רבי שלמה כהן זצ"ל אב"ד צילץ - ג' ניסן תקפ"ד

[נא_שכל]

מצאתי המצבה של חמיו של רבינו שלמה כהן שהיה בסוף ימיו רב בעיר אלאסנא - ראזענבערג, גענומען פון דא

זיין שווער איז אוועק כ"ד אייר תקפ"ב, און דאס שטומט מיט וואס איך האב פריער געשריבן אז ער איז נסתלק געווארען נאך פאר זיין זון אליעזר איז געווארען 13 יאר, אליעזר איז געבוירן בשנת תקס"ט (ער איז אוועק תרמ"ט און אלע שרייבן אז ער איז געווען 80 יאר), און איז נאכנישט געווען 13, און זיין שוואגער רבי שלמה כהן זצ"ל האט זיך געפארעט מיט עם פאר די קומענדיגע צוויי יאר ביז זיין פטירה. תנצב"ה

[פורים קטן]

רבי שלמה כהן כיהן ברבנות בשלשה קהלות מפוארות באשכנז; שנייטוך, מערגענטהיים וצילץ.

בעת הבחרו לרב בקהלת שנייטוך (Schnaittach) בפראנקוניה התיכונה, בשלהי שנת תקנ"ב, ערך אביו אגרת לפרנסי הקהלה (הועתק ב'פנקס קהילת שנייטאך', רמת גן תש"מ, דיס., ח"ג עמ' 158): "ב"ה יום ד' אסרו חג סוכות תקנ"ג לפ"ק פיורד. אלקים יענה את שלום מאהבי, ידידי ה' וידידי נפשי, האלופים והקצינים, פרנסים ומנהיגים, יראי ה', כלכם חכמים ונבונים וישישים, נגידים ואישים, הלא המה הו"ה פק"מ הר"ר דוד, הו"ה פרנס ומנהיג הר"ר ליב... בק"ק שנאטיך... הן הבריק השחר כתבם הרמה מן הושענא רבה העבר אשר קבלתי ביום שמיני עצרת, גיל וששון לבשו כל עצמותי, והיו לי לשמחת יום טוב ביותר, כי מצאתי ראיתי את שאהבה נפשי, שהתאספו וה[ת]קבצו יחד רום פאר מעלת כבוד תורתו בזמן קהלה לכל, להרים את ראש בני הרב המאור הגדול חרוץ ושנון מוהר"ר שלמה הכהן נר"ו להיות להם לרב ולמורה. אמינא לכם יישר כחכם וחילכם, ומזל טוב לרוב עם, רב שפע ברכה והצלחה, ברכת ה' תעלה אליכם, לרגל בני הרב המאור הגדול הנ"ל, להיות חונים, שקיטים ושלוים, דשנים ורעננים, בטוב ובנעימים, עד עמוד הכהן באורים ותומים. והנה מעתה גם ידעתי ומובטחני, אשר שש ישישו אתם את בני הרב נר"ו, כי עזרת ה' היה לכם בגבורים, לתת עיניכם בגבור החיל, גבר דכולא ביה, כאשר יעידון ויגידון כל יודעיו ומכיריו. וכאשר עיניכם הרמה תחזינה משרים בבואו אל מחיצותיכם, תמצאו בו ובתורתו נחת וקורת רוח ברצות ה' עד למאוד, כי חכמת אלקים בקרב שלמה לעשות משפט ולהורות לעם ה' חקים ומשפטים ישרים וטובים כאחד שופטי ישראל...".

האף אומנם כי ממכתב הנ"ל אין הכרח מתי קיבלו אותו לרב, אם בסוף תקנ"ב או תחלת תקנ"ג, מ"מ לא הגיע לעיר שנייטאך עד פ' בשלח תקנ"ג, ראה בהמצורף, שהוא מספר בתי נפש - בית המדרש פ' בשלח (בלייברערי הוא מספ' 222)

[פורים קטן]

יציב,
זעה וואס איך האב גשריבן דא, זיין מאמע איז געווען גאלדה, נישט דבורה

קען זיין אז זיין מאמע האט טאקע געהייסן גאלדא, און זי איז מעגליך נפטר געווארן אינגערהייט. אבער אין די הקדמות צו זיין פאטער'ס ספרים ווערט דאס נישט דערמאנט, וצ"ב.

