וואס איז שווערער? - גיין אין שוהל אדער דאווענען אויפן פארטש?

[חסדי אבות]

איך ווייס נישט פונקטליך וואו עס צו לייגן, איך האב אסאך געקווענקלט. איך האב פשוט געזען א באמבאסטישע דרשה, מורא'דיג פאר די יעצטיגע זמנים, ברענגט ארויף נקודות למחשבות, ס'איז זייער אינטערעסאנט, וויל איך עס מיטטיילן מיטן עולם.

פארטש מנינים - יעדער זיצט פאר זיך, אבער מען איז זיך מקשר מיט כלל-ישראל.
פארטש מנינים - גרינגער ווי אין שוהל, אדער שווערער?
פארטש מנינים - די ספעציעלקייט פון די דאזיגע מנינים, וואס מיר פארמאגן נישט אין געווענליכע צייטן.

הרב שאול אלטר שליט"א - ראש-ישיבת גור


https://cloud.mesergo.co.il/umail/?page ... zN4EDOyczM

שמעו ותחי נפשכם.

[ראש המערכה]

א דאנק!

[בלא בלא בלא]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

[ראש המערכה]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

בדוק ומנוסה... מ'ערלויבט זיך אראפציציפן מקוה'לעך גרינגער ווי פאר דעם, ליידער...

[ביללער]

שווערער אין שול, ווייל ס'נישט אויסגעהאלטן צו דאוונען אויפן גאס, במילא אז ס'איז א מצוה צו דאוונען אין שול איז עס שווערער.

[שטיגליץ]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

בדוק ומנוסה... מ'ערלויבט זיך אראפציציפן מקוה'לעך גרינגער ווי פאר דעם, ליידער...

אנשטאט מקטרג זיין קען מען זאגן די זעלבע זאך אבער אביסל אנדערש.

ביז היינט איז עס געווען מצות אנשים מלומדה, יעצט אז די רוטין איז נישט פארהאן און עס איז שווערער, והא ראיה מען קען פארפעלן אביסל דא און דארט, קומט אויס אז ווען מען איז יא מקיים די מצוות איז עס ממש מיטן גאנצן הארץ און בלתי להשם לבדו.

די ווערטער "לפני מי אתם מטהרים ומי מטהר אתכם אביכם שבשמים" פארמאגט יעצט א גאר טיפערע באדייט.

[ביללער]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

בדוק ומנוסה... מ'ערלויבט זיך אראפציציפן מקוה'לעך גרינגער ווי פאר דעם, ליידער...

אנשטאט מקטרג זיין קען מען זאגן די זעלבע זאך אבער אביסל אנדערש.

ביז היינט איז עס געווען מצות אנשים מלומדה, יעצט אז די רוטין איז נישט פארהאן און עס איז שווערער, והא ראיה מען קען פארפעלן אביסל דא און דארט, קומט אויס אז ווען מען איז יא מקיים די מצוות איז עס ממש מיטן גאנצן הארץ און בלתי להשם לבדו.

די ווערטער "לפני מי אתם מטהרים ומי מטהר אתכם אביכם שבשמים" פארמאגט יעצט א גאר טיפערע באדייט.

והלא מקובל מפי שר בית הזוהר, שלשה דברים הכלל נגד אחד המרבה ואחד הממעיט, רק אחד המכוין ואחד שאינו מכוין ובלבד שירבה.

[סטיטשינער]

מיין ענטפער? אנהייב איז זיכער געווען שווערער צו דאווענען אינדערהיים. היינט איז שוין ליידער פארקערט...

[ראש המערכה]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

בדוק ומנוסה... מ'ערלויבט זיך אראפציציפן מקוה'לעך גרינגער ווי פאר דעם, ליידער...

אנשטאט מקטרג זיין קען מען זאגן די זעלבע זאך אבער אביסל אנדערש.

ביז היינט איז עס געווען מצות אנשים מלומדה, יעצט אז די רוטין איז נישט פארהאן און עס איז שווערער, והא ראיה מען קען פארפעלן אביסל דא און דארט, קומט אויס אז ווען מען איז יא מקיים די מצוות איז עס ממש מיטן גאנצן הארץ און בלתי להשם לבדו.

די ווערטער "לפני מי אתם מטהרים ומי מטהר אתכם אביכם שבשמים" פארמאגט יעצט א גאר טיפערע באדייט.

אמת!
לאמיר נישט מקטרג זיין, לאמיר טוהן למעשה! יעדער ביי זיך!

