אומות העולם מיט נעמען פון תנ"ך

די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער

יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

אומות העולם מיט נעמען פון תנ"ך

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

זייער פיל פעלקער האבן זיך באקומען א נאמען אויף לה"ק – א נאמען וואס ווערט דערמאנט אין תנ"ך אבער נישט אלעמאל איז קלאר פון וואו דאס שטאמט אדער צו דאס האט עפעס א היסטארישן ווערט. איך וויל אויפברענגען עטליכע נעמען און אפשר וועט איינער קענען צולייגן עפעס ידיעות וועגן דעם.

די סלאווישע לענדער ווערן אנגערופן אין פארשידענע פלעצער "ארץ כנען" (צ.ב. ש"ך יו"ד סי' קצ"ח סקנ"ו, וז"ל שכך היה מנהג נשים שלהן כמו שעדיין נהגו הנשים של ארץ כנען וכו'. עס איז אוודאי נישט די כוונה דארט צו ארץ-ישראל וואס ווערט נישט גערופן "ארץ כנען" נאר "ארץ ישראל" זייט דעם כיבוש פון יהושע). דאס קען מיינען "באהעמיע" (שפעטער טשעכעסלאוואקיע), אדער איינע פון די אנדערע סלאווישע לענדער.

עס ווערט אויך דערמאנט אין ספר יוסיפון העברי פרק א'. דארט רעכנט ער אויס צווישן די פארשידענע אומות אויך די סלאווישע פעלקער "וגלי תציאו וקראווטי וסלקי (סלאווקיא) וכו' מבני דודנים יחשבו, והם חונים בחוף הים מגבול בולגרי עד וכו'. הם הנקראים סקלבי, ואומרים אחרים שהם מבני כנען אך הם מתייחסים לבני דודנים" עכ"ל.

אויף די סיבה דערפון זעה אין ספר "ערוך השלם" (ערך כנען) אז דער נאמען "סלאוון" ווי עס רופן זיך די סלאווישע פעלקער מיינט דאך "עבדים" (SLAVES), דאס האט נאטורליך ארויפגעקלעפט אויף זיי דעם נאמען כנענים אלס "עבד עבדים יהיה לאחיו".
מערקווירדיג איז אויך אז דער נאמען וואס יוסיפון רופט זיי "הם הנקראים סקלבי" מיינט אויך אויף יידיש "שקלאפן (סקלבי)". ד.ה. עבדים.

יעצט אפשר וועט מיר איינער קענען העלפן מיט נאך פעלקער אזוי-ווי צום ביישפיל פארוואס האט טערקיי באקומען דעם צונאמען "תוגרמה" (אין אלע אמאליגע ספרים)? אדער וואס האט דייטשלאנד מיט "אשכנז"?
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

יישר כח יידישיסט, א הערליכע טעמע אויפגעברענגט.

אין בראשית (י' ג') שטייט ובני גמר אשכנז וריפת ותגרמה. די גמרא אין יומא זאגט גמר זו גרממיא (גרמניא!), און ביי תגרמה (יחזקאל ל"ח ו') טייטשט אונקלוס גרממיא.

פון דעם מלבי"ם איז משמע אז עס איז פארהאן 2 תוגרמה:
מלבי"ם על יחזקאל פרק לח פסוק ו - חלק באור הענין
(ו) גומר - וגם יהיה גומר וכל אגפיה - שהם אינם נמולים, ובית *תוגרמה* אשר בצפון - (לאפוקי *תוגרמה* השוכנים בארץ יון שהם שייכים להישמעאלים, והם ילכו עם מצרים בצד האחר) וכן עמים רבים אתך - כמ"ש (למעלה סי' ל"ב) אדום וכל נסיכיה ונסיכי צפון כולם וכל צידוני:
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

געערטער יידישיסט,
זייער אן אינטערעסאנטער טעמע איך וואלט געוואלט הערן מער דערוועגן, אין אמת'ן אריין איז דאס כולל צוויי ענינים 1) די שם האומה (ישמעלים, דודנים ועוד) 2) די נעמען פון די לענדער (נישט אלץ גייען די צוויי זאכן אינאיינעם).

