אידישע וועלט פארומס

גם אני אנקוט בשיפולא דגלימא וכיהודא ועוד לקרא הנני מצטרף לדברי ידידי המעורר. איך האב אבער אן אנדערע פראבלעם, זייע אסאך ספרים קומען היינט ארויס, יכול להיות מחמת גרויס ענוה, ומעלימים שמם, תחת השם כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א. און יא זייער אסאך מאל נאכן קוקן שם המכון והאדרעססא ווייסיך נאך אלס ...

א שטייגער ווי דאס
דער פירוש איז הדרת קודש.

ביי רפאנו איז טאקע א טעות וואס האט פאסירט דארט. הערשט יעצט געמערקט. ס׳איז א מחזור׳ל פאר פורים וואס כ׳האב געמאכט פאר אימיצער לכבוד א שמחה. וואס איך קווענקל אויב צו צולייגן א פירוש. ווייל ס׳איז דא כמה פירושים, הדרות קודש, מטה לוי וכו׳, אדער יעדער גלייכט זיך זיי אייגענע זיין מפרש. לעצטנס האב געזען דעם ...

מענין לענין, לגבי השמטת פיוט בברכת "את צמח דוד" יש שמועס נאה בליקוטי מהרי"ח החדש. השמטת פיוט את צמח.jpg השמטת פיוט את צמח1.jpg לגבי די השמטות פון את צמח, איז היינט גארנישט שווער, ווייל סידור נוסח ארץ ישראל האט נישט קיין ברכת את צמח. זעהט טאקע ווי מיר האבן צוגעלייגט די סיום הברכות פון...

ר׳ דניאל האט נישט אלעס, און ווען איר שרייבט, פארמאגט עס נישט די פראכט, וואס איז די דגוש דא.

דער פידיעף קומט מיר עפעס נישט ארויף.

לעצטנס איז מיר אויסגעקומען אין עטליכע געלעגנהייטן, אויסצושטעלן יוצרות. אדורכטוענדיג די טעמע, האב איך באקומען א שטארקע געפיל צו יוצרות, ווען מען זעהט דעם הערליכן אויסשטעל, און כמובן מען פארשטיין וואס מען זאגט. ווען מען זעהט לאנגע שטיקער יוצרות, נעמט עס צו דאס געפיל פון לענרען און זאגן. אלזא, האב איך ...

איידער מען פרעגט אזא פראגע. דארף מען ערשט נאכקוקען, דער מקור פון עס ״יא״ זאגן. אנאלאזירן דאס מקור. און זעהן צו פילייכט איז די פראגע נישט פארקערט! לכבוד ידידינו הרב איטשע. במחילת כבוד תורתך הרמה כבודך במקומך מונח, אחדשה"ט. וויל איך ציוויסען טאן אז פארן פרעגען די קשיא האבעך נאכגקוקט אין עטליכע פ...

א שיינע רשימה, יעצט קענסטו פרעגן דיין פראגע. יעצטף אני הקטן האב א שרימה פון איבער 200 סידורים, פון מיט׳ן די ר׳, ביז אין ת״ר׳ס אריין, כ׳גיי זיי נישט אלע נאכקוקען מחוסר פנאי. אבער אזויפיל ליגט מיר אין קאפ. אין די ערשטע סידורים, נוסח אשכנז, איז ברכת התורה געווען נאך שמע ישראל, און די למוד התורה איז ניש...

דאס איז א חלק פון א ניגון וואס איז באוואוסט אויף הללו את ה' (ווייסעך נישט פארוואס זיי לאזן אויס א האלבע ניגון), כמדומה זינגט מען דאס אין באבוב ביי של"ש אויף שהשלום שלו, דער הויכער פאל איז טאקע כמעט די זעלבע ווי די קלימאוויטשע אבער עס האט לכאורה נישט קיין שייכות. נישט גמודמה, נאר טאקע יא, דעם נ...

איראניש, עי׳ ברש״י אויפ׳ן פסוק.

כדרכו בקודש...

מען דארף נישט האבן דעם טאטענ׳ס נאמען, צו לערנען לע״נ. מען קען ראויגערהייט זאגן אז מען לערנט לעינלוי נשמת דעם בעל מאור ושמש. כן שמעתי מחסידים ואנשי מעשה.
ה״ה מיט׳ן צינדל א ליכטל אדער געבן צדקה לע״נ.

