בת קול זאגט: יא, איך בין דא!

[דער תהילים איד]

שמעו נא רבותי קוראים מומחים, דא רעדט... ווער? עפעס א בת קול פון הימל.

איז אזוי. ס'געווען אמאל א איד (נאכאלס דא גראדע, נאר בבחינת ווי מענטשן זאגן "מזל טוב כהאב 'געהאט' א אינגל" כידוע), וואס האט זיך באקאנט געמאכט אויף אייוועלט מיטן ניק-נעים "תהלים איד". פאר עטליכע לאנגע יארן האט ער פארברענגט אינאיינעם מיט די מערערע אומבאקאנטע ידידים פארשטעקט אונטער אלע סארט ניק'ס, מ'האט געשריבן, געלויבט, גע'טענה'ט, אפגעפרעגט, פארענטפערט, געקריגט, פארגלייכט, והצד השוה שבהן: פיין פארברענגט געשמאק און אנגענעם, פיהל מיט הנאה.

א שיינעם טאג נישט לאנג צוריק, איז געקומען א החלטה אז די ארבעט איז צו אנגעשטרענגט, מען מוז אראפציפן עפעס פון די ליסטע אינעם סדר היום, און פארשידענע חשבונות האבן געברענגט דערצו אז דער גורל איז דאסמאל געפאלן אויף אייוועלט. דער תהלים איד האט מיט א שווערע געפיהל ארויסגעסיינט פון אייוועלט, אבער: זיך נישט געזעגנט דערפון. ער איז ווייטער אדוק ומקושר אין אייוועלט נאכדעם וואס דאס איז געבליבן זיין איינציגער פארברענג-ארט פאר ווען עס פעהלט זיך אויס א לופטער, אויב נישט צום שרייבן, דאן צום ליינען! מ'האט ווייטער הנאה פון יעדן איינעם באזונדער.

מוז איך אייך זאגן, עס זענען פארהאן צוויי באזונדערע נסיונות וואס גרידשענען טעגליך און דרוקן אויף די געפיהלן ארויפצוגיין דרוקן "אריינסיינען". איינס איז כמובן... ווען מען האט עפעס א גוט'ס צו זאגן, און עס בלייבט נעבעך אין בויך... אבער די צווייטע קען אמאל זיין נאך שווערער, מען ליינט פון איינעם א זאפטיג שטיקל, צומאל א זאפטיגע ארטיקל, צומאל א תגובה אין א דעבאטע וואו עס וויל זיך זאגן פארן שרייבער "פיין געזאגט! ארויסגעכאפט מיינע ווערטער פון מויל!" קוועלנדיג פון יעדעס ווארט יענעמ'ס, אבער פארפאלן.. מען מוז זיך איינהאלטן, מען מוז צוזעהן ווי עס שפראצן צו פרישע תגובות פון קאמענטירער און אפווענדער אנדעם וואס איינער זאל וויסן אז תהלים איד איז אלל דע וועי פאר יענעם'ס ווערטער!.. ס'איז שווער.

עס איז אבער פארהאן א דריטע זאך. ס'איז פארהאן א סארט תגובה וואס ווען תהלים איד טרעפט עס, קוועלט ער פאר נחת. דאס איז ווען עס שווימט ארויף די אשכול איבער פארשוואונדערע ניק'ס, און עמיצער באוויינט "אוי, תהלים איד איז נישטא מער". א צווייט מאל טרעפט מען א אשכול וואו מען ברענגט אויף געשעענישן פון יאר, און ש'מער ש'ווייניגער, צווישן די תגובות טרעפט תהלים איד עמיצער וואס זעהט זיין פארשוואונדונג זאגאר ווי א געשעעניש פון יאר... א געשעעניש פון אייוועלט. איך ברויך קיינעם פון אייך נישט זאגן אז עס פילט זיך גאר גוט אזאנס צו ליינען.

אלזא טייערע ידידים, תהלים איד האט יעצט אריינגעסיינט פאר א סיבה: ער וויל ארויסברענגען א "נמשל". תהלים איד איז א פראסטער באשעפעניש אויף די גרויסע בריאה, אבער ער קען גענוצט ווערן אלס א משל פאר א נמשל.

