רבי משולם פייש סג״ל לאווי זצ״ל (השני) הרה"ק מטאהש בעל עבודת עבודה - כ״ז אב תשע״ה
געשריבן: מיטוואך אוגוסט 16, 2017 1:23 pm
דער טאשער רבי זצוק״ל איז געבוירן ג׳ ניסן שנת תרפ״א, אין שטעטל ניר-טאהש אין אונגארן.
צו זיין טאטען הגה״ק רבי מרדכי און צו זיי מאמען צירל (בת רבי יעקב פעקעטע מנירבאטור)
הגה״ק רבי מרדכי איז געווען דער בכור פון הגה״ק רבי אלימלך מטאהש בן הגה״ק השרף רבי משולם פייש האדמו״ר הראשון זי״ע.
דעם רבינס טאטע רבי מרדכי איז געווען רב אין שטעטל דעמעטשער (משנת תר״צ) וואס איז נעבן ניר-טאהש, און אין יאר תש״ג מיט די פטירה פון זיין טאטען הארט פארן צווייטן וועלט קריג איז ער געווארן מ״מ אביו אין טאהש.
דער טאהשער רבי האט געלערנט אין די ישיבה אין קאלוב ביי זיין פעטער הגה״ק רבי מנחם בראדי אבדק״ק קאלוב ובעל ״באר מנחם״
שהיה חתן רבי משולם פייש הראשון מטאהש.
ביים צווייטן וועלט קריג איז ער אוועקגעפירט געווארן בשנת תש״ג במחנות העבודה, און די טאטע מאמע און איבריגע משפחה איז אוועק געפירט געווארן פונעם נירעדהאזער געטא (וואס איז נעבן ניר-טאהש) למחנות ההשמדה ונרצחו ביום ר״ח אלול הי״ד.
נאכן קריג איז דער רבי אנגעקומען קודם צו קליינווארדיין, אראד, אבער האט זיך דארט נישט מסדר געווען ווי געהעריג, אביסל שפעטער האבן אים די פארבליבענע טאהשער חסידים אריבער גערופן קיין נירעדהאז לשרת כמורה דרכם דארט האט ער געוואוינט פאר צוויי און האלב יאר.
שנת תש״ו האט ער חתונה געהאט מיט הרבנית הצדיקת מרת חוה בת הרב ר׳ יהודא וויינגארטן ז״ל.
אדר תשי״א איז דער טאהשער רבי אנגעקומען קיין מאנטרעאל קאנאדא, ווי ער האט געגרינדעט זיין קליין ביהמ״ד ״אהל אלימלך״
שנת תשכ״ג האט דער רבי מייסד געווען זיין שטעטעלע קרית טאהש מיט זיין ישיבה רבתי ״אור החיים״ וואס האט ארויסגעגעבן חשובע תלמידים רבנים, אדמורים, מורה הוראה, ובעה״ב חשובים.
טאהש׳ער רבי....
ווען מען דערמאנט דעם ווארט באדייט דאס א מהות....!
א מהות פון:
איין לאנגער קייט פון אומהויפהערליכע עבוד״ת עבוד״ה!
אן א עבוד״ת עבוד״ה פון עבודת אלוקית אנגעהויבן דינען דעם אויבערשטען דעם קל חי פון געבורט, און אזוי איז עס פארבליבן ארום דעם זייגער ס׳גאנצע לעבן. (אנעם זייגער בעסער געזאגט)
און אן עבוד״ת עבוד״ה פון עבודת הזולת דינען דעם אויבערשטנס פאלק... פשוטו כמשמעו לעבן פאר איין צוועק, פאר א צווייטן איד׳ס וועגען, די קינדער פונעם טאטען אין הימל.
ביינאכט, צופרי, עלות השחר, נץ החמה, טינקל, ליכטיג, שקיית החמה, צאה״כ, רעגן, שניי, זון, קאלט, געפרוירען, הייס - א היימישער, א פרעמדער.
