אידישע וועלט פארומס

דא קענט איר זעהן אלע ליסטעס פון די באזוכער'ס אין מאריענבאד, אנגעהויבן פון אזוי פרי ווי יאר 1828 (שנת תקפ"ח) ביז 1941 (שנת תש"א). גאר אינטרעסאנט צו זעהן ווי זיי האבן געהאלטן חשבון אויף אלעס, יעדער וואס איז אנגעקומען איז פארשריבן געווארן, מיטן דאטום ווען ער האט זיך איינגעגעבן אז ער איז דא, ...

בדרך אפשר האט געשריבן: ↑דאנערשטאג מאי 04, 2023 5:12 pm

הערליכע אשכול!! יישר כח.

איר שריייבט נאך עפעס א ביכל אדער טאגבוך?

דאס האפן מיר נאך אמאל צו פארענדיגן

א שפאציר אין מאריענבאד

אגב, סעראקע גאס האט געהייסן די ברייטע גאס. די הויכע גאס, איז די גאס אויף וועלכע עס געפונט זיך די הויכע שול. אגב עס הייסט אויף גוייש שעראקע גאס. סעראקע/שעראקע איז פויליש פאר ״ברייט״ ביז דערווייל, וויפיל איך האב געליינט האב איך געזען אנדערש ווי איר זאגט. זעה דא די אנגעצייכענטע (און אגב האב איך אויך א...

אין מגן אברהם סימן רפד סק“ז שטייט מיט א פשטות אז מען מאכט א מי שברך פארן קעניג אין די צעטל פון די לאנדאנע קהילה שטייט אויך מיט א פשטות אז מ'זאל זאגן, דאך איז דא חכמים וואס פארשטייען אז מ'שרייבט עס נאר ווייל ס'פאסט זיך אזוי... (כאילו ס'איז דא א פינטל פון א פראצענט טשענס אז אין די זונטאג'דיגע גארדיען...

זייער אינטערעסאנט! דא האט איר היסטארישע קליפס פון די שטאט קראקא פארן קריג אפשר האט איר דאס אויך אפגעכאפט יעצט אפאר קלייניגע הערות נאכן ארויסקומען פונעם בית החיים, מיר קומען ארויס צום גאס. דא באטראכטן מיר דעם גאנצן ארום, וואס מיר זעהן אלץ שטייענדיג פארענט פונעם טויער וועלכע טראגט אויף זיך די אויפשרי...

געזעהן. מנין לך זאת? שנית, נישט די נאציס ימ״ש, האסן עס חרוב געמאגט. נאר די פאלאקן. זיי האבן זיך געהאט איינגערעדט איז אין די דיקע ווענט זענען באהאלטן אוצרות. די אינפארמאציע קומט פון פארשידענע מקורות, צווישן זיי פון די ביכלעך בתי תפלה שנאלמו און בין צללי עיר, אויך פון דא ביזט גערעכט, זיי שרייבן טאקע ...

דע שטוב ווי דע מגלה עמוקות האט געוואוינט. אויפן העכסטע שטאק. מגלה עמוקות כ'פארשטיי נישט. ווי אזוי ווייסט מען אז דער הייליגע מגלה עמוקות האט דע געוואוינט? און אז ס'שטייט נאך? און ווי זעהט מען דער אלטע שוהל דערנעבן? אזוי פארציילט מען... אבער איך קען נישט נעמען קיין אחריות דעראויף. דא זעהט מען דע אלטע...

אונזער מאפע וועלכע מיר זענען נאכגעגאנגען, אנגעהויבן פון די רמ"א שול (אנגעצייכענט A), ארום די געדעכטע אידישע קווארטל, ביז איבערן בריק (אנגעצייכענט B).

נאך עטליכע בילדער דורכאויס אונזער שפאציר אויף די קראקאווער גאסן:

מיר גייען אדורך די אלטע שול פון איר צפון זייט , דאס איז די זייט פונעם הויפט אריינגאנג פונעם שול וואס מיר האבן שוין געזען אנהייב פון אונזער שפאציר. דער געסל דא ווערט אנגערופן Na Przejściu, מיר גייען אדורך דעם גאס ביזן סוף. דייווער גאס [/size][/b] ביים עק גאס, ביים קארנער פון "דייווער גאס", ...

