שפיכות דמים'דיגע טעלעפאון רופן. - אלעס האט א שיעור! הערט אויף!

[Kollel]

עפעס א עצה קעגען די קאלטבליטיגע.... וואס פילט אן כסדר די וואיסמעיל מיט זיינע
נערווירענדע דברי שטות והבל. מילד גערעדט.
נאכדעם וואס מען האט זיך שוין אראפגעסיינט צענדליגע מאל און געבלאקט דע נאמבערס?
ממש עס נעמט נישט קיין עק.

ניקס דא.

[שמו]

אבער

אן עצה וואס האט געארבעט פאר מיר, ווען איך באקום די סארט רופען לייג איך אריין אז כ'וויל מנדב זיין הונדעט טריליאן דוללער, און דערנאך לייג איך אריין א ריכטיגע קרעדיט קארד נומער מיט א נישט ריכטיגע עקספיירי דעיט (א ראנג קארטל נומער כאפט דער סיסטעם אויף) דער סיסטעם ענטפערט אז מ'קען אויפן פאן נישט טוען אזא גרויסע טראנסאקציע און רופט דעם נומער בלא בלא צו מנדב זיין פערזענליך און כ'רוף דעם נומער און כ'בעט איידל מ'זאל מיך אראפנעמען, נאך צוויי מאל רעדן בין איך שוין צוויי חדשים רואיג במנוחה.

אויב די עצה איז אמת, דארף מיר דאס פרובירן, און אדרבה.

האב איך פרובירט די עצה, און טאקע באקומען דעם נאמבער, אבער גארנישט קלוגער געווארן, איך האב שוין געלאזט כמה וכמה מעסידזשעס (היינט אליינ'ס אויך) אויך רואיג און אויך מיט שארקפקייט, אבער גארניקסט געהאלפן

איך דארף עמערדזשעסי זיין סעל נאמ. און זיין נאמ. אין שטוב, פאר יעדעס מאל איך באקום א ראבא קאל פון אים, וועל איך אים צוריק קלינגען, אולי זה יועיל.

ביטע ווער ס'האט זיין סעל נאמ. אדער שטוב נאמ. ביטע ארויס לייגן דא, אלן אים נאך אידן מחזק זיין.

[עומד מן הצד]

לעצטנ'ס האט זיך ערווארבן א פרישע טאקטיק, מ'שפילט אויף אויפן ראבא קאל לייו, די קול פון די אלמנה מיט איר טאכטער וואס דארף חתונה האבן, זעהט אויס די חברה שטעלן זיך פאר גארנישט אפ.

[מתמודד]

ווילאנג סאיז מיט רשות זע איך נישט וואס די פראבלעם איז.

[נו גוט נו שוין]

ווילאנג סאיז מיט רשות זע איך נישט וואס די פראבלעם איז.

רשות פון די אלמנה
אבער אן רשות פון די צוהערער....

[מתמודד]

משא"כ ווען דער פאנדרעיזער האלט אן עמאציאנאלן רעדע ביים אפיל דארף ער אויך בעטן רשות?

כמיין צו זאגן אז דער ראבא קאל קען טאקע זיין אומבארעכטיגט אבער דער חלק פון אויפשפילן רעקארדירונגען מאכט נישט די עוולה גרעסער קיין כי הוא זה.

[א פיין שמועס]

איין עצה וואס וואלט אפשר געארבעט איז: חנוך לנער על פי דרכו.

עס איז נישט אזוי שווער צו פארשאפן א גוטע ראבא קאל סיסטעם אויף וואס מען וועט אויפסיינען די פריוואטע נומערן פון אלע וואס זענען מזכה די ציבור מיט ראבא קאלס און עס אנשטעלן צו רופן די מזכי ציבור 150 מאל א טאג.

[מתמודד]

איין עצה וואס וואלט אפשר געארבעט איז: חנוך לנער על פי דרכו.