איך האב געטראפן א לענגערע אפאהאנדלונג איבער די בני נח אין די שמות האומות, זייער אינטערעסאנט.
אוועטאר
scy4851
שר ששת אלפים
תגובות: 6805
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 29, 2008 11:57 am
לאקאציע: אפשר קען איינער מיר זאגען וויא!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך scy4851 »

איכה קאפיטעל ד' פסוק כ"א
שישי ושמחי בת אדום יושבת בארץ עוץ גם עליך תעבר כוס תשכרי ותתערי.
און תרגום דארט איז עפעס איינגערינגעלט [און מיין חומש עט ליסט]
בת"ק הגירסא חדיאי ובדותי קרתא דמתבניא בארע ארמניאה

מיינט דאס טאקע Armenia . ?

און איוב דער ערשטע פסוק
איש היה בארץ עוץ
זאגען ביידע רש"י מיטען מצודות אז עוץ איז בארץ ארם אלטס עוץ בן נחור
קען זיין אז ארם איז דאס זעלבע וויא ארמניאה?

דער אבן עזרא זאגט אבער אויף איוב 'שהיה מבני עשו, והענין מוכיח בארץ עוץ כמו שישי ושמחי בת אדום יושבת בארץ עוץ.
ער באצירט זיך אויף די ווערטער בת אדום יושבת בארץ עוץ


הרב יידישיסט איך וואלט זייער געוואלט הערען אייער מיינונג דערויף.
the SCY is the limit
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

פון די לינק וואס איך האב פריער געברענגט איז משמע אז משמע אז ארם איז סוריא.
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

אגב, מען זאגט אז די ארמענער זענען די ריכטיגע עמלקים.
אוועטאר
scy4851
שר ששת אלפים
תגובות: 6805
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 29, 2008 11:57 am
לאקאציע: אפשר קען איינער מיר זאגען וויא!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך scy4851 »

הרב קרעמער
דאס שטומט מיטען אבן עזרא און איוב
the SCY is the limit
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

הרב קרעמער שרייבט: פון דעם מלבי"ם איז משמע אז עס איז פארהאן 2 תוגרמה


אינטערעסאנט! וועגן א צווייטן תוגרמה איז טאקע פארהאן א קלער. צום ביישפיל טאקע איינער פון די גאנץ ערשטע יידן אין ארמעניע - א היסטאריקער פון כארען וויל טענה'ן אז דאס ארמענישע פאלק שטאמט גאר פון תוגרמה פון די צאצאי יפת. למעשה איז נישט משמע אז ארמעניע אליין זאל זיין תוגרמה - אזוי ווי איך וועל פרובן קלארשטעלן אין די קומענדיגע רעאקציעס וועגן תוגרמה. אבער יתכן אז ס'איז דארט אין דער געגנט. למעשה איז פארהאן א פלאץ וואס ווערט דערמאנט אין גאנץ אלטע מקורות וועגן א פלאץ מיט'ן נאמען : TAGARAMA וואס האט זיך געפונען - לויט ווי עס ווייזט אויס פון איינע פון די אמאליגע מקורות - צפון פונען וועג צווישן חרן און כרכמיש. מעגליך אז דאס איז דער תוגרמה.

וואס איז נאך אלס אומפארשטענדליך און מען דארף קלאר מאכן איז פארווס איז טערקיי אנגערופן געווארן אזוי? מיט וואס האבן זיי א שייכות צו דעם לאנד און פאלק?

הרב קרעמער שרייבט נאך: און ביי תגרמה (יחזקאל ל"ח ו') טייטשט אונקלוס גרממיא.

דאס מאכט שוין די זאך נאך שווערער. (דרך אגב איז דער תרגום אויף תנ"ך נישט פון אונקלוס, אונקלוס האט נאר געשריבן על התורה. דער תרגום אויף תנ"ך איז מיוחס צו יונתן בן עוזיאל, עס איז אבער דא דערויף א גאנצער משא-ומתן צווישן פארשידענע גדולים צו ס'איז מעגליך אדער נישט). דאס איז טאקע א פלא וואס זאל תוגרמה האבן מיט גערמאניע? למעשה אויב מיר וועלן זאגן אז ארמעניע דאס זענען פון די זרע עמלק, איז דאך באקאנט פון די ספה"ק אז גערמאניע איז אויך מזרע עמלק (אויף דעם דארפן מיר באזונדער דן זיין, עס איז אויך אן אינטערעסאנטער פעלד. לויט'ן אבן-עזרא זענען זיי גאר מזרע כנען), און ממילא קען דאס שיין שטימען. די זאך דארף נאך למעשה א קלארערן ביאור.
לעצט פארראכטן דורך יידישיסט אום מאנטאג סעפטעמבער 08, 2008 2:08 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

