מיין פלאן - דאסמאל נישט אזוי ראדיקאל

[מאשקע]

וואס איז מיין פלאן?
איך וועל עס זאגן אין קורצן (איך וועל פרובירן עכ"פ).
היינט-צו-טאגס האט כמעט יעדע קהלה א וועכנטליכע אדער חודש'ליכע אויסגאבע. די ציל דערפון איז געווענליך צו דעקן די אינטערעסן פון די קהלה, דרוקן דברות קודש פונעם מנהיג הקהלה, אדער סתם צו פאמפען אין די גאסן.
טוה איך דא פארשלאגן א פלאן, אז די קהלה "היימישע קרעטשמע" העומדת תחת נשיאותו של... (מ'ווייסט נאכנישט), זאל אויך ארויסגעבן א וועכנטליכע צייטונג.
די צייטונג זאל באשטיין פון די לענגע ארטיקלען און אפשאצונגען (נישט סתם תגובות אזוי ווי חחחחחח) וואס זענען געשריבן געווארן במשך די וואך, און ארטיקלען וואס וועלן אפגעשריבן דורך אונזערע באגאבטע שרייבערס במשך די וואך ספעציעל פאר דעם צוועק.
די צייטונג וועט דורכגיין אן עין בקורת דורך איין אדער צוויי רעדאקטארן, צו פארזיכערן אז די ארטיקלען זענען ראוי לעלות על שלחן הקרעטשמע, אז ס'איז מער-ווייניגער ריין פון טעותים און געשריבן אויף א פליסיגן שפראך הראוי לכל נפש.
יעדן פרייטאג (אדער אן אנדערע טאג, נישט קיין נפק"מ), וועט דער וועכנטליכער צייטונג ארומגעשיקט ווערן צו די אימעיל באקסעס פון אלע אונזערע מעמבערס, פריי פון אפצאל.
די מעלה פון דעם צייטונג (אין קורצן) איז, אז אנשטאט די געשרייבאכצער וואס מ'לייענט איבער'ן וואך, וואס ווערט איבערגעהאקט מיט קליינע תגובות וואס שטערן די פליסיגקייט פון ליינען, וועט מען איינמאל א וואך האבן א געלעגנהייט צו ליינען א גאנצע צייטונג רואיגערהייט.
אויך איז דאס גוט פאר די וואס האבן א מאנגל אין צייט, און ווילן נאר ליינען די באשרייבונגען, אבער נישט די הגהות און ביאורים.
יעדן זונטאג, קען מען עפענען אן אשכול מיט "הערות אויפ'ן אויסגאבע", וואס דארט קען יעדער לאזן הערן זיינע הערות והארות אויף איטליכן באשרייבונג אינעם אויסגאבע.

אלזא, וואס האלט דער עולם דא?

[מעסטערמיינד]

דער פלאן לויט מיר איז האלב א גוטער, דהיינו איך וואלט עס צוטיילט אויף א פאר חלקים, צו ביישפיל, אויף אימעל זאל מען נאר שיקן אן עדיטאריעל, וואס דערצו זאל זיין אן עקסטערע קנעפעל אויפן ערשטע זייט פון די קרעטשמע אז יעדער וואס באזוכט דא זאל זיך קענען איינשרייבען עס צו באקומען אין אימעיל, און דער עדיטאריעל זעלבסט קען זיין איינס פון די פאלגענדע, אדער די בעסטע ארטיקל פון די וואך אין די קרעטשמע, אדער זאל מען זיך איינטיילען אז יעדער וואס וויל שרייבען זאל זיך מעלדן צו די מנהלים און זיי וועלן עס איינטיילען, און מודעה זיין פאר יעדעם וועלעכע וואך ער דארף שרייבען אזוי קען מען עס אפשרייבען ווען ער וויל און עס אריין שיקען צו די מנהלים, איבער די וואך, און זיי וועלען עס מגיה זיין און ארויס שיקען, עס קען זיין אפי' לאמיר זאגן אז מ'וועט באשטימען א מענטש ווי קרעמער וואס זאל דאס אנפירען, פארשטייט זיך נאר אויב ער וויל,

ווידער בנוגע סתם ארטיקלען קען מען שרייבן אין קרעטשמע זעלבסט און ווען איינער וויל נאר שרייבען א קליינטשיגע הערה וועט ער עס טוהן אין א ספעציעלע הערות אשכול וואס וועט זיין פאר א יעדע וואך עקסטערע, אול ווער עס וויל אבער מוסיף זיין מער ווי בלויז אייניגע ווערטער, צום אשכול וועט עס טוהן אין דעם ארטיקל אשכול, וכדומה.

[קרעמער]

א גוטע וואך אני_הקטן (פרעגסט מיר ווען, קענסטו שוין אפגרעיד"ן דיין נאמען צו עפעס גרעסערס, בפרט ווען דיין סטאטוס האט זיך שטארק געהויבן אין אונזערע אויגן פונעם מינוט וואס דו ביסט דא אריינגעשפרונגן);

דיין יעצטיגע פלאן האט א שטארקע גרונד, און איז באזירט אויף עטליכע שטארק אויסגעהאלטענע פאקטן, אבער מיט דעם אלעם, גלייב איך שווער אז דאס קען זיך אויסארבעטן, צוליב עטליכע פראקטישע סיבות:

1. אויף וועמען'ס אקסל לייגסטו ארויף דאס איבערגיין און רעדאגירן (איז דאס א ווארט?) קארעגירן (וואס?) ובלשונך: "דורכגיין בעין בקורת" אויף די פארגעשלאגענע כמו-אויסגאבע?
2. וואס וועלן טאן די וואס האבן דאס שוין דורכגעליינט אינמיטן די וואך? וועט דאס דען זיין אינטערסאנט פאר זיי? אדער וועט דאס באטראכט ווערן ווי אומנויטיגע אימעיל און וועלן דאס גלייך שיקן וואו די "ספאם" אימעיל ווערן געהאלטן.
3. וועט דאס נישט פאראורזאכן אז אלטגעזעסענע ליינער וואס פארמאגן א שרייבערישן טאלאנט, און האבן א רייכע היסטאריע צוצוגעבן שיינע צוגאבן צו פארשידענע ארטיקלן, זאל די פוילקייט זיי יעצט איבערנעמען, מיט די גערעכטע טענה "איך וועל דאס שוין ארויספרינטן און ליינען שבת נאכמיטאג אויפן ריקליינער", און דאן ווען עס וועט קומען צוצוגעבן זייערע בייפעלער צום "הערות" אשכול, וועלן זיי שוין האבן פארגעסן זייערע הערות, אדער וועט די פוילקייט זיי ווידער איבערנעמען, בבחינת "איין פוילקייט ברענגט דאס צווייטע".

צולעצט, אין מיין קליין מח'ל האט לעצטנס געווירבעלט א פלאן וואס איז עטוואס ענליך צו אט דעם פלאן (איך קוק שוין באלד אויס ווי יענער אינגל אין מיין חדר, וואס יעדע מאל וואס די רבי האט געהייסן ברענגן א תירוץ אויף א געוויסע קשיא, לאמיר זאגן די בית יוסף'ס קשיא, פלעגט ער זיך אנרופן נאכדעם וואס איינער פון די אנדערע קינדער האט געענטפערט: "רבי, יענע אינגל האט מיר אויסגעכאפט, דאס איז געווען "מיין" תירוץ..."), אבער ברענגט נישט אויף די פריערדערמאנטע פראגעס.

