טראק דרייווער האט געשריבן:אקעי נשמה'לע מען גייט דא אין סורקלס, איך מיין אז וואס איך האב געזאגט איז גענוג קלאר, פון קוקן רבי'שע חתונות מיינט נאך אז מען גייט קוקן אויך טריפה'נע ווידיאוס.
ב"ה
שרייב: פון דעם אז
איך קוק רבי'שע חתונות מיינט עס נאך נישט אז עס האט אין זיך א יצר וואס גייט
מיך שפעטער מתיר זיין צו קוקן טריפה'נע ווידעאוס.
אבער איך זאג דיר אז ביי
אנדערע קען זיך עס יא אריינשלעפן אין זיך מתיר זיין צו קוקן טריפה'ס אדער אריינגעמישט טריפה'ס.
חוץ מזה: איך וואלט נישט געוואלט אז מיין בחור'ל זאל זעהן
אזא קליפ. (האט אויך אפשר א ענין פון געוויסע ניקס וואס ווילן שפעטער לויפן צו די רבנים און אנווייזן ווי נידעריג אייוועלט האט זיך דערקייקלט. איך זאג אפשר.)
פארוואס? ווייל איך פיהל אז עפעס געשעהט אין די נפש פון דעם וואס קוקט עס, און דער עפעס ציהט צו עפעס וואס דארף נישט.
איך האלט אז ס'איז יא דא מאנכע וואס האבן אנגעהויבן מיט'ן דשאסט קוקן רבי'שע חתונות און זיי האלטן היינט ביי קליפס וואס טוישט שטארק זיין אינערליכער יודישער סטרוקטור. זיי האבן נישט קיין שום פראבלעם צו קוקן א קליפ וויאזוי א גוי עסט.
דאס זענען אפענע קלארע איסורים? איך קען נישט זאגן. אבער ס'איז יא געמיין. און אזעלכע קליפס קענען גורם זיין אז אינעווייניג זאל זיך מער נישט וועלן דאווענען און לערנען, דאס ריינקייט גייט אוועק. די נשמה לויפט אוועק.
מען ווייסט נישט ווי עס ענדיגט זיך? מען ווייסט נישט וואס מיינט טריפה'נע? מען ווייסט יא
,
יא, בשעת מ'קוקט רבי'שע חתונות ווייסט מען ווי עס ענדיגט זיך. (איך רעד נישט פון דיר)
ווען דו זעהסט א בחור'ל אדער א יונגערמאן קוקן א רבי'שע חתונה, קענסטו נישט זאגן מיט א זיכערקייט וואו עס גייט זיך ענדיגן. פארוואס נישט? ווייל דו ווייסט אז ער קען יא נמשך ווערן.
א מין קשיא דאס, אלעס וואס מען קען זעהן דארט זאכן וואס די תורה לאזט נישט, דהיינו נשים וכו, דאס טאר מען נישט קוקן. פינטל.
דאס איז א פראבלעם. אלעמאל רעדט מען פון וואס מ'מעג אדער מ'טאר נישט. נישט אלעס לויפט מ'מעג אדער מ'טאר נישט.
איך פיהל אז מ'טאר נישט קוקן א קליפ ווי א גוי מאכט זיך נאריש. אדער ער שרייט און רעגט זיך. אפילו אויב עס איז נישט קיין אישה. עס ברענגט אראפ די נפש פון דעם וואס קוקט דאס. גייט עס אריין אין דיין איסור פון נשים? ניין. אבער איך פיהל אז ממש מ'טאר נישט. ווי מעג מען?
פון קוקן טויזנטער כשר'ע רבי'שע חתונות מיז מען נאך נישט צוקומען צו קוקן קיין איסור'דיגע.
הונדערט פראצענט גערעכט! עס קען קיינער נישט זאגן אנדערש. והשם יעזור להלאה. אבער דו רעדסט
פון דיר.
איך וואלט ווען נישט געוואלט אז מיין בחור'ל זאל קוקן
דעם קליפ. פארוואס? ווייל ס'טוט עפעס אין די נפש וואס מאכט אז די נפש זאל אנהייבן ווירקן אנדערש, טוישן זיין הילוך ערגעץ אנדערש. און די 'אנדערש' פיהלט זיך נישט היימיש.
קענסט מיר נישט זאגן אז די אלע זאכן זענען דמיונות. ווייל מיר דאכט זיך אז מ'קען זעהן אויף די הלוך ילך נאכן קוקן אזעלכע קליפס אז ס'איז נישט די זעלבע חמימות.
