יצחק פון ישיבה האט געשריבן:אפאר שאלות: איינער וייסט ווער איז גווען דער שווער פון ר' ארהלה?. דער הנהגה פון ר' ארהלה, אלס רבי איז גווען ווי דרך קארלין? [אזוי ווי זיין טאטע רי"מ מקאזניץ, מיט זיין שוואגער חובת התלמידים]. דער חסידים פון זיין טאטע האבן געפארן צו העם, אודער צו זיינע ברודערס\ שוואגער?
מספר "ימי זכרון":
זוגתו אשה מיוחסת מרוסיא כשנה לאחר נשואיו גרשה, ומעשה שהיה כך היה חסידיו גייסו כספים בכדי לרכוש עבורו מגרש, הרבי התנגד והעדיף לחלק הכסף לעניים מאידך הרבנית נמשכה אחר הרעיון, הודיעה הרבי מכיון שהיא לא הולכת כדרכו הוא שוב אינו יכול לחיות עמה, כאשר סירבה להשתכנע שלחה בגט פיטורין, מסדר הגירושין היה דודו רבי ישראל מסטאלין, ומני אז לא התחתן שוב ונשאר ערירי ללא ילדים
יצחק פון ישיבה האט געשריבן:אפאר שאלות: איינער וייסט ווער איז גווען דער שווער פון ר' ארהלה?. גירש את אשתו דער הנהגה פון ר' ארהלה, אלס רבי איז גווען ווי דרך קארלין? [אזוי ווי זיין טאטע רי"מ מקאזניץ, מיט זיין שוואגער חובת התלמידים]. דער חסידים פון זיין טאטע האבן געפארן צו העם, אודער צו זיינע ברודערס\ שוואגער? מתחילה כן, אבל לאחמ"כ הוא עזב את קאזניץ וגם הרחיק החסידים גם בהתנהגותו וגם בפועל
אדמו"ר הרה"ק רמ"מ מלעלוב זי"ע סיפר פעם, שכשהתארח אצל רבינו הוא נתן לו חדר מיוחד בביתו, ושם היה קובע את תפילותיו. "יום אחד נעלתי את הדלת על מנעול ובריח, והתבודדתי בתפילתי. כאשר סיימתי תפילת שמונה עשרה ופסעתי לאחורי - הופתעתי לראות את הרה"ק מקאזניץ עומד לידי ומקשיב לתפילתי... ועד היום הנני תמה ומתפלא מהיכן יכול היה להיכנס"...
גם שח פעם רבינו באחד משולחנותיו הטהורים: סיפר לי אחד מאדמורי פולין: פעם הזדמננו שנינו אני והרבי מקאזניץ לפונדק אחד, היה זה באחד ממרחצאות המרפא בגרמניה. בחצות הלילה הקצותי משנתי לקול דפיקות עזות שנשמעו על דלת חדרי. כשניגשתי לפתוח נדהמתי לגלות את רבי אהרן יחיאל עומד בפתח, ומשאלה בפיו: "שמא יואיל מר לשחק עמי עתה "שחמט"? סירבתי במענה שאני עייף מסדר היום המייגע שנצטוויתי בו בפקודת הרופאים. חזרתי לעלות על יצועי, ותיכף שקעתי בשינה עמוקה. אולם לא חלף זמן רב ושוב התעוררתי לקול דפיקות עזות בדלת. היה זה רבי אהרל'ה שעמד בפתח, ושוב מציע לפני את משאלתו הקודמת לשחק בשחמט. עמדתי והפצרתי בפניו שיעזבני נא לנפשי ויניחני לישון, כי עייף אני מיגיעת היום העמוס ואינני מסוגל כלל להיענות לבקשתו. כשמוע זאת הרבי מקאזניץ, הוא נענה בראשו והפטיר לעצמו: "אם כך הדבר שכבר לא נשחק בשחמט, אזי ניגש ונתפלל ערבית". באותו הרגע נלפתתי בבעתה, ובשרי נעשה חידודין חידודין: לפתע נזכרתי שטרם התפללתי תפילת ערבית! עתה נתברר לי מדוע כה טרח הרבי מקאזניץ להקיצני משנתי, ולא אבה להרפות ממני...
אדמו"ר הרה"ק רמ"מ מלעלוב היה משוחח אודותיו, ומתאר בהתרגשות רבה את שיעור קומתו העצומה בהליכותיו המופלאות שהשכיל להצניעם מעיני הבריות בעניינים סתומים ועלומים, שעוררו עליו את פליאת הבריות. "היו לו עיניים מאירות", התבטא עליו רבינו, והוסיף שלאחר שיצא ביטוי זה מפיו שמע גם את אביו אדמו"ר הרה"ק רשנ"ן אף הוא מתבטא עליו כך, ואז התמלא ליבו בשמחה על שזכה לכוון לדעת קודשו של האבא.
על פשוטי העם שלא יכלו להשיג במחשבתם את עומק הנהגותיו הטמירים והיו בעיניהם כתמוהים ומוזרים אמר רבינו: "הרבי מקאזניץ היה כל כולו חטיבה של אמת, ואילו העולם הזה הוא עולם שכולו שקר. אם כן מה פלא שהשקר הוא אויב בנפש לאמת" ?
כמו כן אמר: "תמיהות רבות עורר עליו הקאזניצער בפי הבריות, אך הלא הוא הפקיר את גופו ונשמתו עבור כלל ישראל. הייתכן עוד להקשות קושיות על יהודי שכמותו"? ובאותו עניין הוסיף ואמר: "כל צדיק מסתיר אורחותיו באופן אחר. רבינו מקאזניץ ידע לכסות צדקותו בהנהגות אשר לאו כל מוחא תפיס". באחת ההזדמנויות אמר רבינו: "דער קאזניצער רבי איז גיווען ווילד, אך מעולם לא היתה אצלו נגיעה עצמית. הוא הפקיר עצמו לגמרי. הפראנקפורטער היה מחבבו מאוד, משום שמחשבה של נגיעה אישית לא תפסה אצלו מקום".