[בלא בלא בלא]

געהערט א געדאנק, אז די נסיון פון מנין און מקוה העט זיין יעצט, ביז קאראנע זענען די אלע זאכן געווען א רוטין, קיינער האטניש געטראכט פון אויפגעבן די אלע זאכן, אבער איצט אז מען האטשוין עס דורכגעבראכן און מען האט שוין אונטערגעפאנפעט איזשוין שווער זיך צוריקצוכאפן כאילו לא היה

בדוק ומנוסה... מ'ערלויבט זיך אראפציציפן מקוה'לעך גרינגער ווי פאר דעם, ליידער...

אנשטאט מקטרג זיין קען מען זאגן די זעלבע זאך אבער אביסל אנדערש.

ביז היינט איז עס געווען מצות אנשים מלומדה, יעצט אז די רוטין איז נישט פארהאן און עס איז שווערער, והא ראיה מען קען פארפעלן אביסל דא און דארט, קומט אויס אז ווען מען איז יא מקיים די מצוות איז עס ממש מיטן גאנצן הארץ און בלתי להשם לבדו.

די ווערטער "לפני מי אתם מטהרים ומי מטהר אתכם אביכם שבשמים" פארמאגט יעצט א גאר טיפערע באדייט.

ווער האט מקטרג געווען?

[ירוושלמי22]

פונקט היינט ביים דאווענען האב איך געדאוונט שפעט און ס'איז געווען א מנין מצומצם, און עטליכע האבן זיך געדרייט אינדרויסן
און ביי יעדן קדיש האט מען געדארפט אריין רופן צוריק א צענטער
האט זיך איינער דארט אנגערופן
אז ער האט געדאוונט די ערשטע טאג אין פסח אין איינע פון די חצרים אין ירושלים
אינמיטן תפילת מוסף (טל) גלייך נאך כתר, זענען די פאליציא אנגעקומען און פארטריבן דעם עולם, און נישט געלאזט ענדיגן דאווענען
בלית בריריה האט זיך דער בעל תפילה געמוזט ריקן פון פלאץ, און מ'איז בהאלטנערהייט ארויף צו איינע פון די דירות ענדיגן חזרות הש"ץ.

די שמחה דעמאלט אז מ'האט געקענט ענדיגן דאווענען, און אינמיטן איז נאך אריבער אונטן א כהן, און מ'האט איהם ארויפגערופן צו ברכת כהנים, ס'איז געווען א געוואלדיגע שמחה אז מ'קען הערן א חזרת הש"ץ מיט א קדיש מיט א ברכת כהנים.

האט דער איד אויסגעפירט, טייערע אידן פריידט זיך אז מ'לאזט שוין דאווענען רואיג, מ'קען הערן א קדיש
קומט אריין אין ביהמ"ד און דאוונט מיט א שמחה און הודיה צום בורא כל עולמים

[דניאל אויערבאך]

מיין ענטפער? אנהייב איז זיכער געווען שווערער צו דאווענען אינדערהיים. היינט איז שוין ליידער פארקערט...

איך האב אויך געמייינט אזוי, אבער דעם שבת בין איך געווען אין ביהמ'ד און איך זאג דיר, כגעדענקט נישט אזא דאווענען! שוין לאנג נישט געקענט דאווענען אזוי הויך, רואיג אן ווערן געשטערט פונדערהיים מיט פארשידנקייטן
די איינציגסטע גרינגע זאך פון דאווענען אינדערהיין איז געווען אז מען דארף נישט גיין אין ביהמ'ד, נאר דו האסט עס אינדערהיים כשלחן הערוך ווי די מן פאר די צדיקים אין מדבר... בפרט אין די שווערע וועטערס..... אבער מיר האבן דאך שכר פסיעות!

[Programming]

מקוואות איז טאקע צייט איבער צו טראכטן. פארשטייט זיך מען רעדט נישט לעת הצורך פון טבילת עזרא, דאס איז דאך די אלף בית פון א חסידי'שן איד נאך מימות הבעש"ט, און עס איז זיכער אז א יעדער ערנסטער איד האט מקפיד געווען אויף ט' קבין וכדו' אין די צייט אויך. ווי אויך איז נישט די רעדע איבער טבילה ער"ש, אדער שב"ק צופרי, אדער פאר חנוכה ליכט צי תק"ש וכדו'.

אבער דאס גיין יעדן טאג אין מקוה פאדערט א רי-עוואליועישאן. די גאנצע ענין דערפון איז נאר אז 'יעדער חסיד'ישער איד' טוט דאס, דערפאר קען מען היינט אפילו הערן אדמו"רים שליט"א מעודד זיין דאס צו טון, אבער עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס) נישט בכתב און נישט בע"פ, נישט ברבים און נישט ביחידות, די צדיקים אליין פלעגן האבן תקופות ווען זיי זענען געגאנגען צען מאל א טאג און צייטן ווען זיי זענען נאר געגאנגען איין מאל א וואך.