און גיי פרעג דיך נאך צו אלע וואס האבן אנגעהויבן ביי רבי'שע חתונות האלטן נאך דארט. שפעטער זעהסטו אז זעהן ווי א נארישער שווארצער רעדט שטותים איז שוין אויך אריין אינעם היתר. אינעם היתר אז ס'גייט נישט ברענגען צו טריפה'נע קליפס. זאכן ווערן מער און מער אריינגעפאקט אינעם היתר פון "רבישע חתונות". איך זאג דיר. איך רעד נישט פון דיר. גיי פרעג דיך נאך.
דיין דיין האט דיך געזאגט אז דו מעגסט קוקן רבי'שע חתונות, ווייל מ'מעג טאקע, אבער ער האט נישט גערעדט פון דעם אז מ'קען נמשך ווערן. און ער האט נישט גערעדט פון יענע צו וואו מ'קען נמשך ווערן. מעגן מיינט נאכנישט אז מ'קען נישט נמשך ווערן. איך רעד נישט פון דיר.
פונקט אזוי ווי פון קוקן טויזנטער רבי'שע בילדער מאגאזינען גייט מען נאכנישט גיין קוקן גויאישע מאגאזינען.
ביסט זיכער דערין? ביסט עס נאכגעגאנגען? אדער דו שטעלסט דיך פאר? איך האלט אויך אזוי אז מ'גייט נאכנישט גיין קוקן גויאישע מאגאזינען. איך וויל נאר וויסן צו איינער איז עס נאכגעגאנגען אבער ס'איז מסתבר אז מ'גייט נישט. אבער פון קוקן רבי'שע חתונות איז יא דא קלארע דאטא - לויט ווי איך פארשטיי - אז ס'ציהט זיך אריין אין גוי'אישע זאכן אדער זייער קרוב צו כיעור. נישט ביי דיר. ביי אנדערע.
און אז די נשמה'לע ווילסט מדייק זיין אין די לשון פון די קול קורא, שטייט אין די ארגינעלע קול קורא, אז היות די ווידיאו איז בתבנית און די זעלבע אויסשטעל ווי די טעלעוויזשאן ממילא איז דאס אויך אסור, לויט דעם איז דאך פשוט אז קעמרעס זעהט נישט אויס ווי קיין טעלעוויזשען.
אבער די ווערטער וואס דו לאזט אויס שטערט מיר. דו לאזט אויס אז מ'דארף זיך דערווייטערן. האסט יא געשריבן '
אז איינער מאכט זיך א גדר נישט צו קוקן בכלל אויף קיין ווידיאוס אדער בכלל נישט צוצורירן צו א קאמפיוטער, איז מה טוב ומה נעים, ויהא חלקי עמו, ער טוט א געוואלדיגע זאך, און ער גייט באקומען א גרויסער גן עדן, אבער דאס מיינט נאך נישט אז די זאך איז אסור פאר'ן ציבור'
אבער האסט נישט גענוג ארויסגעברענגט די זאך. ווייל די ווידעאו געקוקאכץ איז א היפש ביסל ארויסגעקאלערט ביי מאנכע.
אבער ווי שוין געזאגט, איז קלאר אז די גאנצע קול קורא, און קול קורא'ס איז געווען אין א צייט וואס ווידיאו איז געווען א חפצא של איסור, געווידמעט "בעיקר" פאר דברים האסורים, און גאר א קליינע מיעוט איז געווען דברים המותרים, א זאך וואס איז נישט געווען אזוי שטארק מצוי און אזוי גרינג מצוי. די מציאות האט זיך צוביסלעך מער און מער געטוישט דורך די יארן.
דאס זאגסטו פאר דיר און דיינס גלייכן צו ברענגען א ראי' אז
דו מעגסט קוקן רבי'שע חתונות, אבער דו קענסט נישט זאגן אזוי פאר אנדערע אז זיי גייען נישט נמשך ווערן, ווייל די פאקט ווייזט אנדערש, די פאקט ווייזט אז מ'ווערט יא נמשך צו טריפה'נע ווידעאוס אדער היפש דומה צו טריפה, און דו דארפסט יא ארויסברענגען אז מ'דארף זיך יא דערווייטערן פון קוקן ווידעאו.
