זאכן וואס איך וויל וויסן

[abimlaibt]

איך האב געזעהן איינער האט געשריבען אין אן אנדער אשכול, "אבער האסט נישט געהאט קיין 'גאץ' ", איז מיר שווער געווארן נאך א קשיא, אין יודיש ווי כאפט די נפחה מינה צווישן א ענדע צדיק "ץ" אין "טס" ווי איינער וואלט ווען געשריבען "גאטס"?

[איך_הער]

למשל דא, ווען יענער שרייבט ווען מיט א ט'ס' אוואו דו וואלסט ווען געוואלט, וואלסטו גארנישט געהאט צו מגיה זיין דערויף, משא"כ, ביי די ענדע צדיק, ודו"ק כי קצרתי.

[סאכדעס]

אבי, יאך וואלט געשריבן גאדס.

[יאנאש]

סאכדעס;

עס איז איינגעפירט בכל קצווי תבל צו שרייבט מיט די 'טס' גאטס, פארוואס עפעס וואלט דיר איינגעפאלן צו נוצן דעם אומבאנוצטן 'דס'??

[קרעמער]

צוליב די זעלבע סיבה וואס ער שרייבט יאכער און יאך און באנונז

[Jewboy]

פארוואס מ'טאר נישט שלאפן מיט שיך?

[א אידעלע]

מיר דאכט זיך אז עס איז קשה לשכחה, אבער איך געדענק נישט קיין מקור דערויף, (קען זיין ווייל איך שלאף טיילמאל מיט די שיך....).

[קרעמער]

עס שטייט אז ווער עס וויל שפירן א טעם מיתה זאל שלאפן מיט די שיך. (איך טרעף נישט יעצט דעם מראה מקום דערפון, קוק נאך אין ספר שמירת הגוף והנפש)

[מאשקע]

מיר דאכט זיך אז עס איז קשה לשכחה, אבער איך געדענק נישט קיין מקור דערויף, (קען זיין ווייל איך שלאף טיילמאל מיט די שיך....).

א שמייכל איז עס זיכער ווערד.

[סאכדעס]

צוליב די זעלבע סיבה וואס ער שרייבט יאכער און יאך און באנונז

קרעמער ביסט נישט גערעכט, די סיבה איז, ווייל אזוי זאגט זיך עס ארויס פון מויל.

עס שטייט אז ווער עס וויל שפירן א טעם מיתה זאל שלאפן מיט די שיך. (איך טרעף נישט יעצט דעם מראה מקום דערפון, קוק נאך אין ספר שמירת הגוף והנפש)

גערעכט קרעמער.

[abimlaibt]

איך האב גהערט אז מקען זיך נישט אויסריען ווען משלאפט מיט די שיך. (געהערט פין מיין יונגערע ברודער דעם שבת. די זעלבע שטארקע ברודער פין ישיבה גדולה. )

[א אידעלע]

עס שטייט אז ווער עס וויל שפירן א טעם מיתה זאל שלאפן מיט די שיך. (איך טרעף נישט יעצט דעם מראה מקום דערפון, קוק נאך אין ספר שמירת הגוף והנפש)

אפילו ווען מען שלאפט אן שיך שטייט דאך אז עס איז אחד מס' ממיתה, (איך געדענק נישט קיין מקור, אפשר אויך וועגן...מאשקע, ענדיג צו..)
נו אויב אזוי וואס איז א חילוק אויב מען האט אן שיך ביים שלאפן צו נישט?

[סאכדעס]

א אידעלע, דאס איז זיכער אז עס שטייט אזוי, אויב שלאפט מען מיט שיך, שפירט מען א טעם מיתה.

און ווען נישט מסתמא נישט.

[abimlaibt]

צוליב די זעלבע סיבה וואס ער שרייבט יאכער און יאך און באנונז

קרעמער ביסט נישט גערעכט, די סיבה איז, ווייל אזוי זאגט זיך עס ארויס פון מויל.

איך בין נישט זיכער אין וויזוי ס'זאגט זיך ארויס, אבער די מקור פין ווי ס'שטאמט (ENGLISH) שרייבט זיך עס מיט א T .

