ווערטער וואס ענדיגן זיך מיט אן 'ע' אדער 'ער'
די אחראים: יאנאש,אור המקיף,אחראי,געלעגער
ווערטער וואס ענדיגן זיך מיט אן 'ע' אדער 'ער'
אסאך מאל ווען איך שרייב ווייס איך נישט ווי אזוי מען דארף ריכטיג צוענדיגן א געוויסע ווארט, מיט אן 'ע' אדער מיט אן 'ער'?
ביים רעדן איז אזוי, די אונגארישע און אויף אסאך רוסישע רעדן מער מיט א שטארקע 'ר' ביים סוף פון געוויסע ווערטער אפילו אויב בעצם קומט עס נישט אזוי. די פוילישע און גאליציאנע אידן לאזן שטארק אויס די 'ר' אילו ווען עס קומט יא א 'ר'.
אבער ביים שרייבן דארף דאך לכאורה זיין כללים צו וויסן ווען יא און ווען נישט. און דאס וויל איך וויסן.
כדי איר זאלט פארשטיין מיין שאלה וועל איך שרייבן אפאר ווערטער וואס איך בין נישט אלעמאל זיכער ווי צו שרייבן און איך שרייב טאקע ווי אזוי עס קומט אויס.
ציווילע מענטשען אדער ציווילער מענטשען?
אמעריקאנע, אדער אמעריקאנער?
יעדע אדער יעדער?
יענע טאג, אדער יענער טאג?
א נייע ערפינדענע שפילצייג, אדער א נייע ערפינדענער שפילצייג?
איך וועל דאס לאזן אויף דערוויל, אויב איר קענט ביטע זאגן די כללים וואלטן מיר הנאה געהאט.
ביים רעדן איז אזוי, די אונגארישע און אויף אסאך רוסישע רעדן מער מיט א שטארקע 'ר' ביים סוף פון געוויסע ווערטער אפילו אויב בעצם קומט עס נישט אזוי. די פוילישע און גאליציאנע אידן לאזן שטארק אויס די 'ר' אילו ווען עס קומט יא א 'ר'.
אבער ביים שרייבן דארף דאך לכאורה זיין כללים צו וויסן ווען יא און ווען נישט. און דאס וויל איך וויסן.
כדי איר זאלט פארשטיין מיין שאלה וועל איך שרייבן אפאר ווערטער וואס איך בין נישט אלעמאל זיכער ווי צו שרייבן און איך שרייב טאקע ווי אזוי עס קומט אויס.
ציווילע מענטשען אדער ציווילער מענטשען?
אמעריקאנע, אדער אמעריקאנער?
יעדע אדער יעדער?
יענע טאג, אדער יענער טאג?
א נייע ערפינדענע שפילצייג, אדער א נייע ערפינדענער שפילצייג?
איך וועל דאס לאזן אויף דערוויל, אויב איר קענט ביטע זאגן די כללים וואלטן מיר הנאה געהאט.
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
לעווי, די ענינים זענען שוין אויסגעקענעטן געווארן נישט איינמאל אין די פילע אשכולות דא אין שפראך פורום.
מער ווייניגער זענען די כללים אזוי ווי טריאו זאגט, אבער דאס איז בלויז אויפן שפיץ פונעם שפיץ גאפל.
ס'האט אויך מיט ל' יחיד ורבים, און מיט די פעלער פון נאמינאטיוו אקוזאטיוו וכו' אדער פריפאזיציע.
נאך אויפן שפיץ גאפל:
דארט וואו מ'שרייבט ביים אנהויב דער, איז די ענדע –ער. דארט וואו מ'שרייבט ביים אנהויב דעם, איז די ענדע –עם. און דארט וואו מ'שרייבט די, איז די ענדע –ע. און דארט וואו עס טוישן זיך די כללים פון דער/דעם/די, טוישן זיך די די 'ענדעס' צוגלייך.
דאס איבעריגע וועל איך לאזן פאר די עקספערטן דא.
מער ווייניגער זענען די כללים אזוי ווי טריאו זאגט, אבער דאס איז בלויז אויפן שפיץ פונעם שפיץ גאפל.
ס'האט אויך מיט ל' יחיד ורבים, און מיט די פעלער פון נאמינאטיוו אקוזאטיוו וכו' אדער פריפאזיציע.