די אלע זאכן האבן בכלל נישט געהאט קיין תפיסת מקום אין דעם הייליגן טאהש׳ער רבניס וועלט.
איין וועלט וואס האט עקזעסטירט....
קוב״ה, ואורייתא, וישראל!
א איש חכם מחוכם, געריבן קלוג... אבער אויסבאהאלטן און פארשלייערט און א מהות פון א תמים.!
עבוד״ת עבוד״ה:
הנדערטער טויזענטער מיליאנען דאלארן איז דורך די קליינע אויסגעדארטע אויסגעאיידלטע הענט וואס האט נישט געריהט אפי׳ פאר איין רגע אין לעבן...
אדער האבן די קליינטשיגע הייליגע הענט געפאכעט מיט הייליגע כוונת בעת התפלה, אדער האט דאס געטיילט אומהערבּארע ריזן סכומים צדקה פאר מענטשען וואס דער רבי האט ע״פ רוב געזהן דאס ערשטע מאל אין זיין לעבן.
די רבי איז געווען רוב יארן פון זיין הייליג לעבן א... פשוטער בעל חוב.! צוליב וואס? צוליב זיך? צוליב עפעס א שלימזלות? ניין אבּסעלוט נישט! נאר צוליב זיין ׳מדת הפזרנות...
פזרנות? פאר וועם פאר זיינע געברויכן?
ניין!
פזרנות פאר אנדערע אידן׳ס וועגן... בעסער געזאגט פאר יעדן איד׳ס וועגן, וואס זיין ריין לויטער געפיליש הארץ האט אזוי ליעב געהאט, א הארץ וואס האט געשטורעמט מיט א אויסטערלישע ״אהבת ישראל״ ״אהבת הבריות״ וואס האט געזארגט פאר אלעמען מער ווי פאר זיך אליינס!
עבדו״ת עבוד״ה:
א דאווענען. ווער עס נאר געזהן דעם הייליגן טאהשער רבין ביי א פשוטע וואכנדיגער דאווענען האט געשפירט אז ער שטייט מיט א צוויי הונדערט יאר פריער ערגעץ ווי אין א פארשטיפּט אייראפּעאישער דערפעלע און קוקט צו א דאווענען פון איינע פון די תלמידי בעש״ט, אזא העכערקייט אזא רוחניות אינעם יקום האט מען געטאפּט אין די לופט פון דעם אלטן קליינעם צומער׳ל.
עבוד״ת עבוד״ה:
מיט׳ן אריינלייגן אלע כוחות אין די תלמידים פון די ישיבה ״אור החיים״ ליעב צו האבן דעם אויבערשטען, ליעב צו האבן זיין תורה, און ליעב צו האבן זיינע מצות. צוגיין צו א מצוה בדחילו ורחימו מיט א שמחת המצוה בגוף, בנפש, ברוח, ובנשמה. און ארויסהאבן די מצות מיט איר מהות און פנמיות.
עבוד״ת עבוד״ה:
פון איבערגעבן די ספורי מעשיות און תורת פון די הייליגע צדיקים הבעש״ט ותלמידיו, מיט א זעלטענע יראת שמים ואמונה בה׳ ובהצדיקים האמתיים, און מיט א ספּעציעלער בחנטער חסידישע ווארימקייט וואס פלעמל׳ט אויף דעם פינק טיף טיף אינעם נפש היהודי, און הייבט אים הויעך און ברענגט אים נאנט צו קוב״ה קנעכט די צדיקי אמת.
(אט די הערליכע שיחות קודש, דברות קודש, פתגמי קודש, זענען אפּגעדריקט אין די הערליכע ווארימע ספרי ״עבודת עבודה.)
נישט אומזינסט האט דאס קליין ווייט פארשטעקט שטעטעלע ״קרית טאהש״ געצויגן צו זיך הונדערטער טויזענטער מידי שבת בשבתו ומועד במועדו, עס געצויגן א קוק צו טון א צדיק אמת פונעם אמאל - אינעם היינט.
