבער ער האט דאס געוואלט אויסשטעלן ווי מקדשי השם, מיט זיינע הגהות אינטען, און פארשטייט זיך די אנדערע קרובי המשפחה האבען נינשט געוואלט, און זיי האבען געזאגט אויב ער שיקט עס וועלען זיי עס דריקען, און ער האט געשיקט, און מען האט נישט געדריקט און רוב איז נישט דא מער, סאיז פארלוירען געגאנגען.
חבל על דאבדין, צוליב א מחלוקעלע

די רעדסט בנוגע די כתבי ידות וואס זענען געבליבען דארט, אבער איך רעד פון כתבי ידות וועלעכע געפונען זיך באדמת אמעריקא, אין דאך זענען זיי נאך אלץ נישט געדריקט געווארען.

בנוגע זיינע חידושים ותורות וואס איז נישט געדריקט געווארען, האט גארנישט געהאט צו טוהן מיט קיין מחלוקה, דער בנין דוד בטבעו איז געוועהן א גרויסע בטלן אין האט נישט געהאט קיין געלט, אפילו דער גראסערי וואס איז געוועהן אקעגן איבער זיין הויז האט אים קוים מיט צרות (שוין נאכען זמן!) געגעבען חלות מיט פארשידענס. ער האט אפילו נישט געהאט געלט צו דריקען זיינע אייגענע ספרים.

אין ס'איז א טעות אז ער האט געוואלט דריקען רבי משה יוסף'ס ספרים מיט זיינע הגהות. ווער זענען געוועהן די אנדערע קרובי המשפחה?

[הרבטייטעלבוים]

כהאב איבער געפרעגט דעם בעל השמועה
ער האט זיך סומך געווען אויף מעות קדימה ווי אויך איינער וואס האט געוואלט גיבען א חלק פון די הוצאות,
אויפען ספר בנין דוד (על התורה) איז אים נישט געבליבען קיינע חובות

[ישלהוסיף]

כהאב איבער געפרעגט דעם בעל השמועה
ער האט זיך סומך געווען אויף מעות קדימה ווי אויך איינער וואס האט געוואלט גיבען א חלק פון די הוצאות,
אויפען ספר בנין דוד (על התורה) איז אים נישט געבליבען קיינע חובות

דער בנין דוד איז געבליבען אן קיין חובות אויף זיין אייגענע ספר וויבאלד ער האט געדריקט לויט וויפיל געלט ער האט געהאט, אויף פרשת וארא האט ער נאך געהאט עפעס האט ער געדריקט אביסעל דערפון, אויף פרשת בא האט שוין נישט געהאט קיין געלט איז ער געבליבען שטיין. דער זעלבע ווען ער האט געהאט געדריקט זיינע תשובות, האט ער נאר געדריקט אזוי פיל לויט וויפיל געלט ער האט געהאט.

ס'טוט וויי, אבער דער אמת איז אז ער איז נישט געוועהן דער איינציגסטער אזוי, ער איז געוועהן א גרויסע בטלן, געלט האט זיך פשוט נישט געהאלטן ביי איהם, נישט געהאט קיין מזל מיט זיין רבנות שטעלע, ער האט געהאט אפאר קינדער... (אכמ"ל וד"ל). ער האט געהאט א אפגעמוטשעטע לעבען אין צום סוף נהגרג עקד"ה הי"ד. אבער די לערנען פון זיינע קינדער, זייערע גוטע קעפ האבען איהם געגעבען נחת, דער אויווארע רב, דער ווייצענע רב, וכו'... אין היינט זענען זיינע אייניקלעך פון די שענסטע רבישע אייניקלעך.

[ואם תאמר]

ר' משה יוסף טייטלבוים איז געבוירן בשנת תר"ה צו זיין פאטער דער ייטב-לב פון סיגוט,

וואו האט דער ייטב לב משמש געוועהן ברבנות בעת לידתו של ר' משה יוסף?
אוהעל? גארליץ?

