ר' דוד דייטש זצ"ל בעל אהל דוד - כ"ב סיון תקצ"א

[ללמוד וללמד]

זיי צייכנען אז ער איז דארט געוועהן רב פון תק"ס ביז תק"ע

[מיללער]

אויף קברים.קאם איז פארן א בילד פון א מציבה פון ר' שמעון דייטש סופר סת"ם ב"ר חיים מצפת, נכד הרה"ג ר' דוד דייטש מהונגריה, נפטר בשנת תרע"ט.

איך האב דארט שוין אנגעפרעגט (נאכען ווערן אנגעמערקט דורך ידידי הי"ו) צו דאס איז אן אייניקל פונעם 'אהל דוד' דנן, אדער פון ר' [אהרן] דוד דייטש בעמח"ס גורן דוד, די שאלה קען באמת גיין ווייטער צו די צוויי משפחות דייטש האבן א שייכות, אפשר וועט איינער דא קענען טרעפן.

[יענקל]

ס'איז אויך געווען א דריטער ר' דוד דייטש: ר' דוד נתן דייטש פון קרעטשעניף!
אפשר איז ער געווען זיין אייניקל?
ר' אהרן דוד דייטש מיט דער אהל דוד האבן געהאט עפעס שייכות משפחה.

[ווארד2007]

פון די תולדות פון בעל גורן דוד איז נישט מסתבר אז זיי זאלן האבן געהאט עפעס א גאר נאנטער שייכות
אין די הקדמה פון שו"ת גורן דוד שטייט אז ער איז געבוירן בערך תקע"ב תקע"ג אין רוידניטץ במדינת פיהם (?), וואס דאן האט שוין ר' דוד געהאט חתונה געמאכט קינדער
ער האט גראדע אויך געלערנט ביים חתם סופר, אבער דאס שוין אין יאר תק"צ ממש א יאר פארן הסתלקות פון ר' דוד ז"ל

[ווארד2007]

דא האט איר די הקדמה אין גורן דוד
http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... =3&hilite=

ולפלא זע איך אז ער האט געהייסן דוד, מען האט נאר שפעטער צוגעגעבן דעם נאמען אהרן ווען ער איז נישט געווען געזונט

ליתר שאת, אין די הקדמה שרייבן זיי אז דער מהר"ם אש ברענגט אים אין די תשובות (יו"ד סי' ס"א וסי' ע"ח), דער מהר"ם א"ש איז געווען א איידעם פון ר' דוד, אויב וואלט געווען עפעס קרבות וואלט ער געשריבן ש"ב, ער שרייבט אבער נישט אזוי

[מיללער]

מדינת פיהם איז מן הסתם בעהמען, אזוי קלער איך.

למעשה, וועמענס אייניקל איז דער ר' שמעון דייטש?

[farshlufen]

מדינת פיהם איז מן הסתם בעהמען, אזוי קלער איך.

כד ניים ושכיב מיללער אמר להא מילתא, ס'איז קלאר דאס איז בעהמען לית דין צרך בושש.

[ללמוד וללמד]

מיר טרעפן דערווייל נישט קיין ר' חיים פון די יוצ"ח פון הגאון ר' אהרן דוד דייטש בלויז הרה"ג ר' חיים אהרן דוד אב"ד באלאש-דיארמאט זוהן פון ר' יוסף ישראל בן הגאון בעל גורן דוד, און ער האט נאך געלעבט אום תרפ"ט.
הגם, די גורן דוד האט דאך געהאט א ברודער הגאון ר' שמעון מיין איך דאך אז עס איז נישט מסתבר דער זאל זיין אן אייניקל פונעם גורן דוד. סתם "ר' דוד דייטש" שבמקרא מיינט דער אהל דוד מעיר חדש

[מיללער]