דער טאהשער רבי איז נסתלק געווארן ביום ז״ך אב שנת תשע״ה - ומנוחת כבודו בקרית טאהש בציון המציונת.
צו זיין טאטען הגה״ק רבי מרדכי און צו זיי מאמען צירל (בת רבי יעקב פעקעטע מנירבאטור)
הגה״ק רבי מרדכי איז געווען דער בכור פון הגה״ק רבי אלימלך מטאהש בן הגה״ק השרף רבי משולם פייש האדמו״ר הראשון זי״ע.
דעם רבינס טאטע רבי מרדכי איז געווען רב אין שטעטל דעמעטשער (משנת תר״צ) וואס איז נעבן ניר-טאהש, און אין יאר תש״ג מיט די פטירה פון זיין טאטען הארט פארן צווייטן וועלט קריג איז ער געווארן מ״מ אביו אין טאהש.
דער טאהשער רבי האט געלערנט אין די ישיבה אין קאלוב ביי זיין פעטער הגה״ק רבי מנחם בראדי אבדק״ק קאלוב ובעל ״באר מנחם״
שהיה חתן רבי משולם פייש הראשון מטאהש.
ביים צווייטן וועלט קריג איז ער אוועקגעפירט געווארן בשנת תש״ג במחנות העבודה, און די טאטע מאמע און איבריגע משפחה איז אוועק געפירט געווארן פונעם נירעדהאזער געטא (וואס איז נעבן ניר-טאהש) למחנות ההשמדה ונרצחו ביום ר״ח אלול הי״ד.
נאכן קריג איז דער רבי אנגעקומען קודם צו קליינווארדיין, אראד, אבער האט זיך דארט נישט מסדר געווען ווי געהעריג, אביסל שפעטער האבן אים די פארבליבענע טאהשער חסידים אריבער גערופן קיין נירעדהאז לשרת כמורה דרכם דארט האט ער געוואוינט פאר צוויי און האלב יאר.
שנת תש״ו האט ער חתונה געהאט מיט הרבנית הצדיקת מרת חוה בת הרב ר׳ יהודא וויינגארטן ז״ל.
אדר תשי״א איז דער טאהשער רבי אנגעקומען קיין מאנטרעאל קאנאדא, ווי ער האט געגרינדעט זיין קליין ביהמ״ד ״אהל אלימלך״
שנת תשכ״ג האט דער רבי מייסד געווען זיין שטעטעלע קרית טאהש מיט זיין ישיבה רבתי ״אור החיים״ וואס האט ארויסגעגעבן חשובע תלמידים רבנים, אדמורים, מורה הוראה, ובעה״ב חשובים.
טאהש׳ער רבי....
ווען מען דערמאנט דעם ווארט באדייט דאס א מהות....!
א מהות פון:
איין לאנגער קייט פון אומהויפהערליכע עבוד״ת עבוד״ה!
אן א עבוד״ת עבוד״ה פון עבודת אלוקית אנגעהויבן דינען דעם אויבערשטען דעם קל חי פון געבורט, און אזוי איז עס פארבליבן ארום דעם זייגער ס׳גאנצע לעבן. (אנעם זייגער בעסער געזאגט)
און אן עבוד״ת עבוד״ה פון עבודת הזולת דינען דעם אויבערשטנס פאלק... פשוטו כמשמעו לעבן פאר איין צוועק, פאר א צווייטן איד׳ס וועגען, די קינדער פונעם טאטען אין הימל.
ביינאכט, צופרי, עלות השחר, נץ החמה, טינקל, ליכטיג, שקיית החמה, צאה״כ, רעגן, שניי, זון, קאלט, געפרוירען, הייס - א היימישער, א פרעמדער.
די אלע זאכן האבן בכלל נישט געהאט קיין תפיסת מקום אין דעם הייליגן טאהש׳ער רבניס וועלט.
איין וועלט וואס האט עקזעסטירט....