זי"ע ועכ"י בגו"ר אמן.
"כיון שנצטרך אדם לבריות פניו משתנות ככרום... מתהפך לכמה גוונין" [ברכות ו' ע"ב]
היינו לאותם גוונים והבחינות שהן הן הנותנים לו [רשפי אש נעשכיז]
יצחק פון ישיבה האט געשריבן:אפאר שאלות: איינער וייסט ווער איז גווען דער שווער פון ר' ארהלה?
רבי אהר'לע האט געהייראט הרבנית רחל בת שבע ע"ה בת רבי אברהם פנחס ספרד מקיניוב (משושלת רב ייב"י מאוסטראה), נאך וואס ער האט איר גע'גט האט זיין רעביצין חתונה געהאט מיט רבי מנחם נחום טווערסקי מסקווירא - מאכנובקא (בזיווגו השני).
רבי אהרלע איז אמאל געקומען באזיכען אין יח"ל האט ר' שמעון'לע עם געפרעגט, קאזשניצער רבי פארוואס זענט איר נאר עוסק מיט אנשים רחוקים, פארוואס זעהט איהר נישט אריינצוברענגען אין די בחורים לומדי תורה אביסעל פנימיות, האט דער הייליגער קאזשניצער געזאגט, גלייבט מיר ר' שמעון, עס איז אסאך לייכטער אריינצוברענגען דעם גרעבסטען פון גרעבסטען איין הרהור תשובה, איידער אין אן בחור וואס לערנט, אביסעל פנימיות. ע"כ
רימנובער אייניקעל האט געשריבן:פארציילט א'חשובער תלמיד חכם פון ירושלים,אמאל האט מען גערופן א'גערער חסיד זיך צו שטעלן צום פוליש'ער מיליטער,און וויבאלד ער איז געווען א'גבור ,און געהאט א'גזונטען גוף,איז ער אריין צו זיין רבי'ן הרה"ק רבי אברהם מרדכי זצוק"ל פון גער,האט אים גערער רבי געשיקט צו הרה"ק רבי אהרל'ע פון קאזניץ זיע"א,זאגענדיג אז דארט וועסטו האבן דיין ישועה.
ווען ער איז אנגעקומען צום קאזניצער רבי'ס שוהל,האט ער געזעהן אז די רבי איז ארום גענומען מיט נישט קיין חסידישע בחורים,ער האט עס אנגעקוקט א'ביסל ביליג,אבער ער האט צו געהערט זיין רבי'ס רייד,ער איז צוגעגאנגן צום קאזניצער רבי,זאגענדיג אז מהאט אים גערופן זיך שטעלן צו מיליטער,און זיין רבי פון גער האט אים געשיקט צו אים,און ער דארף א'ישועה.
האט אים די רבי אנגעשריגן,די שווארצע ציג,נעם די בעזים און גיי אין מקוה,פלוצלינג האט די רבי אויסגערופן פאר די גאנצע חברייא,און געזאגט,נו,זאלן מיר אלע גיין צום מקוה,זענען זיי אלע צוזאמען מיט די גערער חסיד געגאנגען צום מקוה,ווען זיי זענען דארט אנגעקומען,האט די קאזניצער רבי געהייסן די גערער חסיד זאל אויסטוהן זיינע אלע קליידער,און אריין גיין אין די מקוה,און אזוי האט ער געטוהן.
ווען ער איז געווען אין מקוה האט די רבי אנגעהויבן צו שרייען "ער שטונקט, ער שטונקט",און די רבי האט געווינקן די גאנצע עולם צו פארלאזן די מקוה,זענען זיך אלע צו לאפען פון דארט,און מ'האט איבער געלאזט די גערער חסיד דארט אין מקוה,און ער האט געגלייבט אין זיין רבי'ן וואס האט אים געהייסן גיין צום קאזניצער רבי ,און ביי אים וועט ער האבן זיין ישועה.
און ער האט זיך געשטעלט צום מיליטער,אבער וואו ער ער איז נאר אנגעקומען דארטן,האבען די גענעראל'ן אנגעהויבן צו זאגען,ס'שטונקט געפערליך פון דעם זשיד,און מ'האט אים פארשיקט פון דארט,זאגענדיג אז ער דארף מער נישט דינען אין די מיליטער,און ער איז באלד געהאלפן געווארן.
(קובץ "שבט מישראל", ב'שם רבי קלמן האלברשטאם שליט"א זון פון צאנז גריבוב'ער רבי שליט"א).
עפעס איז אויך דא א מעשה אז ער איז ארומגעלאפן די גאנצע שטאט מיט בעזעמעס
בעולם ידוע היאהרצייט דרבינו ביום ג' תשרי צום גדליה. בלוחות הישנים של "דבר בעתו" של הרב גענוט ציין היאהרצייט דרבינו בג' תשרי, אך בלוח של שנה זו ציין בד' תשרי, וכותב "שלא כדעת רבים הטועים לחשוב שהוא בג' תשרי". עכשיו ראיתי שגם על המצבה החדשה כתבו ד' תשרי. מישהו יודע משהו על זה?
"כיון שנצטרך אדם לבריות פניו משתנות ככרום... מתהפך לכמה גוונין" [ברכות ו' ע"ב]
היינו לאותם גוונים והבחינות שהן הן הנותנים לו [רשפי אש נעשכיז]