מיר טרעפן דערווייל נישט קיין ר' חיים פון די יוצ"ח פון הגאון ר' אהרן דוד דייטש בלויז הרה"ג ר' חיים אהרן דוד אב"ד באלאש-דיארמאט זוהן פון ר' יוסף ישראל בן הגאון בעל גורן דוד, און ער האט נאך געלעבט אום תרפ"ט.
הגם, די גורן דוד האט דאך געהאט א ברודער הגאון ר' שמעון מיין איך דאך אז עס איז נישט מסתבר דער זאל זיין אן אייניקל פונעם גורן דוד.
סתם "ר' דוד דייטש" שבמקרא מיינט דער אהל דוד מעיר חדש

איך קלער אויך אזוי אבער למיחש מיהא בעי, אלזא לאמיר אפירנעמען די זון פון ר' דוד דייטש און פרובירען צו ציען פעדימער, דא אליינס איז דא א מחלוקת הפוסקים צו ער האט געהאט א בן יחיד ר' יחזקאל דייטש אדער נאך צוויי זוהן; ר' יהודה לייב און ר' מנחם.

דער ר' שמעון ב"ר חיים איז אוועק קנאפע הונדערט יאר נאך ר' דוד דייטש (תקצ"א-תרפ"ט) לויט די יארען איז ער צווישען 4 און 6 דורות אראפ פון ר' דוד דייטש.

דער ר' שמעון דייטש אחיו של הגורן דוד וואס הרב ללמוד דערמאנט האט גראדע געוואונט אין ארץ ישראל אבער נישט אין צפת נאר אין ירושלים עיה"ק.

[ללמוד וללמד]

איך קלער אויך אזוי אבער למיחש מיהא בעי, אלזא לאמיר אפירנעמען די זון פון ר' דוד דייטש און פרובירען צו ציען פעדימער, דא אליינס איז דא א מחלוקת הפוסקים צו ער האט געהאט א בן יחיד ר' יחזקאל דייטש אדער נאך צוויי זוהן; ר' יהודה לייב און ר' מנחם.

דער ר' שמעון ב"ר חיים איז אוועק קנאפע הונדערט יאר נאך ר' דוד דייטש (תקצ"א-תרפ"ט) לויט די יארען איז ער צווישען 4 און 6 דורות אראפ פון ר' דוד דייטש.

דער ר' שמעון דייטש אחיו של הגורן דוד וואס הרב ללמוד דערמאנט האט גראדע געוואונט אין ארץ ישראל אבער נישט אין צפת נאר אין ירושלים עיה"ק.

פארשטייט זיך איך האב נישט געהאט א הוו"א אז מען רעדט דא פון דעם ר' שמעון. כ'האב נאר געוואלט ערווענען אז די נאמען "שמעון" האט מען געטראפן ביי משפחת הגורן דוד.
איך ווייס נישט דיינע מקורות פון די קינדער'ס נעמען. נאר די צוויי נעמען טרעף איך ביי די משפחה ווי פאלגענד: די פאטער פון מהר"ם א"ש (חתן האהל דוד) האט געהייסן יודא ליב און די פאטער פון די אהל דוד איז געוועהן ר' מנחם וואס נאך איהם האט געהייסן ר' מנחם א"ש.

[יענקל]

איך קלער אויך אזוי אבער למיחש מיהא בעי, אלזא לאמיר אפירנעמען די זון פון ר' דוד דייטש און פרובירען צו ציען פעדימער, דא אליינס איז דא א מחלוקת הפוסקים צו ער האט געהאט א בן יחיד ר' יחזקאל דייטש אדער נאך צוויי זוהן; ר' יהודה לייב און ר' מנחם.

דער ר' שמעון ב"ר חיים איז אוועק קנאפע הונדערט יאר נאך ר' דוד דייטש (תקצ"א-תרפ"ט) לויט די יארען איז ער צווישען 4 און 6 דורות אראפ פון ר' דוד דייטש.

דער ר' שמעון דייטש אחיו של הגורן דוד וואס הרב ללמוד דערמאנט האט גראדע געוואונט אין ארץ ישראל אבער נישט אין צפת נאר אין ירושלים עיה"ק.