געבט מיר א געלעגנהייט דאס אויפצוברענגן אין לויף פון די קומענדיגע - האפנטליך גאר לעבעדיגע - טעג אין קרעטשמע.

[קרעמער]

מעסטער;

דיין פלאן איז אויך גאר א שטארקע און דערהערבארע, און אויב עס איז נישט מער ווי בלויז איין ארטיקל א וואך, בין איך גערן מסכים דאס איבערצוגיין (אי"ה ובל"נ).

[מעסטערמיינד]

מיין פלאן איז בסך הכל נישט מער ווי א אפפספרינג פון דעם קליינעמ'ס נישט רעדיקאלן פלאן,

און די בענעפיטן זענען צוו פאכיג, ערשטענס דער עולם וועט מיט א געשמאק קענען ליינען א שיינעם עדיטאריעל אן קיין שמץ לשה''ר ורכילות וכדומה, און די ווייבער וועלן אויך דערפון הנאה האבן, און דער צווייטער מעלה איז אז עס וועט ציען ליינער ווייל אז מ'וועט ניטאמאל דארפן האבן א ניק צו באקומען דער ארטיקעל, נאר בליוז א אי-מעיל אדרעס, וואס איך גלייב אז אלע וואס דרייען זיך אויף די וועלט'ס גרעסטע געוועב פארמאגן, וועט דאס אליין ברענגען דערצו אז וואס מער מענטשען וועלן דאס ליינען און אז מ'האט הנאה דערפין רעקעמנדירט מען א פריינט זיך צו סובסקרייבן דערצו, און אז עס וועט דערין זיין אינטן א לינק מיט א מעסעדזש פון די קרעטשמע, וועט עס ברענגן מער טראפיק, צו אונז וואס דער ענד ריזאלט איז א זה נהנה וזה נהנה,

ווייטער א מעלה, אז עס איז נאר איין ארטיקל, ווייסט מען אז עס וועט אנהאלטן, סיי ווייל פון אזויפיל שרייבער וועט זיך יאווען כאטש איינער א וואך וואס וועט וועלן צוגעבן צו די פראכט פון די קרעטשמע און אפשרייבן אן ארטיקעל, און דאס זעלבע, איין ארטיקל וואלט נאך קרעמער אנגענומען צו מגיה זיין, ענדערשט ווי א גאנצער טוץ מיט ארטיקלען,

און עס קען גאר געמאלט זיין אז אפי יענטאאש אונזער אלטער אומפארגעסליכער ראש הקהל וועט אפשר באוויליגען צו שרייבען א גאסט עדיטאריעל, יו קען נעווער נאו, אטליסט איי מעי עסק, רייט?

ועוד ועוד מעלות וואס אזא עדיטאריעל קען ברענגן.

[קרעמער]

אההה, די שפייעכץ רינט מיר שוין אין מויל... האסט אונז אנגערייצט דא מיט עפעס גאר א געוואלדאוונע רעיון'דל וואס ענטהאלט אלעס וואס מיר זוכן "מער טראפיק, מער ליינער (וואס האבן - לאו דוקא - צוטריט צום אינטערנעט), ועל ראשם: מער זאכליכע ארטיקלן, מיט די באנוס-פרייז פון א כולי-האי-ואולי'דיגע גאסט-עדיטאריעל פון יענטאאש..."

הערט זיך בכלל נישט שלעכט!
-----------

יעצט צו מיין רעיון:

די קרעטשמע פארמאגט היינט פארשידענע פארומס, איינגעטיילט לויט עטליכע קאטעגאריעס: ברוכים-הבאים פאר פרישע געסט, הילף, שמועסן און געדאנקען (היימישע קרעטשמע), דברי תורה (עטליכע אפטיילונגען), נייעס, טעכנאלאגיע און פארוויילונג (ספארטס). עס איז קיין סוד אז נישט יעדער נעמט זיך די מיה אדורכצוקוקען אלע פורומים, מאנכע שרייבן דאס אפן ארויס "מיר בליקן בלויז אינעם קרעטשמע גופא". אויב אזוי איז דאך בכלל נישט אויסגעהאלטן צו גרינדן נאך א פרישן פורום (ווי מיין פלאן לויטעט), אבער נאכן איבערטראכטן די רווחים דערפון, און איינזען אז אין אונזער פאל איז די חסרון פון "נאך" א פורום בכלל נישט פארהאנען, וועט איר אלע - האפנטליך - ענטפערן אמן צו מיין געדאנק.

טרוקענע פלאן: עס זאל געגרינדעט ווערן א פרישע פארום אינעם קרעטשמע, וואס אהין וועלן די מנהלים אריבערפירן אלע אשכולות, ארטיקלן און תגובות, וואס וועלן זוכה זיין צום פרס "שלחן מלכים"!

וואס???????????????????????????

פאוואליע, צושטייטעלעך, צוביסלעך, רואיג, געדולדיג, לאזט א איד קומען צום ווארט.

ווי איר אלע ווייסט, איז קנאת סופרים א געוואלדיגע זאך, עס קען נעמען א מענטש און אים פארוואנדלן אין א מאשין, מבשרי אחזה, און דאס איז א פרישע עפיזאד וואס האט ביי מיר פאסירט היינט אינדערפרי. שבת קודש פרשת וישלח תשס"ז ארום אכט אזייגער אינדערפרי, שפאציר אים צו מיין בית המדרש'ל, איך גיי אראפ די שטיגן וואס פירן צו די מקוה, און דארטן שטייען שוין עטליכע אידן אויף די רייע אריבערצושפרייזן דעם כל-אשר-יעבור-תחת-השבט אייזערנע גראטע טיהר וואס אינדערוואכן פארלאנגט ער א קארטל זיך אויפצועפענען, אבער שבת איז כל דצריך ייתי ויפת"ח, יעדער איז וועלקאם צו כאפן א טבילה.

ווי באקאנט, פארמאגן די גראטעס צוויי באזונדערע טירען, וואס אינדערוואכן - ווען עס פונקציאנירט - גייט מען אריין אין מקוה דורך איין זייט (לאמיר זאגן די לינקע) וואס דארט ליגט די מאשינקע וואס נעמט געלט און קארטלעך, ווידער ביים ארויסקומען גייט מען דורכן צווייטן (די רעכטע) כדי נישט אויפצוהאלטן די עולם אריינקומער, אבער שבת - ווען אלע דרייען זיך פרייוויליג - קען מען אריינגיין און ארויסגיין דורך וועלכן טירל מען באגערט.

אויס געוואוינהייט, פרובירט יעדער אריינצוגיין דורכן לינקן טירל אפילו שבת צופרי, אזוי האב איך זיך געפונען דער דריטער אין די רייע אויפן לינקן זייט, ווען איך באמערק אן אומגעדולדיגער אינגערמאן אין די הויכע דרייסיגער יארן אריבערשפרייזן דעם גאנצן געזעמל, און אן ברויכן ווארטן האט ער זיך אריינגעשארט אין מקוה דורכן רעכטן אדורכגאנג וואס איז געווען ליידיג פון ווארטער.