דער עולם גייט ווייל עס איז באקוועם, א גוטן שאוער און א הייסע מקוה פארוואס נישט, מהיכי תיתי. דאס איז וויאזוי דער מנהג קבוע פון גיין יעדן טאג פאר שחרית דייקא חק ולא יעבור האט זיך איינגעגלידערט ביים עולם נאך די קריג. פארשטייט זיך, אין א שפעטערע שטאפל זענען שוין נאכגעקומען די טעמים און הסברים, און עס איז זיכער דא עפעס מקורות אין די פריערדיגע ספרים אויב וויל מען דווקא זוכן.

יעצט אז מען איז נאכנישט צוריק אריין אינעם שוואונג איז טאקע צייט צו רעכענען די מעלות און חסרונות שבדבר, בפרט מען זעהט יונגע בחורים וואס באקומען עפעס אזא קרומע איידיע כאילו די טעגליכע מקוה - וואס איז נישט קיין דאורייתא און נישט קיין דרבנן און ניטאמאל א חסידי'שע ענין וואס (אונזערע) צדיקים האבן געטאן און / אדער פרובירט מנחיל צו זיין פארן עולם - מיינען זיי עס איז דוחה תפילה בציבור, תפילה בזמן א.א.וו. ואם יש גדיים יש תיישים, די וואקסן אויף און זענען מוסר נפש אחרים פאר די ענין.

ערגעץ האב איך געזעהן איבער די שפאלטן פון אייוועלט איינעם זיך אויסדרוקן - איך שטעל זיך פאר מיט פארגלייזטע אויגן וואס קוקן פרום ארויף צום הימל, און ער וויל באמת נאר טון דעם רצון ה' - אז דאס דאווענען ביחידות גייט נאך מיט, אבער דאס פארפאסן די דעילי מקוה רוטין דאס קען ער נישט אלס חסידי'שער איד. מה אעשה אז אין פאקט איז עס נישט אזוי? כוונותיו רצויים מעשיו אינם רצויים.

איך זאג נישט מען זאל עס בדווקא נישט טון (כאטש עס איז ידוע אין בעלז און אין גור איז געווען א קפידא נישט צו גיין ממש יעדן טאג), א מקוה מצד עצמו איז אלס א גוטע זאך. נאר מען זאל רעכענען די פרא'ס און די קאן'ס. אויב גייסטו אנקומען שפעט צו דיין מנין לכבוד דעם, פילייכט איז בעסער אויסצולאזן יענעם טאג. א.א.וו.

[מחשב]

מקוואות איז טאקע צייט איבער צו טראכטן. פארשטייט זיך מען רעדט נישט לעת הצורך פון טבילת עזרא, דאס איז דאך די אלף בית פון א חסידי'שן איד נאך מימות הבעש"ט, און עס איז זיכער אז א יעדער ערנסטער איד האט מקפיד געווען אויף ט' קבין וכדו' אין די צייט אויך. ווי אויך איז נישט די רעדע איבער טבילה ער"ש, אדער שב"ק צופרי, אדער פאר חנוכה ליכט צי תק"ש וכדו'.

אבער דאס גיין יעדן טאג אין מקוה פאדערט א רי-עוואליועישאן. די גאנצע ענין דערפון איז נאר אז 'יעדער חסיד'ישער איד' טוט דאס, דערפאר קען מען היינט אפילו הערן אדמו"רים שליט"א מעודד זיין דאס צו טון, אבער עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס) נישט בכתב און נישט בע"פ, נישט ברבים און נישט ביחידות, די צדיקים אליין פלעגן האבן תקופות ווען זיי זענען געגאנגען צען מאל א טאג און צייטן ווען זיי זענען נאר געגאנגען איין מאל א וואך.

דער עולם גייט ווייל עס איז באקוועם, א גוטן שאוער און א הייסע מקוה פארוואס נישט, מהיכי תיתי. דאס איז וויאזוי דער מנהג קבוע פון גיין יעדן טאג פאר שחרית דייקא חק ולא יעבור האט זיך איינגעגלידערט ביים עולם נאך די קריג. פארשטייט זיך, אין א שפעטערע שטאפל זענען שוין נאכגעקומען די טעמים און הסברים, און עס איז זיכער דא עפעס מקורות אין די פריערדיגע ספרים אויב וויל מען דווקא זוכן.

יעצט אז מען איז נאכנישט צוריק אריין אינעם שוואונג איז טאקע צייט צו רעכענען די מעלות און חסרונות שבדבר, בפרט מען זעהט יונגע בחורים וואס באקומען עפעס אזא קרומע איידיע כאילו די טעגליכע מקוה - וואס איז נישט קיין דאורייתא און נישט קיין דרבנן און ניטאמאל א חסידי'שע ענין וואס (אונזערע) צדיקים האבן געטאן און / אדער פרובירט מנחיל צו זיין פארן עולם - מיינען זיי עס איז דוחה תפילה בציבור, תפילה בזמן א.א.וו. ואם יש גדיים יש תיישים, די וואקסן אויף און זענען מוסר נפש אחרים פאר די ענין.