[רבבה]

היות שלא נשאר כמעט חד''ת מבני הרה''צ ר' משה יוסף זצ''ל ומצאתי בספר אמרי יהושע מהרה''צ ר' אורי יהושע אשר אלחנן בן הרה''ק ר' יעקב צבי זצ''ל מפאריסאוו בעל עטרה לראש צדיק אש הדפיס בנו הרה''צ ר' ישראל אלעזר זצ''ל אב''ד סאבין .ובח''א דף מ'ח הדפיס וז''ל ציון לנפש חי' הוא דודי בעל אחות אאמו''ר שליט''א ה''ה הרה''ג הצדיק ר' ירחמיאל זצ''ל טייטעלבוים שנסתלק בימי עלומיו . והי' נכד הגה''ק אדמו''ר בעל השיב משה ואדמו'ר מסאנז בעל דברי חיים זצלה''ה זי''ע ולזכותו אזכיר ב' גרגרים מחדושי תורתו זצלה''ה..ומביא שם א] על מה שאומרים קודם ברכת כהנים ותערב לפניך עתירתנו כעולה וכקרבן למה מחלקים בין עולה לשאר קרבנות ... ב]על מאמר חז''ל בשת כ''א ע''א בסוגיא דכבתה ....
בתורת הצעה לשמשפחת התמרים כשמדפיסים ספרים נא להכניס את ב' התורות שיעשו נייחא לנשמתו .לא ידוע לי אם נשאר זכר ממנו . אגב גם הרה''ק ר' ישיעלע מטשחוב הי' חתן בזוו''ש אצל הרה''ק בעל עטרה לראש צדיק ובנו הרב מסוכא נקרא על שמו .

[מיללער]

היות שלא נשאר כמעט חד''ת מבני הרה''צ ר' משה יוסף זצ''ל ומצאתי בספר אמרי יהושע מהרה''צ ר' אורי יהושע אשר אלחנן בן הרה''ק ר' יעקב צבי זצ''ל מפאריסאוו בעל עטרה לראש צדיק אש הדפיס בנו הרה''צ ר' ישראל אלעזר זצ''ל אב''ד סאבין .ובח''א דף מ'ח הדפיס וז''ל ציון לנפש חי' הוא דודי בעל אחות אאמו''ר שליט''א ה''ה הרה''ג הצדיק ר' ירחמיאל זצ''ל טייטעלבוים שנסתלק בימי עלומיו . והי' נכד הגה''ק אדמו''ר בעל השיב משה ואדמו'ר מסאנז בעל דברי חיים זצלה''ה זי''ע ולזכותו אזכיר ב' גרגרים מחדושי תורתו זצלה''ה..ומביא שם א] על מה שאומרים קודם ברכת כהנים ותערב לפניך עתירתנו כעולה וכקרבן למה מחלקים בין עולה לשאר קרבנות ... ב]על מאמר חז''ל בשת כ''א ע''א בסוגיא דכבתה ....
בתורת הצעה לשמשפחת התמרים כשמדפיסים ספרים נא להכניס את ב' התורות שיעשו נייחא לנשמתו .לא ידוע לי אם נשאר זכר ממנו . אגב גם הרה''ק ר' ישיעלע מטשחוב הי' חתן בזוו''ש אצל הרה''ק בעל עטרה לראש צדיק ובנו הרב מסוכא נקרא על שמו .

תודה רבה הרב רבב"ה,

הנה לינק להד"ת שיהי' שפתותיו דובבות בקבר לנח"ר בעולם העליון.
http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... &pgnum=122

[יוסף שרייבער]

ביי ר' ירמי' לעוו'ס צייטן איז געווען דער רב ביי די חסידים, הרה"צ ר' אברהם אבלי ראפאפארט-הארטשטיין, ס'איז דא א מורא'דיגע בריוו פון ר' שמעון סופר, וועגן די מחלוקה הידוע, ווי ער טיטולירט אים שטארק מיט זיין צדקות.

ר' פייש איר דרייט זיך נאך דא? וואס איז אייער מקור אז ר' אברהם אבלי ראפאפארט-הארטשטיין איז געווען דער רב ביי די חסידים?

בס' הגאון הקדוש בעל ישמח משה בערכו של אביו ר' פנחס אריה שטייט למטה ראה בערכו אבער למעשה האט ער נישט קיין ערך בספר הנ"ל.