עס איז נישט אזוי שווער צו פארשאפן א גוטע ראבא קאל סיסטעם אויף וואס מען וועט אויפסיינען די פריוואטע נומערן פון אלע וואס זענען מזכה די ציבור מיט ראבא קאלס און עס אנשטעלן צו רופן די מזכי ציבור 150 מאל א טאג.

[נשמה]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט! מיך שטערט עס נישט. ווילסט קאלן? קאל. איך פארשטיי דעם ארימאן! איך פארשטיי ווען א מענטש האט נישט שבת צו מאכן! איך פארשטיי דעם בטלן! אפשר וואלטן מער מענטשן געגעבן ווען מ'ווייסט ווער דאס איז, ווען מ'ווייסט אז ס'איז באמת א וויכטיגע צוועק.

[טעארעטישע פאקטן]

איך װאלט געזאגט א שטיקל פשרה, אױפ׳ן סעלפאון װי ס׳קומט צו די װאס האבן די בערזלעך איז א שמועס פאר זיך אבער װאס איז די פשט - רעכט פון רופן ״אינדערהײם״? די פרױען זענען געװענליך נישט די װאס געבן (בפרט אױב דער מאן אז שארף דערקעגן....) און מ׳װעקט אױף די בעיבי װאס די מאמע מוטשעט זיך אײנצושלעפן, אדער טראומאטיזירט מען די קינדער מיט שױדערליכע געשיכטעס,
רופן ״אינדערהײם״ איז סײ נאנסענס און סײ אכזריות׳דיג,
אײ די סעלפאון? ס׳א שמועס פאר זיך, (מײן מײנונג טױשט זיך טעגליך געװאנדן אין מײן גוסטע - אדער די אינהאלט פון מײן פאון קאלל װאס זײ ביפן ארײן אינמיטן.....)

[אדם א מענטש]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

[נשמת השכל]

איך האלט נישט אז עס איז שפיכת דמים, אבער עס איז נישט נארמאל אז די פריוואטע סעלפאון פון א מענטש [נישט די היים טעלעפאון] ווערט א שטח הפקר.

[סארקאזי]

דאס וואס מ'רופט מחותנים ביום חופתם איז א אומדערהערטע רשעות, און הערעסמענט און פולען זין פון ווארט,
איך האב ב''ה לעצטענס חתונה געמאכט, איך קען אייך נישט זאגען וואס הייסט טערארעזירט, מהאלט אינמיטען מאכען גרייט די כלה בשעטו''מ,
איין פאון קאל נאכען אנדערען, יעדער פרעמט זיך אן גרויסע נאמבערס, אפילו איך קען ווען געבן נאר 10 דאללער פאר יעדען, וואלט איך א גאנצען טאג נאר דאס געדארפט טוען, געבן קרעדיט קארטלעך נומערן, מקען נישט אראפ נעמן דעם טעלעפאן ווייל סאיז דא וויכטיגע פאון קאללס,

זאג איך א קינד זאל זאגען מאיז נישט אוועיליבל, זאגט די יאכנע אויף די אנדערע זייט טרייבעל, זאג פאר דיין מאמע אז סאיז זייער וויכטיג, שוין אז סאיז וויכטיג איז וויכטיג,
נא איז עס פון א כולל חצות פון סענטעדרעקע רבי פון קאזיקסטאן, וואס נוטיגט זיך זייער וויכטיג אין א נדבה, און בזכות פון 360 דאללער וועלן זיי מיר מזכיר זיין ביין ציון פון אשמדאי,,(עפעס אזוי כדענק שין נישט פונקטליך),האט מיין ווייב געגעבן מיין סעלפאון, האבעך אודאי נישט אויפגעהויבען, האט זי געקאלט דריי פיר מאל און געלאזט מעסעדשעס, וויפיל איך קען געבן גיב איך ביי די חתונה, אדער אין בית המדרש, און בכלל ווער געבט ארויס די אלע ליסטעס ווער סמאכט חתונה?