ערגעץ האב איך געזעהן איבער די שפאלטן פון אייוועלט איינעם זיך אויסדרוקן - איך שטעל זיך פאר מיט פארגלייזטע אויגן וואס קוקן פרום ארויף צום הימל, און ער וויל באמת נאר טון דעם רצון ה' - אז דאס דאווענען ביחידות גייט נאך מיט, אבער דאס פארפאסן די דעילי מקוה רוטין דאס קען ער נישט אלס חסידי'שער איד. מה אעשה אז אין פאקט איז עס נישט אזוי? כוונותיו רצויים מעשיו אינם רצויים.

איך זאג נישט מען זאל עס בדווקא נישט טון (כאטש עס איז ידוע אין בעלז און אין גור איז געווען א קפידא נישט צו גיין ממש יעדן טאג), א מקוה מצד עצמו איז אלס א גוטע זאך. נאר מען זאל רעכענען די פרא'ס און די קאן'ס. אויב גייסטו אנקומען שפעט צו דיין מנין לכבוד דעם, פילייכט איז בעסער אויסצולאזן יענעם טאג. א.א.וו.

אידישקייט איז היינט ליידער אזוי פארשלאפן, אזוי קאלט און אהן געפיל, ביי א טייל פון אונזער געמיינדע. אפגערעדט פון מוסיף זיין און צולייגן עפעס, נאר אפילו די פשוט'ע זאכן, מצוות דאורייתא דרבנן מנהגים זענען זייער קאלט. דער געפיל פאר אונזער אידישע טראדיציע, דער קשר צו אונזער גלאררייכער עבר, איז טיילווייז פארלאשן.

אויב איז דא עפעס צו וואס דער פשוטער המון עם האט א געפיל, ער פילט אז ער טוט דאס צוליב זיין שייכות צו אידנטום, ברויך מען דאס מיט אלע כוחות אנהאלטן. עס איז נישט קיין שום תועלת דאס אויך אוועקצונעמען.

יעדעס יאר ווען ס'קומט חנוכה און איך זעה ווי דער עולם לויפט אין מקוה מיט א חשק, ווער איך מורא'דיג נתפעל. סוף כל סוף טוט ער דאס מיט א געפיל פאר זיין אידישקייט, איך זעה נישט קיין שום חסרון דערין נאר א מעלה.

אוודאי ווען דו רעדסט צו מביני מדע מעג מען וויסן דעם אמת, אבער אין אלגעמיין זעה איך נישט קיין שום תועלת אפצוקילן אידן פון סיי וועלכע אידישע געפיל.

[טעם וריח]

אינמיטן די שווערע תקופה האב איך געזאגט פאר א חבר, עס איז באקאנט פון צדיקים אז ווען אידן ווערן באקוועם אין א גלות פאטרייבט זיי די רבוש"ע און א אנדערע גלות, די זעלבע דא, ווען די רבוש"ע וועט זעהן וואו באקוועם אונז זענען שוין ליידער צו דאווענען אינדערהיים, וועט ער אונז צירוק אריינטרייבן אין ביהמ"ד אריין....

[אבדזשעקטיוו]

פאר מיר איז די פארטש\גאס אסאך שווערער, אבער לעומת זה האט עס די ריוח פון ברעכן די טבע מיט די קעלט און רעגן

[Amazing]

מקוואות איז טאקע צייט איבער צו טראכטן. פארשטייט זיך מען רעדט נישט לעת הצורך פון טבילת עזרא, דאס איז דאך די אלף בית פון א חסידי'שן איד נאך מימות הבעש"ט, און עס איז זיכער אז א יעדער ערנסטער איד האט מקפיד געווען אויף ט' קבין וכדו' אין די צייט אויך. ווי אויך איז נישט די רעדע איבער טבילה ער"ש, אדער שב"ק צופרי, אדער פאר חנוכה ליכט צי תק"ש וכדו'.

אבער דאס גיין יעדן טאג אין מקוה פאדערט א רי-עוואליועישאן. די גאנצע ענין דערפון איז נאר אז 'יעדער חסיד'ישער איד' טוט דאס, דערפאר קען מען היינט אפילו הערן אדמו"רים שליט"א מעודד זיין דאס צו טון, אבער עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס) נישט בכתב און נישט בע"פ, נישט ברבים און נישט ביחידות, די צדיקים אליין פלעגן האבן תקופות ווען זיי זענען געגאנגען צען מאל א טאג און צייטן ווען זיי זענען נאר געגאנגען איין מאל א וואך.