אויף עטליכע פלעצער ווערט דערמאנט אז ער האט חתונה געהאט מיט "דבורה" בשנת תקלח ולמספרם 1778 וואס לפי חשבון אז ער איז געבוירן בשנת תצ"ט, איז דער מהרז"ך דעמאלטס 39 יאר, און עס איז נישט מסתבר אז ער איז געווען אן אלטער בחור, נאר וואס דען ער האט געהאט די קינדער מיט זיין ערשטע ווייב "גאלדא" און דערנאך האט ער חתונה געהאט מיט דבורה.
רבינו המרז"ך דערמאנט בתוך דבריו אין די הקדמה אויף שו"ת בגדי כהונה פון שרעקליכע תלאות און ימי עניות וואס זענען אויף עם אריבער, מעגליך ער מיינט אויך מרמז צו זיין פטירת אשתו.

אין מן הצורך לחפש השערות, הנה לך לפניך מהקדמת ספר פני שלמה - פנים לאגדה, כי שם אמו היתה "גאלדה", נפטרה צעירה לימים, ורבינו המחבר היה כבן ח' או ט' כשנפטרה, ועל שמה קרא כרך השני מספר "פני שלמה" בשם "פנים לאגדה", כי "לאגדה" הוא אותיות "גאלדה".

[יידישע קהילות]

געוואלדיג!

[נא_שכל]

אינטערסאנט אז אלע וואס האבן ביז יעצט געשריבן די תולדות פון זיין טאטען הגאון מהרז"ך האבן דאס פארזען און געשריבן אז זיין ווייב האט געהייסן "דבורה" און פון איר האט ער געהאט די קינדער, וועלמיר זען צו זיי וועלן דאס יעצט פארעכטן און שרייבן "גאלדה".

און וועלכע באנד שרייבט ער "פני שלמה על אגדה"?

[פורים קטן]

בלינק המצורף פה, הוא ספר פני שלמה - פנים לאגדה
http://sammlungen.ub.uni-frankfurt.de/m ... fo/1873198


בדרך אגב, כדי לדייק שכותב שם אמו גאלדה באות ה' לבסוף, ודלא כמו שהורגלנו לכתוב באות א'

[נא_שכל]

wow!! וויאזוי זאגט מען עס אין לשון הקודש? "פני שלמה - אגדה"... (מזל מידיא האט עמטליך א קאמפטישען...)

האמיר פארזען דעם כת"י ביים מציע זיין חיבוריו.

[יידישע קהילות]

ווייסט איינער, (קען מען מברר זיין) צו ס'איז פאראן אייניקלעך פון הגר"ש כהן מצילץ ז"ל?

[נא_שכל]

בספר "בתי הנפש" - "בית הכנסת" (חדר ה' עמ' 215) יש הספד ארוך על "רב האי גאון החסיד המפורסם בכל קצוי ארץ מוה"ר פנחס הלוי הורוויץ בעה"מ ספרי הפלאה אב"ד ור"מ פראנקפורט דמיין יע"א"
שנאמרה בער"ח אלול שנת תקס"ה (סמוך לפטירת ההפלא"ה שנפטר בד' תמוז).

באמצע ההספד (עמ' 219) כתב רבינו רמז מעונין על פטירתו "אוי לנו כי פנה יום" פ'נחס נ'שיא ה'לויים י'סתלק ו'ילך מ'העולם, ואימתי "כי ינטו צללי ערב" וכו'

[נא_שכל]

רבינו כתב "שיר ידידות" להשר אנטאן וויקטאר בשנת תקע"א כשהיה אב"ד בעיר מערגענטהיים, ליתר פרטים ראה שם

בסוף השיר חתם רבינו שמו ושם אביו "שלמה בן משלם כהן"

שפע לרוב משמים הורד בימינו נא ממרום שמע למלאות משאלותינו הן כל היום נרון

ואנו תפלה שתפילות אלו יתקבלו לרצון וירדו ההשפעות לרוב בימינו ויחולו על אלו המתעסקים בהעתקת ובהפצת תורת רבינו שלמה בן משלם הכהן זי"ע, וכל היום נרון לה' הטוב.

[נא_שכל]

בס"ד
מיר האבן יעצט באקומען (געקויפט פאר טבין ותקילין) א העתק פון צוויי שירים וואס רבי שלמה הכהן ז"ל האט מחבר געווען, איינס איז לכבוד פסח, און דער צווייטע איז לכבוד שבת.

עס איז אביסל שווער אויסצוליינען.

די שירים זענען געווארען אפגעשריבן דורך זיין שוואגער הרב החכם השלם איש האשכולת ר' אליעזר לעווי ע"ה וואס איז געווען דער יד ימינו פון השר רבי משה מאנטיפירו ע"ה. מער דעאטלען וועלן נאכפאלגען.

קודם דער סיום השיר לכבוד פסח:

שמחינו ה' אלקינו
לעלות ולראות בשלש רגלינו
מלכותו יחדש עלינו
הודע כין אין אלקים זולתו
הסר מעלינו כלי הגולה
כי לך משפט הגאולה
האר כאור חשכת לילה
נשבעה בהקיץ? תמונתו

ברוך שומר הבטחתו על ישראל הדרתו

[יידישע קהילות]

WOW. ברוך הטוב והמטיב.
פארוואס לייגסטו נישט ארויף א קאפפי?