[נשמת השכל]

דאס וואס מ'רופט מחותנים ביום חופתם איז א אומדערהערטע רשעות, און הערעסמענט און פולען זין פון ווארט,
איך האב ב''ה לעצטענס חתונה געמאכט, איך קען אייך נישט זאגען וואס הייסט טערארעזירט, מהאלט אינמיטען מאכען גרייט די כלה בשעטו''מ,
איין פאון קאל נאכען אנדערען, יעדער פרעמט זיך אן גרויסע נאמבערס, אפילו איך קען ווען געבן נאר 10 דאללער פאר יעדען, וואלט איך א גאנצען טאג נאר דאס געדארפט טוען, געבן קרעדיט קארטלעך נומערן, מקען נישט אראפ נעמן דעם טעלעפאן ווייל סאיז דא וויכטיגע פאון קאללס,

דאס יא.

[נאך איינער]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

וויפיל אזאנע קאלס באקימט איר טעגליך?

[יוראפ]

און בכלל ווער געבט ארויס די אלע ליסטעס ווער סמאכט חתונה?

געזען אפאר מאל ווי זיי גייען פון הויז צו הויז מיט די טעגליכע בלעטלעך אין די האנט

[אדם א מענטש]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

וויפיל אזאנע קאלס באקימט איר טעגליך?

נישט קיין סאך
אבער אויף די היים טעלעפאון ריפט מען אפאר מאל א טאג
און די איד'נע לאזט נישט בלאקען די נומבערס. גיי פארשטיי...

[עומד מן הצד]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

וויפיל אזאנע קאלס באקימט איר טעגליך?

וואויל איז ענק אז איר פארמאגט אזויפיל סבלנות אלעס כדי צו העלפן אידישע קינדער,

כ'וויל אייך נאר פרעגן איין קשי', האט זיך שוין געמאכט ביי ענק אז די טעלעפאון זאל זיך צוקלינגען פרייטאג נאכמיטאג אין די ימי החורף וואס מ'קומט קוים אן מיט'ן שבת, און דאס ווייב איז צוגעלאפן צום טרייבל מיט איין אטעם, אינדערצייט וואס מ'האלט אינמיטן פארקנעטן די חלות, און אפאר קינדערלעך מיטשען פון די זייט, אבער די מאמע מוז לויפן אויפהייבן דעם טעלעפאון, ווייל עפעס אן אומבאקאנטע נומבער קלינגט אריין, און אנקומענדיג צום טעלעפאון, ווערט זי געוואויר אז ס'איז נישט מער ווי עפעס א באקאנטער נודניק, וואס האט זיך ארויפגעזעצט אויף די פרויען לעצנ'ס פונקט אונעם פארנומעסטן צייט פון די וואך?

האט איר שוין אמאל געהאט, אז איר האט געווארט אויף א קריטיש וויכטיגע טעלעפאון קאל, און איר זענט געזיצן ביי א שמחה, ווען ענדליך צוקלינגט זיך דער טרייבל, איר לויפט ארויס מיט איין אטעם, צום פארפרוירען קאלטע גאס, כדי די מוזיק ביים שמחה זאל נישט שטערן, און אנקומענדיג אונדרויסן ווערט איר געוואויר אז ס'איז איינער וואס האט באשלאסן צו אויסניצן דעם יארצייט פונעם ר''ר אלימלך פאר זיינע פריוואטע חשוב'ע צוועקן?

אויב האט איר זיך שוין געטראפן אין אזוינע אדער ענליכע סיטאציעס ואפ''ה זענט איר גרייט סובל צו זיין פאר אידישע קינדער'ס וועגן, דאן אשריכם ואשרי חלקכם!