דער עולם גייט ווייל עס איז באקוועם, א גוטן שאוער און א הייסע מקוה פארוואס נישט, מהיכי תיתי. דאס איז וויאזוי דער מנהג קבוע פון גיין יעדן טאג פאר שחרית דייקא חק ולא יעבור האט זיך איינגעגלידערט ביים עולם נאך די קריג. פארשטייט זיך, אין א שפעטערע שטאפל זענען שוין נאכגעקומען די טעמים און הסברים, און עס איז זיכער דא עפעס מקורות אין די פריערדיגע ספרים אויב וויל מען דווקא זוכן.

יעצט אז מען איז נאכנישט צוריק אריין אינעם שוואונג איז טאקע צייט צו רעכענען די מעלות און חסרונות שבדבר, בפרט מען זעהט יונגע בחורים וואס באקומען עפעס אזא קרומע איידיע כאילו די טעגליכע מקוה - וואס איז נישט קיין דאורייתא און נישט קיין דרבנן און ניטאמאל א חסידי'שע ענין וואס (אונזערע) צדיקים האבן געטאן און / אדער פרובירט מנחיל צו זיין פארן עולם - מיינען זיי עס איז דוחה תפילה בציבור, תפילה בזמן א.א.וו. ואם יש גדיים יש תיישים, די וואקסן אויף און זענען מוסר נפש אחרים פאר די ענין.

ערגעץ האב איך געזעהן איבער די שפאלטן פון אייוועלט איינעם זיך אויסדרוקן - איך שטעל זיך פאר מיט פארגלייזטע אויגן וואס קוקן פרום ארויף צום הימל, און ער וויל באמת נאר טון דעם רצון ה' - אז דאס דאווענען ביחידות גייט נאך מיט, אבער דאס פארפאסן די דעילי מקוה רוטין דאס קען ער נישט אלס חסידי'שער איד. מה אעשה אז אין פאקט איז עס נישט אזוי? כוונותיו רצויים מעשיו אינם רצויים.

איך זאג נישט מען זאל עס בדווקא נישט טון (כאטש עס איז ידוע אין בעלז און אין גור איז געווען א קפידא נישט צו גיין ממש יעדן טאג), א מקוה מצד עצמו איז אלס א גוטע זאך. נאר מען זאל רעכענען די פרא'ס און די קאן'ס. אויב גייסטו אנקומען שפעט צו דיין מנין לכבוד דעם, פילייכט איז בעסער אויסצולאזן יענעם טאג. א.א.וו.

אידישקייט איז היינט ליידער אזוי פארשלאפן, אזוי קאלט און אהן געפיל, ביי א טייל פון אונזער געמיינדע. אפגערעדט פון מוסיף זיין און צולייגן עפעס, נאר אפילו די פשוט'ע זאכן, מצוות דאורייתא דרבנן מנהגים זענען זייער קאלט. דער געפיל פאר אונזער אידישע טראדיציע, דער קשר צו אונזער גלאררייכער עבר, איז טיילווייז פארלאשן.

אויב איז דא עפעס צו וואס דער פשוטער המון עם האט א געפיל, ער פילט אז ער טוט דאס צוליב זיין שייכות צו אידנטום, ברויך מען דאס מיט אלע כוחות אנהאלטן. עס איז נישט קיין שום תועלת דאס אויך אוועקצונעמען.

יעדעס יאר ווען ס'קומט חנוכה און איך זעה ווי דער עולם לויפט אין מקוה מיט א חשק, ווער איך מורא'דיג נתפעל. סוף כל סוף טוט ער דאס מיט א געפיל פאר זיין אידישקייט, איך זעה נישט קיין שום חסרון דערין נאר א מעלה.

אוודאי ווען דו רעדסט צו מביני מדע מעג מען וויסן דעם אמת, אבער אין אלגעמיין זעה איך נישט קיין שום תועלת אפצוקילן אידן פון סיי וועלכע אידישע געפיל.

מען דארף אויך נעמען אין חשבון די מכשולות וואס די מקווה ברענגט בפרט ביי יונגע בחורים.
היינט איז א מקווה א געהעריגע מרחץ, קען זיין אפילו א שאלה צו דיין פארן דאווענען די אופן ווי זוי א גרויס ציבור באדט זיך...