הרב שמחה :!: האט געשריבן:
איכה קאפיטעל ד' פסוק כ"א
שישי ושמחי בת אדום יושבת בארץ עוץ גם עליך תעבר כוס תשכרי ותתערי.
און תרגום דארט איז עפעס איינגערינגעלט [און מיין חומש עט ליסט]
בת"ק הגירסא חדיאי ובדותי קרתא דמתבניא בארע ארמניאה

מיינט דאס טאקע Armenia . ?


דאס איז זיכער אז דער תרגום מיינט ארמעניע ממש ווייל דאס ווערט דערמאנט אין חז"ל, איך מיין אז אפילו כמה פעמים. למעשה וואס מיר דאפן יעצט דן זיין איז וואס האט דאס א שייכות צו ארץ עוץ און צו ארם (לויט רש"י און מצודות אז דאס מיינט מען עוץ בן ארם). דאס האט איר טאקע ארויסגעברענגט:

קען זיין אז ארם איז דאס זעלבע וויא ארמניאה?


איר ברענגט טאקע אויך דעם אבן-עזרא וואס ברענגט אויף אז עוץ קען אויך מיינען אדום (מיר געפונען אין דער תורה עוץ בן דישן פון די קינדער פון שעיר החורי, עס איז מעגליך אז דער נאמען איז פארבליבן דארט אין א שטאט אויך נאכדעם וואס עשיו האט פארטריבן די חוריים פון אדום). עס איז טאקע גאנץ מסתבר ווייל עס ווערט אויך דערמאנט אין איוב "אליפז התימני" (תימן איז דרום, וואס דאס איז אדום, אויך אליפז איז דאכט זיך אן אדומישער נאמען אזוי-ווי עשיו'ס אייניקל). למעשה אבער ווייזט אויס אז דער תרגום האט נישט דאס געמיינט וויבאלד ארמעניע איז אין צפון האט ער ממילא אוודאי נישט געמיינט אדום פון אונטן אין דרום.

אבער למעשה קען מען דאס אלעס וואונדערבאר קלארשטעלן. עס ווילט זיך שטארק זאגן אז ארמעניע זענען פון די זרע עמלק (אזוי-ווי הרב קרעמער האט שוין ערווענט און איך וועל באלד ברענגען אן אינטערעסאנטן מקור), און ממילא לויט דעם וועלן מיר ענדערש יא זאגן אז דער תרגום האט געלערנט פשט אזוי-ווי דעם אבן-עזרא אז מ'רעדט פון אדומיים, נאר וואס דען, מ'רעדט נישט פון די אדומיים וואס וואוינען אין דרום ארץ-ישראל, נאר פון דער זעלבער משפחה וואס האט איינגעוואנדערט קיין ארמעניע. דהיינו, די זענען דאך פון די זרע עמלק, און ממילא וועט אפילו דער נאמען "אליפז" קענען שיין זיך אריינפאסן מיט יענעם פאלק, דען אליפז איז דאך געווען א זון פון עמלק. און ווייזט אויס אז דער נאמען "עוץ" האט אויך מיטגעוואנדערט מיט זיי (א שטייגער ווי מיר זעהן ביי אסאך פעלקער אז וואנדערנדיג צו אנדערע מדינות האבן זיי אנגעגעבן נעמען פאר זייערע גרויסע שטעט אין די ניי-געגרינדעטע מדינות אזוי-ווי זייערע אלטע גרויסע הויפטשטעט. אזוי זעהן מיר ביי די האללענדער ואס האבן א נאמען געגעבן פאר אונזער שטאט "ניו-אמסטערדאם", די ענגלענדער שפעטער "ניו-יארק", ביי די כנענים טרעפן מיר ווען זיי זענען געפארן קיין שפאניע האבן זיי א נאמען געגעבן פאר זייער פארטשטאט "קארטאחענא" אויפ'ן נאמען פון "קארטאגענא (קארטאגא)" אין צפון אפריקע ווי זיי האבן געהאט געגרינדעט א לאנד (ווערט דערמאנט אין דער גמרא אלס קרטיגני). דער זעלבער נאמען האט שפעטער אריבעגעוואנדערט מיט די שפאניער צו א דרום-אמעריקאנער פארטשטאט מיט דעם זעלבן נאמען "קארטאחענא" אלס אנדענק צו די אריגינעלע גרויסע שטעט).

