למעשה זעה איך ווי מילער האט שוין לאנג געברענגט פון "קברים דאט קאם" זיין קבר.
דא האט איר וואס די חבירים האבן שוין געשריבן.
מיללער אין פולמוסי אתרוגים לשעבר ואודות הרב רייס מבאלטימאר אשכול האט געשריבן:איך ווייס נישט צו איר מיינט אשכנזישע דוקא פון מדינת אשכנז-דייטשלאנד, אבער עס איז כדאי צו דערמאנען אין די קאטעגאריע די רבנים;
ר' ישכר דוב אילאווי פון סינסינעטי, וועלכער איז געווען א תלמיד פונעם חת"ם סופר זצ"ל, ער איז געקומען קיין אמעריקא בשנת תרי"ג. ר' יהושע הכהן פאלק וועמענס ספר 'אבני יהושע' איז געווען דער ערשטער ספר געדרוקט צו ווערן אין אמעריקא. ר' הלל הכהן קליין א תלמיד פון כתב סופר ונשיא כולל שומה"ח באמעריקא, ועוד.
מיללער ר' יעקב יוסף (יאזעף) רב הכולל בניו יארק אשכול האט געשריבן:א גרויסן דאנק ר' ברוך פארן גיין פתיחה איבער אזא גרויסער פערזאן, וועלכער איז ליידער פריצייטיג נפטר געווארן נישט קענענדיג בייקומען די רעפארמירטע ווינטן וואס האבן דא געבוזשעוועט אין יענע צייטן.
ר' יעקב יוסף (יאזעף) איז געווען א תלמיד פון נצי"ב אין וואלוזשין ווי ער איז גערופען געווארן 'ר' יעקב יוסף חריף', נאכן דינען אלס רב אין עטליכע שטעטליך אין די ליטא, איז ער אויפן פארלאנג פון 18 פאראייניגטע קהלות אין ניו יארק ארויסגעקומען קיין אמעריקע צו דינען אלס 'רב הכולל' ווען אינדערצייט האט ער געפירט דעם 'בית המדרש הגדול' אין די איסט-סייד.
ער האט ווי דערמאנט געפירט שווערע מלחמות קעגן די וואס האבן געוואלט רעפארמירען אידישקייט, בעיקר בעניני שוחטים ושחיטה, דאס האט אים געקאסט זיין געזונט און עווענטועל זיין לעבן.
אלט זייענדיג 57-60 יאר האט ער געכאפט א סטראוק פון וואס ער איז ליידער אוועק נאך צוויי יאר, זיין געלעמט און קראנק, געשאצטע 50,000 מענטשן האבן זיך באייליגט בייי זיין לויה אין די גאסן פון מאנהעטן, ווען נאך א געפעכט צווישן צוויי גרויסע קהלות איז ער געקומען למנוחות אין די 'יוניאן פיעלד סעמעטיערי' אין קווינס
זעהט דא א בילד פונעם מציבה.
פון זיינע קינדער ווערן דערמאנט די זוהן שמואל און רפאל און טעכטער מרת שולץ און מרת בראדי, בייגעלייגט איז דער אריגינעלער באשרייבונג פון דער 'ניו יארק טיימס' אינעם פרימארגן פון זיין פטירה כ"ד תמוז תרס"ב ולמס' יולי 29 1902 , עס ווערט דארט דערמאנט אז די לויה וועט מן-הסתם אנפירען ר' הלל קליין פון די אונגארישע שוהל אין די איסט סייד.
אין די וויליאמסבורג און איר היסטאריע אשכולfarshlufen האט געשריבן:שמו המלא איז געווען "יעקב אברהם דאלגינעס" ער האט געהערט צום דזשעי טי עס קרייז אבער באותה שעה כשרים היו, ער איז געווען אקטיוו אין ת"ת אין שולן בארבע פינות ניו יארק.
מיר האבן געפונען א מעלדונג אין די "רעפארם אדוואקעיט" פון פעברוערי 16 1918 וואו עס שטייט אז ער גייט דעם קומענדיגן זונטאג אויפגענומען אויף דעם פאסטן אין דעם "בני ישראל סינעגאגע" דורך דר. פיליפ [ר' הלל] קליין און דר. בערנארד [ר' דוב בער] דראקמאן http://kevarim.com/rabbi-dov-ber-bernard-drachman/" onclick="window.open(this.href);return false; רב דקהל זכרון אפרים http://en.wikipedia.org/wiki/Park_East_Synagogue].