[abeg]

איך האב נעכטען צוריק אנגעהױבען צי דאװענען אין שול אין איך בין געװען שאקירט אז נאכן נישט קענען זײן אין שול פאר די לעצטע צװײ חדושים װעלן זיך מענטשען דערלערנען אין אנהײבען זיך אפציהיטען זײער אין די ארומיגע׳ס געזונט אבער װאס ווען װי דער עולם גײט נישט אין שויער פארן ארײנגײן אין בור מ׳לאזט די אױסגעבלאזענע טישוס אױפען טיש די זעלבע מיט די אױסקעטרינקענע קאװע קאפ׳ס די תיקון גיט מיט די הענט וכו׳ בקיצר אלעס צוריק צום אלטען כאולי לא היה כ׳רעדט שױן נישט פון די רחניותדיגע חולקים װי קיפקעס שמיסען וכו׳ האט מען זיך טאקע גארנישט דערלערנט? איך בין דיסעפױנטעט!! מ׳זאל נישט נאכדעם װײנען דיבלאזױ קאומא מיט די אלע נאנסענס װאל אינז ברענגען זיך אן צורות מיט אינזער אײגענע הענט דער אײבישטער זאל אפהיטן אז אפ׳ איין קליפ פון אינזער װירטשאפט אין שול זאל גײן פובליק ביטע היט אינזער געזינט אין אינזער אנזען.

ישר כוח

[ניס קראכער]

ABEG
איר זענט אנגעקומען שפעט אין ביהמ"ד, אין דער עולם האלט שוין נאכן אוועק ווארפן פאר צוויי וואכן די טישאוס....

[yid]

It’s more difficult to Daven on porch or in home then to Daven in shul

[אחד הרבנים]

מקוואות איז טאקע צייט איבער צו טראכטן. פארשטייט זיך מען רעדט נישט לעת הצורך פון טבילת עזרא, דאס איז דאך די אלף בית פון א חסידי'שן איד נאך מימות הבעש"ט, און עס איז זיכער אז א יעדער ערנסטער איד האט מקפיד געווען אויף ט' קבין וכדו' אין די צייט אויך. ווי אויך איז נישט די רעדע איבער טבילה ער"ש, אדער שב"ק צופרי, אדער פאר חנוכה ליכט צי תק"ש וכדו'.

אבער דאס גיין יעדן טאג אין מקוה פאדערט א רי-עוואליועישאן. די גאנצע ענין דערפון איז נאר אז 'יעדער חסיד'ישער איד' טוט דאס, דערפאר קען מען היינט אפילו הערן אדמו"רים שליט"א מעודד זיין דאס צו טון, אבער עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס) נישט בכתב און נישט בע"פ, נישט ברבים און נישט ביחידות, די צדיקים אליין פלעגן האבן תקופות ווען זיי זענען געגאנגען צען מאל א טאג און צייטן ווען זיי זענען נאר געגאנגען איין מאל א וואך.

דער עולם גייט ווייל עס איז באקוועם, א גוטן שאוער און א הייסע מקוה פארוואס נישט, מהיכי תיתי. דאס איז וויאזוי דער מנהג קבוע פון גיין יעדן טאג פאר שחרית דייקא חק ולא יעבור האט זיך איינגעגלידערט ביים עולם נאך די קריג. פארשטייט זיך, אין א שפעטערע שטאפל זענען שוין נאכגעקומען די טעמים און הסברים, און עס איז זיכער דא עפעס מקורות אין די פריערדיגע ספרים אויב וויל מען דווקא זוכן.

יעצט אז מען איז נאכנישט צוריק אריין אינעם שוואונג איז טאקע צייט צו רעכענען די מעלות און חסרונות שבדבר, בפרט מען זעהט יונגע בחורים וואס באקומען עפעס אזא קרומע איידיע כאילו די טעגליכע מקוה - וואס איז נישט קיין דאורייתא און נישט קיין דרבנן און ניטאמאל א חסידי'שע ענין וואס (אונזערע) צדיקים האבן געטאן און / אדער פרובירט מנחיל צו זיין פארן עולם - מיינען זיי עס איז דוחה תפילה בציבור, תפילה בזמן א.א.וו. ואם יש גדיים יש תיישים, די וואקסן אויף און זענען מוסר נפש אחרים פאר די ענין.

ערגעץ האב איך געזעהן איבער די שפאלטן פון אייוועלט איינעם זיך אויסדרוקן - איך שטעל זיך פאר מיט פארגלייזטע אויגן וואס קוקן פרום ארויף צום הימל, און ער וויל באמת נאר טון דעם רצון ה' - אז דאס דאווענען ביחידות גייט נאך מיט, אבער דאס פארפאסן די דעילי מקוה רוטין דאס קען ער נישט אלס חסידי'שער איד. מה אעשה אז אין פאקט איז עס נישט אזוי? כוונותיו רצויים מעשיו אינם רצויים.

איך זאג נישט מען זאל עס בדווקא נישט טון (כאטש עס איז ידוע אין בעלז און אין גור איז געווען א קפידא נישט צו גיין ממש יעדן טאג), א מקוה מצד עצמו איז אלס א גוטע זאך. נאר מען זאל רעכענען די פרא'ס און די קאן'ס. אויב גייסטו אנקומען שפעט צו דיין מנין לכבוד דעם, פילייכט איז בעסער אויסצולאזן יענעם טאג. א.א.וו.