פארשטייט זיך איך האב נישט געהאט א הוו"א אז מען רעדט דא פון דעם ר' שמעון. כ'האב נאר געוואלט ערווענען אז די נאמען "שמעון" האט מען געטראפן ביי משפחת הגורן דוד.
איך ווייס נישט דיינע מקורות פון די קינדער'ס נעמען. נאר די צוויי נעמען טרעף איך ביי די משפחה ווי פאלגענד: די פאטער פון מהר"ם א"ש (חתן האהל דוד) האט געהייסן יודא ליב און די פאטער פון די אהל דוד איז געוועהן ר' מנחם וואס נאך איהם האט געהייסן ר' מנחם א"ש.

זיי מיר מסביר: וואס האט דאס וואס מהר"ם א"ש'ס פאטער האט געהייסן ר' יהודה לייב מיט א נאמען פון א זוהן פון זיין שווער???

[ללמוד וללמד]

זיי מיר מסביר: וואס האט דאס וואס מהר"ם א"ש'ס פאטער האט געהייסן ר' יהודה לייב מיט א נאמען פון א זוהן פון זיין שווער???

יענקעלע, בארוהיגט אייך! כ'פארשטיי פונקטליך וואס עס נערווירט אייך דא. אבער מען טרעפט פיהל אין כותבי היחוס ווי זיי מישן אויס די בני משפחה פון איינעם מיט די בני משפחה פונעם מחותן צוליב וואס דער איידעם/זוהן האט געגעבען די נעמען פאר זיינע קינדער. וואס קומט מיר אויפן זכרון יעצט אהן נאכקוקען, קוקט אריין אין תולדות קול ארי' וועט איהר טרעפן די געשוויסטער פונעם קול ארי'ס מוטער, מיט זייער קינדער און שווער. דערנאך גיבט א קוק צום סוף אין איינע פון די בריעוון פאררעכט יענער פונקט אזוי פאל ווי איך האב דא ערווענט. דוכט זיך מ'רעדט דארט פון ווער עס איז געוועהן די שווער פון ר' מרדכי צבי שווארץ (השני).

[יענקל]

אויב אזוי איז אנטשולדיקט!
איך האב געמיינט אז דו ווילסט זאגן אז ס'איז מסתבר אז ער (דער אהל דוד) האט יא געהאט א זון ר' יודא לייב ווייל מ'זעהט אין משפחה אזא נאמען. אין אויף דעם האב איך גזאגט אז דאס וואס זיין איידעם'ס טאטע געהייסן ר' יודא לייב לייגט גארנישט צו. פארשטייסט?!

[מיללער]

איבער די שאלה ווער ר' שמעון דייטש פון צפת איז געווען האלט איך אינמיטען פרובירען אין אוצה"ח פארום (משנה מקום משנה מזל) דערווייל האט איינער דארט א מימרא פון הרב רמא"ז קונסטליכער אין דעם נושא אבער נישט ערגענצט, אפשר וועט מען פון דא קענען ציען די פעדימער ווייטער, מינה ומינאי תסתיים שמעתתא:

ואם כבר דנים בר' שמעון דייטש, אולי יש מישהו שיכל לברר את התעלומה, מי היה ר' שמעון ב"ר חיים דייטש מצפת נכד ר' דוד דייטש מהונגרי' שנטמן בניו יארק?
http://kevarim.com/rabbi-shimon-deutsch/

היה סביבו סיפור שלם, אינו נכד ר' דוד דייטש בעל אהל דוד אלא ר' דוד דייטש אחר (שמא ממונקאטש?). שמעתי מרמא"ז קינסטליכער ושכחתי, ומסתמא הוא יזכור.

אולי אתה מתכוון לר' אהרן דוד דייטש אב"ד ב. יארמוט בהונגרי' בעמח"ס גורן דוד? וסביב מי היה הסיפור, ר' שמעון מאמריקה או סביב אביו ר' חיים מצפת?