רב בן בוזי שיקט מיר א לינק אז אין תרפ"ח איז ער אויפגענומען געווארן אין "תורה ודעת פלעטבוש [?]
http://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?re ... 43&hilite=" onclick="window.open(this.href);return false;
תולדות הכוללים לצדקת רמבעה"נ והמסתעףfarshlufen האט געשריבן:א באריכט אין זומער תרפ"ג אז הרב ר' הלל קליין ז"ל נשיא כולל שומרי החומות באמעריקא זאגט אז דער לאקאלער אפיס האט געהאלטן דאס גאנצע געלט פאר אירע אייגענע אויסגאבן....AUGUST 24, 1923
Says “meshullachim” Took Money Intended for Jerusalem
NEW YORK, Aug. 24 (JTA) –
Charges that the local offices of the Jewish community in Palestine known as the "Kolel Shomre Hachomoth" (Guardians of the Walls) had used all the contributions intended for the members of the community for the expenses of the local office are made in an appeal published in the Jewish Morning Journal by the Rev. Dr. Philip Klein.
Rabbi Klein contends that the local offices have not sent as much as a cent to the Jerusalem community in 5 months. He couples this charge with an appeal that Hungarian Jews send moneys intended for the "Kolel" direct to Jerusalem or else only to representatives authorized by him. He states that 3,000 members of the Hungarian community in Jerusalem are in woeful distress
פון:
http://archive.jta.org/article/1923/08/ ... -jerusalem
מיללער אין קידוש החמה תרנ"ז, ניו יארק אשכול האט געשריבן:
זייער אינטערעסאנט און היסטאריש, א דאנק אייך הרב שטרויזאק.
פארשלאפן,
הרב קליין איז לכאורה ר' הלל הכהן קליין רב דקהל אוהב צדק אין ניו-יארק.
(מנהלים,
דאס באלאנגא אין 'זכור ימות עולם')
געוועזענע אידישע געגנטן אין אמעריקאfarshlufen האט געשריבן:שטאטעלעך ר' בן בוזי, מיר זענען דארט געוואויר געווארן עטליכע חידושים:
ר' שמריהו לייב הורוויץ האט דארט ערגעצוואו אמאל געהאט א שטעלע.
ר' הלל קליין, האט געהאט א ביבליאטעק פון טויזענטער ספרים ויגע בתורה וכו'.
מיללער אין ר' יוסף אליהו פריד משוקיאן אשכול האט געשריבן:ווערט דערמאנט אינעם טיימס ביים הקמת המציבה, אינאיינעם מיט דר. ר' הלל הכהן קליין, הרב מינדיס, דראכמאן, וויינער (?)
http://query.nytimes.com/mem/archive-fr ... 946797D6CF
די ערשטע קהילות אין ברוקלין אשכול leiby האט געשריבן:(צוריק געברענגט נאך די צונאמי)
דורך farshlufen אום מאנטאג יולי 19, 2010 3:23 pm
הער מיללער, איינס ביי איינס:
1) האב איך אזוי צוזאמענגעשטעלט ווייל הויז אף איזראעל האט גארנישט געמיינט און יענס יאר איז בית אלקים געגרינדעט געווארן, די שול מיטן נאמען בית ישראל איז די קעין סטריעט שול וואס האט נאך דאן נישט עקזיסטירט זיי זענען הערשט געווארן א קאנגרעגעישאן אין 1855, און אין גאר אן אנדער געגנט, אבער עס איז מיר א פליאה אויף וואס ארויף אין א געל איז נישט פארהאן קיין זכר פון די זעלבע מסיבה.
2) איני יודע, דעם נאמען האב איך אבער שוין געזען אסאך.
3) נארמאל פאר אלע ארטאדאקסישע רבנים פון יענע תקופה, אריינגערעכנט רבי הלל קליין.
4) איני יודע, איך האב ניט געפונען דערווייל קיין ברעקל אינפארמאציע איבער אים.
שאין לאדם חלק בתורת משה רבינו עד שנאמין בכל דברינו ומקרינו שכלם נסים אין בהם טבע ומנהגו של עולם, בין ברבים ובין ביחיד [רמב"ן שמות י"ג ט"ז].
מיללער אין אגודת הרבנים דארה"ב וקאנאדא אשכול האט געשריבן:בן בוזי האט געשריבן:א העתקה פון א מחאה גלוי' קעגן מזרחי וועלכע איז געווען געדרוקט אינעם מאגן זשורנאל אונטערגעשריבן דורך די גדולי הרבנים מנוא יארק.