[שמואל אלצווייסער]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט! מיך שטערט עס נישט. ווילסט קאלן? קאל. איך פארשטיי דעם ארימאן! איך פארשטיי ווען א מענטש האט נישט שבת צו מאכן! איך פארשטיי דעם בטלן! אפשר וואלטן מער מענטשן געגעבן ווען מ'ווייסט ווער דאס איז, ווען מ'ווייסט אז ס'איז באמת א וויכטיגע צוועק.

גא״מ

[נשמה]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

וויפיל אזאנע קאלס באקימט איר טעגליך?

וואויל איז ענק אז איר פארמאגט אזויפיל סבלנות אלעס כדי צו העלפן אידישע קינדער,

כ'וויל אייך נאר פרעגן איין קשי', האט זיך שוין געמאכט ביי ענק אז די טעלעפאון זאל זיך צוקלינגען פרייטאג נאכמיטאג אין די ימי החורף וואס מ'קומט קוים אן מיט'ן שבת, און דאס ווייב איז צוגעלאפן צום טרייבל מיט איין אטעם, אינדערצייט וואס מ'האלט אינמיטן פארקנעטן די חלות, און אפאר קינדערלעך מיטשען פון די זייט, אבער די מאמע מוז לויפן אויפהייבן דעם טעלעפאון, ווייל עפעס אן אומבאקאנטע נומבער קלינגט אריין, און אנקומענדיג צום טעלעפאון, ווערט זי געוואויר אז ס'איז נישט מער ווי עפעס א באקאנטער נודניק, וואס האט זיך ארויפגעזעצט אויף די פרויען לעצנ'ס פונקט אונעם פארנומעסטן צייט פון די וואך?

מיך האט עס ביזדערווייל נישט אזוי געשטערט. מיין אידענע האט זיך יא אביסל גערעגט דערויף. עס ווענד זיך אין נאטור. עס איז דא צומאל ווען דער זעלבער וואס רעגט זיך, פרייט זיך דאס קומענדיגע מאל, אדער אפאר מאל שפעטער.

ווען איך בין אין די פיינע קילע ליפטיגע היים, די חלות שמעקען ארויס פון די אויווען, די ווייסע טישטוך שפרינגט אין די אויגן מיט די אנזאג פון שבת המלכה וואס קומט אט אט, די שעמפו שמעקט פון איבעראל, די ליכט איז שוין אפגעברענט, וכו', יענע רגע איז דא א מענטש וואס זיין גיסטע איז געפאלן ביי אים און ער דארף געלט! געלט, געלט, געלט און נאכאמאל געלט. אים איז נישט גוט אויפ'ן הארץ! ער איז פארווייטאגט! ער האט צער! ער האט א שווערע לעבן! ער האט א שווערע שטוב. דו ווייסט די עמקות פון צרות? צרות קענען זיין אזוי טיף אז נאר. א מענטש קען ווערן אזוי אויסגעפייניגט פון די חסרון הממון אז נאר. און איך האב שוין דאס געשפירט גוט גוט אויף מיינע ביינער.

דארף ער געלט, איז וואס? ער שרייט נישט ווייל ער וויל, ער שרייט ווייל ס'שטיקט אים! איינער האט ארומגעבינדן זיין האלז מיט א שטריק, און ער שרייט ווייל ער פיהלט אז ער גייט אויס. קום איך און איך לאז אים רעדן אויף די מעסעדש מאשין. איז ווואס?

נאכדעם גיי איך מיך אוועקזעצן אויפן קאוטש מיט א מאמענט און מיט א בלענקעט און אויסשפרייטן די פיס, ווען יענער האט נאר דיך געוואלט זאגן אז ער שטיקט זיך.

יעדער האט זיך זיין נאטור, און א מענטש איז בארעכטיגט זיך צו רעגן אויף די ראבא קאלס, אבער דא איז דא הערצער, דא איז דא פארווייטאגטע מענטשן. דו ווייסט ווי שלעכט די לעבן קען זיין צו א מענטש? ער דארף נאר געלט. געב אים.