נאך אויפן שפיץ גאפל:
דארט וואו מ'שרייבט ביים אנהויב דער, איז די ענדע –ער. דארט וואו מ'שרייבט ביים אנהויב דעם, איז די ענדע –עם. און דארט וואו מ'שרייבט די, איז די ענדע –ע. און דארט וואו עס טוישן זיך די כללים פון דער/דעם/די, טוישן זיך די די 'ענדעס' צוגלייך.
דאס איבעריגע וועל איך לאזן פאר די עקספערטן דא.
- יאנאש
- שר עשרת אלפים
- תגובות: 15263
- זיך איינגעשריבן אום: מיטוואך יוני 28, 2006 8:40 pm
- לאקאציע: וואו בינעך טאקע?
Re: ווערטער וואס ענדיגן זיך מיט אן 'ע' אדער 'ער'
סארי איך קען נישט כללים, אבער היות דא רעדן דאך אפי' דיעזע וואס ווייסן נישט וועל איך זאגן מיין מיינונג.
איך האלט פארקערט פון וואס דו האסט געשריבן אין די הקדמה, ביי מיר איז ליינען פונקט ווי רעדן און אז עס הערט זיך פאני וועט זיך עס ליינען פאני, און דאס טוה איך ביים שרייבן, אויב ווייסעך נישט א ווארט זאג איך עס ארויס הויעך און געווענליך באקום איך א תירוץ...
איך האלט פארקערט פון וואס דו האסט געשריבן אין די הקדמה, ביי מיר איז ליינען פונקט ווי רעדן און אז עס הערט זיך פאני וועט זיך עס ליינען פאני, און דאס טוה איך ביים שרייבן, אויב ווייסעך נישט א ווארט זאג איך עס ארויס הויעך און געווענליך באקום איך א תירוץ...
לעווי האט געשריבן:ציווילע מענטשען אדער ציווילער מענטשען? ציווילע
אמעריקאנע, אדער אמעריקאנער? אמעריקאנער
יעדע אדער יעדער? יעדע זאך, יעדן טאג, יעדער איינער
יענע טאג, אדער יענער טאג? יענער
א נייע ערפינדענע שפילצייג, אדער א נייע ערפינדענער שפילצייג? ערפינדענער
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
לעווי האט געשריבן:וואס טוט זיך מיט א ווארט ווי למשל יעדער - יעדע? דא איז דאך נישט שייך לשון נקבה/זכר, ווי אויך איז נישט שייך צוצולייגן דער/דעם/די?
ס'געווענד זיך, וכנ"ל. יעדע פרוי; יעדע מאן = ביידע לשון רבים, וואו מ'ניצט 'די'. יעדער אינגערמאן = לשון יחיד וזכר, וואו מ'ניצט 'דער'. יעדן אינגערמאן = נאך דעם אקוזאטיווער פאל וכו', וואו מ'ניצט 'דעם'; למשל, יאנקל האט געזאגט דעם אינגערמאן, אין אונזער פאל: די תקנה איז מחייב יעדן איינציגן אינגערמאן.
ואי קשיא הכי קשיא: ווען ניצט מען דעם אויסדריק 'יעדעס?'. וועל מיר ווארטן אויף די עקספערטן.
- בןהרחמן
- סעקרעטאר
- תגובות: 1497
- זיך איינגעשריבן אום: דינסטאג יוני 27, 2006 1:08 am
- לאקאציע: אויפן רעקליינער
זארעכפעפער האט געשריבן:ואי קשיא הכי קשיא: ווען ניצט מען דעם אויסדריק 'יעדעס?'. וועל מיר ווארטן אויף די עקספערטן.
איך מיין עס שטימט נאר ווען מען רעדט פון א חפצא נישט קיין גברא
כגון דא:
איך האב אזוי הנאה געהאט פון יעדעס ווארט וואס דו האסט געזאגט.
(הגם מען קען דא אויך זאגן יעדע מיין איך אבער אז עס שטימט בעסער יעדעס)
אי נמי:
איך האב אויפגעגעסן יעדעס ביסל ....
ואיבעית אימא:
ער האט אריינגעברענט עטליכע קוגלן וואס יעדעס איינע איז געווען צושניטן אויף 40 - 50 שטיקלעך.