די חתימות וויפיל איך פארשטיי;
ר' משה זבולון מרגליות (ניו יארק)
ר' שלום אלחנן יפה (ניו יארק)
ר' ישראל הלוי ראזענבערג (ניו יארק יו"ר אגוה"ר)
ר' דובער המכונה ד"ר רעוועל (ניו יארק ישיבת רי"א)
ר' אליעזר מאיר פרייל (עליזאבעט)
ר' יעקב קאנאוויץ (? אולי הכוונה לר' יוסף קאנוויץ מבעיאן חתן הרידב"ז או לר' יעקב קאנטראוויץ)
ר' הלל המכונה ד"ר קליין (ניו יארק נשיא כולל שומה"ח)
ר' דוב אריה לעווענטאהל (פילעדעלפיא)
ר' שמה שמעון זיוויץ (פיטסבורג)
ר' שמואל צבי גליק (?לא שמעתי)
ר' יעקב איסקאלסקי (סקרענטאן - ניו יארק)
ר' יצחק הלוי סיגעל (בעיאן)
פארשריבן אין דאס אידישקייט אין אמעריקא בשנים קדמוניות אשכול האט געשריבן:
ס'איז אינטרעסאנט אז כשרות שטעלט ער די ערשטע.
(דער הרה"ג ד"ר קליין, איז ווארשיינליך דער רב פון אוהב צדק יוצאי אונגארן וואו יאסעלע האט געדינט אלס חזן).
באשכול הנ"ל farshlufen האט געשריבן:יא, אודאי איז דאס דר. פיליפ הלל קליין, געווען א שטארקער רב נישט אזוי ווייט אמעריקאניזירט אווי דייטשיש במדע ובהנהגה, אבער אן ערליכער.
פעלדמאן אין ר' משה וויינבערגער אב"ד ביהמ"ד הג' אנשי אונגארן בניו יארק אשכול האט געשריבן:אין יאהר'ן תרנ''ז – תרס''ב האט אויסגעבראכען צוויי מחלוקת'ן צווישען הרה''ג ר' משה וויינבערגער ז''ל מיט הרה''ג ר' הלל דר קליין ז''ל א' באקאנטער אונגארישער רב וואס איז אויך געווען פין בי''ד פין דער רב הכולל ז''ל וואס ביידע מערכות זענען געווען בנוגע די שוחטים יוניאן חברה מלאכת הקודש, וואס הרב וויינבערגער האט זיך ציגעשטעלט צי די צד קעגן די יוניאן, הרב וויינבערגער האט ארויסגעגעבן צווי קונטרסים הלכה למשה אין הואיל משה (ביידע איז דא אויף היברו בוקס ) הרב קליין האט מפרסם געווען עטליכע גאר שארפע בריווען אין א' צייטונג וואס דער רעדאקטער איז געווען הרב משה וועכסלער א אונגארישע רב אין ניא יארק .
אין ספר שו''ת מי יהודה סי' צב להרה''ג ר' יודא אלטמאן אב''ד טשטאה חתנו ומ''מ בעל נטע שורק (דא אויף היברו בוקס ) נעמט ער זיך אן אויף הרב וויינבערגער אין אין סי' צג שרייבט ער צי הרב וועכסלער ער זאל אויף הערן משמץ זיין הרב וויינבערגער אין ער זאל נישט מפרסם זיין די בריווען פין הרב דר' קליין וועגן בזיון ת''ח
זע אויך אין שו''ת נטע שורק צו הרב וויינבערגער בנוגע די אנדערע סיכסוך וויל איך אפעלירען צי די חושבע חברים אויב איינער קען פארשאפען די בריעף פין דר' קליין , ווי אויך די צייטונג פין וועכסלער ווייל אלץ אן אייניקל פין משפחות וועבערמאן וואס מיין זיידע ר' משה וועבערמאן ז''ל איז געווען אן איידעם ביי הרב ר' פנחס אהרן ברודער ז''ל שו''ב אין בארדיוב וואס איז ארויס געקימען קיין ניא יארק בשנת תרל''ז אין איז געווען יאהרן א' שו''ב דא אין ניא יארק ווערט אפשר דערמאנט אין די מערכה , אין הואיל משה ווערט דערמאנט השו''ב המפורסם לשם ולתהלה מו''ה פנחס אהרן ני''ו אין ער דערמאנט נישט זיין לעצטע נאמען, אין אין הלכה למשה פעדש 54 ווערט דערמאנט השו''ב מו''ה פ.א. נ''י
דער צווייטער שוחט וואס האט געארבעט קעגען די יוניאן איז געווען הרב פייש צבי גראס ז''ל פין באטור במח''ס נחלת צבי – עטרת צבי ער האט הסכמות פין רבני אונגארן ובתוכם הגה''ק מסאטמאר זי''ע אין קראלי בשנת תרצ''ג
בנוגע די מערכה מיטן ארויס ווארפן הרב וויינבערגער פין ביהמ''ד הגדול וואס בן בוזי שרייבט אז עס איז געפירט געווארן דורך עמי הארצים אין גראבע יונגען וואס האבן נישט געוואלט זיין עהרליך , וויל איך קאמענטירן, הגם ס'איז שווער צי זאגן א' דעה אין אזאך וואס איז פארלאפען איבער הינדרעט יאר ציריק אין נישט איך אין נישט בן ביזי זענען דארט געווען.