א געדאנק האט מיר אויפגעבליצט אין מח: וואוהין יאגט זיך אזוי דער אינגערמאן? סוף זמן קריאת שמע איז הערשט אין א דריי-פערטל שעה, איז ער טאקע אזא זריז נשכר וואס זיין פלינקשאפט האט אים געשטופט פארבייצוגיין אלע ווארטענדע און אריינשפרינגן אין מקוה אריין? איך מוז דאס דערגיין אויף אלע קאסטן...

אלס עקספערימענט - און אלס קנאת סופרים אויב עס וועט זיך טאקע ארויסשטעלן אז ער איז א פלינקער - האב איך זיך גענומען אויפמאכן די בעקיטשע קנעפ און העמד קנעפ נאך בעפאר איך האב אויסגעוועלט אן אוה-למושב-לו זיץ אויף די מקוה בענק, און איך בין אריינגעפאלן אין אן אימפעט, אנגעצויגן דעם מוסקלן-מאטאר אויף 300 פערדן-קראפט און ויסעו... מיט איין אויגנבליק בין איך געווען ווי אדם הראשון אין די יונגע שעה'ן זיינע, געלאפן צום בור פארזאמעלטע וואסער ווי א רוח וואלט מיר געבלאזן, נישט געמאכט קיין לאנגע שהיות, גע'טובל'ט און ארויס, און איידער וואו-וואס-ווען בין איך געווען אנגעטאן מיט אלע שמונה בגדים, צוגעקנעפלט און פארבינדן מיטן גארטל, און ארויס דורך רעכטן טיר... אפגעאטעמט האב איך בלויז נאכן כאפן א גניבה'ישן בליק פון אונטערוויילעכטס און זיכער געמאכט אז אונזער "זריז" האלט זיך נאך אין ווישן פון די מקוה וואסער אויפן בלויזן קערפער.

אויסער דערציילן סיפורי (צדיקים) לכבוד מוצאי שבת, האט די עפיזאד א געוואלדיגע מאראל אין זיך, והוא: קנאת סופרים קען נעמען דעם עצל פון משלי, און אים פארוואנדלן אין א פלינקן רוח! לענינינו, איז די טעמע נישט פלינקייט אדער פוילקייט, נאר "אריינלייגן מער מח אינעם געשריבענעם ווארט". ס'טייטש אזוי, שרייבן שרייבט מען דא אין קרעטשמע אסאך, ב"ה מיר מאנגלן נישט אין ליינווארג, קיין חילוק וועלכע שעה עס פאלט אייך ביי אהערצוקומען, זענט איר פארזיכערט מיט א מאראנצישן אשכול וואס וועט אייך אפווארטן מיט א שמייכל. נאר וואס דען? דער עולם פארלאנגט אביסל מער "תוכן", די אינהאלט זאל זיין מער זאכליך, ציענד, מען זאל דערקענען אז יענער האט צוגעלייגט אביסל קאפ און מח צום באשרייבונג, און נישט בלויז פינגער קלאפעס.

לעניית דעתי, קען דאס עררייכט ווערן דורך א שטיקל "קנאת סופרים" פארמעסט - נישט דורך אראפנעמען די מספר התגובות פונעם יעניגן שרייבער, אדער צולייגן שטערנדלעך וואס זאלן אפשאצן זיין ארבעט - וואס דער ציהל וועט זיין אז דער ארטיקל זאל ערשיינען אינעם "שלחן מלכים" פורום, וואס טייטשט כפשוטו: דער ארטיקל איז גענוג ווערט ארויפצוקומען אויף די קעניגליכע טישן!

יעדער שרייבער וואס וועט זיך אראפזעצן שרייבן "א גוטס", וועט צולייגן אביסל מער מחשבה, און זען אז עס זאל דערפון ארויסקומען א דבר השלם, וואס די עולם ליינער זאלן אזוי אנציקט ווערן דערפון און אפגעבן זייער שטומע דאס ארויפצולייגן אויפן שלחן מלכים.

די "שלחן מלכים" פורום (לאו דוקא די נאמען, עפעס ענליך דערצו איז אויך גוט, אבער דאס איז דער געדאנק דערפון) וועט דינען אלץ א ווינקל פאר פרעמדע אריינדרינגער וועלכע זענען נישט אינטערסירט צו ליינען אונזערע מזל-טוב וואונטשן/גריסן און האבן שוין פונקט געדאווענט שחרית/מנחה/מעריב... אבער ווילן דאך ליינען א גוטס און ארויסלאזן דערביי א פולהארציגן שמייכל. אט די יעניגע באזוכער וועט מען צוצייגן צום "סמעטענע" פורום, וואו עס וועלן זיין צוזאמגענומען אלע ארטיקלן וואס האבן דורכגעמאכט דעם "בחינה" (טעסט) און דער עולם האט באשלאסן (איינשטימיג, אדער רוב דעות הקהל, אדער רוב דעות פון מנהלים, די חלק איז אפן פאר באהאנדלונג) אז זיי זענען ווערטיג ארויפגעשטעלט צו ווערן אלס א דוגמא און סעמפל פון אונזערע געלונגענע אינהאלטסרייכע ארטיקלען.

אינעם "סמעטענע" פורום (קוקט ווי שנעל איך האב געטוישט די נאמען דערפון..) וועט מען נישט קענען - און נישט דארפן - צושרייבן קיין הגהות, ווייל אלע קאמענטארן אויף די ארטיקלן האט מען שוין ברייט באהאנדעלט אינעם אריגינעלן פורום וואו דער אשכול האט זיך געגרינדעט. בלויז די אינטערסאנטע תגובה זעלבסט וועט אריבערגעשטעלט ווערן צום "שלחן מלכים" פורום, אן די קאמענטארן דערויף (העכסטענס וועט דער מנהל צוענדיגן דעם אריבערגעברענגן ארטיקל מיט א לינק צום שורש ומקור הדברים, פאר די נייגעריגע באזוכער וואס ווילן זיך מער אריינטאן אין די זאך מיט אלע נושאי כלים..).

יעצט וועט איר זען אז אלע פראבלעמען זענען פלוצלינג פארשווינדן געווארן!

1. קיינער ברויך נישט אוועקגעבן קיין צייט צו מגיה זיין ארטיקלן (מען לייגט אריבער דעם ארטיקל כמו שכתוב, ווי עס שטייט און גייט).
2. קיינער דארף זיך נישט באפאסן צוזאמצושטעלן אן אי-מעילינג ליסט און ארומשיקן א קונטרס אדער אן עדיטאריעל.
3. קיינער וועט זיך נישט שפירן געטראפן פון א שוואכע רעיטינג, ווייל בלויז די עידית שבעידית גייט דארטן ארויף, און ער האט א ברירה אפצושרייבן איינס און א גוטס (מען וועט נישט אפשאצן דעם שרייבער לויטן יעדן איין-ליניע תגובה זיינע, נאר לויטן גוט געשריבענעם ארטיקל).
4. די "קנאת סופרים" וועט זיך נישט מעסטן לויט די מספר התגובות, וואס דארט ציילן זיך אויך "3." פון סוף זמן קריאת שמע אדער "חחח" פון אן אנדערן אשכול, עס וועט זיך שאצן לויט וויפיל פון דעם שרייבער'ס ארטיקלן האבן דערגרייכט צום "מיליאן דאלער טיש" המכונה "שלחן מלכים"...