איך האב אנגעהויבן א שמועס דא איבער א נושא וואס איך האב מיך אליין געוואלט קלאר שטעלן. איך האב באקומען צופרידן שטעלענדע ענטפערס פון אלע זייטן, אבער איך מאך מיך נישט צי טון. נישט ח"ו ווייל איך בין א כפוי טובה נאר ווייל איך בין אביסל פרנומען מיט אנדערע זאכן אז איך זאל מיך קענען רואיגערהייט אריין לייגען קאפ און מח צו פארשטיין פונקטלעך די כללים. אבער א יישר כח דארף איך דערווייל אפגעבן ולכשירחיב (האפענטליך בקרב הימים) וועל איך מיך אריין טון מער און מגיב זיין כראוי.
ווי אויך האב איך אנגעפרעגט מיינע שאלות פריוואט לידידי הרב אידיש נ"י, און ער האט מיר געענטפערט, אבער כנ"ל.
ברשותו וויל איך מזכה זיין די עולם דא,דערווייל זאלן אנדערע אויך הנאה האבן.
ווי אויך האב איך אנגעפרעגט מיינע שאלות פריוואט לידידי הרב אידיש נ"י, און ער האט מיר געענטפערט, אבער כנ"ל.
ברשותו וויל איך מזכה זיין די עולם דא,דערווייל זאלן אנדערע אויך הנאה האבן.
ציווילע מענטשען אדער ציווילער מענטשען?
---ציווילע. לשון-רבים קען נישט האבן עפעס אנדערש ווי "די" און ווי אן ע' ביים סוף, חוץ ביי...
אמעריקאנע, אדער אמעריקאנער?
---וואס אין דעם פאל זאגט מען אלעמאל אמעריקאנער, נישט קיין חילוק יחיד/רבים, זכר, נקבה, נייטראל, נאמינאטיוו, אקוזאטיוו, דאטיוו.
יעדע אדער יעדער?
ווענדט זיך, ווי איינער האט אנגעמערקט, אין זכר/נקבה. זכר: יעדער (נאמינאטיוו) און יעדן (אקוזאטיוו און דאטיוו). נקבה: יעדע (נאמינאטיוו און אקוזאטיוו) און יעדער (דאטיוו). נייטראל: יעדע - און עס זענען דא די וואס שרייבן אמאל יעדעס - (נאמינאטיוו און אקוזאטיוו) און יעדן (דאטיוו). לשון-רבים, ווי געזאגט, אלעמאל יעדע.
יענע טאג, אדער יענער טאג?
טאג איז זכר, און דעריבער יענער (נאמינאטיוו) און יענעם (אקוזאטיוו און דאטיוו).
א נייע ערפינדענע שפילצייג, אדער א נייע ערפינדענער שפילצייג?
אריגינעל: ניי-דערפונדן (ערפונדן) שפילצייג. (מיט "דאס" - אין נאמינאטיוו/אקוזאטיוו: ניי-דערפונדענע; מיט "דעם" - אין דאטיוו: ניי-דערפונדענעם).
כ'זאג "אריגינעל", ווייל אייגנטליך איז שפילצייג א קאלעקטיוו ווארט, ווי מ'זאגט עסצייג. א שם הכולל וואס גייט ארויף אויפן גאנצן כלל פון דעם מין, נישט בלויז אויף איין זאך. דעריבער איז נישט שייך צו זאגן "א שפילצייג", נאר "שפילצייג", אדער "דאס שפילצייג", און לויט אנדערע - שפילווארג.
אויף איין זאך וואלט מען אריגינעל געזאגט - שפילכל, און אמאל א צאצקע/טשאטשקע (אגב, ווי מ'זאגט אין העברעאיש: צעצוע, הגם מיט א חיר"ק אונטערן ערשטן צדיק).
לויט דעם וואלט מען געזאגט א ניי-דערפונדן שפילכל (שפילכל איז נייטראל, א פארקלענערווארט, וואס ווען עס ענדיגט זיך מיט א ל', קומט צו -כל) און "דאס" ניי-דערפונדענע שפילכל (נאמינאטיוו/אקוזאטיוו), אדער "דעם" ניי-דערפונדענעם שפילכל (דאטיוו).
אויף צאצקע/טשאטשקע - א ניי-דערפונדענע, דאס ניי-דערפונדענע (נאמינאטיוו/אקוזאטיוו), דער ניי-דערפונדענער (דאטיוו) - ווייל ס'איז א ל' נקבה.