אפגעזעהן צו איר גלייכט יא אדער נישט דעם ברייט-באקאנטן "הסתרה-ניגון"... האבן מיר אבער אלע געלערנט אין די סדרה די פארגאנגענע וואך א פסוק אין די הייליגע תורה "ואנוכי הסתר אסתיר פני ביום ההוא". דאס איז עס, מיר זענען געשיקט געווארן צו א וועלט וואו דער אייבערשטער איז בהסתרה, ער זעהט אויס וואו א "באהאלטענע גאסט" אויף אייוועלט.

דער רבוש"ע זעהט דאך אלעס וואס דא טוט זיך, אפילו מיר הערן נישט ווי ער רעאגירט כביכול. מיר דארפן אלזא וויסן אז יא, דער אייבערשטער לעכצט זיך צו באקענען מיט אונז און אונז אויסקלארן אויף טריט און שריט וואס ער וויל פון אונז, אבער חכמתו גזרה להיות בהסתרה, און דעריבער יעצט ביזדערווייל שטייט ער און קוקט זיך צו. ווען א איד טוט עפעס וואס דער אייבערשטער האט ליעב, א איד טוט סיי-וואס פארן אייבערשטן'ס וועגן, שטייט דארט השי"ת און בענקט זיך צו די צייטן ווען ער האט זיך כביכול געקענט באווייזן און זאגן פארן איד "אנוכי עמך!", השי"ת וויל אונז זאגן וויפיל ער האט הנאה פון יעדע קליינע גוטע פעולה, יעדע גוטע קבלה, יעדע דאלער צדקה, יעדער טובה פאר א יד, יעדע שטיקעלע גמרא, יעדע תפילה, וכו' וכו'. דער איד שפורט אמאל אז זיין פיצי מעשה ווערט פארשוועמט צווישן די מיליאנען פאסירונגען אויף דער וועלט, אבער באמת שטייט השי"ת און קוועלט פון דעם איד.

ווען קוועלט השי"ת כביכול דאס מערסטע נחת פון אונז? זייער פשוט: ווען מיר זאגן "טאטע אין הימל לייז אונז אויס" "אוי, הייליגער טאטע העלף מיר" "אה, ברוך השם פאר דעם" "באשעפער איך ווייס דיין אהבה צו מיר" "געלויבט דער פון אויבן" - דאס איז דאך דער תכלית הבריאה אז אויף דעם וועלט זאלן מיר ממליך זיין השי"ת, אפילו בהסתרה שבתוך הסתרה זאלן מיר וויסן און געדענקען השי"ת.

איך זעה אים טאקע נישט, אבער ווען איך טוה א גוטע זאך קוועלט ער, ווען איך טשעפע אים חלילה ווארט ער אויף א איבערבעטונג, ער איז מיט אונז אין אלע אומשטענדן, אריינגעסיינט באהאלטענערהייט.

יא, דער אייבערשטער קוועלט! מען געדענקט מיר! מען רעדט פון מיר! מען האט נישט פארגעסן פון מיר! אפילו בהסתרה.

[מאנ-יימער]

איינער האט געזעהן תהלים איד? א שאד ער איז מיר פארשוואונדן געווארן, א שאד ער טיילט אונז נישט מיט זיינע זאפטיגע תגובות.


שיינער משל ונמשל, איטס גוד טו העוו יו בעק.

[שוועמל]

געוואלדיג.
האט זיך געלוינט דיין אפוועזנהייט צו קריגן אזא נמשל!

[שנאפס]

שפראכלאז!

ווי מיססד יו

[א גראם מיט טעם]

געוואלדיג.
האט זיך געלוינט דיין אפוועזנהייט צו קריגן אזא נמשל!

[ענדע צדיק!]

שפראכלאז!

ווי מיססד יו

[פיטום]

איי וועלט זאגט: יא, עס איז צום זאך!
א גרויסן דאנק פאר ברענגן אזא שיינעם געקאנק

[אויסערן מיניסטער]

הערליך ארויסגעברענגט, פון צייט צו צייט ווען סאיז נישט אנגעשטרענגט, מיינעך מעגסטו אונז ברענגען נאך פון די סחורה...

[private]

געוואלדיג.
האט זיך געלוינט דיין אפוועזנהייט צו קריגן אזא נמשל!