האט איר שוין אמאל געהאט, אז איר האט געווארט אויף א קריטיש וויכטיגע טעלעפאון קאל, און איר זענט געזיצן ביי א שמחה, ווען ענדליך צוקלינגט זיך דער טרייבל, איר לויפט ארויס מיט איין אטעם, צום פארפרוירען קאלטע גאס, כדי די מוזיק ביים שמחה זאל נישט שטערן, און אנקומענדיג אונדרויסן ווערט איר געוואויר אז ס'איז איינער וואס האט באשלאסן צו אויסניצן דעם יארצייט פונעם ר''ר אלימלך פאר זיינע פריוואטע חשוב'ע צוועקן?

ביסט בארעכטיגט. אבער יענער גייט נאכדעם נישט אריין אין זיין עירקאנדישן שמעקעדיגע לעדער קאר מיט די פאון ארויפגעקלעבט אויף די ווייערלעס טשאדזשער. ער האט נישט קיין געלט צו אטעמען. כאפסט?

אויב האט איר זיך שוין געטראפן אין אזוינע אדער ענליכע סיטאציעס ואפ''ה זענט איר גרייט סובל צו זיין פאר אידישע קינדער'ס וועגן, דאן אשריכם ואשרי חלקכם!

איז עס דען סובל זיין? עס איז א באפרייאונג פון סבילה. ווייל אויב איינער גייט שוין נאכגעלט איז שוין א שטיקל האפענונג צו באפרייט ווערן פון די סבילה. סובל זיין איז ווען קיינער גייט נישט נאך געלט און ס'דא אזויפיל נצרכים וואס וויינען.

והשם הטוב יעזור

[zurich]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט!.

גא''מ

וויפיל אזאנע קאלס באקימט איר טעגליך?

וואויל איז ענק אז איר פארמאגט אזויפיל סבלנות אלעס כדי צו העלפן אידישע קינדער,

כ'וויל אייך נאר פרעגן איין קשי', האט זיך שוין געמאכט ביי ענק אז די טעלעפאון זאל זיך צוקלינגען פרייטאג נאכמיטאג אין די ימי החורף וואס מ'קומט קוים אן מיט'ן שבת, און דאס ווייב איז צוגעלאפן צום טרייבל מיט איין אטעם, אינדערצייט וואס מ'האלט אינמיטן פארקנעטן די חלות, און אפאר קינדערלעך מיטשען פון די זייט, אבער די מאמע מוז לויפן אויפהייבן דעם טעלעפאון, ווייל עפעס אן אומבאקאנטע נומבער קלינגט אריין, און אנקומענדיג צום טעלעפאון, ווערט זי געוואויר אז ס'איז נישט מער ווי עפעס א באקאנטער נודניק, וואס האט זיך ארויפגעזעצט אויף די פרויען לעצנ'ס פונקט אונעם פארנומעסטן צייט פון די וואך?

מיך האט עס ביזדערווייל נישט אזוי געשטערט. מיין אידענע האט זיך יא אביסל גערעגט דערויף. עס ווענד זיך אין נאטור. עס איז דא צומאל ווען דער זעלבער וואס רעגט זיך, פרייט זיך דאס קומענדיגע מאל, אדער אפאר מאל שפעטער.

ווען איך בין אין די פיינע קילע ליפטיגע היים, די חלות שמעקען ארויס פון די אויווען, די ווייסע טישטוך שפרינגט אין די אויגן מיט די אנזאג פון שבת המלכה וואס קומט אט אט, די שעמפו שמעקט פון איבעראל, די ליכט איז שוין אפגעברענט, וכו', יענע רגע איז דא א מענטש וואס זיין גיסטע איז געפאלן ביי אים און ער דארף געלט! געלט, געלט, געלט און נאכאמאל געלט. אים איז נישט גוט אויפ'ן הארץ! ער איז פארווייטאגט! ער האט צער! ער האט א שווערע לעבן! ער האט א שווערע שטוב. דו ווייסט די עמקות פון צרות? צרות קענען זיין אזוי טיף אז נאר. א מענטש קען ווערן אזוי אויסגעפייניגט פון די חסרון הממון אז נאר. און איך האב שוין דאס געשפירט גוט גוט אויף מיינע ביינער.