ממילא ברענג מיר ביטע נישט קיין שום מימרא אדער קול קורא פון א רב ביז בערך תשס"ה (בערך דעמאלס, איך געדענק נישט פונקטליך), וואס דעמאלס איז געווארן פראפעשאנעל ווידיאוס די זעלבע באנוץ ווי טעלעפאנס, עס איז געווארן אויס די יסוד הטענה אז דורך די ביסל כשר'ע וועט אריינקומען די עיקר ווידיאו'ס, וואס די עיקר ווידיאוס איז גויאישע, ווייל היינט צוטאגס איז די עיקר ווידיאוס בכלל נישט דוקא גויאישע,
איך וויל דיר זאגן אז פארוואס זעהט מען א פאקט אז מ'קוקט יא גויאישע קליפס, גויאישע זאכן, פארוואס? ווייל דו פארפעהלסט צו זאגן אז מ'דארף זיך יא דערווייטערן פון קליפס. נישט אזוי?
עס איז געווארן אויס פראפעשאן וואס איז מיוחד צו גוים, עס איז פונקט אזוי גרינג און פראפעשנאל מעגליך צו האבן ריינע כשר'ע ווידיאוס, ממילא האט די קול קורא בכלל נישט גערעדט אין אונזער מציאות.
ס'איז יא און ניין. אפשר דארף מען מאכן אז א ווידעאו דארף א הכשר. אבער ס'איז נישט אזוי ווי דו זאגסט.
נאכאמאל, בערך אין די ס' יארן איז געווארן די מציאות ווי היינט אז יעדע קעמרע און וואס נישט קען מען כאפן א הערליכע פראפעשאנעל קליפ, ממילא ברענג מיר נישט קיין שום מימרא פון תשנ"ט פון וויזשניצער רבי, און אוודאי נישט די קול קורא פון תשמ"ב, ווייל היינט איז די מציאות אנדערש,
איך מיין אז אין א געוויסע זין איז די מציאות בכלל נישט אזוי אנדערש.
ווען דו זאלסט זאגן אז ממש עס איז נישט צום געפינען א גויאישע קליפ, אדער היפש פרעמד פאר א חסידישע יוד, זיך ארומדרייען, וואלסטו געווען גערעכט מיט דיין באהויפטונג, אבער ס'איז נישט אזוי. קוק נישט נאר אויף דיר.
ווייסט וואס ס'קען געשעהן? דו זאגסט פאר איינעם אז אויף רבי'שע חתונות מעג מען קוקן. פיין. נאך אפאר יאר זעהסטו נישט מער און נישט ווייניגער ווי דער יעניגער קוקט נשים. וויאזוי מעג מען? מ'טאר נישט. דו וויינסט פאר אים: מ'טאר נישט. אבער ער הערט שוין נישט וואס דו זאגסט אים, ער גייט שוין מיט א העמד וואס איז געקנעפלט לינקס אויף רעכטס, וכו', בעת זיין טאטע איז נישט אזוי געגאנגען.
דאס אז דיין מורה הוראה האט געזאגט אז מ'מעג איז ער הונדערט פראצענט גערעכט, אבער דו האסט אויסגעלאזט צו זאגן אז
מ'קען יא נמשך ווערן.
און די רבנים האבן נישט געאסרט סתם ריקעדיגע זאכן,
פון די ווערטער וואס דו זאגסט אז "די רבנים האבן נישט גע'אסר'ט סתם ריקעדיגע זאכן" זעה איך אז דו האלסט אז אויב דו גייסט זאגן אז "מ'מעג קוקן רבי'שע חתונות" דארף מען נישט צולייגן "אבער מ'דארף יא אכטונג געבן נישט צו ווערן נמשך נאך ווידעאו, און אז ס'דא וואס נעמען פון דעם ארויס אז ס'מיינט נישט דוקא רבי'שע חתונות, און ס'מיינט יא נאר רבי'שע חתונות", און דאס איז אזאך וואס איז נישט מציאות'דיג.
ווייל אמת טאקע אז די רבנים האבן נישט גע'אסר'ט סתם רוקעדיגע זאכן, אבער זיי האבן יא מורא געהאט פון א מציאות וואס שפיהלט זיך אפ כהיום הזה. ליידער. וואס זייער מעגליך אז די שולד איז אז מ'ברענט נישט גענוג אריין אז ווידעאו איז אזאך פון וואס מ'דארף זיך דערווייטערן
דאס מערסטע שייך.
נאר זיי האבן געאסרט בשעת די עיקר ווידיאו איז געווען טריפה, און נישט בשעת ווידיאו מיינט שוין בכלל נישט דוקא קיין טריפה'נע זאכן.