[מאשקע]

אוי אוי, ר' קרעמער. דו ווייסט נישט ווי שטארק איך האלט מיט דיר.
טאמער מיין פלאן וועט זיך אויסארבעטן, והי' זה שכרי.
לאמיר בארירן עטליכע פונקטן:
קודם אויף דיין ערשטע תגובה.
1 אויף דיין שאלה: אויף וועמען'ס אקסל לייגסטו ארויף דאס איבערגיין און רעדאגירן (יא! דאס איז א ווארט!) קארעגירן (מגי' זיין, בלשון אידיש) ובלשונך: "דורכגיין בעין בקורת" אויף די פארגעשלאגענע כמו-אויסגאבע?
ענטפער: אויף די פאר אידישיסטן וואס געפינען זיך ביי אונז אין קרעטשמע, צ.ב.ש. דו, אני הקטן (יא, איך האלט מיך פאר א יעדן אין מאמע-לשון), און ס'מסתמא דא נאך עטליכע דא. דו אלס תושב וועסט בעסער וויסן פון מיר ווער ס'איז פאסיג דערצו.
איי, וועסטו פרעגן, ווי נעמט מען אזויפיל צייט?
דא וועלן מיר צוקומען צו דיין צווייטע פראגע: 2. וואס וועלן טאן די וואס האבן דאס שוין דורכגעליינט אינמיטן די וואך? וועט דאס דען זיין אינטערסאנט פאר זיי?
ענטפער: אפשר זאל מען טאקע נישט אריינלייגן אינעם אויסגאבע די ארטיקלען וואס זענען שוין געדרוקט געווארן איבער'ן וואך, נאר בלויז פרישע ארטיקלען וואס ווערן אפגעשריבן פאר דעם צוועק? ערשטנס, וועט אלעס זיין פרישע ווארע וואס וועט ציען דעם עולם צום ליינען, און צווייטנס, אז ס'וועט נישט זיין אזוי פיל ארטיקלען, וועלן די רעדאגירער און קארעגירער (אההההה.... איך פיל אזוי גוט נאכ'ן נוצן די צוויי הויכשטאפלערישע וערטער...) האבן א גרינגערן פעלד.
יעצט צו דיין דריטע שאלה: וועט דאס נישט פאראורזאכן אז אלטגעזעסענע ליינער וואס פארמאגן א שרייבערישן טאלאנט, און האבן א רייכע היסטאריע צוצוגעבן שיינע צוגאבן צו פארשידענע ארטיקלן, זאל די פוילקייט זיי יעצט איבערנעמען, מיט די גערעכטע טענה "איך וועל דאס שוין ארויספרינטן און ליינען שבת נאכמיטאג אויפן ריקליינער", און דאן ווען עס וועט קומען צוצוגעבן זייערע בייפעלער צום "הערות" אשכול, וועלן זיי שוין האבן פארגעסן זייערע הערות, אדער וועט די פוילקייט זיי ווידער איבערנעמען, בבחינת "איין פוילקייט ברענגט דאס צווייטע".
ענטפער: גערעכט. אבער איך האלט אז אונזערע שרייבערס זענען בבחינת נר דולק אדער א גרוב אן א זוים, וואס וויפיל מ'שעפט ארויס פון זיי, וועט נאך אלץ בלייבן אין זיי גענוג און נאך. זיי וועלן - אויסער אויף די וועכנטליכע ארטיקלען - האבן גענוג און נאך וואס מגיב צו זיין. איך מאך נישט אינגאנצן אוועק דיין טענה, אבער מ'דארף גוט שוקל זיין הפסד ההצעה נגד שכרה און זעהן וועלכע ס'איז מער ווערד.

און צו יעצט צו דיין צווייטע תגובה, וואס איז שוין געשריבן געווארן נאך די הייסע בייגל און בריעדיגע קאווע, לכאורה...

"פאוואליע, צושטייטעלעך, צוביסלעך, רואיג, געדולדיג, לאזט א איד קומען צום ווארט. "
האסט פארגעסן צו שרייבן: פאמעליך, נישט געיאגט, וכו'.

"וואס אינדערוואכן פארלאנגט ער א קארטל זיך אויפצועפענען, אבער שבת איז כל דצריך ייתי ויפת"ח, יעדער איז וועלקאם צו כאפן א טבילה."
פארפאלן, א גוטס.

אגב, די מעשה פון די מקוה, איז א זאך וואס וואלט רואיג געקענט אריינגיין אינעם אויסגאבע/שלחן מלכים/מיליאן דאלאר טיש/סמעטענע פארום וכו'. אט טאקע דאס האט דער פסוק געמיינט.

ב"ה מיר מאנגלן נישט אין "ליינווארג"
קען זיין ס'איז א ווארט, אבער איך האב נאך קיינמאל נישט געהערט דערפון.

יעצט לאמיר רעדן וויאזוי דער עולם וועט באשליסן וועלכעס ארטיקל ס'איז ראוי לעלות על הסמעטענע פארום.
איך האב צוויי פארשלאגן: 1) מ'זאל עפענען אן אשכול, וואס ווען אימער עמיצער וועט ליינען א גוטן ארטיקל און ס'וועט אים געפעלן, וועט ער אריינגיין אין דעם ספעצילן אשכול און אריינשרייבן דעם נאמען פונעם ארטיקל און א לינק. אויב ס'וועט זיין א געוויסע מאס - לאמיר זאגן צוואנציג - שטימען פאר'ן זעלבן ארטיקל, וועט דאס אריינגיין אינעם שלחן מלכים אשכול.
אדער: 2) דער שרייבער פון אן ארטיקל וואס אין זיינע אויגן איז עס ווערד דעם טיטול "סמעטענע", זאל אריינשיקן זיין מיינונג צום רעדאקציע. די רעדאקציע וועט וועכנטליך עפענען אן אשכול מיט א "סקר" אויף "אלע" ארטיקלען וואס זענען אויף די ליסטע, און דער עולם וועט קענען שטימען דערויף. די פינף ארטיקלען וואס האבן די מערסטע שטימען, וועלן זוכה זיין אריינצוגיין אינעם סמעטענע פארום. דאס איז ממש אויסגעצייכנט פאר קנאת סופרים. פארשטייט זיך אז דאס איז נאר אויב מ'קען מאכן א "סקר" פון א "מוילטי-טשויס", איך בין נישט באקאנט דערין, אבער ס'איז וויכטיג אז מ'זאל קענען שטימען פאר מער ווי איין ארטיקל.

אויף דעם וואס דו שרייבסט: "1. קיינער ברויך נישט אוועקגעבן קיין צייט צו מגיה זיין ארטיקלן (מען לייגט אריבער דעם ארטיקל כמו שכתוב, ווי עס שטייט און גייט). "
בין איך נישט מסכים. ווייל א זאך וואס גייט אריין אינעם סמעטענע, דארף זיין קארעגירט און ריין מכל שמץ של שגיאות.

אויסערדעם קוקט דיין פלאן אויס זייער גוט.
חזק ואמץ.

[קרעמער]

איך_קליינער;

דיין הערליכע תגובה האט מיר ארויסגעשלעפט פון בעט (איי, וויאזוי האב איך געוויסט דערפון? שוין; ווילסט הערן אדער אריינפרעגן?)...

1. אויב דו ביסט גרייט צו רעדאגירן און/אדער קארעגירן די ארטיקלן, מאר פאוער טו יו (חזק ואמץ, יישר כחך), איך זעלבסט קען אבער נישט אננעמען אזא שווערע לאסט אויף מיינע אפגעמוטשעטע פלייצעס... [אגב, פון דיינע ווערטער ווייזט אויס אז מען קען זיין א "ידען" אין מאמע-לשון טראצדעם וואס מען איז א קנאפער "יעדן" אין לשון-הקודש.. אדער איז עס טאקע בלויז געווען א פליטת הקולמוס און שגיאת הבחור-הזעצער].