לא, הגורן דוד הוא מאוחר יותר. היה מעשה סביב ר' שמעון מצפת שקרא עצמו על הבלאנקים שלו "נכד הגאון ר' דוד דייטש", ושלחו מירושלים לנאוומעסטא וכתבו להם שאינו נכד האהל דוד. אח"כ התברר שמדובר בר' דוד דייטש אחר (לא הגורן דוד). דבר עם רמא"ז קינסטליכער ויספר לך את כל המעשה (ואם תעלנו לכאן יש סיכוי שישמר גם אם אתה תשכח כמוני).

המקור:
http://www.otzar.org/forums/viewtopic.php?f=7&t=2006

[יוסף שרייבער]

ס'איז אויך געווען א דריטער ר' דוד דייטש: ר' דוד נתן דייטש פון קרעטשעניף!
אפשר איז ער געווען זיין אייניקל?
ר' אהרן דוד דייטש מיט דער אהל דוד האבן געהאט עפעס שייכות משפחה.

ניין נישט קיין שום שייכות,ר יצחק ישיעהו וייס האט מיר געזאגט אז איינער אין א"י האט אפילו אמאל געדרוקט א ספר אלס ר' דוד דייטש,עס האט זיך שפעטער ארויגעשטעלט צו זיין פון ר נתן דוד.

דרך אגב עס איז כדי צו ליינען זיין מאמר און קובץ עץ חיים 'כתבי קודש או כתבי עמל' ,בנוגע א נידערטרעכטיגע פריוו מזייף צו זיין א כת"י פין ר' דוד דייטש.

[ביקסאד]

כתבי קודש או כתבי עמל

[זושאלע]

צו דערמאנען אונזערע חברים - זיינע חשוב׳ע אייניקלעך, אז מארגן איז די זיידעס יארצייט, און נישט פארגעסן צו צינדן א לעכט,
הגאון רבי דוד בן הגאון רבי מנחם מענדל זצוק״ל

[דארפסמאן]

אויב די ביסט אייניקל אזוי ווי מיר וועסטו מסתם באקומען מארגען א טעלעפאן קאל צו דערמאנען, אזוי ווי אלע יארצייטען

[מי יודע]

וואס הייסט אזוי ווי מיר?
וועלכע אייניקלעך באקומען יא און וועלכע נישט?

[קרעמער]

האסט געליינט דארפסמאן'ס תגובה ווי די ערשטע נוסח פון טאטע שיק מיר הויזן

ער שרייבט אז אלע וואס זענען אייניקלעך - אזוי ווי ער איז טאקע - באקומען א טעלעפאנישע רוף מיט א מעלדונג בעפאר די יארצייט

[מי יודע]

איך האב געפרעגט ווייל איך בין א אייניקל און איך האב נאך קיינמאל נישט באקומען אזא רוף

[זושאלע]

פאר ווער ס׳ וויל וויסן הרב דארפסמאן׳ס כוונה

ישר כח פארן באשרייבען ר' דוד דייטש זצ"ל בעל אהל דוד, איך בין א אייניקעל דורך מיין בנ"ב און מיין שווער רעדט אלץ וועגן די זיידעס, איז גיט אז מען האט א אנונג פון וואס מען רעדט

[דארפסמאן]

איך בין א אייניקל דורך מיין שווער זייט און איך באקום יעדן צווייטן טאג א יארצייט טעלעפאן קאל, איך האב געהערט אז זיי האבען אפאר הינדער טעלעפאן נאמבערס,

איך האב געמיינט צו זאגען א אייניקעל פון די זיידע (מסתם א קינד אדער א אייניקל פון ר' דוד דייטש זצ"ל) אזוי ווי מיר

[יענקל]

לכבוד די היינטיגע יומא דהילולא, לייג איך דא ארויף מתורתו של אותו צדיק וקדוש אויף די היינטיגע סדרה - פרשת קרח. דאס איז גענומען פון די נייע ספר "אהל דוד על התורה" וואס איז ארויס די יאהר.

[מומחה יוחס]

עס איז אינסטערסאנט אז כ'בין אויך א אייניקל דורך מיין טאטע זייט אין פין דעסוועגן האב איך נאך קיינמאל נישט באקומען א טעלעפאן קאל צו דערמאנען

אין וואס איז דער פשט פין דעם זאך אז מען רופט?