ביסט גערעכט מיט דעם. אבער דו מוזט פארשטיין אז יענער וואס הערט ווי דו זאגסט אז "רבישע חתונות מעג מען", און ער הערט נישט ווי דו זאגסט אים אבער
נאר רבי'שע חתונות, ער איז זיך מורה היתר צו גיין נאך א טריט ווייטער. אדער זאגט ער: דו ווילסט קוקן רבישע חתונות, איך וויל קוקן יודישע מאוויס פון די צווייטע וועלט קריג. דו האסט געפרעגט אויף דיין זאך, איך פארלאז מיך אויף דיר אויף מיין זאך.
דאכט זיך מיר אז אויב איינער וועט ליינען אלעס וואס איך האב געשריבן דא אין דעם נושא, וועט זיין זייער קלאר אז דאס איז וואר און ריכטיג און ער קען דאס מברר זיין ביי זיין דיין און רב וואס אסאך זאגן די זעלבע זאך אז כשר'ע ווידיאוס היינט צוטאגס איז בכלל נישט בכלל האיסור (איך האב גערעדט מיט צוויי, אבער פון תלמידי חכמים מובהקים בעלי דעת האב איך אויך געהערט די זעלבע יסוד, ווי שוין אויבנדערמאנט).
הונדערט פראצענט אז מ'קען זאגן אז ס'איז נישט בכלל האיסור, אבער דו כאפסט נישט אזאך. דו כאפסט נישט אז מ'רעדט דא אז יענער וואס הערט עס איז זיך מורה היתר צו גיין א טריט ווייטער. זאלסטו כאטש מפרסם זיין אז ס'דא וואס רוקן זיך מער און מער ביז עס שטערט שוין נישט צו זעהן א אישה אויף א קליפ. עס בארירט מער נישט. זאג דעס אויך. זאג די מציאות.
ס'איז נישט אזוי ווי א איסור וואס די טעם פארוואס מ'האט עס גע'אסר'ט איז בכלל נישט שייך. ס'דא שטארקע "געפילן" אז ווייל מ'רעדט נישט גענוג פון די סכנה פון ווידעאו, אז מ'דארף זיך האלטן דערפון ווייט און אז מ'קוקט נישט כל מה שעיניו רוצה אפילו אויב עס איז נאכנישט טריף, דאס איז די סיבה פארוואס מ'קוקט טריפה'ס. און מ'דארף יא צולייגן אז מ'דארף זיך דערווייטערן דערפון ווי מער.
פארשטייט זיך אבער אז לויט ווי די נוטים לאיסור דא גייען, איז אז אפילו זאכן וואס איך האב שוין לאנג אויסגעשמועסט און געענטפערט אויבן, ברענגט מען פשוט ארויף נאכאמאל און נאכאמאל אן קיין שום זאכליכע מענה, אבער די נושא איז זייער קלאר פאר יעדן איינעם וואס וויל נישט גיין קאפ אין וואנט, און אז איינער וויל ווייטער דא פרעגן אויף מיינע ווערטער - וואס איך האב שוין געענטפערט און קלאר געמאכט - כדי צו האבן די לעצטע ווארט, זאל אים וואויל באקומען.
און מיט דעם בין איך פארטיג מיט די נושא.
הק' טראק דרייווער
אב"ד ק"ק והגלילות
איך וויל דיר דא ארויסברענגען אז דו ביסט גערעכט אויב דו קוקסט נאר אויף די שאלה: מעג מען קוקן רבי'שע חתונות אדער נישט? אויב דו קוקסט אויף דעם שאלה, איז די תירוץ אז מ'מעג. אבער ווען דו נעמסט אריין אין דיין בליק אויך דעס אז ס'דא וואס זענען זיך מורה היתר צו קוקן נישט יודישליכע זאכן, און דו פארשטייסט אז דאס קומט ווייל מ'האט זיי נישט אריינגעברענט ווי מ'קען אנקומען מיט'ן זיך איינגעוואוינען צו קוקן קליפס. ווערט דאס געזאגעכץ אז מ'מעג קוקן רבי'שע חתונות מאדיפיצירט.
בקיצור ס'איז נישט אינגאנצן אזוי ווי דו זאגסט. פון א געוויסע קוק ווינקל איז עס אזוי ווי דו זאגסט, אבער ווען דו זעהסט ווי אזוי ס'דא וואס האלטן סך ווייטער פון דשאסט רבישע חתונות, דארפסטו זיכער צולייגן אז מ'דארף זיך יא דערווייטערן פון יעדע מין קליפ. ווייל ס'איז יא א דבר המושך.
שוין והשם הטוב יעזור