ד"א בהקדמה לספר שלשלת זהב שרייבט ר' אברהם אבלי הכהן בן ר' מאיר אליעזר הכהן, "כאשר כתב לנו אבי מורי ז"ל בספרו "בית אבות" באריכות" ,איך טרעף נישט אין ערגעץ זיין ספר בית אבות ווייסט איינער אויב מען האט עס אמאל געדרוקט?

[מיללער]

יישר כח יוסף
לכאורה אכן מדובר בניסן בן ר' מ"י. בכלל אני חושב שלא הי' אחר בשם ניסן

מצאתי תמונת מציבתו [המחודשת] של ר' אברהם ניסן ט"ב בנו של ר' משה יוסף, המצבה הוא על הביה"ח (החדש) באיהעל, אני מנחש שהשם אברהם הוסיפו לו בחליו

[מיללער]

די צייונג "קול מחזיקי הדת" פון שנת תרנ"ב באריכטעט איבער די התמנות פון רבי משה יוסף אלס איהעלער רב:

[צעיר באלפי ישראל]

דער רבי אב רהם ניסן האט חתונה געהאט?

[מיללער]

מצבות משפחתו על הביה"ח החדש בעיר איהעל:
viewtopic.php?p=911586#p911586

6
הרבנית לאה זיסל ב"ר משה יוסף - כ' חשון תרע"ה

7
רבי יחזקאל שרגא ב"ר דוד דוב מייזליש, אבד"ק ראדוואן בעמח"ס זכרון יחזקאל - כ"ג חשון תרצ"ב בן הבנין דוד ונכד רמ"י מאיהעל

8
הרבנית הינדא ב"ר דוד, אשת רבי משה יוסף טייטלבוים אבד"ק אוהעל - יו"כ תרע"ה

9
רבי אברהם ניסן ב"ר משה יוסף טייטלבוים - כ"ח חשון תרס"ה

[בלעטל]

ר' משה יוסף עזב את סטראפקוב בערך בשנת תרנ"ב (לפי מקור אחר בשנת תרנ"ח אבל כמובן זה לא יכול להיות הרי הוא נפטר בשנת תרנ"ז), את מקומו מילא (משנת תרנ"ח) ר' אברהם שלום האלברשטאם בן הדברי יחזקאל ששימש שם כאב"ד ואדמו"ר במשך עשרות שנים.

לצד שניהם כיהן הדומ"ץ וראב"ד ר' יצחק צבי אמסל.
כמו בהרבה עיירות אחרות גם בסטראפקוב היה סכסוך חריף בין הקהילה החסידית מתפללי נוסח ספרד והקהילה הכללית מתפללי נוסח אשכנז.

עס איז דא א קאפי פון די קאנסוס פון די קהילת אורטאדאקסען ד'אוהעל פאר ר' משה יוסף דאכט זיך עס איז פאר תרנ"ב (אולי תר"ן), אבל אינני זוכר בדיוק, ואולי טעיתי.

---

יעצט זעה איך אויף עמוד 2 פון דעם אשכול איז דא א קאפי פונעם אוהעל'ער יזכור בוך און דארט שטייט תרנ"א.

וואו דארף צו ליגן די קאפי פונעם קאנסוס ?
איך האב א חלק פונעם ערשטן בלאט, און איך זוך די איבעריגע חתימות פון די אנדערע זייט.

[הרבטייטעלבוים]

דער ספר מילי דמיטב (וואס איז געבליבען) פון הרה"ק ר' משה יוסף גייט שוין צום דרוק בס"ד

[רימנובער אייניקעל]

היינט איז געווען די לוי' פון הרה"ח הישיש ר' שלום ט"ב ע"ה בן הרה"צ ר' חיים יעקב זצ"ל אב"ד לימנוב בן הרה"ק מהרמ"י מ'אוהעל זצ"ל

בדרך אגב האט ער זיך גערופן הלברשטאם על שם אמו הרבנית חיה שיינדל בת הרה"ק רבי שלמה זצוק"ל האלברשטאם (הראשון) מ'באבוב.