2. אריינלייגן פרישע ארטיקלן אינעם אויסגאבע? דאכט זיך אז דאס איז מעסטערמיינד'ס פלאן, וואס איז אויך שטארק מסתבר און ווערט באטראכט צו ווערן מיט א דורכדרינגליכע בליק.

3. פאמעליך מיינט גיין לאנגזאמע טריט.. אנדערש ווי פאוואליע וועלכע באדייט - לענ"ד - געב צייט, רואיג, צושטייטעלעך.

4. "ליינווארג" - אויב עס איז נישט קיין ווארט - איז דורך מיר פארפאסט געווארן אין די ישיבה יארן, ווען איך פלעג יעדן מיטוואך ארומגיין באמוטשען דעם עולם "ווער האט עפעס ליינווארג"?

בנוגע דיינע פארשלאגן "וויאזוי דער עולם וועט באשליסן וועלכעס ארטיקל ס'איז ראוי לעלות על הסמעטענע פארום":

1. עס איז אביסל אן אפקומעניש און א שלעפ, א מוטשעניש און א טירחה, צו פארלאנגען פונעם עולם אנצוכאפן דעם לינק און דאס אריבערפירן אין א באזונדערן אשכול, דאס וועט פארמינערן די צאל גינסטיגע שטומעס וואס קומען זיך ערליך פאר א געלונגענעם ארטיקל.

2. דער שרייבער אליין זאל אריינשיקן? און אויב איז ער אן ענו?... עפענען נאך א סקר? האט נאך דער עולם געדולד 'סעקיר'ט צו ווערן?

צולעצט: א זאך וואס גייט אריין אין סמעטענע, דארף שוין מתחילה זיין נקי מכל טעות ושגיאה, כנלע"ד.

גוט וואך (שלעפ מיר נישט ווידער ארויס פון בעטל...)

[מאשקע]

אקעי, איך גיי יעצט עפעס שרייבן, אבער דו בלייב אין בעט. אקעי?
1. די ווארט "יעדן" אנשטאט "ידען" איז געווען א וויסטע, דורכדרינגליכע, פאטאלע, אנגעזעצטע, האר-אויפשטעלנדע, פון-פינגער-אויסגעזויגענע, וכו', "טעות". וטעות לעולם חוזק (נישט קיין טעות...). אויך איז עס געווען א שגיאת הבחור הזעצער, אדער ה"בוך זעצער", אדער אפשר טאקע הבחור הזעצער? פארוואס? נאר בחורים האבן געזעצט? עיין ב"דער בלאט" ותמצא נחת...
3. לכאורה הצדק אתך.
4. כמותך ירבו בישראל.

פארשלאג 1. און 2.: גערעכט און גערעכט.
צולעצט: אויך גערעכט, אבער פאקטיש איז דא זייער ווייניג שרייבער וואס שרייבן סיי גוט און סיי נקי מכל טעיות.

[מעסטערמיינד]

קליינער,

קודם שטים איך צו מיט קרעמער, איבערן טוישן דיין נאמען, כ'זעה איצטערט איז א שעת הכושר ווייל איך זעה אז מ'האט דעם שלאק פארטוישט מיט א אידעלע, איז ביסטו פאינטערעסירט דערין פרעג דיך נאך אפשר דער וואס האט געטוהן מיט'ן שלאק דעם בייט קען דיר עס אויך ערלעדיגען.

איצטערט, איבער דיין ענטפער פאר קרעמער'ס אייזענער בייפאל, איך וועל אראפ ברענגען דיינע ווערטער און דערויף ענטפערן מיין מיינוג,

ענטפער: גערעכט. אבער איך האלט אז אונזערע שרייבערס זענען בבחינת נר דולק אדער א גרוב אן א זוים, וואס וויפיל מ'שעפט ארויס פון זיי, וועט נאך אלץ בלייבן אין זיי גענוג און נאך. זיי וועלן - אויסער אויף די וועכנטליכע ארטיקלען - האבן גענוג און נאך וואס מגיב צו זיין. איך מאך נישט אינגאנצן אוועק דיין טענה, אבער מ'דארף גוט שוקל זיין הפסד ההצעה נגד שכרה און זעהן וועלכע ס'איז מער ווערד.

איך רעד פון עקספיריענס, אז פילע מאל נאכן ליינען א שיין שטיקל האט זיך אין מיין מח געווירבעלט א לאנג'ס און א ברייט'ס צו-צולייגען דערויף, אבער וויבאלד עס איז נישט געווען מעגליך אויף דער מינוט, האב איך עס אפגעלייגט אויף לכשירחיב, פארשטייט זיך אליין אז דער כשירחיב איז קיינמאל דערווייל נישט אנגעקומען, און דאס איז טאקע דער סיבה פארוואס איך זיץ יעצט און טייפ אט די דאזיגע תגובה איינס אזייגער אינמיטן די נאכט, דעריבער האלט איך אז קרעמער איז פולקאם גערעכט מיט זיין שאצונג, און איך גלויב אז ער האט אויך גערעדט פון עקספיריענס.

יעצט לאמיר רעדן וויאזוי דער עולם וועט באשליסן וועלכעס ארטיקל ס'איז ראוי לעלות על הסמעטענע פארום.
איך האב צוויי פארשלאגן: 1) מ'זאל עפענען אן אשכול, וואס ווען אימער עמיצער וועט ליינען א גוטן ארטיקל און ס'וועט אים געפעלן, וועט ער אריינגיין אין דעם ספעצילן אשכול און אריינשרייבן דעם נאמען פונעם ארטיקל און א לינק. אויב ס'וועט זיין א געוויסע מאס - לאמיר זאגן צוואנציג - שטימען פאר'ן זעלבן ארטיקל, וועט דאס אריינגיין אינעם שלחן מלכים אשכול.

א גוטער איינפאל, אבער פארוואס עס מאכן אזוי שווער ווען מען קען אפמאכן אז געוואנדען לויט די רעאקציעס צום אשכול וועט עס ווערן אנגענומען, צום ביישפיל אויב וועט דער עולם לייגען גרינע מענטשעלעך אדער כמו גרינע מענטשעלעך איז דער אפטייטש דערפון אז ער איז געוואלדיג, נו אויב געוואלדיג דאן אריין אין דעם מיליאן דאללער'דיגע פארום, אוודאי וועט דארפן זיין רעגולאציע'ס אז נישט איינער זאל אפשרייבען שטותים, אבי געזונט און דערנאך קומען מיט זיינע שמונה בגדים ניק'ס און זיך גראטולירען ,

אויף דעם וואס דו שרייבסט: "1. קיינער ברויך נישט אוועקגעבן קיין צייט צו מגיה זיין ארטיקלן (מען לייגט אריבער דעם ארטיקל כמו שכתוב, ווי עס שטייט און גייט). "
בין איך נישט מסכים. ווייל א זאך וואס גייט אריין אינעם סמעטענע, דארף זיין קארעגירט און ריין מכל שמץ של שגיאות.