כבוד הרב programming,
איך ווייס נישט פון ווי איר נעמט אייערע מקורות בעניני מקוה, אבער טבילת עזרא האט נישט דיר בעש״ט מתקן געווען, דאס האט עזרא מתקן געווען.. גיין אין מקוה יעדען טאג שטאמט פון תלמידי בעש״ט. פון די יסודות אין חסידות איז געווען צו גיין יעדען טאג אין מקוה אלס תוספת קדושה. סיי יונגעלייט און סיי בחורים. פארקערט גאר, מען האט מקפיד געווען מחנך צו זיין יונגע בחורים צו גיין יעדן טאג ובפרט שב״ק בבוקר. ווי באקאנט האט הרה״ק מ׳סאטמאר זי״ע און אנדערע צדיקים דאס שטארק פארלאנגט פון בחורים.
דאס וואס עס איז געווען צדיקים וואס זענען נישט געגאנגען יעדן טאג דאס איז נישט אונזער עסק, ומי יעמוד בסוד קדושים. אונזער עסק איז צו טוהן דאס וואס זיי האבן פארלאנגט פונעם ציבור.

[Amazing]

ווען האט הרה''ק מסאטמער גערעדט פון דיין אין מקווה יעדע טאג?

[טראק דרייווער]

עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס).

די ווייסט טאקע נישט אלעס. אין סאטמאר סיי נאך די מלחמה און סיי פאר די מלחמה פלעגט מען גיין אין מקוה יעדן טאג, און דער רבי פלעגט מעורר זיין בחורים אין ישיבה צו גיין אין מקוה (עי' מהר"י בר חי ווי ער ברענגט לשונות מרבינו) און דער רבי האט קיינמאל נישט שולל געווען אז מען מיז נישט גיין יעדן טאג, (ווען דאס וואלט געווען זיין רצון אז מען זאל נישט גיין יעדן טאג, וואלט דאס רנ"י איבערגעגעבן אין ישיבה און יעדער וואלט געוויסט דערפון, און די פאקט איז פארקערט אז אין סאטמאר איז געווען א אנגענומענע זאך צו גיין "יעדן" טאג אין מקוה).

עס זעהט מיר אויס ענדערש ווי די האסט א באהאלטענע אגענדע וכו', אויב די גייסט איבערחזרן דיין שקר איינמאל און נאכאמאל ביי עטליכע אשכולות גייט דאס נאכנישט ווערן א פאקט.
אבער די פאקט פון די הנהגה פון סאטמארע תלמידים אלע יארן וועסטו נישט טוישן, מיר זענען נישט קיין בני גרים, און טאקע פון דאס וואס דער רבי האט מעורר געווען "אפילו בחורים" האט יעדער האט פארשטאנען אז זיין רצון איז אז מען זאל - בדרך כלל - גיין יעדן טאג אין מקוה, און אזוי האט מען זיך געפירט אלעמאל אין סאטמאר.

[Programming]

מקוואות איז טאקע צייט איבער צו טראכטן. פארשטייט זיך מען רעדט נישט לעת הצורך פון טבילת עזרא, דאס איז דאך די אלף בית פון א חסידי'שן איד נאך מימות הבעש"ט, און עס איז זיכער אז א יעדער ערנסטער איד האט מקפיד געווען אויף ט' קבין וכדו' אין די צייט אויך. ווי אויך איז נישט די רעדע איבער טבילה ער"ש, אדער שב"ק צופרי, אדער פאר חנוכה ליכט צי תק"ש וכדו'.

אבער דאס גיין יעדן טאג אין מקוה פאדערט א רי-עוואליועישאן. די גאנצע ענין דערפון איז נאר אז 'יעדער חסיד'ישער איד' טוט דאס, דערפאר קען מען היינט אפילו הערן אדמו"רים שליט"א מעודד זיין דאס צו טון, אבער עס איז נישט עפעס וואס מען פלעגט הערן פון פריערדיגע צדיקים (עס איז מסתמא / אפשר דא קרייזן וואו עס איז יא גאר חשוב, איך רעד פון סאטמאר און וויפיל איך געדענק פון אנדערע אויך אויף די מינוט, אבער איך ווייס נישט אלעס) נישט בכתב און נישט בע"פ, נישט ברבים און נישט ביחידות, די צדיקים אליין פלעגן האבן תקופות ווען זיי זענען געגאנגען צען מאל א טאג און צייטן ווען זיי זענען נאר געגאנגען איין מאל א וואך.