יעצט נאך אלעם איז נאך מעגליך צו מאכן דא א "אלו ואלו דברי אלקים חיים" און איך וועל נאך איבערוויזן אין קומענדיגע תגובות (ווען מען וועט אויפברענגען דעם נושא פון אדום) אז ארם מיט אדום איז אויך גאר מעגליך שטארק פארבינדן.
לעצט פארראכטן דורך יידישיסט אום דאנערשטאג סעפטעמבער 04, 2008 10:45 pm, פארראכטן געווארן 1 מאל.
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

הרב מיללער האט געשריבן:
פון די לינק וואס איך האב פריער געברענגט איז משמע אז משמע אז ארם איז סוריא.


א גרויסער יישר כח פאר'ן לינק, באמת א שיינע זאך.
ארם איז זיכער סוריא, דאס ווערט דערמאנט בפירוש אין פסוק אלס "ארם-דמשק" וואס דוד המלך האט איינגענומען (דמשק איז ווי באקאנט היינט די הויפטשטאט פון סוריא), די מלכים פון ארם-דמשק האבן כסדר זיך געשלאגן מיט יידן אין מלחמות. די גמרא רופט אן די ארמישע שפראך "לשון סורסי" ווייל דאס איז באנוצט געווארן אין "סוריא". דעם נאמען סיריע האבן זיי די יוונים "געשאנקען" ווען זיי האבן דאס איינגענומען, און זיי האבן משום מה אנגערופן דעם גאנצן צפון-טייל אויפ'ן נאמען פון אשור (אסיריע אויף גריכיש).

למעשה געפונען מיר נאך אן "ארם" אין דער תורה דארט ווי די בני נחור האבן געוואוינט. אויך געפונען מיר אז די אראמישע שפראך איז דארט אויך אנגעגאנגען (לבן האט דאך געזאגט "יגר שהדותא") איז מעגליך אז אהין זענען אויך אנגעקומען טיילן פון דעם אראמעאישן פאלק און מיטגעברענגט אהין זייער שפראך און קולטור (פונקט ווי זיי האבן געטון קומענדיג קיין בבל, וואס א דאנק זיי האט מען אנגעהויבן נוצן אין בבל אראמיש ווען עס האבן אהין אויסגעוואנדערט גרויסע טיילן פון זיי).

מען קען דערצו אויך טרעפן א באווייז וואס נחור האט גערופן זיין בכור מיט'ן נאמען "עוץ", פונקט אזוי-ווי ארם בן שם האט גערופן זיין בכור. איז ווייזט אויס אז עס איז געווען א שייכות צווישן די צוויי, און דער קולטור/שפראך/נעמען האבן אריבערגעוואנדערט אויך אהין.
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

קרעמער האט געשריבן:
אגב, מען זאגט אז די ארמענער זענען די ריכטיגע עמלקים.


געוואלדיג! איך האב - ווי געזאגט פריער - געטראפן אינטערעסאנטע מקורות וועגן דעם ענין וועגן עדות פון יענע אידן אויף יענעם פלאץ און וועגן מנהגים פון גויים דארט וואס צייגן אויף דעם. איך בין יעצט נישט ביי מיר אין שטוב אז איך זאל עס קענען ציטירן, איך וועל עס משלים זיין בלי"נ נאך שבת.
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35237
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

יידישיסט האט געשריבן:זייער פיל פעלקער האבן זיך באקומען א נאמען אויף לה"ק – א נאמען וואס ווערט דערמאנט אין תנ"ך אבער נישט אלעמאל איז קלאר פון וואו דאס שטאמט אדער צו דאס האט עפעס א היסטארישן ווערט. איך וויל אויפברענגען עטליכע נעמען און אפשר וועט איינער קענען צולייגן עפעס ידיעות וועגן דעם.