דארף ער געלט, איז וואס? ער שרייט נישט ווייל ער וויל, ער שרייט ווייל ס'שטיקט אים! איינער האט ארומגעבינדן זיין האלז מיט א שטריק, און ער שרייט ווייל ער פיהלט אז ער גייט אויס. קום איך און איך לאז אים רעדן אויף די מעסעדש מאשין. איז ווואס?

נאכדעם גיי איך מיך אוועקזעצן אויפן קאוטש מיט א מאמענט און מיט א בלענקעט און אויסשפרייטן די פיס, ווען יענער האט נאר דיך געוואלט זאגן אז ער שטיקט זיך.

יעדער האט זיך זיין נאטור, און א מענטש איז בארעכטיגט זיך צו רעגן אויף די ראבא קאלס, אבער דא איז דא הערצער, דא איז דא פארווייטאגטע מענטשן. דו ווייסט ווי שלעכט די לעבן קען זיין צו א מענטש? ער דארף נאר געלט. געב אים.

האט איר שוין אמאל געהאט, אז איר האט געווארט אויף א קריטיש וויכטיגע טעלעפאון קאל, און איר זענט געזיצן ביי א שמחה, ווען ענדליך צוקלינגט זיך דער טרייבל, איר לויפט ארויס מיט איין אטעם, צום פארפרוירען קאלטע גאס, כדי די מוזיק ביים שמחה זאל נישט שטערן, און אנקומענדיג אונדרויסן ווערט איר געוואויר אז ס'איז איינער וואס האט באשלאסן צו אויסניצן דעם יארצייט פונעם ר''ר אלימלך פאר זיינע פריוואטע חשוב'ע צוועקן?

ביסט בארעכטיגט. אבער יענער גייט נאכדעם נישט אריין אין זיין עירקאנדישן שמעקעדיגע לעדער קאר מיט די פאון ארויפגעקלעבט אויף די ווייערלעס טשאדזשער. ער האט נישט קיין געלט צו אטעמען. כאפסט?

אויב האט איר זיך שוין געטראפן אין אזוינע אדער ענליכע סיטאציעס ואפ''ה זענט איר גרייט סובל צו זיין פאר אידישע קינדער'ס וועגן, דאן אשריכם ואשרי חלקכם!

איז עס דען סובל זיין? עס איז א באפרייאונג פון סבילה. ווייל אויב איינער גייט שוין נאכגעלט איז שוין א שטיקל האפענונג צו באפרייט ווערן פון די סבילה. סובל זיין איז ווען קיינער גייט נישט נאך געלט און ס'דא אזויפיל נצרכים וואס וויינען.

והשם הטוב יעזור

נו אפשר מעג ער קאלן 1 באנאכט אויכעט, ווייל ער האט נישט ווי צו שלאפן?
דו גייסט דאך פון דארט צוריק אינטער די דאכענע.

[נשמה]

נו אפשר מעג ער קאלן 1 באנאכט אויכעט, ווייל ער האט נישט ווי צו שלאפן?
דו גייסט דאך פון דארט צוריק אינטער די דאכענע.

ווען עס ערשיינט א אשכול "שפיכות דמים'דיגע טעלעפאון רופן. אלעס האט א שיעור! הערט אויף!" טוט דאס דען ארויסזאגן די מיינונג פון יעדעם? האב איך געשריבן אז מיין מיינונג זאגט עס נישט. און איך האב געשריבן וואס איך פיהל ווען איך הער אזא קאל. איך האב געשריבן מיין מיינדסעט. אבער איינזע באנאכט, מיין איך, אז איך וואלט שוין געהאט א אנדערע מיינדסעט. א אנדערע דיעה. איך ווייס אבער נישט צו איינזע ביינאכט וואלט איך געשריבן אז ס'יאז שפיכת דמים'דיג. איך וואלט געשריבן "פארוואס מוזן זיי קאלן איינזע?" ווייל ער מוז דאך נישט קאלן דוקא איינזע. אבער דא, קען איך אים פארשטיין, ווייל ווען דען זאל ער קאלן? ער וויל קאלן נאר ווען ער האט שאנסן צו מאכן געלט.