דאס אלץ איז אריגינעל, אבער היינט למעשה, אויב מ'ניצט שפילצייג אפילו אויף איין, איז עס א גוטע שאלה. עס קלינגט מאדנע לויט די כללים, ווייל ווי געזאגט, איז -צייג פונעם נייטראלן מין. אפשר וואלט געווען דאס בעסטע צו פארלעצן דעם כלל בלויז איינמאל, דהיינו, מיטן ניצן דאס ווארט אויף איין זאך, און נישט בלויז אלס שם הכולל, אבער נאך אלץ פארהיטן די נייטראלע פארם, דהיינו, "דאס", און לויט די אויבנדערמאנטע כללים פארן ווארט ווי עס איז אריגינעל גענוצט געווארן.
[/quote]לעווי האט געשריבן:
אמעריקאנע, אדער אמעריקאנער?
---וואס אין דעם פאל זאגט מען אלעמאל אמעריקאנער, נישט קיין חילוק יחיד/רבים, זכר, נקבה, נייטראל, נאמינאטיוו, אקוזאטיוו, דאטיוו.
אם קבלה נקבל, ואם לאו חולק אני במחכ"ת הק'.
מ'זאגט נישט אלעמאל אמעריקאנער, נאר אויף א זכר ענדיגט מען מיט 'ער'.
ער איז אן אמעריקאנער.
אויף א פרוי זאגט מען: זיך איז א פוילישע, אן אונגארישע, אדער אן אמעריקאנע. אנעם 'ר'.
דאס זעלבע איז מיט אלע ווערטער, ווי:
זי איז א פרייע, רח"ל.
זי איז א גרינע דא אין לאנד
דאס איז דער שפיץ פון גרייז.
ס'גייט ארויף אויפן מענטש. פינקט ווי דו פארשטייסט אז מ'זאגט, ער איז א הויכער, אדער זי איז א הויכע.
נישט, זי איז א הויכער - ווייל מ'רעדט פון די פרוי.
דאס זעלבע זאגט מען אויף א מאן, ער איז אן אמעריקאנער אדער ארץ ישראל'דער.
און אויך די פרוי זאגט מען: זי איז אן אמעריקאנע אדער ארץ ישראל'דיגע.
אין ענגליש איז נישטא אזא דיפערענץ, זאגט מען ער/איז איז אן אמעריקען. אדער "איזראעלי".
ס'גייט ארויף אויפן מענטש. פינקט ווי דו פארשטייסט אז מ'זאגט, ער איז א הויכער, אדער זי איז א הויכע.
נישט, זי איז א הויכער - ווייל מ'רעדט פון די פרוי.
דאס זעלבע זאגט מען אויף א מאן, ער איז אן אמעריקאנער אדער ארץ ישראל'דער.
און אויך די פרוי זאגט מען: זי איז אן אמעריקאנע אדער ארץ ישראל'דיגע.
אין ענגליש איז נישטא אזא דיפערענץ, זאגט מען ער/איז איז אן אמעריקען. אדער "איזראעלי".
גיי לערן מיט א גוי ברטנורא.
מר. אידיש איז היינט איינער פון די גרעסטע חסידישע ריזן אין דער אידישער שפראך, און קיינער דא קען זיך נישט פארמעסטן מיט אים. איך האב אים זעלטן געכאפט ביי א טעות, און גלייבט מיר, איך ארבעט שווער אים צו כאפן.
דא זענען צוזאמגערעדט געווארן מערערע עם הארצותן. איך בין אביסל פארנומען יעצט. איך וועל צוריקקומען אביסל שפעטער. איך וויל נאר קלאר שטעלן אז דאס וואס אידיש האט געשריבן איבער אמעריקאנער איז אזא דבר פשוט אזוי ווי יעצט ווען איך שרייב די שורות איז צוויי אזייגער ביינאכט. פונקט ווי סאטמארער וואס טוישט זיך קיינמאל נישט און מען זאגט אלעמאל סאטמארער, אזוי אויך איז מיט אמעריקאנער.
אפילו די אומפראפעסיאנאלע צייטונגען ביי אונז שרייבן נישט אמעריקאנע אדער סאטמארע. איך פארשטיי נישט ווי עמיצער קען אפילו מאכן אזא טעות.
אונזער היימישע צייטונגען האבן נישט קיין אייגענע וועבסייטס, אבער לאמיר זוכן מיט גוגל אינעם פארווערטס סייט:
אט גיט א קוק א סוירטש פאר אמעריקאנע
און א סוירטש פאר'ן ווארט אמעריקאנער
יעצט לאמיר מאכן אין אלגעמיינער דעם זעלבן סוירטש:
אמעריקאנע
אמעריקאנער
איר זעט? נישטא אזא ווארט ווי אמעריקאנע.