אויף דעם בין איך קאטאגאריש דערקעגן, פארוואס, ווייל לאמיר זאגען אז איינער קען נישט אזוי גוט ספעלען, איך פארשטיי אז עס ליינט זיך שווערליך, אבער פארט אויב איז ער גוט איז עס ווערט, איצטערט אויב גייט מען אים איבערקוקען קען ער מעגליך זוך צוריק האלטן פון שרייבען צוליב'ן אומבאקוועמליכקייט אז מ'וועט אים האלטן און איין אויסבעסערן, עס זענען טאקע דא וואס גלייכן ווען מען מערקט זיי אויף וואו זיי האבן נישט ריכטיג געזעצט די ווערטער, (אשטייגער ווי איך) אבער עס זענען דא וואס גלייכן עס זייער נישט , קומט אויס אז מ'וועט פארלירען גוטע ארטיקלען דערוועגן, ווען מ'זאל דא רעדן פון א געשפטליכע ארבעט איז איין זאך דא רעד מען דאך פון היימישע אינגעלייט ווי איך און דו, אקעי נישט דו ווייל דו ביסט א ידען אין אידישע שפראכע, אבער דאס מערהייט פון די אינגלייט זענען דאך נישט, איז וואס אז איז נישט הונדערט פראצענט אויסגעהאלטן לויט אלע כללים פון דאס געשריבענע ווארט, ביים שרייבען קליינע תגובה'לעך אין קרעטשמע אז מ'בעסערט איינעם אויס איז נאך א געשמאק ווען עס גייט אריין אין דעבאטעס איבער די אידישע שפראך, אבער דא האלט איך אז עס וועט אוועק נעמען דער געשמאק פונעם גאנצען געדאנק.

ביז אהער איז א ענטפער פארן קליינעם, פון דא און ווייטער איז בלויז מיינע בויך ווייען,

קרעמער דיין געדאנק איז בעסער פון גוט, איך וויל נאר צולייגען צו וואס איך האב אויבן געשריבען, עס קען זיין ביידע, ס'טייטש, סיי מען זאל עפענען אזא פארום ווי דו שרייבסט און סיי מען זאל שיקען אן ארטיקעל אין אי-מעיל, איצטערט לויט מיינע שאצונגען דארף נישט זיין אזא שווערע זאך צוזאם צו שטעלען דער אי-מעיל געדאנק, ווייטער איבער מאטריאל פאר דעם ארטיקעל קען טאקע קומען אדער פון דיין פארום אדער א נייע ארטיקל זעלבסט,

די מעלות דערפון זענען, צו ערשט אויב עפענט מען א נייער פארום בלויז, וועלן ווי איך פארשטיי, נישט צו קומען ציפיל פרעמדע מענטשען, ווידער אויב טוט מען דאס צוזאמען מיט אזא אי-מעיל פאגראם דאן קען דיין אלטער יפוצו פלאן אויך צושטאנד קומען, דהיינו יעדער וואס איז שוין איינגעשריבען אין קרעטשמע וועט דאך אוואדאי זיך איינשרייבען אין דעם אי-מעיל סיסטעם, און אינטער יעדע אי-מעיל קען מען צו לייגען דאס פאלגענדע, "צו באקומען אזעלעכע ארטיקלען יעדע וואך אין אי-מעיל דריקט דא" און דער דא וועט זיין א לינק צו דער לינק וועו מען קען זיך איינשרייבען, ווייטער וועט שטיין " פאר נאך אזוינע ארטיקלען און פארשידענע טעמעס באזוכט די היימישע קרעטשמע" און היימישע קרעטשמע וועט פארשטענדליך זיין א לינק א הער.


ווי איר האט אוודאי באמערקט שרייב איך פילע מאל די ווערטער "לויט ווי איך פארשטיי" אדער ענליכס, דאס טוה איך אז מ'זאל ח"ו מיינען אז איך פארשטיי די בעסטע נאר אז דאס איז מיינע ארעמע דעה און איר מוז'ט עס נישט אנעמען.

[מעסטערמיינד]

פארגעסן אויס צו פירן,

ווען איינער באקומט דעם אי-מעיל האט ער די ברירה עס צו שיקן צו אלע זיינע חברים, קומט אויס אז עס ווערט צו-שפרייט אויף גאר א שנעלען און גרינגען אופן

[מאשקע]

ר' מעסטערמיינד,
מיט כמעט אלע פון דיינע פונקטן בין איך איינשטימיג, אויסער מיט איינס, וזהו:

קליינער,

אויף דעם בין איך קאטאגאריש דערקעגן, פארוואס, ווייל לאמיר זאגען אז איינער קען נישט אזוי גוט ספעלען, איך פארשטיי אז עס ליינט זיך שווערליך, אבער פארט אויב איז ער גוט איז עס ווערט, איצטערט אויב גייט מען אים איבערקוקען קען ער מעגליך זוך צוריק האלטן פון שרייבען צוליב'ן אומבאקוועמליכקייט אז מ'וועט אים האלטן און איין אויסבעסערן, עס זענען טאקע דא וואס גלייכן ווען מען מערקט זיי אויף וואו זיי האבן נישט ריכטיג געזעצט די ווערטער, (אשטייגער ווי איך) אבער עס זענען דא וואס גלייכן עס זייער נישט , קומט אויס אז מ'וועט פארלירען גוטע ארטיקלען דערוועגן, ווען מ'זאל דא רעדן פון א געשפטליכע ארבעט איז איין זאך דא רעד מען דאך פון היימישע אינגעלייט ווי איך און דו, אקעי נישט דו ווייל דו ביסט א ידען אין אידישע שפראכע, אבער דאס מערהייט פון די אינגלייט זענען דאך נישט, איז וואס אז איז נישט הונדערט פראצענט אויסגעהאלטן לויט אלע כללים פון דאס געשריבענע ווארט, ביים שרייבען קליינע תגובה'לעך אין קרעטשמע אז מ'בעסערט איינעם אויס איז נאך א געשמאק ווען עס גייט אריין אין דעבאטעס איבער די אידישע שפראך, אבער דא האלט איך אז עס וועט אוועק נעמען דער געשמאק פונעם גאנצען געדאנק.