די סלאווישע לענדער ווערן אנגערופן אין פארשידענע פלעצער "ארץ כנען" (צ.ב. ש"ך יו"ד סי' קצ"ח סקנ"ו, וז"ל שכך היה מנהג נשים שלהן כמו שעדיין נהגו הנשים של ארץ כנען וכו'. עס איז אוודאי נישט די כוונה דארט צו ארץ-ישראל וואס ווערט נישט גערופן "ארץ כנען" נאר "ארץ ישראל" זייט דעם כיבוש פון יהושע). דאס קען מיינען "באהעמיע" (שפעטער טשעכעסלאוואקיע), אדער איינע פון די אנדערע סלאווישע לענדער.


יידישיסט האט געשריבן:
אדער וואס האט דייטשלאנד מיט "אשכנז"?


דא האט איר די ווערטער פון תשבי פון ר' אליהו בחור אין שרש אשכנז:
אטעטשמענטס
ashkenaz tishbi.jpg
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אוועטאר
farshlufen
שר שלשים אלף
תגובות: 35237
זיך איינגעשריבן אום: פרייטאג נאוועמבער 16, 2007 8:26 am
לאקאציע: אויף די פאליצעס אין ספרים שאנק

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך farshlufen »

מענין לענין, אין שרש כות ברענגט ער זייער אן אינטערעסאנטע זאך, דאס האט מיר פארענטפערט פארוואס די דייטשן ימ"ש האבן אויסגע'הרג'עט די ציגיינער, ווייל לויט דעם קומט אויס אז עפעס אידיש בלוט פליסט אין זיי:
אטעטשמענטס
kitim.jpg
דאע"ג דכבר למד הרבה פעמים כל התורה והמצות, מ"מ כשיגיע המועד חייב לשאול ולדרוש בהלכות כל מועד ומועד בזמנו [ב"ח]
אוועטאר
scy4851
שר ששת אלפים
תגובות: 6805
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 29, 2008 11:57 am
לאקאציע: אפשר קען איינער מיר זאגען וויא!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך scy4851 »

רב פארשלאען,
דיין לעצטע תגובה פארשטיי איך נישט
זיי בעסער מסביר ביטע
the SCY is the limit
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

ר' שמחה,
כנראה האט הרב פארשלאפן מרמז געווען אז די ציגיינער זענען אפשטאמיג פון די כותיים וואס ווערן דערמאנט אין חז"ל, די כותיים כידוע האבן זיך מגייר געווען צו אידישקייט (לויט טייל שיטות זענען זיי געווען 'גירי אריות'), לפי"ז איז פילייכט פארשטענדליך פארוואס דער אשמדאי היטלער ימ"ש האט זיי צאמגעשטעלט מיט די אידישע קינדער להבדיל אין זיינע פארטיליגונגען.
אוועטאר
scy4851
שר ששת אלפים
תגובות: 6805
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 29, 2008 11:57 am
לאקאציע: אפשר קען איינער מיר זאגען וויא!

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך scy4851 »

יש"כ
the SCY is the limit
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

איך האב צוגעזאגט מקורות איבער דער דעה וועגן שייכות פון ארמענער צו עמלקים


אין ספר יוסיפון פ' ט"ו (בפרק על מלחמות מקדוניאה והרומיים). - אינמיטן דעם פאראגראף "ובשנת מאה וחמשים לאימפראוס קיסר וכו'" - איז געשריבן: ומהשנה ההיא התחילו הארמיניים – והם העמלקים – להכנע ולתת מס לרומיים.

דאכט זיך אז דאס איז דער ערשטער מקור צו דעם אז די ארמעניער זאלן זיין עמלקים. יעצט האב איך געפונען נאך אן אינטערעסאנטן מקור - ווי געזאגט - אין א ספר וואס עס האט געשריבן א רייזענדער וואס האט באזוכט דארטן פאר איבער הונדערט יאר צוריק, ער שרייבט וועגן אנגענומענע מיינונגען וועגן דעם ענין ביי די יידן דארטן. עס איז גאנץ אינטערעסאנט וואס ער שרייבט.

דער נאמען פונעם ספר איז "ממלכות אררט" - וואס עס האט ארויסגעגעבן איינער מיט'ן נאמען צבי כשדאי (ווארשיינליך א פסעוודאנים, איך ווייס נישט זיין אריגינעלער נאמען), אין יאר תרע"ב אין אודיסיאה (אדעסס). ער דערציילט דארט וועגן זיינע נסיעות צו די קאווקאזישע לענדער וואס ער רופט אן "ממלכות אררט" וויבאלד דאס איז דארט אין דער געגנט ווי באקאנט (ווערט אויך אזוי דערמאנט אין תרגום אין פארשידענע פלעצער).