איך קום נישט זאגן "וויאזוי זאגסטו אז ס'איז שפיכות דמים'דיג, אמער ס'איז נישט שפיכת דמים'דיג" איך זאג עס נישט. איך זאג מיין בליק אויף די טעלעפון רופן. און נאכאמאל, דאס איז א נאטור. איך זאג מיין געפיל. נישט אז מענטשן זאלן מיינען אז יעדער האלט אזוי. ווייל ס'געלונגט פאר די וואס האבן א "שופר" אריינצולייגן א "בריוו" ערגעץ וואו, מיינט נאך נישט אז יעדער האלט אזוי.

איך קען נישט אויסהאלטן אזא אשכול! מיך שטערט עס. ווייל איך פיהל נאכנישט אז ס'איז שפיכת דמים'דיג. אבער איך זאג גארנישט דערקעגן, איך זאג נאר אז איך בין נישט עפעס אזוי ביי דער מיינונג אז ס'איז שפיכת דמים'דיג. קען זיין ווייל ס'איז אים נאכנישט געלונגען מיך ארויסצונעמען פון די כלים. קען זיין. למעשה האט עס נאכנישט באוויזן מיך אויפצורעגן. חוץ איינמאל ווען איך האב געווארט אויף א וויכטיגע קאל, און איך בין צוגעלאפן, און איך האב מיך גערעגט "גיי שוין גיי", אבער איך וואלט נאכנישט געשריבן "שפיכת דמים'דיגע טעלעפאון רופן".

דאס וואס איך האב מיך נאכנישט אויפגערעגט, קומט נישט פון גוטע מידות, עס קומט ווייל מיך האט עס נאכנישט אויפגערעגט! מיין סארט לעבן האט עס נאכנישט אויפגעברויזט.

אבער ס'קען זיין אז ס'דא מאנכע וואס זייער "בלוט" ווערט "פארגאסן" פון די רופן. קען זיין. ס'איז אלעס א נאטור. איך בין דאך נאר אין מיינע שיך.

ס'דא וואס רעגן זיך, און איך קען נישט זאגן "דו האסט נישט קיין רעכט זיך צו רעגן", ווייל הוי דן את כל האדם לכף זכות. איך בין נישט אין יענעמס מצב.

והשם הטוב יעזור

[פארשער]

איך פארשטיי דעם ארימאן! איך פארשטיי ווען א מענטש האט נישט שבת צו מאכן! איך פארשטיי דעם בטלן! אפשר וואלטן מער מענטשן געגעבן ווען מ'ווייסט ווער דאס איז, ווען מ'ווייסט אז ס'איז באמת א וויכטיגע צוועק.

איך פארשטיי אויך דעם ארימאן אבער איך פארשטיי נישט באקאנטן דעם ראבא קאלער וואס נישט קיין חילוק וויפיל מאל מען זאל זיך אראפסיינען רופט ער ווייטער.

[zurich]

נו אפשר מעג ער קאלן 1 באנאכט אויכעט, ווייל ער האט נישט ווי צו שלאפן?
דו גייסט דאך פון דארט צוריק אינטער די דאכענע.