דער עולם גייט ווייל עס איז באקוועם, א גוטן שאוער און א הייסע מקוה פארוואס נישט, מהיכי תיתי. דאס איז וויאזוי דער מנהג קבוע פון גיין יעדן טאג פאר שחרית דייקא חק ולא יעבור האט זיך איינגעגלידערט ביים עולם נאך די קריג. פארשטייט זיך, אין א שפעטערע שטאפל זענען שוין נאכגעקומען די טעמים און הסברים, און עס איז זיכער דא עפעס מקורות אין די פריערדיגע ספרים אויב וויל מען דווקא זוכן.

יעצט אז מען איז נאכנישט צוריק אריין אינעם שוואונג איז טאקע צייט צו רעכענען די מעלות און חסרונות שבדבר, בפרט מען זעהט יונגע בחורים וואס באקומען עפעס אזא קרומע איידיע כאילו די טעגליכע מקוה - וואס איז נישט קיין דאורייתא און נישט קיין דרבנן און ניטאמאל א חסידי'שע ענין וואס (אונזערע) צדיקים האבן געטאן און / אדער פרובירט מנחיל צו זיין פארן עולם - מיינען זיי עס איז דוחה תפילה בציבור, תפילה בזמן א.א.וו. ואם יש גדיים יש תיישים, די וואקסן אויף און זענען מוסר נפש אחרים פאר די ענין.

ערגעץ האב איך געזעהן איבער די שפאלטן פון אייוועלט איינעם זיך אויסדרוקן - איך שטעל זיך פאר מיט פארגלייזטע אויגן וואס קוקן פרום ארויף צום הימל, און ער וויל באמת נאר טון דעם רצון ה' - אז דאס דאווענען ביחידות גייט נאך מיט, אבער דאס פארפאסן די דעילי מקוה רוטין דאס קען ער נישט אלס חסידי'שער איד. מה אעשה אז אין פאקט איז עס נישט אזוי? כוונותיו רצויים מעשיו אינם רצויים.

איך זאג נישט מען זאל עס בדווקא נישט טון (כאטש עס איז ידוע אין בעלז און אין גור איז געווען א קפידא נישט צו גיין ממש יעדן טאג), א מקוה מצד עצמו איז אלס א גוטע זאך. נאר מען זאל רעכענען די פרא'ס און די קאן'ס. אויב גייסטו אנקומען שפעט צו דיין מנין לכבוד דעם, פילייכט איז בעסער אויסצולאזן יענעם טאג. א.א.וו.

כבוד הרב programming,
איך ווייס נישט פון ווי איר נעמט אייערע מקורות בעניני מקוה, אבער טבילת עזרא האט נישט דיר בעש״ט מתקן געווען, דאס האט עזרא מתקן געווען.. גיין אין מקוה יעדען טאג שטאמט פון תלמידי בעש״ט. פון די יסודות אין חסידות איז געווען צו גיין יעדען טאג אין מקוה אלס תוספת קדושה. סיי יונגעלייט און סיי בחורים. פארקערט גאר, מען האט מקפיד געווען מחנך צו זיין יונגע בחורים צו גיין יעדן טאג ובפרט שב״ק בבוקר. ווי באקאנט האט הרה״ק מ׳סאטמאר זי״ע און אנדערע צדיקים דאס שטארק פארלאנגט פון בחורים.
דאס וואס עס איז געווען צדיקים וואס זענען נישט געגאנגען יעדן טאג דאס איז נישט אונזער עסק, ומי יעמוד בסוד קדושים. אונזער עסק איז צו טוהן דאס וואס זיי האבן פארלאנגט פונעם ציבור.

אויב איז עס פון די יסודות אין חסידות, דער בעש"ט האט דאס מתקן געווען, מען (ווער?) האט מקפיד געווען אזוי מחנך צו זיין, און הרה"ק מ'סאטמאר און אנדערע צדיקים האבן דאס שטארק פארלאנגט, בין איך זיכער אז דו קענסט מיר ברענגען א הויפן מקורות, צי זאל עס זיין פון ספר הבעש"ט, צי פון תולדות, אפשר יושר דברי אמת, אפשר נוע"א, ישמח משה יטב לב קדושת יו"ט דברי יואל. אדרבה ברענג און לאמיר זעהן.

[טראק דרייווער]

מען דארף נישט איבערחזרן וואס מען האט שוין געחזרט דא.

דא איז דא א הויפן מיט מראה מקומות, און מיין גרעסטע מקור איז אז גאנץ סאטמאר גייט שוין אזוי נאך פון דעם רבי'נס ישיבה אין ארשעווע, אבער די ווילסט דוקא מראה מקומות, נאדיר (בלויז א חלק, דא ליגט נישט די גאנצע ספרים שאנק)

viewtopic.php?f=5&t=3015