חמרא טבא האט געשריבן:אבער ער האט געהאלטן דרשות און געזאגט שיעורים צענדליגע יארן.

אבער נישט אלס רבי.
בד״כ ווען עס קומט ארויס א ספר פון א רבי, איז עס פון וואס ער האט געזאגט אלס רבי.
פאר ער איז געווארן רבי האט דער רב ז״ל געגעבן פילע דרשות, און אין בימי חייו, אלס רבי, האט מען עס געדרוקט.

ס׳ליגט מיר אין קאפ א מימרא ״אסתר אחרון שבכתובים״. הגם פון בבא בתרא זעה מיר אז קלאר נישט. כ׳באצי מיך נישט צו דעם מאמר חז״ל אז אסתר איז סוף כל הנסים וכדומה. כ׳האב גערעדט מיט עטליכע תלמידי חכמים, און זיי האבן אויך געוואוסט פון אט די מימרא, אבער כ׳קען נישט געפונען קיין מקור אין ערגעץ נישט. האט איר שוין ...

ער האט אלס רבי שוין נישט געזאגט* קיין תורה.

* אויב יא ממש איינציגע איינציגע, קיין ספר קען מען פון דעם נישט מאכן.

אנטשולדיגט, כ׳האב געדארפט צולייגן דעם ״והמב״י״ צום סוף.

ס׳איז פשוט אז עטליכע ענפים פון די משפחה, נכדי המעשה רוקח, האבן זיך געקליבן די נאמען רוקח, און עטליכע האבן זיך געקליבן אנדערע נעמען. אויווי ביי משפחת הלברשטאם, האבן זיך עטליכע ענפים פון די משפחה, נכדי ר׳ צבי הירש הלברשטאט, זיך געקליבן די נאמען הלברשטאט, אוןגעטוישט צו הלברשטאם, און עטליכע האבן זיך געק...

ווי איז ר׳ דוד מאיר רוס אינ׳ם בילד?

היינו טעמא דעמל״קוגל, היינ טעמא פון עסן צינג פ׳ וירא. ס׳איז מיר א פלא פארוואס מען עסט נישט לינדזן יוהך פר׳ תולדות, פילייכט וועט נאך איינער עסן גיד הנשה אום פ׳ וישלח. לענ״ד טוען די מנהגים טרייבן ליצנות פון נארמאלע אנגענומענע מנהגי ישראל, ווייל ליידער איז היינט א וועלט וואס באשטייט פון עולם גולם, וואס...

זאלסט מיר מוחל זיין טויזנט מאל. כ׳האב באצויגן צו ר׳ מרדכי ר׳ ליבש ״שווער״, דורך וועמען דער יחוס צו ר׳ שאול וואהל צוהט זיך אנגעבליך.

זה למשל די באקאנטע פראגער הגדה. געדרוקט דורך די היימישע פראגער דרוקעריי נישט אינ׳ם שער בלעטיל, נאר ממש ווי מען פייערט אריין אין בדיקת חמץ או בי קידוש ביים סדר. שוואכע מעשיות... נישט פון דעם רעדט מען, נאר פון ברחל בתך הגדולה... כמובן, אבער גיי לייג אהער די בילדער פון משה ואהרן מיט חוה פאר׳ן חטא , נא...

עוג מלך הבשן האט געשריבן:האמיר א פיינער גיטע תירוץ אויף אלעס היינט, ס׳הייסט ארט..

דא ליגט דער אונטערשייד
דער פראסטאק זעהט שמוץ, דער אינטיליגענטער זעהט קונסט
אויב זעהט מען נישט די שיינקייט פון די קונסט
און מען וויל נישט פארשטיין די דעת פון פריערדיגע דורות
איז עס א חסרון אינ׳ם מבחין נישט פונ׳ם נבחן
ודו״ק כי קצרתי והמב״י

זה למשל די באקאנטע פראגער הגדה. געדרוקט דורך די היימישע פראגער דרוקעריי נישט אינ׳ם שער בלעטיל, נאר ממש ווי מען פייערט אריין אין בדיקת חמץ או בי קידוש ביים סדר. https://rosetta.nli.org.il/delivery/DeliveryManagerServlet?dps_func=stream&dps_pid=FL25975482 https://rosetta.nli.org.il/delivery/Delive...