און לאמיך גלייכצייטיג אויסלויבן יאנאש'ן וועלכער האלט זיך גאר קליין אבער ער ווייסט מער וואס ער רעדט ווי געוויסע אנדערע דא וואס שטאלצירן מיט זייערע קענטעניסן.
צום ווידערזען זיך גאר בקרוב.
מר. אידיש איז היינט איינער פון די גרעסטע חסידישע ריזן אין דער אידישער שפראך, און קיינער דא קען זיך נישט פארמעסטן מיט אים. איך האב אים זעלטן געכאפט ביי א טעות, און גלייבט מיר, איך ארבעט שווער אים צו כאפן.
דא זענען צוזאמגערעדט געווארן מערערע עם הארצותן. איך בין אביסל פארנומען יעצט. איך וועל צוריקקומען אביסל שפעטער. איך וויל נאר קלאר שטעלן אז דאס וואס אידיש האט געשריבן איבער אמעריקאנער איז אזא דבר פשוט אזוי ווי יעצט ווען איך שרייב די שורות איז צוויי אזייגער ביינאכט. פונקט ווי סאטמארער וואס טוישט זיך קיינמאל נישט און מען זאגט אלעמאל סאטמארער, אזוי אויך איז מיט אמעריקאנער.
אפילו די אומפראפעסיאנאלע צייטונגען ביי אונז שרייבן נישט אמעריקאנע אדער סאטמארע. איך פארשטיי נישט ווי עמיצער קען אפילו מאכן אזא טעות.
אונזער היימישע צייטונגען האבן נישט קיין אייגענע וועבסייטס, אבער לאמיר זוכן מיט גוגל אינעם פארווערטס סייט:
אט גיט א קוק א סוירטש פאר אמעריקאנע
און א סוירטש פאר'ן ווארט אמעריקאנער
יעצט לאמיר מאכן אין אלגעמיינער דעם זעלבן סוירטש:
אמעריקאנע
אמעריקאנער
איר זעט? נישטא אזא ווארט ווי אמעריקאנע.
און לאמיך גלייכצייטיג אויסלויבן יאנאש'ן וועלכער האלט זיך גאר קליין אבער ער ווייסט מער וואס ער רעדט ווי געוויסע אנדערע דא וואס שטאלצירן מיט זייערע קענטעניסן.
צום ווידערזען זיך גאר בקרוב.
-
- שר האלפיים
- תגובות: 2176
- זיך איינגעשריבן אום: דאנערשטאג אוגוסט 24, 2006 2:28 pm
אזוי נאר באגב, לר' לעווי וכל הקרעטשמאים:
דא האט איר צוויי אשכולות וואס קנעטן אביסל אין דעם ענין (ס'מסתמא דא נאך, נאר דאס האב איך געטראפן אזוי זוכנדיג).
1] http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=4087
2] http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=1624
דא האט איר צוויי אשכולות וואס קנעטן אביסל אין דעם ענין (ס'מסתמא דא נאך, נאר דאס האב איך געטראפן אזוי זוכנדיג).
1] http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=4087
2] http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?t=1624
דיזע,
איך ווייס נישט ווער איר זענט און וואס איז אייער מאטיוו דא, אבער אויב וועט איר אביסל מיטהאלטן בתהלוכות הקרעטשמע וועט איר זעהן אז אויסער לעצטענס דא אין 'שפראך פורום' הערשט א מורא'דיגער אחדות און רעדפעקט פון איינער צום צווייטן און עספעשילי צו די מנהלים.
אין 'ידיעות התורה' ווי אידן פרובירן צו לערנען בחברותא ובצוותא חדא, וועט קיינער נישט זיין דער פאליס-מאן און כסדר מעורר זיין ווער דער עם-הארץ איז, און 'על הצדיקים' איז דא וואס ווייסן מער און אנדערע וואס ווילן וויסן מער, וועגן דעם איז עס נאכנישט ווי איינער וואס רעדט פון 'הארץ טרענפלענטס', דאס זעלביגע איז ביי אנדערע ענינים.