אין יענעם ספר שרייבט דער מחבר דערציילנדיג איבער זיין באזוך אין טיפליס (נאך פורים) [דף 120-121):

כי תבוא בדברים עם איש גרוזי יהיה מי שיהיה ראשית כל יתפאר ויתימר לפניך כי עמו הוא מצאצאי העברים הקדמונים (?), ו"התפארותו" זו יביע בהתלהבות עצומה ורגש גאון-לאומי מאד נעלה. מה שאין-כן הארמני. אם יעוז איש לאמר לו שפניו דומים לפני יהודי – דבר אשר יקרה לרוב, שהרי גם הם בני-שם הם – ירד אתו עד לחייו וסכנות נפשות יש בדבר. אחינו תושבי גרוזיה גם הם הבטיחוני כי את הגרוזים יחשבו כאחים, ויחושו אליהם בעמקי לבבם איזו קרבת-משפחה, ואולם את הארמנים ישנאו שניהם יחדו – היהודים והגרוזים.
כי אמנם אין לך עם בתבל העלול ככה לאונאה ותרמית, וחי רק על המרמה ורמאות, כמו הארמנים הרמאים, אשר ימוצו פה לשד חייתם של כל אזרחי קוקז...ולו הואלתי לספר לך אך שמץ מערמתם ותבליתם, כי עתה תקצר היריעה מהכיל ואתה תעוה משמוע; ותהי למשל בפי מאתים אלף תושבי טיפליס: "הנך רמאי כארמני!"

און דארט צייכנט צו דער מחבר אונטן פונעם בלעטל: "אגדה מתהלכת בין אחינו הגרוזים וכן גם בין אחינו שבתוגרמה, כי ה"ארמנים הם מגזע עמלק", כי על כל שעל יחושו את שנאתם – שנאת עמלק והמן לישראל. ומביאין ראיה לדבריהם, כי כמעט בכל שמות וכנויי הארמנים תבוא המלה "מלק" (לאמר: "עמלק"), כמו: מעליק'אוו, מעלק'איאנץ, וכדומה. וישנה עוד אגדה מתהלכת בין אחב"י אלה, כי בליל פורים ישבו הארמנים בחשך ולא יעלו אור בבתיהם, באכלם על מפלת המן שלהם וכו'. והפלא, כי מעולם לא שמענו שיתגייר ארמני, בשעה שאין, כמדומני, עם בתבל שלא קרה לאחד מבניו להתיהד... ואת הדבר הזה יבליטו כל תושבי קוקז כמו עובדה קיימת מאז מעולם המדברת לעצמה"... ע"כ.

דאס איז וועגן דעם מיינוג אז די ארמענער זענען עמלקים. למעשה טרעפן מיר אין מער קראנטע מקורות אז די ארמענער זענען די וואס ווערן אנגערופן אין פסוק "מני". דערויף אין אן עקסטערער תגובה (רעאקציע).
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

אין ירמיה (נא, כז) שטייט "השמיעו עליה ממלכות אררט מני ואשכנז" זאגט דערויף דער תרגום "בסרו עלה מלכות ארעא דקדרו משרית הורמיני והדייב.

קרדו איז קלאר אז דאס איז "קורדיסטאן" ווי טייל פון די הרי אררט געפונען זיך, (זעה אויך תרגום אונקלוס אין פ' נח אויף "הרי אררט" וואס טייטשט "טורי קרדו"), נעבן דעם איז ארמעניע ווי דארט איז אויך דער גרויסער מעכטיגער בארג וואס מען רופט נאך היינט "אראראט". דאס מיינט דער תרגום "הרמיני", טייל טייטשן דאס ווי א צוזאמשטעל פון צוויי ווערטער "הרי - מיני" דאס הייסט, די בערג פון מיני, וואס פון דעם שטאמט דער נאמען "ארמעניע". (ווי געזאגט רופט דער אויבנדערמאנטער רייזנדער "צבי כשדאי" זיין ספר איבער זיינע באזוכן אין קאווקאז "ממלכות אררט" צוליב דעם, אויפ'ן לשון פונעם אויבנדערמאנטן פסוק אין ירמיה).