ווען עס ערשיינט א אשכול "שפיכות דמים'דיגע טעלעפאון רופן. אלעס האט א שיעור! הערט אויף!" טוט דאס דען ארויסזאגן די מיינונג פון יעדעם? האב איך געשריבן אז מיין מיינונג זאגט עס נישט. און איך האב געשריבן וואס איך פיהל ווען איך הער אזא קאל. איך האב געשריבן מיין מיינדסעט. אבער איינזע באנאכט, מיין איך, אז איך וואלט שוין געהאט א אנדערע מיינדסעט. א אנדערע דיעה. איך ווייס אבער נישט צו איינזע ביינאכט וואלט איך געשריבן אז ס'יאז שפיכת דמים'דיג. איך וואלט געשריבן "פארוואס מוזן זיי קאלן איינזע?" ווייל ער מוז דאך נישט קאלן דוקא איינזע. אבער דא, קען איך אים פארשטיין, ווייל ווען דען זאל ער קאלן? ער וויל קאלן נאר ווען ער האט שאנסן צו מאכן געלט.

איך קום נישט זאגן "וויאזוי זאגסטו אז ס'איז שפיכות דמים'דיג, אמער ס'איז נישט שפיכת דמים'דיג" איך זאג עס נישט. איך זאג מיין בליק אויף די טעלעפון רופן. און נאכאמאל, דאס איז א נאטור. איך זאג מיין געפיל. נישט אז מענטשן זאלן מיינען אז יעדער האלט אזוי. ווייל ס'געלונגט פאר די וואס האבן א "שופר" אריינצולייגן א "בריוו" ערגעץ וואו, מיינט נאך נישט אז יעדער האלט אזוי.

איך קען נישט אויסהאלטן אזא אשכול! מיך שטערט עס. ווייל איך פיהל נאכנישט אז ס'איז שפיכת דמים'דיג. אבער איך זאג גארנישט דערקעגן, איך זאג נאר אז איך בין נישט עפעס אזוי ביי דער מיינונג אז ס'איז שפיכת דמים'דיג. קען זיין ווייל ס'איז אים נאכנישט געלונגען מיך ארויסצונעמען פון די כלים. קען זיין. למעשה האט עס נאכנישט באוויזן מיך אויפצורעגן. חוץ איינמאל ווען איך האב געווארט אויף א וויכטיגע קאל, און איך בין צוגעלאפן, און איך האב מיך גערעגט "גיי שוין גיי", אבער איך וואלט נאכנישט געשריבן "שפיכת דמים'דיגע טעלעפאון רופן".

דאס וואס איך האב מיך נאכנישט אויפגערעגט, קומט נישט פון גוטע מידות, עס קומט ווייל מיך האט עס נאכנישט אויפגערעגט! מיין סארט לעבן האט עס נאכנישט אויפגעברויזט.

אבער ס'קען זיין אז ס'דא מאנכע וואס זייער "בלוט" ווערט "פארגאסן" פון די רופן. קען זיין. ס'איז אלעס א נאטור. איך בין דאך נאר אין מיינע שיך.

ס'דא וואס רעגן זיך, און איך קען נישט זאגן "דו האסט נישט קיין רעכט זיך צו רעגן", ווייל הוי דן את כל האדם לכף זכות. איך בין נישט אין יענעמס מצב.

והשם הטוב יעזור

ווען סאיז ווען דא א מעגליכקייט זיך אראפ צו סיינען וואלסטו געווען גערעכט.

[אסדר לסעודתא]

יעדער האלט אז ס'איז שפיכת דמימ'דיגע טעלעפאון רופן? איך האלט אז נישט! מיך שטערט עס נישט. ווילסט קאלן? קאל. איך פארשטיי דעם ארימאן!

וועלכע ארימאן?? דא רעדט מען פון ביזנעסער וואס רופן און מאכן געלט אויפן חשבון פון דעם ארימאן, געשעפטן, מוסדות, סעילס, קאמפיינס און וואס נישט.

וויפיל פראצענט פון די רופן זענען פאר פריוואטע ארימעלייט? איינס פון יעדע 300 קאללס.

איך רעדט שוין נישט פון דעם וואנזיניגער וואס רופט בלויז פאר זיינע נערווען.