איך גלייך דייקא בעסער דער וועג פון 'אויסשמועסן' ווי דער מהלך פון 'אויסלערנען' דא איז א פרייע-פורום ווי יעדער איז אין טייטל צו האבן א מיינונג, איך זעה באמת נישט וואס איר זענט אזוי בייז אויף איינעם וואס וויל אנהאלטן די זעלבע אטמאספערע אין שפראך, לעצטענס שפיר איך זיך דא ווי אין ה"פ ל"ע, יעדער וויל דעם צווייטן איינשלינגען וועגן זיין כלמורש'טע עם-הארצות, פארוואס קען מען נישט גיין בדרכי נועם, אתמהה?
איך ווייס נישט ווער איר זענט און וואס איז אייער מאטיוו דא, אבער אויב וועט איר אביסל מיטהאלטן בתהלוכות הקרעטשמע וועט איר זעהן אז אויסער לעצטענס דא אין 'שפראך פורום' הערשט א מורא'דיגער אחדות און רעדפעקט פון איינער צום צווייטן און עספעשילי צו די מנהלים.
אין 'ידיעות התורה' ווי אידן פרובירן צו לערנען בחברותא ובצוותא חדא, וועט קיינער נישט זיין דער פאליס-מאן און כסדר מעורר זיין ווער דער עם-הארץ איז, און 'על הצדיקים' איז דא וואס ווייסן מער און אנדערע וואס ווילן וויסן מער, וועגן דעם איז עס נאכנישט ווי איינער וואס רעדט פון 'הארץ טרענפלענטס', דאס זעלביגע איז ביי אנדערע ענינים.
איך גלייך דייקא בעסער דער וועג פון 'אויסשמועסן' ווי דער מהלך פון 'אויסלערנען' דא איז א פרייע-פורום ווי יעדער איז אין טייטל צו האבן א מיינונג, איך זעה באמת נישט וואס איר זענט אזוי בייז אויף איינעם וואס וויל אנהאלטן די זעלבע אטמאספערע אין שפראך, לעצטענס שפיר איך זיך דא ווי אין ה"פ ל"ע, יעדער וויל דעם צווייטן איינשלינגען וועגן זיין כלמורש'טע עם-הארצות, פארוואס קען מען נישט גיין בדרכי נועם, אתמהה?
איך האב ח"ו נישט געמיינט קיינעם צו באליידיגן. כ'האב נאר אזויפיל געזאגט אז אויב זענען דא מענטשן וואס האלטן זיך נישט ביים לערנען נאר פארדרייען פאר אנדערע א קאפ איז דאך א שאד די גאנצע זאך, און ס'איז אנדערש ווי "ידיעות התורה" און "על הצדיקים" וואו ס'זענען דא מערערע ידענים. ליידער אין שפראך זענען דא ווייניגער קענערס.
איך זאג אויך כסדר מיין מיינונג. ס'איז אבער א חילוק פון זאגן א מיינונג ביז דיסרעספעקטן א שרייבער ביי אונז וועלכער איז דווקא אן עקספערט אין דער אידישער שפראך.
איך למשל בין גרייט זיך צו לערנען פון אנדערע. צום באדויערן זענען פילע אנדערע דא נישט גרייט זיך צו לערנען.
ווען איך וואלט געווען מר. אידיש וואלט איך זיך געשפירט ווי דער רב וואס האלט די שבת הגדול דרשה ווען מיטאמאל פאנגט דער עם הארץ פון דער מערב וואנט אן צו פירן א פאלעמיק מיט אים און וויל נישט אויפגעבן.
מיין פראגע צו אייך אלעמען איז, איר ווילט זיך לערנען אדער איר ווילט רעדן הוידל בוידל? אויב ווילט איר זיך לערנען דאן רעספעקטירט מר. אידיש (אקעי, כ'ווייס כ'גיי יעצט באקומען א טעלעפאן רוף פון אידיש און ער גייט שרייען אויף מיר "לא מעוקצך לא מדובשך. וויפיל מאל דארף איך דיר זאגן? הער אויף צו רעדן פון מיר!" אבער כ'וועל עס פארט זאגן.) ווייל אז נישט וועלן מיר אים בקרוב נישט זען אין דער קרעטשמע.
מכל מלמדי השכלתי.
איך זאג אויך כסדר מיין מיינונג. ס'איז אבער א חילוק פון זאגן א מיינונג ביז דיסרעספעקטן א שרייבער ביי אונז וועלכער איז דווקא אן עקספערט אין דער אידישער שפראך.