ערשטענס האט מען אויף גענימען נאך איהם א' רב א גדול בתורה ובהוראה פין יוראפ נישט קיין אמעריקאנער ראביי הרה''ג רבי אלתר שאול פעפער ז''ל במח''ס שו''ת אבני זכרון
צווייטענס זענען געבליבען מעמבערס אין ביהמ''ד הגא''א ת''ח ואנשי מעשה מיט חתימת זקן ווי הר''ר משה קלאפטער ז''ל מו''ה אלי דוד העלד ז''ל מו''ה ר' משה וועבערמאן ז''ל אין דער גבאי איז געווען מיין זיידע מו''ה מאיר עהערנפעלד ז''ל מוהל מומחה אין א' תלמיד פין כתב סופר זצ''ל (עיין בהקדמת תביאות השדה להרה''ג מבאניהאד ז''ל וואס ער שרייבט וועגן די אונגארישע אידן און ניא יארק)
ווי ס'זעט אויס איז געווען א' מחלוקה מיט משפחות האראוויטץ מארגערעטען פין די גרעסטע מצה בעקערס אין אמריקע וואס זענען געווען מתפללים אין ביהמ''ד הגא''א אין הרב וויינבערגער האט געעפענט זיין אייגענע בעקעריי
אין ליידער א' מחלוקה קען זיך צי פייערן ר''ל זייער מיעס וי מ'זעהט בימינו אויך כאטש ביידע צדדים קענען זיין עהרליך.
די גוישע צייטונג די סאן שרייבט אויך אז די מחלוקות איז געווען איבער די מצות, לאנגע יארן שפעטער זענען אונגעגאנגען קארט קעסעס צווישען האראוויטץ מארגערעטען אין הרב וויינבערגער
בן בוזי אין בילדער פון אמעריקאנער רבנים ואנשי השם ווער ווייסט? אשכול האט געשריבן:קיין חידה, נאר ווי דען זאל מען שטעלן ס'ערהאבן בילד?
ביי א מיטינג פאר די סענטראל רעליעף קאמיטע אין דער אוהב צדק שוהל.
אויבן אהן זיצט הרב דר. הלל קליין ווען צו זיין רעכטס זיצט דער בארימטער אידישער חזן ר' יאסעלע ראזנבלאט און צו זיין לינקע זייט דער גרויסער ארטאדאקסישער פירער הרב דר. בערנארד דראכמאן.
וכמובן קומט זיך דערפאר קרעדיט, דעם גרויסן צדיק ר' פישעלע דער בראנסווילער ריש מתיבתא. תשואת חן חן לו-ו-ו
מיללער אין בילדער פון אמעריקאנער רבנים ואנשי השם ווער ווייסט? אשכול האט געשריבן:פעלדמאן האט געשריבן:ווער דערקענט
דאכציך אז דער בילד איז שוין געווען דא, דאס איז פון יענע בוך איבער די רעליעף פאנד.
אין צענטער איז רמ"ז מרגליות, הרב פרערא-מינדיס, הרב דר. הלל קליין, שוין פארגעסן די איבריגע
בן בוזי ווער האט ממלא געווען דער חלל פון רב הכולל? אשכול האט געשריבן:דער סט. פאול גלאוב אוגוסט 11 1902, דערציילט וועגן א באוועגונג אויפצונעמען הרב דר. הלל קליין אויפן פלאץ פון רב הכולל, בשעת דער קינסלי קרעפיק האט שוין מיט דריי טאג פריער אום אוגוסט 8 געמאלדן "אפיציעל" הרב לעווענטהאל'ס אויפנאמע.
ווערט אויך דערמאנט:
דא.
דא.
דא.