איך בין אויסדרוקליך נישט אייינשטימיג. פאר'ן שרייבער דארף נישט אנגיין אויב איינער האט פארראכטן זיינע ארטיקלען. קיינער פון די ליינער וועט דאך נישט וויסן וואס די טעותים זענען געווען. לשיטתך, וואלטן די אידישע אויסגאבעס נישט געדארפט האבן קיין איין שרייבער, ווייל קיינער וויל דאך נישט מ'זאל מגי' זיין זיינע ארטיקלען. אבער די פאקט איז נישט אזוי. די פאקט איז, אז כמעט יעדע ארטיקל וואס קומט אריין אין אן אויסגאבע, קומט אריין מיט טעותים, איינס מער און איינס ווייניגער, און "ממש יעדעס איינע" גייט אדורך די אויגן פון א פראפעסיאנאלן קארעגירער, און ווערט פארראכטן כפי הצורך, איינס מער און איינס ווייניגער. האט זיך שוין איינער פון די שרייבער באליידיגט און באשלאסן: 'מער שרייב איך נישט. איך קען נישט צוזעהן וואו מ'איז מגי' מיין ארטיקל'? ניין! פארוואס, ווייל כך היא דרכה של צייטונגען ואויסגאבעס. דער שרייבער פארשטייט אז ער איז נישט קיין מושלם, און מ'ערווארט נישט פון אים קיין דבר השלם. ער דארף נאר אפשרייבן די מעשה אדער אפהאנדולנג אדער וואטעווער ער שרייבט, פארשטייט זיך אז ס'דארף זיין מער ווייניגער לויט די כללים, און דאס איבריגע ארבעט וועט שוין דער קארעגירער פארענדיגן. פארשטייט זיך, אז א שרייבער וואס האט א רעפוטאציע פון נישט מאכן קיין טעותים, באקומט אפשר בעסער באצאלט, ווייל ער שפארט די ארבעט פאר די קארעגירער, אבער בעצם איז מען יוצא אפילו מ'שרייבט אן ארטיקל מיט טעותים, ווייל סוכ"ס וועט עס מוגה ווערן און אריינגעלייגט ווערן ווי ס'דארף צו זיין.
לענינינו, ס'ברויך קיינעם נישט באדערן אדער אפילו אנגיין אז זיינע ארטיקלען ווערן מוגה. ס'מיינט נישט אז ער שרייבט נישט גוט. ניין, ער שרייבט זייער גוט, והראי', אז ער וואלט נישט געשריבן גוט, וואלט מען ניטאמאל געקוקט אויף זיין זייט; מ'וואלט ניטאמאל גענומען זיין ארטיקל אין באטראכט. נאר וואסזשע דען? ס'פעלט זיך אויס אביסל תיקון ושיפור, א זאך וואס קען גרינג געמאכט ווערן דורך די קארעגירער, ואין צופה צה ומפצפץ... (קרעמער, נעם דיך ציילן די שגיאות...)
אשר על כן, קום איך צו צו מיין מיינונג, אז דאס מגי' זיין ארטיקלען וועט נישט ברענגען קיין שלעכטן געפיל ביים שרייבער אז ער זאל נישט וועלן שרייבן, ווייל קיינער פון די ליינער דארף דאך נישט וויסן וויפיל טעותים - אויב ס'איז בכלל געווען עפעס - ס'איז געווען אין דעם ארטיקל.
בין איך גערעכט אדער יא?

[מעסטערמיינד]

אויף דיין פראגע צו דו ביזסט גערעכט צו נישט האלט איך אז נישט, ווי איך האב שוין אויבן אנגעגעבן אז מיר רעד מיר נישט דא פון קיין פראפעסיאנאלע שרייבער נאר פון סתם עמך אידן, און ווי פריער ערווענט , ביי א ביזנעס מוז עס טאקע זיין דורך געקוקט פאר טעותים כדי דער עולם זאל באצאלן געלט דערפאר, דא אבער איז עס נישט מער ווי בלויז אינגעלייט גיבן זיך אויס אין זייער ליידיגע צייט, נישט פאר קיין געלט נאר מיט'ן בלויז'ן ציל צו מאכן אידן שמייכלען און הנאה האבן, וואס דערביי איז נישט קיין חילוק אזוי ווייט די שגיאות, א וודאי איז בעסער וואס ווייניגער אבער א מענטש איז נאר א מענטש,

[מאשקע]

אויף דיין פראגע צו דו ביזסט גערעכט צו נישט האלט איך אז נישט, ווי איך האב שוין אויבן אנגעגעבן אז מיר רעד מיר נישט דא פון קיין פראפעסיאנאלע שרייבער נאר פון סתם עמך אידן, און ווי פריער ערווענט , ביי א ביזנעס מוז עס טאקע זיין דורך געקוקט פאר טעותים כדי דער עולם זאל באצאלן געלט דערפאר, דא אבער איז עס נישט מער ווי בלויז אינגעלייט גיבן זיך אויס אין זייער ליידיגע צייט, נישט פאר קיין געלט נאר מיט'ן בלויז'ן ציל צו מאכן אידן שמייכלען און הנאה האבן, וואס דערביי איז נישט קיין חילוק אזוי ווייט די שגיאות, א וודאי איז בעסער וואס ווייניגער אבער א מענטש איז נאר א מענטש,

איך פארשטיי, אבער פאר וועמען באדערט עס אז די ארטיקלען זענען "יא" מוגה?
און צווייטנס, לויט'ן פלאן אז ס'וועט אנקומען צו הונדערטער פרעמדע מענטשן, וואס צווישן זיי איז דאך שוין יא דא אפאר גוטע שרייבערס, פארוואס זאלן זיי האבן א שלעכטן בליק אויף די קרעטשמע פון די ערשטע מינוט, און קיינמאל נישט וועלן קומען שרייבן דא?
נאכאמאל, איך פארשטיי דיין פונקט, אז דיך שטערט נישט אז ס'איז נישט מוגה, אבער וואס שטערט דיך אויב ס'איז יא מוגה?

[מעסטערמיינד]

אקעי קליינער מיר קריגען זיך דערווייל ארום דא ווי קינדער איבער א נערישקייט לאמיר צוריק- קומען צום הויפט געדאנק און לאזן דערווייל דער גאנצער איבערגעקוקעכץ אין א זייט פאר א צווייט מאל,

צוריק צום ענין זאל דער עולם לאזן הערן זייערע מיינונגען איבער קרעמער'ס, קליינער'ס און מעסטער'ס געדאנקען,

[מאשקע]

יא, און לאמיר נישט טון קיין גזל שינה און אויפוועקן קרעמער'ן... ער טענה'ט דאך אז ער וועקט זיך אויף ווען איינער לייגט א תגובה...
שששששש............

[יגרסהדותא]

ס'איז עפעס אויסטערליש, איך ליין און ליין עס איבער איינמאל און נאכאמאל, געוואלדיג גוט.

מען קען נאך מעגליך ציען דעם שטריקל אביסל ווייטער, ס'טייטש אזוי. נאכדעם וואס מ'וועט האבן אזא ארטיקל "סמעטענע פורום" קען מען גרינגער ציען מענטשן אהערצוקומען, און אין איינוועגס פארדינען נאך שרייבער'ס. הלואי.

איך האלט דערפון גאר שטארק, נישט נאר איך האלט, איך וועל בעז"ה אסאך צושטייער געבן, צו באקומען דעם טיטל "שלחן מלכים" איז גארנישט אזוי שלעכט, שווער יא... מיר זעהן שוין יעצט, אז נאר רעדענדיג דערפון גיסט זיך זיסע אשכולות פיל מיט תוכן אנגעפילט מיט אינהאלט ב"ה, אזש ס'דערמאנט די גוטע צייטן.

יישר כח אני הקטן פארן זיין דער וואס האט ארויפגעברענגט אזא געדאנק, און צו יעדעם וואס האט געהאלפן עס צוצופיצן..

קרעמער, מיר מיינען טאקע דיך. יישר כח

[קרעמער]

היינט אינמיטן טאג האב איך איבערגעקוקט דעם צעטעל-קטן אויף וואס איך האב זיך פארגעשריבן פרייטאג צופרי דעם וואזשנעם "סמעטענע" רעיון, און איך האב באמערקט צוויי נקודות וואס איך האב פארפעלט ארויסצוברענגן אין מיין נעכטיגן ארטיקל:

1. כדי אן ארטיקל זאל זיין ראוי לעלות על שלחן מלכים, המכונה "מיליאן דאלער רינדעכיגע טיש", מוז עס זיין בדברים העומדים ברומו של עולם, אין אנדערע ווערטער: עס קען נישט זיין קיין ארטיקל בנוגע יאנאש אדער אב_הרחמן, איך_הער אדער סאכדעס, עס מוז זיין אן אקטועלע טעמע פון וואס פרעמדע ליינער וועלן אויך קענען קוועלן און שמייכלן.