[יידישע קהילות]

זולתו איז דער גראם פון הדרתו? אדער איז תמונתו דער פאר-גראם פון הדרתו?

[יאפין]

מורא'דיג, איך ווארט מיט שפאנונג צו קענען זעהן די גאנצע.

[יאפין]

זולתו איז דער גראם פון הדרתו? אדער איז תמונתו דער פאר-גראם פון הדרתו?

דער צאמשטעל איז זיכער אינטרעסאנט, לדעתי איז עס תמונתו;
דריי שורות מיט איין, דריי שורות מיט איין, און א חתמה,

[גערעכטער]

בש"ך יו"ד סי' ק"ה ס"ק כ"ט מציין תשובת ר' שלמה כהן, האם זה רבנו אב"ד צילץ?

[דרךהמלך]

מאכסט ליצנות?
ער איז אוועק תקפ"ד אלט געווען 40-50

[נא_שכל]

מאכסט ליצנות?
ער איז אוועק תקפ"ד אלט געווען 40-50

זיכער נישט, נאר דאס איז דער באקאנטער שו"ת מהרש"ך, וואס האט געלעבט במאה הש'.

[סטראשעלע]

א תשובה בכתב יד הג"ר שלמה הכהן למכירה בבית מכירות פומביות ווינערס - הנה הקישור

[נא_שכל]

סטראשלע, ס'איז זייער אינטערסאנט און וואונדערליך פלאות תמים דעים אז פונקט היינט ווען כ'האב ארויפגעלייגט א תוכן פון זיין ספר התשובות בכת"י כדי מ'זאל זיך קענען נעמען ארבייטן דערויף, ברענגסטו דא נאך א תשובה פון עם וואס שטייט צום פארקויפן (ווען האסטו געטראפן דעם תשובה?)
זעט אויס עפעס רודער'ט דער הייליגער צדיק אויבן אין הימל די לעצטערע צייטן אז זיינע חידושי תורה זאל יעצט נתגלה ווערן, און מיר האבן ב"ה די זכייה צו העלפן און אנטייל נעמען דערינען.

אינעם אשכול פון זיין תשובה ספר "בית הבחירה" שרייב איך מיינע קאמענטארן איבער דער תשובה.

[יידישע קהילות]

סטראשלע, ס'איז זייער אינטערסאנט און וואונדערליך פלאות תמים דעים אז פונקט היינט ווען כ'האב ארויפגעלייגט א תוכן פון זיין ספר התשובות בכת"י כדי מ'זאל זיך קענען נעמען ארבייטן דערויף, ברענגסטו דא נאך א תשובה פון עם וואס שטייט צום פארקויפן (ווען האסטו געטראפן דעם תשובה?)
זעט אויס עפעס רודער'ט דער הייליגער צדיק אויבן אין הימל די לעצטערע צייטן אז זיינע חידושי תורה זאל יעצט נתגלה ווערן, און מיר האבן ב"ה די זכייה צו העלפן און אנטייל נעמען דערינען.

אינעם אשכול פון זיין תשובה ספר"בית הבחירה"שרייב איך מיינע קאמענטארן איבער דער תשובה.

זעט אויס עפעס רודער'ט דער הייליגער צדיק אויבן אין הימל

[שואל ומשיב]

על ספר העומד למכירה מחר.

א חתימה פון ר' שלמה בן ר' משלם זלמן הכהן בהיותו אב''ד קעמפנא.

די דייטשע סטעמפל קען איך נישט כאפן וועלכע שטאט עס שטייט.

shel1.jpg (7.32 KiB) געזעהן 2566 מאל

[שואל ומשיב]

על הספר יש גם חתימת ר' משה יוחנן בן ר' דוד מקאלישּ מדייני ק''ק שווערזענץ.

[יידישע קהילות]

על ספר העומד למכירה מחר.

א חתימה פון ר' שלמה בן ר' משלם זלמן הכהן בהיותו אב''ד קעמפנא.

די דייטשע סטעמפל קען איך נישט כאפן וועלכע שטאט עס שטייט.

[shal.jpg

shel1.jpg

פאר וויפיל גייט עס?
אפשר איז דאס אינטערסאנט פאר די משתתפים דא.
קודם קויף.

[שואל ומשיב]

עס הייבט זיך אן ביי $300 דאס הייסט מיט קאמישן האלסטו ביי $370 (פארשטייט זיך נאר אויב דו ביסט דער איינציגסטער בידער דערויף).

קויף עס דו...