האט ער איבערגעלאזט זוהן?
איך וואלט געוואלט וויסן אויב ס'איז נאך דא היינט צו טאג איינקליך בן אחר בן צום ייטב לב דורך זיין זוהן הרה"ק רבי משה יוסף זצוק"ל.

דא ברענג איך א'בילד פון קבר אחיו רבי יחזקאל שרגא ז"ל און הר הזיתים וואס האט זיך אויך גערופן הלברשטאם כנ"ל.
איז דא קינדער פון אים?

[רימנובער אייניקעל]

יישר כח יוסף
לכאורה אכן מדובר בניסן בן ר' מ"י. בכלל אני חושב שלא הי' אחר בשם ניסן

מצאתי תמונת מציבתו [המחודשת] של ר' אברהם ניסן ט"ב בנו של ר' משה יוסף, המצביה הוא על הביה"ח (החדש) באיהעל, אני מנחש שהשם אברהם הוסיפו לו בחליו

זייער אינטערסאנט אז אויפן מצבה שטייט אברהם ניסן.
ווייל איך האב געזען ער ווערט אראפ געברענגט און אנדערע פלעצער אלטס רבי אלעזר ניסן ,און ער ער האט זיך אונטער געשריבן ניסן אליין.

בדרך אגב האט ער חתונה געהאט מיט הרבנית מרת העסא טאכטער פון זיין פעטער הרה"ק הקדושת יום טוב מ'סיגוט זצוק"ל און ער איז ל"ע קראנק געווארען זייער אינג און קיין קינדער האט ער נישט געהאט האט ער געגעבן א'גט זיין רעבעצן לפני פטירתו אז זי זאל נישט דארפן נעמען קיין חליצה .

און זי האט חתונה געהאט בזיווג שני מיט הרה"ק רבי חיים מאיר יחיאל הארוויטץ הי"ד אבד"ק רייניזשאוו (מגזע מעליטץ דזשיקוב).
און געהאט א'טאכטער הרבנית חנה אשת הרה"צ רבי מנחם מענדל רובין זצ"ל אבדק"ק מוזשאוי.

[רימנובער אייניקעל]

רבי ברכי'ס קינדער האבן נישט איבער גענומען דאס רבנות?
איז היינט צו טאג דא אייניקלך פון רבי ברכי' זצ"ל?.

[ראש הקהל]

רבי ברכי'ס קינדער האבן נישט איבער גענומען דאס רבנות?
איז היינט צו טאג דא אייניקלך פון רבי ברכי' זצ"ל?.

רבי ברכיה'ס קינדער האבען געפירט א פאליטיק מיט'ן בנין דוד און שטאט אוהעל.

[חמרא טבא]

א בילד פון ר' יחזקאל שרגא איז דא אין שלומה של מלכות גליון ב' עמוד 9 צוזאמען מיט זיין שוואגער בזוו"ר מהר"ש מבאבוב ז"ל

[רימנובער אייניקעל]

איז דא א'בילד פון רבי ברכי'?.

[dovidal]

ביי ר' ירמי' לעוו'ס צייטן איז געווען דער רב ביי די חסידים, הרה"צ ר' אברהם אבלי ראפאפארט-הארטשטיין, ס'איז דא א מורא'דיגע בריוו פון ר' שמעון סופר, וועגן די מחלוקה הידוע, ווי ער טיטולירט אים שטארק מיט זיין צדקות.

ר' פייש איר דרייט זיך נאך דא? וואס איז אייער מקור אז ר' אברהם אבלי ראפאפארט-הארטשטיין איז געווען דער רב ביי די חסידים?

בס' הגאון הקדוש בעל ישמח משה בערכו של אביו ר' פנחס אריה שטייט למטה ראה בערכו אבער למעשה האט ער נישט קיין ערך בספר הנ"ל.

ד"א בהקדמה לספר שלשלת זהב שרייבט ר' אברהם אבלי הכהן בן ר' מאיר אליעזר הכהן, "כאשר כתב לנו אבי מורי ז"ל בספרו "בית אבות" באריכות" ,איך טרעף נישט אין ערגעץ זיין ספר בית אבות ווייסט איינער אויב מען האט עס אמאל געדרוקט?

יש לי מכתב מרבי אברהם אבלי בן רבי פנחס להייטב לב