I דיסאגרי! עס האט זיך נישט געלוינט (קרעדיט זעמיל)

תהלים יוד good to have u back. אפשר מאכסטו איבער דיינע חשבונות...

[טרעף מיך]

עפעס א געזאלצענע פליסיקייט מאכט זיך זיין וועג אומגעשטערט,

#טאטע

[מחותן]

געוואלדיג.

גערעכט..!

האט זיך געלוינט דיין אפוועזנהייט צו קריגן אזא נמשל!

נישט גערעכט...!

וועלקם תהילם איד.. דבר בעיתו מה טוב..

[fiena nieas]

געוואלדיג!! האסט מיר ארויפגעברענגט די געפיל

[פשוט'ער אידל]

תהלים איד, כ'מיין דו קענסט נעמען דיין צייט פאר אייוועלט פון מעות מעשר. (כ'מיין שעות מעשר). זינט דו האסט פארלאזט האב איך צומאל געזעהן ווי א ניק זאל (פון אומוואוסנקייט נוואדאי) זאגן זאכן וואס זענען נישט אויסגעהאלטן בעניני אמונה ודעות, און איך קלער זיך אזוי, שוין, תהלים איד האט אונז פארלאזט, ס'איז א שטח הפקר...! העט ווען תילעם איד דא געוועזן העט דאס נישט פאסירט. ער העט עם ווען געשטעלט אין פלאץ.

כ'האב שוין געפלאנט צו גנב'ען נשמה'ס חתימה "אין אני מסכים בשום פנים ואופן לשום דברי ציונות וואס ווערט דא געזאגט פארקערט ווי ס'שטייט אין דעם סאטמאר רבינ'ס ספרים".

[לכאורה]

וועלקאם בעק ר' תהלים איד, מיר בענקן אלע.

[יהיה כן]

תהלים'ל, זייט דו האסט אפגעדאנקט פון דאנעט, האביך פשוט נישט מיט וועמען זיך צו קריגן.....
ביטע קום צוריק, זאג כאטש עפעס פארקערט ווי איך...

[SPUSMN]

וועלקאם בעק רבי תהלים איד; ווי מיססד יו!

[ידיד]

געוואלדיגע משל ונמשל! הערליך אראפגעשריבן!

תהילמ'ל, דו פעלסט אונז אויס דא.

[א איד אין גלות]

תהילם, האסט אויפגעוועקט אונזער בענקעניש, לאז אונז נישט אליין.

[לכתחילה אריבער]

שיינע שיינע געדאנק!!

איבער דיין אפוועזענהייט, טו וואס דו האסט צו טאן, אבער ווען עס איז מעגליך, טשעק אריין!!

[למעלה משבעים]

איך זע גוט!? תהלים איד?
איי ווי עס בענקט זיך, עס בענקט שטארק צו דיינע נייעס באריכטן, צו די שיינע געדאנקן דיינע.
דער נמשל איז געוואלדיג.

[באדינער]

געוואלדיגע משל ונמשל! הערליך אראפגעשריבן!

תהילמ'ל, דו פעלסט אונז אויס דא.

[שמעלקא טויב]

איך באגריס נישט אונזער ר' תהילים'ל ווילאנג כ'זעה נישט א תגובה פון אים אינעם גיוס אשכול!

#סטריים

[אסותא]

געוואלדיג!

שוין לאנג נישט געזען אזא פאסיגע משל וואס זאל זיך אזוי אריינפאסן אינעם נמשל, ווי א הענטשוך אויפן האנט.

תהילימל, איך האב פארלאט א טרער ביים ליינען דעם נמשל. און יא אויך ביים משל.

(אוי תהילימל תהילימל, ווי טוט דיר נישט שטערן, אזויפיל טרערן....)

[זאכליך]

ס'געווען אמאל א געוואלדיגע משל (נאכאלס דא גראדע, נאר בבחינת ווי מענטשן זאגן "ס'געווען אמאל א איד"...)

וועלקאם בעק, ווי מיס יא!

[לוי יצחק]

די דאזיגע תגובה שרייב איך בשעת'ן זיין ארויסגעסיינט, אויב איז עס באשערט עטעס אנקומען...

א געוואלדיגע ייש"כ. שיינע משל, אמת'ע נמשל.