[מאשקע]

עס שטייט אז ווער עס וויל שפירן א טעם מיתה זאל שלאפן מיט די שיך. (איך טרעף נישט יעצט דעם מראה מקום דערפון, קוק נאך אין ספר שמירת הגוף והנפש)

אפילו ווען מען שלאפט אן שיך שטייט דאך אז עס איז אחד מס' ממיתה, (איך געדענק נישט קיין מקור, אפשר אויך וועגן...מאשקע, ענדיג צו..)
נו אויב אזוי וואס איז א חילוק אויב מען האט אן שיך ביים שלאפן צו נישט?

רעד קלארער. כאניש קיין מושג וואס דו פארלאנגסט דא פון מיר.

[קרעמער]

עס שטייט אז ווער עס וויל שפירן א טעם מיתה זאל שלאפן מיט די שיך. (איך טרעף נישט יעצט דעם מראה מקום דערפון, קוק נאך אין ספר שמירת הגוף והנפש)

אפילו ווען מען שלאפט אן שיך שטייט דאך אז עס איז אחד מס' ממיתה, (איך געדענק נישט קיין מקור, אפשר אויך וועגן...מאשקע, ענדיג צו..)
נו אויב אזוי וואס איז א חילוק אויב מען האט אן שיך ביים שלאפן צו נישט?

דאס אז שינה איז א' מס' במיתה, איז א גמרא אין ברכות (נ"ז ע"ב).

דאס מיינט אבער נאכנישט אז מען שפירט א "טעם" מיתה. (און צו די וואס וועלן קומען מיטן מהרש"א אז א' מס' מיינט אז עס ווערט נישט בטל, זאג איך אז עס נאך אלץ דא א דיפערענץ צווישן "נישט בטל ווערן" און "שפירן א טעם").

[abimlaibt]

'אין ביך' זייער נייגעריק, אסאך מאל זעהט מען אויף א געלע חדר באס ביי די רויטע לעמפלעך וואס בלינקען ווען עס האט געסטאפט, יא? די רויטע בלינקינג לייטס, אז די דעכל פון אויבן יא? אז עס איז איינגעבויגן, ווייסט וואס איך מיין? אזוי ווי ער האלט אינמיטן בלינקען די אויגן, וויל איך וויסען ווען האט זיך עס איינגעבויגן? האט מען עס געטאן בכוונה? עס האט א זמן ווען מ'מאכט דאס? איז דא פארדעם שפעציעלע מענטשן? איז עס א סימן פאר עפעס? איך ווייס נישט...

[Jewboy]

ווער האט ערפונדן די ר"ת אונטער וועש?

[קרעמער]

פרעג סקרענטאנער רב, ער וועט שוין מאכן א גאנצע געשיכטע דערוועגן, מיט פונקטליכע נעמען און וואוינערטער...

[מיללער]

פרעג אים בעסער נישט, וועסט עס נאך מוזן אנטאן און צוריק גייט מיין קאזין.

אגב ר"ת האט נאר גערעדט פון אונטער-הויזן, ווי קומסטו אן צו אונטער-וועש?

[איך_הער]

אונטער הויזן, און מסתמא מיינט ער אויך די אויבערשטע העמעד.

[Jewboy]

איך האב געוואלט שרייבן אונטער הויזן, נאר כ'האב געטראכט אז אפשר וועט מען נישט פארשטיין וואס איך מיין.

[סאכדעס]

עס איז אן הלכה'דיגער פאקטאר אז פון די ניין יאר דארף מען גיין מיט לויזע אונטער הויזן.

עס איז פלעין מובא אין מגיני ארץ ווי קאנוי רופט עס.

[מיללער]

לויז איז איין זאך, אבער לאנג צו וואס פעלט אויס?

[א אידעלע]

אזוי גייט עס, א חסידישע איד גייט מיט א לאנגע רעקל, לאנגע פיאות, לאנגע בארד, דאווענט לאנגע שמונה עשרה'ס, פרעג נישט קיין קשיות.....