דאס איז זיכער ריכטיג אז דאס איז דער "מני" פונעם פסוק. יעצט למעשה איז דאס לכאורה נישט סותר די אגדה איבער זייער אפשטאם פון עמלק, וויבאלד דער פסוק אין ירמיה רעדט וועגן א נאמען פון א פלאץ, און נישט וועגן דעם עטנישן אפשטאם פון דעם פאלק וואס באזעצט איר. דער נאמען "מני" ווערט אפילו נישט דערמאנט אין פ' נח, אזוי אז ס'איז מסתבר אז זיי זענען הערשט געשאפן געווארן שפעטער (וואס דאס איז בפירוש מעגליך געווארן דורך עמלקים).
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

יישר כח אידישיסט פאר די הערליכע ארבעט וואס דו לייגסט דא אראפ, דבר דיבור על אופניו בטוב טעם השכל ודעת.

(די שטאט טיפליס וואס דו דערמאנסט, איז בפשטות די היינטיגע הויפטשטאט פון גרוזיע, באקאנט אלס טביליסי).
אוועטאר
ערנסטער
שר חמש מאות
תגובות: 583
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 30, 2007 11:23 am
לאקאציע: פון יעהופעץ

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ערנסטער »

יידישיסט, און וואס מיטן ווארט 'ספרד' און מיט די סיבות, פארוואס האט מען אנגעהייבן רופן אזוי צו שפאניע?

און דרך אגב פונוואנען נעמט זיך דאס ווארט 'פרענק' מיט וועלכן מ'רופט א מאל צו די ספרדישע אידן.
נישט פון לאנג איך האב מיך געטראכט אז אפשר ס'קומט פון דעם ווארט 'פראנק', וואס איז געווען א נאמען פון אן אור-אלטע דייטשישע פאלק. אראבער דאך עד עצם היום הזה רופן צו אלע אייראפייען 'פראנקן' (فرنجي - פרנג'י). איז אפשר זיי האבן אויך גערופן אזוי צו די אידן, מגורשי ספרד, וואס האבן זיך באזעצט אין אראבישע לענדער (בפרט - אין צפון אפריקע), און ס'האט זיך געטוישט צעביסלעך ביז ס'איז געווארן פון דעם די היינטיקע 'פרענק'?
די וואָר הענגט אויף א האָר
אוועטאר
ערנסטער
שר חמש מאות
תגובות: 583
זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יאנואר 30, 2007 11:23 am
לאקאציע: פון יעהופעץ

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך ערנסטער »

קרעמער האט געשריבן:(די שטאט טיפליס וואס דו דערמאנסט, איז בפשטות די היינטיגע הויפטשטאט פון גרוזיע, באקאנט אלס טביליסי).

אן שום ספק. אבער ס'אינטערעסאנט אז איר ניצט דעם רוסישן נאמען גרוזיע און נישט די אינטערנאציאנעלע דזשארדזשיע.
די וואָר הענגט אויף א האָר
אוועטאר
מיללער
שר עשרים אלף
תגובות: 27044
זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג יוני 14, 2007 9:48 am

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך מיללער »

ערנסטער האט געשריבן:יידישיסט, און וואס מיטן ווארט 'ספרד' און מיט די סיבות, פארוואס האט מען אנגעהייבן רופן אזוי צו שפאניע?

און דרך אגב פונוואנען נעמט זיך דאס ווארט 'פרענק' מיט וועלכן מ'רופט א מאל צו די ספרדישע אידן.
נישט פון לאנג איך האב מיך געטראכט אז אפשר ס'קומט פון דעם ווארט 'פראנק', וואס איז געווען א נאמען פון אן אור-אלטע דייטשישע פאלק. אראבער דאך עד עצם היום הזה רופן צו אלע אייראפייען 'פראנקן' (فرنجي - פרנג'י). איז אפשר זיי האבן אויך גערופן אזוי צו די אידן, מגורשי ספרד, וואס האבן זיך באזעצט אין אראבישע לענדער (בפרט - אין צפון אפריקע), און ס'האט זיך געטוישט צעביסלעך ביז ס'איז געווארן פון דעם די היינטיקע 'פרענק'?



אן אפהאנדלונג אויף ענגליש פון אונזער באליבטער 'בלשן' אויף דעם נאמען 'ספרד', לויט ווי ער שרייבט דארט איז די מקור פון א תרגום יונתן איו עובדי' ווי ער טייטשט דעם ווארט ספרד=אספמיא און שפעטער דער רד"ק שרייבט קלאר אז ספרד איז שפאניע.