2. אויב עס איז קיין טרחא, זאל זיך יאווען איינער און איבערגיין אלע אלטע אשכולות מיום התייסדות ה'ניי קרעטשמע', אדער אפילו זאגאר 'אלט קרעטשמע', און אריבערברענגן די גאר געראטענע ארטיקלן צום שלחן מלכים.

[מעסטערמיינד]

קרעמע,

דיין צווייטע פונקט איז מיר אויך בייגעפאלען, און איך טראכט אז דער צייט פון פלאנירען איז פאריבער און עס איז שוין א צייט צו טוהן, און וויבאלאד קיינער האט זיך דערווייל נישט קעגן געשטעלט, איז אפשר גרינד מען שוין דער נייער פארום און יאלאאה לעבודה,

[קרעמער]

מעסטע,

געזונטערהייט, זאג מיר נאר צוערשט וואס מיינט "יאלאאה לעבודה" וואס איך הער נישט אויף צו הערן דא די לעצטע שטיקל צייט...

[מעסטערמיינד]

קרעמע"ר",

ווען איך פלעג ענטפערען, מיין טאטען אדער רבי'ן אויף די פראגע, פארוואס האסטו געטוהן דאס און דאס?. יענע יונגעל האט אויך אזוי געטוהן, פלעגט געווענדליך, נאכקומען דאס פאלגענדע, ווייל יענער טוט אזוי מיינט נאך נישט אז מ'מעג, אדער עפעס ענליך דערצו.

איבער דיין פראגע, וואס די ווערטער מיינען, בין איך נישט אין די מוד יעצט דאס מסביר צו זיין, דעריבער וועסטו מוזען ווארטן אויף א צווייטענס הסבר, אדער אויף ווען איך וועל זיין אין די מוד.

[קרעמער]

ווען ווערט געשאצט אז דו וועסט זיין אין די מוד?

[סאכדעס]

א גוטן תמיד אייך חשוב'ע משתתפים אין די גאר ברייטע אשכול, וואס איז ראוי להעלות על שלחן מלכים.

ערשטענס א ווארט פאר קרעמער: יאללאה לעבודה, איז א ווארט אימפארטעט פון די חברה וואס רעדן עברית, יאללאה איז אויף אראביש געגאנגען, לעבודה, איז א שטייגער ווי דא לעטס גאו, סאו דארט האט מען געמאכט א סמעטענע צוזאמענשטעל פון די צוויי ווערטער, און דאס הערט זיך זייער גוסטאש, ממילא האט דאס דער עולם דא זיך בארעכנט עס צו נוצן, הגם איך האב עס נישט געמערקט אויף דערווייל, אבער איך האב נאך אן ערך פון 15 אשכולות צו ליינען, אלזא קען זיין אז איך בין נאך נישט אנגעקומען דערצו.

צווייטנ'ס און דאס איז דער עיקר, די פלאן פון מיין קאלעגע 'קרעמער', און האלבוועגס פון 'אני הקטן', -וואס לכאורה לולא הוא וואלט קרעמער נישט געדענקט ארויסצונעמען די צעטל קטן און עס פארציילן פאר אונז ליינער'ס- עס איז ממש א וואונדער אז עס איז קיינעם נישט בייגעפאלן ביז איצטערט, אזויפיל ווערטפולע סחורה גיין ממש לאיבוד, כ'זאג אייך, כ'קוק פון צייט צו צייט איבער די אלט-קרעטשמע, ארטיקלן וואס צייטונגען און אויסגאבעס וואלטן געצאלט דערפאר טבין ותקילין, ליגט נעבעך דארט אין די טיפע קעלערן פון די קרעטשמע, א שטייגער ווי די קידוש לבנה פון חיים חייקל'ן, הגם דאס איז נישט ממש פון וואס ענק רעדן, ווייל איר ווילט דאך ממש צושטעלן דעם עולם צו א די צייטונג וכדו', א שטייגער ווי הרב פערל'ס ארטיקלן אויף די סדרה, אבער מיט א שטיקל איבערבליק און הגה פון דעם מחבר אליין וכדו', וואלט דאך דאס געווען סמייטע, כהנה וכהנה רבות, עס איז טאקען געקומען די צייט וואס די וועלט זאל זיך דערוואוסען וואס היימישע קרעטשמע באדייט, וואס דאס טראגט מיט זיך.

א ווארט צו מעסטער: ווער אבער נעמט די מיה דאס צו שיקן צו אימעיל'ס ? כ'רעדט שוין נישט פון דעם אז מיר חסידישע אידן שטייען ווייט פון אינטערנעט וכל חניכא ושם דאית ליה, צו זאל דאס זיין אימעיל, אדער חס ושלום היידפארק, אלזא ווער וועט נעמען אויף זיך דעם עול? כ'געדענק נאך ווען דער דאיען זכרונו זאל זיין נשמה רוען אין לעכטיגן, האט פארגעלערנט טעגליך זיינע שיעורים, לויט די צפיות איז אויסגעקומען אז ארום עטליכע אין 30 אידן האבן טעגליך דאס מיטגעהאלטן, אבער במשך די צייט, איז ער געווארן פארנומען, דא א שמחה, דא א שאלה, אן אסיפה, האט זיך דער שיעור אויפגעהערט, נישט אז די צייט וואס ער האט פארגעלערנט איז געגאנגען לאיבוד, אבער נעם א מענטש און באויפטראג איהם אז ער זאל אלע וואך שיקן די סמעטענע - וואס לכאורה וועט אויך נישט אלעס ארויסגיין - צו די אנגעגעבענע אימעיל'ס? אפשר זאל מען נאר אנהויבן, וועט עס גיין איז גוט אנישט איז אויך גוט?! קען זיין, אבער דאס איז זיכער אז די סמעטענע פארום דארף ווי פריער ווערן א פאקט -אויב איז עס נאך נישט- און דער פון אויבן זאל אונז באגלייטן אנצוקומען צו אונזער געוואונטשענעם ציהל.

[הקולמוס שלי]

ארויף! לכבוד די יעצטיגע אויסגעארבעטע פלענער פון איינס!

[בלוט בלבול]

אההה, די שפייעכץ רינט מיר שוין אינעם "סמעטענע" פורום (קוקט ווי שנעל איך האב געטוישט די נאמען דערפון..) וועט מען נישט קענען - און נישט דארפן - צושרייבן קיין הגהות, ווייל אלע קאמענטארן אויף די ארטיקלן האט מען שוין ברייט באהאנדעלט אינעם אריגינעלן פורום וואו דער אשכול האט זיך געגרינדעט. בלויז די אינטערסאנטע תגובה זעלבסט וועט אריבערגעשטעלט ווערן צום "שלחן מלכים" פורום, אן די קאמענטארן דערויף (העכסטענס וועט דער מנהל צוענדיגן דעם אריבערגעברענגן ארטיקל מיט א לינק צום שורש ומקור הדברים, פאר די נייגעריגע באזוכער וואס ווילן זיך מער אריינטאן אין די זאך מיט אלע נושאי כלים..)

פיין.. דזשורנאל שטייט שוין, אבער פארוואס פארגעסן דעם פרט?