איך למשל בין גרייט זיך צו לערנען פון אנדערע. צום באדויערן זענען פילע אנדערע דא נישט גרייט זיך צו לערנען.
ווען איך וואלט געווען מר. אידיש וואלט איך זיך געשפירט ווי דער רב וואס האלט די שבת הגדול דרשה ווען מיטאמאל פאנגט דער עם הארץ פון דער מערב וואנט אן צו פירן א פאלעמיק מיט אים און וויל נישט אויפגעבן.
מיין פראגע צו אייך אלעמען איז, איר ווילט זיך לערנען אדער איר ווילט רעדן הוידל בוידל? אויב ווילט איר זיך לערנען דאן רעספעקטירט מר. אידיש (אקעי, כ'ווייס כ'גיי יעצט באקומען א טעלעפאן רוף פון אידיש און ער גייט שרייען אויף מיר "לא מעוקצך לא מדובשך. וויפיל מאל דארף איך דיר זאגן? הער אויף צו רעדן פון מיר!" אבער כ'וועל עס פארט זאגן.) ווייל אז נישט וועלן מיר אים בקרוב נישט זען אין דער קרעטשמע.
מכל מלמדי השכלתי.
לעצט פארראכטן דורך דיזע ערצעלונג אום מאנטאג יולי 14, 2008 1:41 am, פארראכטן געווארן 1 מאל.
אידיש,
כ'האב הנאה פון אייער אויפריכטיגקייט, האמת ניתן להאמר אזוי ווי איר זאגט, עס קען זיין אז פאר אן עקספערט איז א נסיון צו הערן ווען מענטשן רעדן בלא יודעים אין א ענין ווי דער באטרעפנדער איז דייקא א ידען, אבער פארן וואולזיין פונעם פארום מיז ער קענען ביישטיין דעם נסיון.
[אגב, אפשר קומסטו טאקע קיין 'על הצדיקים' אדער 'ידיעות התורה' לקיים מה שנא' ואל תביאנו לידי נסיון?]
דיזע,
כ'האף אז דו פארשטייסט דעם חילוק פון איינעם וואס זיין ארבעט איז צו האלטן א דרשה און דערונטער קומט אויף אן עם הארץ, פון איינער וואס שרייבט פרייוויליג אין א פארום, מיר טוען אלע רעספעקטירען הרב אידיש, ווען עס וועט קומען אז איך זאל שרייבן א באצאלטער ארטיקל וועל איך געוויס באצאלן פאר אידיש'ן ער זאל עס מגיה זיין וכאשר יאמר כן יקום בל"נ, אבער דא גלייך איך צו גרעבצן מיין מיינונג אפי' ער און די קאטשען זיך פאר געלעכטער פון די עם הארצות וואס שטארט ארויס מכל גדפין, אייי דאונט קער דיס איז עי פרי קאנטרי (אריין אין קאנטרי אשכול...)
כ'האב הנאה פון אייער אויפריכטיגקייט, האמת ניתן להאמר אזוי ווי איר זאגט, עס קען זיין אז פאר אן עקספערט איז א נסיון צו הערן ווען מענטשן רעדן בלא יודעים אין א ענין ווי דער באטרעפנדער איז דייקא א ידען, אבער פארן וואולזיין פונעם פארום מיז ער קענען ביישטיין דעם נסיון.
[אגב, אפשר קומסטו טאקע קיין 'על הצדיקים' אדער 'ידיעות התורה' לקיים מה שנא' ואל תביאנו לידי נסיון?]
דיזע,
כ'האף אז דו פארשטייסט דעם חילוק פון איינעם וואס זיין ארבעט איז צו האלטן א דרשה און דערונטער קומט אויף אן עם הארץ, פון איינער וואס שרייבט פרייוויליג אין א פארום, מיר טוען אלע רעספעקטירען הרב אידיש, ווען עס וועט קומען אז איך זאל שרייבן א באצאלטער ארטיקל וועל איך געוויס באצאלן פאר אידיש'ן ער זאל עס מגיה זיין וכאשר יאמר כן יקום בל"נ, אבער דא גלייך איך צו גרעבצן מיין מיינונג אפי' ער און די קאטשען זיך פאר געלעכטער פון די עם הארצות וואס שטארט ארויס מכל גדפין, אייי דאונט קער דיס איז עי פרי קאנטרי (אריין אין קאנטרי אשכול...)