נ.ב. דער בלשן הנ"ל האט עטליכע ערכים איבער נעמען פון לענדער און שטעט און זייערע מקורות.
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

ערנסטער האט געשריבן:
און דרך אגב פונוואנען נעמט זיך דאס ווארט 'פרענק' מיט וועלכן מ'רופט א מאל צו די ספרדישע אידן


די סיבה וואס איר האט געשריבן איז אן צווייפל ריכטיג, איך האב שוין אויך געקלערט פון דעם. עס איז אינטערעסאנט און קאמיש אז די אראבער רופן דווקא אונז "פרענקן" (פראנג'י). דאס האט זיכער דעם השתלשלות וואס איר האט געשריבן אז די יידן אין די אראבישע לענדער האבן אזוי גערופן די פארטריבענע פון שפאניע - באטראכטנדיג זיי אלס אייראפעער. נו, דא זעהן מיר ווי עס איז מקויים געווארן דער פסוק "כאשר זדו עליהם", מיט דעם נאמען רופן היינט די אשכנזים אלע יידן פון די מזרח-לענדער.

ערנסטער שרייבט: ס'קומט פון דעם ווארט 'פראנק', וואס איז געווען א נאמען פון אן אור-אלטע דייטשישע פאלק


עס האט נישט צו טון מיט די אמאליגע גערמאניער, עס מיינט די היינטיגע פראנצויזן. נאר באמת זענען טאקע די פראנצויזן פון דעם אמאליגן גערמאנישן שבט "די פראנקן" (פראנקרייך הייסט אויף דייטש די מלוכה פון די פראנקן). פון די אמאליגע דייטשע וואנדערענדע שבטים האבן זיך געשאפן די מדינות "דייטשלאנד, פראנקרייך, עסטרייך (אפשר אלס דעם וואס זיי זענען מזרח פון דייטשלאנד - וואס דאס מיינט בעצם "מזרח-רייך", בלויז א השערה), האללאנד, בעלגיע (וואס איז געמישט פון האללענדער מיט פראנצויזן), שווייץ (חוץ פון דעם איטאליענישן און דעם ראמאנישן חלק וואס די געהערן צו די רוימישע פעלקער), אויך די סקאנדינאווישע לענדער אין צפון, און אויך בריטאניע (ענגליש איז פון די גערמאנישע שפראכן, דערפאר ענדלט דאס אזוי צו יידיש)". אינטערעסאנט איז פארוואס די פראנצויזן האבן אדאפטירט א לאטיינישע שפראך און אפגעלאזט זייער אריגינעלע גערמאנישע שפראך.
יידישיסט
שר חמש מאות
תגובות: 618
זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך אוגוסט 13, 2008 10:48 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך יידישיסט »

ערנסטער האט געשריבן:
ס'אינטערעסאנט אז איר ניצט דעם רוסישן נאמען גרוזיע און נישט די אינטערנאציאנעלע דזשארדזשיע.


פארוואס נוצן דעם ענגלישן נאמען אז מען קען נוצן דעם אידישן נאמען? (דזארדזשיע איז נישט אינטערנאציאנאל, יעדעס פלאץ רופט עס לויט זייער שפראך).
אוועטאר
קרעמער
שר עשרים אלף
תגובות: 28338
זיך איינגעשריבן אום: זונטאג יוני 25, 2006 12:34 pm

  • ציטיר
  • צו לייגן א דאנק דארפט איר זיין אריינגעלאגט

תגובה דורך קרעמער »

ערנסטער האט געשריבן:
קרעמער האט געשריבן:(די שטאט טיפליס וואס דו דערמאנסט, איז בפשטות די היינטיגע הויפטשטאט פון גרוזיע, באקאנט אלס טביליסי).

אן שום ספק. אבער ס'אינטערעסאנט אז איר ניצט דעם רוסישן נאמען גרוזיע און נישט די אינטערנאציאנעלע דזשארדזשיע.

ביי אונז רופט מען דאס גרוזיע, ס'הערט זיך מער אידישליך (דזשארדזשיע איז א סטעיט אין אמעריקע).
שרייב תגובה

צוריק צו “שפראך, גראמאטיק און דקדוק”