קוב״ה, ואורייתא, וישראל!
א איש חכם מחוכם, געריבן קלוג... אבער אויסבאהאלטן און פארשלייערט און א מהות פון א תמים.!
עבוד״ת עבוד״ה:
הנדערטער טויזענטער מיליאנען דאלארן איז דורך די קליינע אויסגעדארטע אויסגעאיידלטע הענט וואס האט נישט געריהט אפי׳ פאר איין רגע אין לעבן...
אדער האבן די קליינטשיגע הייליגע הענט געפאכעט מיט הייליגע כוונת בעת התפלה, אדער האט דאס געטיילט אומהערבּארע ריזן סכומים צדקה פאר מענטשען וואס דער רבי האט ע״פ רוב געזהן דאס ערשטע מאל אין זיין לעבן.
די רבי איז געווען רוב יארן פון זיין הייליג לעבן א... פשוטער בעל חוב.! צוליב וואס? צוליב זיך? צוליב עפעס א שלימזלות? ניין אבּסעלוט נישט! נאר צוליב זיין ׳מדת הפזרנות...
פזרנות? פאר וועם פאר זיינע געברויכן?
ניין!
פזרנות פאר אנדערע אידן׳ס וועגן... בעסער געזאגט פאר יעדן איד׳ס וועגן, וואס זיין ריין לויטער געפיליש הארץ האט אזוי ליעב געהאט, א הארץ וואס האט געשטורעמט מיט א אויסטערלישע ״אהבת ישראל״ ״אהבת הבריות״ וואס האט געזארגט פאר אלעמען מער ווי פאר זיך אליינס!
עבדו״ת עבוד״ה:
א דאווענען. ווער עס נאר געזהן דעם הייליגן טאהשער רבין ביי א פשוטע וואכנדיגער דאווענען האט געשפירט אז ער שטייט מיט א צוויי הונדערט יאר פריער ערגעץ ווי אין א פארשטיפּט אייראפּעאישער דערפעלע און קוקט צו א דאווענען פון איינע פון די תלמידי בעש״ט, אזא העכערקייט אזא רוחניות אינעם יקום האט מען געטאפּט אין די לופט פון דעם אלטן קליינעם צומער׳ל.
עבוד״ת עבוד״ה:
מיט׳ן אריינלייגן אלע כוחות אין די תלמידים פון די ישיבה ״אור החיים״ ליעב צו האבן דעם אויבערשטען, ליעב צו האבן זיין תורה, און ליעב צו האבן זיינע מצות. צוגיין צו א מצוה בדחילו ורחימו מיט א שמחת המצוה בגוף, בנפש, ברוח, ובנשמה. און ארויסהאבן די מצות מיט איר מהות און פנמיות.
עבוד״ת עבוד״ה:
פון איבערגעבן די ספורי מעשיות און תורת פון די הייליגע צדיקים הבעש״ט ותלמידיו, מיט א זעלטענע יראת שמים ואמונה בה׳ ובהצדיקים האמתיים, און מיט א ספּעציעלער בחנטער חסידישע ווארימקייט וואס פלעמל׳ט אויף דעם פינק טיף טיף אינעם נפש היהודי, און הייבט אים הויעך און ברענגט אים נאנט צו קוב״ה קנעכט די צדיקי אמת.
(אט די הערליכע שיחות קודש, דברות קודש, פתגמי קודש, זענען אפּגעדריקט אין די הערליכע ווארימע ספרי ״עבודת עבודה.)
נישט אומזינסט האט דאס קליין ווייט פארשטעקט שטעטעלע ״קרית טאהש״ געצויגן צו זיך הונדערטער טויזענטער מידי שבת בשבתו ומועד במועדו, עס געצויגן א קוק צו טון א צדיק אמת פונעם אמאל - אינעם היינט.
דער טאהשער רבי איז נסתלק געווארן ביום ז״ך אב שנת תשע״ה - ומנוחת כבודו בקרית טאהש בציון המציונת.