און ווייטער אויף מערב ביז צפון זייט:
און דא אויף צפון זייט מיט א בילד פון עטליכע יאר צוריק

און אזוי אדורכשפאצירן ביז מערב זייט:

איידער מיר גייען ווייטער, ניצן מיר אויס די געלעגנהייט צו באטראכטן די הייליגע היסטארישן שול פון אלע זייטן. מיר דארפן זיך דא אדורכשטיפן די אנלויפעניש פון אידן מיט אידענעס וואס האנדלן דא מיט כל מיני האנט-ארבעט, און אזוי באטראכטן מיר דאס הייליג שול פון די נאהנט. אנגעהויבן פון דרום זייט : 01-פינת דרומית ...

אין שול ביים ווינקל, טרעפן מיר אן א געבינדענעם ספר'ל וואס מיר כאפן א בליק דערין: תיקון תפלות הויכע שול.jpg מיר גייען ווייטער. אריבער די גאס, ביים קארנער קעגן איבער די אלטע שול, נומער 33 , שטייט דער בית המדרש פון הרה"ק רבי ארון זי"ע זון פונעם הייליגן מאור ושמש זי"ע, און ווי אזוי מען רו...

גייענדיג ווייטער קעגן איבער נומער 38 שטייט די "הויכע שול" וואס איז געבויעט געווארן אין יאר ש"ס, און וועלנדיג מקיים זיין די הלכה אז א שול דארף צו זיין די העכסטע בנין אינעם שטאט, האט מען ספעציעל געבויעט די שול אויפן צווייטן שטאק און ארויפגעבויעט אז דער בנין זאל ארויסשטיין העכער די איברי...

ווייטער אינעם הויז נומער 22 זענען דא צוויי שטיבלעך, איינס הייסט "ישיבת כתר תורה", און דער צווייטער "אהבת תורה". אין אהבת תורה איז געווען א באקאנטע חסיד'ישע מגיד רבי דוד טעבל יפה זצ"ל, א שינאווער חסיד, מחבר ספר "ילקוט דוד". אינעם קומענדיגן הויז נומער 24 איז דער סטרא...

א בליק אויף דעם קארנער פון דא

יוזעפא גאס [/size][/b] אבער מיר האלטן זיך אויף "קראקאווסקא גאס" צווישן די גאסן "מייזעלס" און "יוזעפא", דא נעמען מיר די ערשטער לינקס, דאס איז די גאס מיטן נאמען "יוזעפא". דער נאמען "יוזעפא" איז געגעבן געווארן נאכן עסטרייכישן קיסר "פראנץ יוזעפף&qu...

א בליק אויף קראקאווסקער גאס - מערקט די טליתים געשעפט פון חיים לעבראן



נאך אויף דעם גאס:

קראקאווסקא גאס [/size][/b] מיר גייען ווייטער ביזן עק פון די מייזעלס גאס, דא קומען מיר ארויס אויפן גרויסן גאס וואס הייסט "קראקאווסקא" וואס איז א צענטער-פונקט ווי אידישקייט ווירבלט מיטן גאנצן פראכט. ביים קארנער אריבער די גאס, דאס איז קראקאווסקא נומער 7 , איז דער הויז ווי עס וואוינט דער באיא...

מייזעלס גאס איצט שטייען מיר ביים קארנער פונעם "מייזעלס" גאס, און מיטן פולן נאמען "בעררא מייזעלס". דער נאמען איז געגעבן געווארן פאר דעם גאס נאכן ווארשאווער רב הג"ר דוב בער מייזעלס זצ"ל וואס איז געווען רב דא אין קראקא פאר ארום 14 יאר, און געווען א געטרייע פוילישע דעפלעמא...

ארויסקומענדיג פון "ווארשויער גאס" צום קארנער "אסתר", קוקענדיג אויף רעכטס ביים סוף פונעם "אסתר גאס", זעהט מען פון קעגן איבער די מאדערנער " טעמפל שול " וואס שטייט אויף די "מיידאווא גאס" . אויף יענער גאס זענען אויך דא פיל בתי מדרשים און שטיבלעך, צווישן ...

ווארשויער / אסתר גאס [/b] אויפן גאס פונעם קופא שול, וואס הייסט "ווארשויער" [גראדע נאך א איד, א בארימטער דאקטאר, מיטן נאמען "יונתן ווארשויער"], מאכן מיר א לינקס. אבער נאך פארדעם ווארפן מיר א בליק אויפן רעכטן זייט אויף די " בית השחיטה " וואס געפינט זיך הארט פארענט פונעם ...